Thursday 12 July 2012

Στις διακοπές, εκτός από τα μπρατσάκια,
να κουβαλήσουμε και βιβλία;

Διάβασμα και καλοκαιρινές διακοπές

Κάθε καλοκαίρι η ίδια ερώτηση. Να ξεκουραστούν τα παιδιά μακριά από τα βιβλία και τις σκέψεις, ή να κουβαλήσουμε στις διακοπές, εκτός από τα μπρατσάκια, και βιβλία;

-
Τα παιδιά έχουν δείξει ότι αγαπούν το βιβλίο,
όταν τους προσφέρεται ως μέσο χαράς και διασκέδασης.
Επιμέλεια: Δήμητρα Μαυρίδου

Κι αν ναι, τι βιβλία; Βιβλία με ασκησούλες που θα τους θυμίζουν την ύλη που διδάχτηκαν στο σχολείο, ή λογοτεχνικά βιβλία που θα τα ταξιδέψουν μακριά;
Θέσαμε την παραπάνω ερώτηση σε 6 ανθρώπους από τον χώρο του βιβλίου, και ιδού τι μας απάντησαν:
«Το μεγαλύτερο στοίχημα που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν ανέκαθεν οι άνθρωποι του βιβλίου είναι το μέλλον, δηλαδή τα παιδιά. Οι μικροί αναγνώστες είναι θετικοί δέκτες της αναγνωστικής εμπειρίας, αφού μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου ξεδιπλώνεται ο κόσμος των εικόνων και των λέξεων, των νοημάτων και της γνώσης. Είναι επίσης, το σημαντικότερο, οι αυριανοί αναγνώστες που θα στηρίξουν, ως αποδέκτες, την πνευματική δημιουργία και, επομένως, την εκδοτική παραγωγή.
Πέρα από το σχολικό εγχειρίδιο, το οποίο εξυπηρετεί τη μαθησιακή λειτουργία αποκλειστικά, το βιβλίο που πιάνουν στα χέρια τους τα παιδιά, κατά τη διάρκεια των διακοπών, έχει και πρέπει να έχει ψυχαγωγικό χαρακτήρα. 
Εάν οι διακοπές συνεπάγονται την ανεμελιά και το παιχνίδι, το βιβλίο πρέπει να έχει παρόμοιο ρόλο, ως εναλλακτική δραστηριότητα στην καθημερινότητά τους. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί αξιολογούν τους καταλόγους παιδικού και εφηβικού βιβλίου, προτείνουν στα παιδιά τούς τίτλους που θεωρούν καταλληλότερους, αλλά και δίνουν στους μικρούς αναγνώστες την ευκαιρία να διαλέξουν τα βιβλία που τους συγκινούν, τους ανοίγουν νέους δρόμους στη σκέψη και τη φαντασία.
Τα παιδιά έχουν δείξει ότι αγαπούν το βιβλίο όταν τους προσφέρεται ως μέσο χαράς και διασκέδασης. Οι καλοκαιρινές διακοπές μπορούν να γίνουν ‘προθάλαμος’ για γόνιμο διάβασμα κατά τη σχολική χρονιά. Κι αυτό είναι μια ωραία πρόκληση που μπορεί εύκολα και ωφέλιμα να υλοποιηθεί!»

Κατρίν Βελισσάρη, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ)

«Καλοκαίρι! Ευκαιρία για διάβασμα! Ευκαιρία τώρα που μπαίνουν τα βιβλία του σχολείου στο συρτάρι, να κατεβούν από τα ράφια τα βιβλία που πραγματικά αρέσουν στα παιδιά. 
Δεν έχει σημασία να θα είναι λογοτεχνίας, γνώσεων ή δραστηριοτήτων, αρκεί ν’ αρέσουν στο παιδί. Η ανάγνωση βιβλίων το καλοκαίρι δεν μπορεί να είναι εξαναγκαστική. Ας βοηθήσουμε κάθε παιδί ν’ ανακαλύψει την απόλαυση της ανάγνωσης. Σίγουρα, κάθε παιδί θα βρει βιβλία που το ενδιαφέρουν. Κυκλοφορούν, άλλωστε, τόσα πολλά! Αρκεί να σεβαστούμε τις απόψεις κάθε παιδιού. Τα βιβλία ‘διακοπών’, όταν απλώς επαναλαμβάνουν μέσα από ασκήσεις την ύλη της τάξης που μόλις τέλειωσε, δεν προσφέρουν τίποτα. Υπάρχουν, όμως, βιβλία ‘διακοπών’ που βασίζονται στις γνώσεις του παιδιού και του προτείνουν πολλές δημιουργικές δραστηριότητες. Αυτά, αν θέλει το παιδί, μπορούν να του προσφέρουν δημιουργική απασχόληση και ψυχαγωγία. Επίσης, πολλά του δίνουν την ευκαιρία να πάρει μια γεύση, μέσω αποσπασμάτων, από λογοτεχνικά βιβλία τα οποία μπορεί ν’ αναζητήσει στα βιβλιοπωλεία για να τα διαβάσει ολόκληρα.
Αν, πράγματι, ένα παιδί χρειάζεται να κάνει επανάληψη και ασκήσεις στην ύλη που διδάχθηκε, θεωρώ πιο ‘έντιμο’ να γίνει λίγο πριν ανοίξει το σχολείο και να μην ταυτιστεί με το εξωσχολικό ανάγνωσμα. Καλή καλοκαιρινή ανάγνωση, λοιπόν, βιβλίων που θα μας χαρίσουν απόλαυση. Λίγες σταγόνες θάλασσα, κόκκοι άμμου, μια κόκκινη βούλα από καρπούζι ταιριάζουν στα λογοτεχνικά βιβλία και είναι αποδείξεις πως το μικρό μας είχε μαζί με τα παιχνίδια του το βιβλίο και στην παραλία! Γιατί το καλοκαίρι, παιχνίδι και βιβλίο είναι το ίδιο!»

Βαγγέλης Ηλιόπουλος, εκπαιδευτικός, συγγραφέας, πρόεδρος του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου

«Ένα από τα δεινά των εκδοτικών κατηγοριοποιήσεών μας είναι το χάσμα μεταξύ διδακτικών και ψυχαγωγικών βιβλίων για παιδιά. Πόσο πιο γόνιμο θα ήταν αν, όχι μόνο στις διακοπές, αλλά και στο σχολείο, η διαδικασία της μάθησης μπολιαζόταν με χιούμορ, περιπέτεια και φαντασία. Ένα πρόσφατο παράδειγμα, που αποδεικνύει περίτρανα ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό, είναι η έκρηξη του ενδιαφέροντος για την εκμάθηση της λατινικής γλώσσας από παιδιά στις αγγλοσαξονικές χώρες, με αφορμή ένα εικονογραφημένο βιβλίο της Barbara Bell, με ήρωα τον Minimus, έναν ποντικό που ζει σε μια ποντικότρυπα στο τείχος του Αδριανού, και κάθε τόσο, καταδιωκόμενος από λεγεωνάριους, αρπάζει λιχουδιές από ρωμαϊκά συμπόσια.
Πρόκειται για εισαγωγή στη γραμματική της λατινικής γλώσσας, τα παιδιά όμως την απολαμβάνουν σαν διασκεδαστική περιπέτεια. Όπως γράφει η εφημερίδα Guardian: ‘Ο τρόπος που μαθαίναμε παλιότερα τα λατινικά μάς έκανε να τα μισούμε. Απεναντίας, ο αξιολάτρευτος Minimus καθιστά τα λατινικά απόλαυση’. Η μάθηση μέσα από τη διασκέδαση δεν είναι κάτι τόσο δύσκολο. Μια πολύ απλή άσκηση του τύπου: ένα κιλό πατάτες κάνει 2 ευρώ, πόσο κάνουν 20 κιλά πατάτες; εύκολα μπορεί να δοθεί με διαφορετικό τρόπο. Δηλαδή, ‘όταν ο Πινόκιο λέει ψέματα, η μύτη του μεγαλώνει δύο πόντους. Πόσο θα μεγαλώσει αν πει είκοσι ψέματα;’
Η άσκηση παραμένει ουσιαστικά η ίδια, αλλά ο τρόπος με τον οποίον εκφράζεται διεγείρει αποτελεσματικότερα το ενδιαφέρον του παιδιού. Έχουν γίνει αρκετές αξιέπαινες προσπάθειες γεφυρώματος αυτού του χάσματος. Ο ίδιος το έχω επιχειρήσει με τα βιβλία μου για το πρόγραμμα εκπαίδευσης μουσουλμανόπαιδων της Θράκης, όπως και στη σειρά ‘Διακοπές με τον Ευγένιο στο νησί των πυροτεχνημάτων’. Στα βιβλία αυτά προσπαθώ να μεταδώσω έννοιες της γραμματικής και της αριθμητικής, δημιουργώντας διάφορους κωμικούς χαρακτήρες, όπως ο δεκανέας Παραδέκας (για την εκμάθηση των δεκαδικών αριθμών), ο εμβαδόν Κιχώτης (για την εκμάθηση κανόνων της γεωμετρίας). Υπάρχουν, όμως, τεράστια περιθώρια βελτίωσης του τρόπου μετάδοσης γνώσεων με διασκεδαστικό τρόπο».

Ευγένιος Τριβιζάς, συγγραφέας, καθηγητής εγκληματολογίας

familylife.gr

Συνελήφθη ο οδηγός της μοτοσικλέτας που τραυμάτισε μητέρα και δύο παιδιά

Χωρίς δίπλωμα, έτρεχε σαν τρελός...
Συνελήφθη πριν από λίγο ο οδηγός της μοτοσικλέτας που παρέσυρε και τραυμάτισε μητέρα και τα δύο παιδιά της, στο κέντρο της Αθήνας και στη συνέχεια εξαφανίστηκε.
.
Οι αστυνομικοί της Τροχαίας εντόπισαν τον οδηγό από τη μοτοσικλέτα του, την οποία εγκατέλειψε κοντά στο σημείο του συμβάντος και τράπηκε σε φυγή. Στη συνέχεια, επικοινώνησαν με τον πατέρα του ο οποίος τον βρήκε και του είπε να πάει αμέσως στην Τροχαία, κάτι το οποίο έκανε.
Πρόκειται για έναν μόνιμο υπαξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού 21 ετών, ο οποίος, όπως δήλωσε, φοβήθηκε, γι΄αυτό εγκατέλειψε τα θύματά του. Ο νεαρός κρατείται και θα οδηγηθεί στον εισαγγελέα. 
Σύμφωνα με τους αυτόπτες μάρτυρες ο οδηγός της μοτοσυκλέτας παραβίασε ερυθρό σηματοδότη και στη συνέχεια χτύπησε δύο εφτάχρονα δίδυμα παιδιά, αλλά και τη μητέρα που τα συνόδευε, η οποία τραυματίστηκε κυρίως στο πρόσωπο. Και οι τρεις είναι Πολωνικής καταγωγής.
Η αστυνομία εξετάζει το ενδεχόμενο ο ίδιος οδηγός να είχε χτυπήσει νωρίτερα  και έναν ποδηλάτη.
Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν με ασθενοφόρα στο νοσοκομείο. Συγκεκριμένα η  μητέρα μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό, όπου νοσηλεύεται εκτός κινδύνου και τα παιδιά στο Παίδων, όπου νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση.

James Aggrey: Η παραβολή του αετού

«... είμαστε αετοί. Απλώστε τα φτερά σας και πετάξτε! 
Μην ευχαριστιέστε με το φαΐ που δίνουνε στα κοτόπουλα.» 
Τζέιμς Ε. Κ. Άγκρει*
Μια φορά κι έναν καιρό ένας άνθρωπος πήγε στο δάσος κι έψαχνε να βρει κανένα πουλί της προκοπής. Τελικά έπιασε ένα αετόπουλο. Το πήρε στο σπίτι του και το ‘βαλε ανάμεσα στις κότες, στις πάπιες και στα γαλόπουλα, και παρόλο που ήτανε αετόπουλο το τάιζε με το ίδιο φαΐ που τάιζε και τα’ άλλα πουλιά. 

“The Parable of the Eagle”
James Aggrey
Περάσανε πέντε χρόνια. Μια μέρα τον επισκέφτηκε ένας φυσιοδίφης. Εκεί που σεργιανούσαν στον κήπο του είπε:
«Αυτό το πουλί δεν είναι κοτόπουλο. Αετός είναι».

«Το ξέρω, απάντησε ο ιδιοκτήτης του αετού, αλλά τον έχω εξασκήσει να συμπεριφέρεται σαν κοτόπουλο. Δεν είναι πια αετός. Έγινε κοτόπουλο, παρόλο που οι φτερούγες του από τη μιαν άκρη στην άλλη έχουν μήκος 15 πόδια».
«Όχι, του λέει ο φυσιοδίφης, εξακολουθεί να είναι αετός, έχει την καρδιά ενός αετού και θα τον κάνω να πετάξει στον ουρανό».
«Είναι κοτόπουλο και δε θα πετάξει ποτέ», ξαναλέει ο ιδιοκτήτης του.
Συμφωνήσανε τότε να κάνουν ένα πείραμα. Ο φυσιοδίφης πήρε τον αετό τον σήκωσε ψηλά και του είπε επιτατικά:

«Αετέ, είσαι ένας αετός, ανήκεις στον ουρανό κι όχι σ’ αυτή τη γη. Άνοιξε τα φτερά σου και πέταξε».
Ο αετός γύρισε από δω γύρισε από κει και ύστερα βλέποντας τις κότες που τρώγανε πήδηξε κάτω.

Και ο ιδιοκτήτης:

«Δε σου ‘λεγα πως είναι κοτόπουλο…».
«Όχι, επέμενε ο φυσιοδίφης, είναι αετός. Δωσ’ του ακόμα μια ευκαιρία αύριο».
Έτσι την άλλη μέρα ο φυσιοδίφης πήρε τον αετό στη στέγη του σπιτιού και του είπε:

«Αετέ, είσαι ένας αετός. Άνοιξε τα φτερά σου και πέταξε».
Ο αετός όμως βλέποντας τα κοτόπουλα να τρώνε πήδηξε πάλι κάτω κι άρχισε να τρώει κι αυτός μαζί τους.

Τότε ο ιδιοκτήτης ξανάπε:

«Δε σου το είπα πως είναι κοτόπουλο».
«Όχι, επέμενε ο φυσιοδίφης, είναι ένας αετός κι εξακολουθεί να έχει την καρδιά ενός αετού. Δωσ’ του μόνο μια ευκαιρία ακόμα. Αύριο θα τον κάνω να πετάξει».
Την άλλη μέρα σηκώθηκε νωρίς και πήρε τον αετό έξω από την πόλη, μακριά από τα σπίτια, στα ριζά ενός ψηλού βουνού. Ο ήλιος, που μόλις γεννιότανε, έβαφε χρυσαφιά την κορφή του βουνού κι έκανε όλα τα βράχια να λάμπουνε μέσα σ’ εκείνο τ’ όμορφο πρωινό.

Ο φυσιοδίφης σήκωσε τον αετό και του είπε:

«Αετέ, είσαι ένας αετός, ανήκεις στον ουρανό κι όχι σ’ αυτή τη γη. Άνοιξε τα φτερά σου και πέταξε».
Ο αετός κοίταξε γύρω και τρεμούλιασε, λες κι έμπαινε μέσα του καινούρια ζωή. Δεν πέταξε όμως. Ο φυσιοδίφης τον έκανε τότε να κοιτάξει κατά τον ήλιο. Ξαφνικά άπλωσε τα φτερά του και με μιαν αετήσια κραυγή πέταξε ψηλότερα και ψηλότερα και δεν ξαναγύρισε πια. Έμεινε ένας αετός, παρόλο που θελήσανε να τον υποτάξουνε και να τον κάνουνε κοτόπουλο.

 

Λαέ μου της Αφρικής, πλαστήκαμε κατ’ εικόνα του Θεού, οι άνθρωποι όμως θέλησαν να μας κάνουν να πιστεύουμε πως είμαστε κοτόπουλα, και το πιστεύουμε ακόμα. Όμως είμαστε αετοί. Απλώστε τα φτερά σας και πετάξτε! Μην ευχαριστιέστε με το φαΐ που δίνουνε στα κοτόπουλα.

Τζέιμς Ε. Κ. Άγκρει
Γεννήθηκε το 1875 στη Χρυσή Ακτή, τη χώρα που ονομάζουμε σήμερα Γκάνα. Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στα ιεραποστολικά σχολεία της πατρίδας του. Σπούδασε και δίδαξε για πολλά χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες. 
Ο Άγκρεϊ θεωρείται πρωτοπόρος αφρικανός εκπαιδευτικός, που άσκησε μεγάλη επίδραση στην πνευματική και διανοητική ανάπτυξη των πρώτων αφρικανών ηγετών όταν φοιτούσαν στο Κολέγιο Ατσιμότα στη Γκάνα.
Προτού αποκτήσει η Γκάνα την ανεξαρτησία της, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι ηγέτες της χώρας και οι εκπαιδευτικοί ήταν πώς να πείσουν τους νεαρούς αφρικανούς να πιστέψουν στους εαυτούς τους και στις δικές τους πνευματικές δυνάμεις και, πάνω απ’ όλα, στην εθνική τους ταυτότητα. 
Η συμβολή του Τζέιμς Άγκρεϊ σ’ αυτόν τον αγώνα ήταν μεγάλη.
«Η παραβολή του αετού», που περιλάβαμε σ’ αυτή την ανθολογία, είναι μια χαρακτηριστική απόδειξη.


Η ιστορία αντλείται από το βιβλίο:

Αφρικανοί πεζογράφοι, Εκδόσεις Θεμέλιο
Μετάφραση-παρουσίαση: Κατσούρη Ντίνα

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki