Οι τσιγγάνοι

Οι τσιγγάνοι

Τι να γράψει κανείς για τους αιώνια κυνηγημένους;

Τους αιώνια απόβλητους και εσταυρωμένους;

Κανείς δεν διώχθηκε,

κανείς δεν διώκεται,

κανείς δεν θα διώκεται σαν τους τσιγγάνους.

Του Θανάση Τριαρίδη

Οι τσιγγάνοι αποτελούν ένα άλυτο αίνιγμα στην ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού:

για χίλια χρόνια περιπλανιώνται μέσα στην Ευρώπη, για χίλια χρόνια διώκονται, για χίλια χρόνια καίγονται από τις διάφορες εξουσίες, για χίλια χρόνια διατηρούν μια προφορική γλώσσα, ήθη, παραδόσεις, έναν νομαδικό τρόπο ζωής, μια κυκλική αντίληψη του χρόνου, μια συλλογική λογική αναίρεσης του θανάτου.

Ποτέ δεν πολέμησαν οι τσιγγάνοι, ποτέ δεν σήκωσαν όπλα εναντίον κανενός, ποτέ δεν φόρεσαν την στολή του στρατιώτη ακόμη κι όταν το αντάλλαγμα ήταν η ίδια τους η ζωή - όπως ποτέ δεν καλλιέργησαν την γη.

Όλοι τους κυνήγησαν:

η Εκκλησία τους έδιωχνε, η Ιερή Εξέταση τους έκαιγε, όλες οι εξουσίες εκπόνησαν δραστήρια προγράμματα εξόντωσής τους, με πρώτη την καθολική Ισαβέλλα της Καστίλης, η Ναζιστική Γερμανία τους έκαψε στα φούρνους των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Σήμερα σε όλη την Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα οι τοπικές αρχές θέλουν να τους εκβάλλουν εκτός των πόλεων, σε ένα αόρατο πουθενά, ει δυνατόν να αφανιστούν. Όσο τους έκαιγαν, τόσο περισσότερο οι τσιγγάνοι στοίχειωναν την Ευρώπη, στοίχειωναν τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.

Αναμφίβολα υπήρξαν οι σημαντικότεροι μουσικοί της Ευρώπης, αυτοί ήταν που μορφοποίησαν και διέσωσαν τις παραδοσιακές μουσικές όπου κι αν πήγαν: το ισπανικό φλαμέγκο, που όλοι ξέρετε, είναι δικό τους, το ίδιο και τα βαλκανικά κρουστά με τις τρομπέτες που τόσο μας γοητεύουν τον τελευταία χρόνια, το ίδιο και η ελληνική δημοτική μουσική με την σχεδόν αποκλειστικά δική τους χρήση του κλαρίνου, το ίδιο και οι μελωδίες της Ιβηρικής με την σχεδόν αποκλειστική χρήση της κιθάρας τους.

Μα και οι ιρλανδικές ή οι σαξονικές μπαλάντες μέσα από τους τσιγγάνους πέρασαν - και βέβαια οι παραδουνάβιες μελωδίες δεν θα υπήρχαν δίχως αυτούς.

Για αιώνες ήσαν οι κορυφαίοι βιολιστές στον κόσμο: τσιγγάνικη καταγωγή λένε πως είχε ο Παγκανίνι, τσιγγάνος ήτανε ο Σαραζάτ - κοντά σε αυτούς, θυμηθείτε τα τσιγγάνικα βιολιά της Βουδαπέστης.

Σήμερα είναι κοινή παραδοχή: οι τσιγγάνοι ήταν που όργωσαν το χωράφι για να γεννηθεί η κλασσική μουσική μα και οι εθνικές μουσικές του εικοστού αιώνα.

Αυτό που ακούμε ως μουσική σήμερα υπάρχει στο μεγαλύτερο μέρος του χάρη στους τσιγγάνους.

Δεν ήσαν μονάχα μουσικοί οι τσιγγάνοι, ήσαν και τεχνίτες, σιδεράδες, γανωτήδες, ξυλουργοί, καλαθοπλέχτες, έφτιαχαν κεντήματα γεμάτα με τους ουρανούς, τους ήλιους και τα αστέρια τους.

Κι ακόμη ήσαν φημισμένοι καβαλάρηδες -λένε πως αυτοί δίδαξαν στους μαγιάρους την ιππασία κι ακόμη ήσαν έμποροι, στα κάρα τους μπορούσες να βρεις ό,τι θέλεις, από φυλαχτά μέχρι μαγικά βοτάνια που γυρίζουν πίσω τον αγαπημένο.

Και τέλος ήσαν πανηγυρτζήδες, ταχυδαχτυλουργοί, ζογκλέρ κι ακροβάτες, χορευτές και τραγουδιστές, ηθοποιοί ενός παράξενου θεάτρου του δρόμου εδώ και αιώνες.

Κι ακόμη: οι τσιγγάνοι ήταν που μας δώρισαν τους χιλιάδες ανεξίτηλους μύθους του τσιγγάνικου πάθους, της τσιγγάνικης τιμής και της γενναιότητας, της μαγείας, της μελαγχολίας και του παραπόνου, της ομορφιάς που δίνεται με τίμημα τον θάνατο, ρομαντικά σχήματα που ενέπνευσαν αναρίθμητους καλλιτέχνες και συγγραφείς.

Ενδεικτικά αναφέρω: την Καταιγίδα του Τζορτζόνε, την Κάρμεν του Μεριμέ και την όπερα του Μπιζέ, ή τον Ιππότη και τον Θάνατο του Γκαίτε, την Παναγία των Παρισίων του Ουγκό (τσιγγάνα είναι και η Εσμεράλδα, τσιγγάνος και ο Κουασιμόδος), τον Τροβατόρε του Βέρντι, τα ποιήματα του Λόρκα (που έμαθε κιθάρα από τους τσιγγάνους της Ανδαλουσίας), τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου" του Παλαμά και την "Τσιγγάνα Μάγισσα" του Τσιτσάνη, τις ταινίες του Κουστορίτσα με την μουσική του Μπρέγκοβιτς, τις ταινίες του Τόνι Γκάτλιφ και τόσες άλλες.

Ο νομπελίστας συγγραφέας Γκίντερ Γκρας έγραψε πως οι τσιγγάνοι είναι οι πρώτοι που συνειδητοποίησαν την ευρωπαϊκή τους ταυτότητα.

Σίγουρα δεν υπάρχει Ευρώπη χωρίς τσιγγάνους διότι η ιστορία των διωκόμενων είναι και η ιστορία των διωκτών τους.

Εδώ και χίλια χρόνια, οι παράξενοι νομάδες με τα πολύχρωμα ρούχα και την ακατανόητη γλώσσα γυρίζουν ολόκληρη την Ευρώπη από την Ιρλανδία μέχρι την Κρήτη και γίνονται στόχος κάθε λογής διώξεων που εμφορούνται από κάθε είδους κίνητρο: θρησκευτικό, φυλετικό, γλωσσικό, κοινωνικό, ξενοφοβικό.

Η ιστορία των τσιγγάνων θα μπορούσε να είναι η ιστορία των διωγμών τους, που περιλαμβάνει παπικά διατάγματα, βασιλικές αποφάσεις, διοικητικά διατάγματα, διωγμούς, προσπάθειες αφομοίωσης, απαγορεύσεις διέλευσης, κυνηγητό της ιερής εξέτασης, ολοκαυτώματα.

Στα αλήθεια, πόσοι γνωρίζουν πως 500.000 τσιγγάνοι (κυρίως από Πολωνία, Ουγγαρία και Βαλκανική) βρήκαν τον θάνατο στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως του 1939-1945;

Πόσοι γνωρίζουν πως ο διωγμός για την καθαρότητα της Ιβηρικής των καθολικών βασιλέων της Ισπανίας του τέλους του 15ου αιώνα αφορούσε Άραβες, Εβραίους και Τσιγγάνους;

Σας ζήτησα πριν να μην μετέχετε στον ρατσισμό των στερεοτύπων: να μην λέτε πως οι τσιγγάνοι είναι κλέφτες και να μην αποκαλείτε «γυφτιά» ό,τι σας φαίνεται για αναξιοπρέπεια. Σας λέω πως αντίστοιχες παροιμίες του τύπου:

«οι τσιγγάνες της Σιέρα Μορένα, πίνουν τις νύχτες ανθρώπινο αίμα», «την μέρα οι δαίμονες γίνονται τσιγγάνοι» ή το γνωστότερο «οι γύφτοι φτιάξαν τα καρφιά που σταυρώθηκε ο Χριστός» καταγράφονται ως αιτιολογία για καούν άνθρωποι, να σκλαβωθούν παιδιά, να ξεριζωθούν πληθυσμοί ή να οδηγηθούν στους θαλάμους αερίων.

Σήμερα στην Ευρώπη ζούνε 10-12.000.000 τσιγγάνοι. Οι μεγαλύτεροι τσιγγάνικοι πληθυσμοί ζούνε στην Ρουμανία (κοντά δύο εκατομμύρια), στην Ουγγαρία (περισσότεροι από ένα εκατομμύριο), στην Ιβηρική (περίπου ένα εκατομμύριο), στην Τουρκία και εν γένει στα Βαλκάνια, στην Τσεχία, στη Σλοβακία, στις Δημοκρατίες του Καυκάσου.

Μιλούνε την ίδια προφορική γλώσσα, την ρομανί, όπως την λένε οι γλωσσολόγοι (που εδώ και εκατό χρόνια κάνουν προσπάθεια για την γραπτή καταγραφή της), και είτε είναι Χριστιανοί είτε Μουσουλμάνοι (συνήθως αποκτούνε το θρήσκευμα του τόπου όπου ζούνε) επί της ουσίας λατρεύουν τον Άη Γιώργη σε μια παγανιστική μυσταγωγία της άνοιξης που κλείνει τον κύκλο του χρόνου και ακυρώνει τον θάνατο και τον φόβο του θανάτου είναι το γνωστό σε όλους σας Εντερλέζι.

Σήμερα οι τσιγγάνοι της Ευρώπης διώκονται: τώρα δεν υπάρχουν στους νόμους των κρατών της ρητές διατάξεις που να τους θεωρούν επικίνδυνη φύρα, όπως υπήρχαν για αιώνες σε όλα σχεδόν τα βασίλεια της Ευρώπης, με αποκορύφωμα την καθολική Ισπανία και την ναζιστική Γερμανία, υπάρχουν όμως οι περίφημες «τοπικές κοινωνίες» που γυρεύουν με κάθε τρόπο να τους αφανίσουν.

Σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης (Πράγα, Βουδαπέστη, Βερολίνο, Μόναχο, Βουκουρέστι, Παρίσι, Μασσαλία, Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βαλένθια, Σεβίλλη, Μιλάνο) έχουν δημιουργηθεί παραγκουπόλεις εκτός του αστικού ιστού που κατοικούνται από μετανάστες και σκηνίτες τσιγγάνους.

Τα βράδια νεοφασιστικές οργανώσεις κάνουν επιδρομές εναντίων αυτών των πληθυσμών, τους τρομοκρατούν, τους καίνε τα σπίτια τους, ενώ οι καθώς πρέπει δημοτικοί άρχοντες ψηφίζουν διατάγματα διωγμού των τσιγγάνων από τα όρια των πόλεων τους για να μην υποβαθμιστεί η περιοχή τους.

Οι τσιγγάνοι ανήκουν πια στο επικίνδυνο περιθώριο των φτωχών, ανέργων, αποκλεισμένων από το σχολείο, απελπισμένων, το περιθώριο που όλοι αποστρέφονται.

Στην Ελλάδα σήμερα ζούνε 250.000 τσιγγάνοι οι μισοί από αυτούς είναι εγκατεστημένοι και σχετικά ενταγμένοι στον κοινωνικό ιστό, δηλαδή έχουν δουλειά και έχουν συμμετοχή τουλάχιστον στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνοικία της Αγίας Βαρβάρας των Αθηνών).

Οι άλλοι μισοί τσιγγάνοι της Ελλάδας (περίπου 100.000 έως 120.000 άνθρωποι) είναι σκηνίτες και ζουν διασκορπισμένοι σε 70 περίπου καταυλισμούς: Αλάν Κόγιου της Κομοτηνής, Ασπρόπυργος, Χωματερή των Λιοσίων, Μενίδι, Ζεφύρι, Χαλάνδρι, Νέα Αλικαρνασσός Κρήτης, Ριγανόκαμπος Πάτρας, Τρίπολη, Νέα Κίος, Καλαμάτα, Καρδίτσα, Σοφάδες, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλλονιά, Νέα Ιωνία Βόλου, Σέρρες, Δράμα, Διδυμότειχο, Παραλίμνη Ιωαννίνων, Πρέβεζα, Άρτα και αλλού.

Απόσπασμα από ομιλία του Θανάση Τριαρίδη στο Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο Πυλαίας, σε εκδήλωση ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία.

Όλόκληρη η ομιλία:

Πηγή: μία δε κλίνη κενή φέρεται εστρωμένη των αφανών

Από την Εμπόλεμη Ζώνη της πείνας.....

Αγαπητό μου χαμομηλάκι,

Η ντροπή του ανεπτυγμένου κόσμου

Το κακομαθημένο μου ...

Πώς να χειριστείτε ένα κακομαθημένο παιδί

Ποιος δεν έχει γυρίσει το κεφάλι του να δει τη σκηνή με το παιδάκι που κλαίει και χτυπιέται στο πάτωμα του σούπερ μάρκετ για να του αγοράσει η μαμά του τη σοκολάτα που θέλει;

Και ποιος δεν έχει κοντοσταθεί για να δει αν η μαμά τελικά θα ενδώσει και θα του αγοράσει αυτό που θέλει;
Αυτή και πολλές παρόμοιες σκηνές που εκτυλίσσονται σε εστιατόρια, μαγαζιά, φιλικά σπίτια, την παιδική χαρά, το ίδιο το σπίτι του παιδιού περιγράφουν την εικόνα του κακομαθημένου παιδιού.

Το κακομαθημένο παιδί δεν είναι ένα παιδί που το αγαπούν όλοι πάρα πολύ και δεν του χαλάνε χατήρι, αλλά είναι ένας μικρός τύραννος, ένα απείθαρχο παιδί που ξέρει να χειρίζεται τους άλλους και με το οποίο συνήθως είναι δυσάρεστο να συνυπάρχει κανείς για πολύ.

Τα χαρακτηριστικά του κακομαθημένου παιδιού

Δεν ακολουθεί τους κανόνες, δε συμμορφώνεται με λογικές προτάσεις
Δεν αντιδρά στο 'μη', 'όχι', 'σταμάτα' ή άλλες εντολές
Διαμαρτύρεται για όλα
Επιμένει να γίνουν τα πράγματα όπως το ίδιο θέλει
Έχει άδικες ή υπερβολικές απαιτήσεις από τους άλλους
Δε σέβεται τα δικαιώματα των άλλων
Προσπαθεί να ελέγχει τους άλλους
Νευριάζει εύκολα
Γκρινιάζει και έχει συχνά ξεσπάσματα θυμού
Διαρκώς διαμαρτύρεται ότι βαριέται

Γιατί τα παιδιά γίνονται κακομαθημένα;

Η βασική αιτία για την οποία ένα παιδί γίνεται κακομαθημένο σχετίζεται με το στυλ διαπαιδαγώγησής του από τους γονείς.

Οι υπερβολικά επιεικείς γονείς που τα επιτρέπουν όλα, δε βάζουν όρια, δεν θέτουν και δεν τηρούν συγκεκριμένους κανόνες (αλλά ακόμα κι αν βάλουν εκ των υστέρων, στην απόγνωσή τους, κάποιον κανόνα τον καταπατούν πολύ γρήγορα) και που υποχωρούν στη γκρίνια ή τα ξεσπάσματα θυμού του παιδιού τους, είναι αυτοί που με τη συμπεριφορά τους δημιουργούν ένα κακομαθημένο παιδί.

Αν οι γονείς δίνουν από πολύ νωρίς μεγάλη δύναμη στο παιδί και του μαθαίνουν να επικεντρώνεται στον εαυτό του, ευνοώντας την ανάπτυξη του εγωισμού, ενώ παράλληλα δεν του μαθαίνουν να λειτουργεί συνεργατικά και σε ένα ορισμένο πλαίσιο κανόνων που λαμβάνουν υπόψιν τους και τις ανάγκες των άλλων, το παιδί γίνεται κακομαθημένο.

Η συμπεριφορά του κακομαθημένου παιδιού έχει αρνητικές συνέπειες μόνο στους γύρω του ή και στον εαυτό του;
Πέρα από το γεγονός ότι η συμπεριφορά του κακομαθημένου παιδιού επηρεάζει αρνητικά τους γύρω του, μικρούς και μεγάλους, έχει και αρνητικές συνέπειες για το ίδιο το παιδί.

Το κακομαθημένο παιδί μαθαίνει να βασίζεται πάντα στους άλλους για την εκπλήρωση όλων των επιθυμιών του, με αποτέλεσμα να μη μπαίνει ποτέ στον κόπο να προσπαθήσει μόνο του. Με αυτό τον τρόπο όμως δεν αποκτά αυτοπεποίθηση και δε μαθαίνει να βασίζεται στις δυνάμεις του.

Ακόμα, το κακομαθημένο παιδί είναι διαρκώς σε κατάσταση εκνευρισμού, διότι μονίμως προσπαθεί να πετύχει κάτι περισσότερο και ξοδεύει πολύ χρόνο προκειμένου να βρει τον δυσλειτουργικό τρόπο να το καταφέρει.

Το πολύ κλάμα, τα μούτρα, η γκρίνια και τα ξεσπάσματα που χρησιμοποιεί ως τρόπους για να πετύχει το στόχο του παγιώνονται και μέσα του και αρχίζει να 'βλέπει' τον εαυτό του μέσα από αυτά τα επίκτητα χαρακτηριστικά.

Η κοινωνική ζωή του κακομαθημένου παιδιού επίσης υποφέρει, μια που τα άλλα παιδιά δεν έχουν υπομονή μαζί του και τη διάθεση να του κάνουν μονίμως από τα χατήρια. Με αυτό τον τρόπο το κακομαθημένο παιδί όχι μόνο απομονώνεται από τους συνομήλικους, αλλά χάνει μια σημαντική ευκαιρία να εξασκήσει τις κοινωνικές του ικανότητες στην ώρα τους, κάτι που θα φανεί και αργότερα στη ζωή του, όταν θα έχει διαπροσωπικές δυσκολίες ως έφηβος κι ενήλικας.

Η πορεία της συμπεριφοράς του κακομαθημένου παιδιού

Αν δε γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού, όταν θα φτάσει στη σχολική ηλικία το παιδί αυτό θα βρεθεί αντιμέτωπο με δυσκολίες που οφείλονται στην κακομαθημένη συμπεριφορά του.

Τα κακομαθημένα παιδιά συνήθως είναι αγενή, εγωιστές και αυταρχικά. Τα άλλα παιδιά δε συμπαθούν και δε θέλουν να παίξουν με ένα κακομαθημένο παιδί που δεν ξέρει να συνεργάζεται, τα θέλει όλα δικά του και θυμώνει αν δε γίνει το δικό του.

Αλλά και οι ενήλικες δεν συμπαθούν ιδιαίτερα τα κακομαθημένα παιδιά για τους ίδιους λόγους και επιπλέον γιατί έχουν υπερβολικές απαιτήσεις. Ακόμα και οι γονείς φτάνουν σε σημείο να έχουν δυσκολία να αποδεχτούν τη συμπεριφορά και το χαρακτήρα του παιδιού τους.

Επειδή ακριβώς έχουν δυσκολία στις κοινωνικές σχέσεις με τα άλλα παιδιά κι ενήλικες, τα κακομαθημένα παιδιά σύντομα γίνονται δυσαρεστημένα. Συχνά δείχνουν μειωμένη διάθεση και κίνητρα για μάθηση και τα παρατάνε όλα εύκολα.

Στην εφηβεία είναι πιθανό να πειραματιστούν με τσιγάρα, αλκοόλ και ναρκωτικά. Γενικότερα, κακομαθαίνοντας ένα παιδί οι γονείς δεν το προετοιμάζουν για τις απαιτήσεις του πραγματικού κόσμου εκτός σπιτιού.

Πώς να μην... κακομάθετε το παιδί σας

Βάλτε όρια και κανόνες ανάλογα με την ηλικία του.

Μην αισθάνεστε ενοχές κάνοντας κάτι τέτοιο.

Μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά επιζητούν σταθερότητα από τους γονείς τους και συχνά τους τεστάρουν για να διαπιστώσουν αν οι γονείς πράγματι τηρούν αυτά που λένε. Κάτι τέτοιο δημιουργεί αίσθηση σταθερότητας και ασφάλειας στο παιδί.

Δείξτε αγάπη, αλλά σταθερότητα και συνέπεια στις αποφάσεις σας (που θα πρέπει να είναι πάντα λογικές).

Οι απαγορεύσεις είναι απαραίτητες από μικρή ηλικία, διότι τα παιδιά αρχικά χρειάζονται τα εξωτερικά 'όχι' και 'μη', μέχρι να μάθουν στον αυτοέλεγχο και την αυτοπειθαρχία.

Η συνεργασία του παιδιού με τους γονείς στο θέμα των βασικών κανόνων θα πρέπει ν' αρχίσει ήδη από την προσχολική ηλικία (έτσι το παιδί δεν θα έχει δυσάρεστες εκπλήξεις όταν ξεκινήσει το σχολείο).

Μερικές αποφάσεις/κανόνες των ενηλίκων δεν επιδέχονται διαπραγματεύσεις (πχ το παιδί θα πρέπει να κάθεται στο πίσω κάθισμα του αυτοκινήτου στο ειδικό καρεκλάκι ή με ζώνη ασφαλείας).

Άλλες φορές, πάλι, καλό είναι να έχει το παιδί τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα σε δυο πράγματα τα οποία οι γονείς ήδη εγκρίνουν (πχ τι είδους πρωινό να φάει, δημητριακά ή φρυγανιές με μέλι, ή να φορέσει το μπλε ή το καφέ παντελόνι).

Διακρίνετε ανάμεσα στις ανάγκες κι επιθυμίες του παιδιού: οι ανάγκες συμπεριλαμβάνουν την ανακούφιση από το αίσθημα της πείνας, της δίψας, του πόνου και του φόβου και οι γονείς θα πρέπει ν' ανταποκρίνονται άμεσα σε αυτές, ειδικά όταν συνοδεύονται από κλάμα.

Όταν το παιδί κλαίει γι' άλλο λόγο συνήθως πρόκειται για επιθυμίες και δεν είναι κάτι σοβαρό. Το κλάμα είναι μια φυσιολογική αντίδραση στην αλλαγή και την απογοήτευση. 

Όταν το παιδί κλαίει την ώρα που έχει κι ένα ξέσπασμα θυμού θα πρέπει να το αγνοήσετε. Δείξτε κατανόηση για τα συναισθήματά του (καταλαβαίνω ότι νευρίασες) αλλά μην ενδώσετε να του κάνετε κάποιο παράλογο χατήρι.

Αντιδράστε στο έξτρα κλάμα του παιδιού σας όταν επιμένετε στους βασικούς κανόνες δίνοντας στο παιδί σας περισσότερη αγκαλιά, προσοχή και ποιοτικό χρόνο όταν δεν κλαίει.

Μην επιτρέπετε στα ξεσπάσματα θυμού να λειτουργήσουν (πχ ουρλιαχτά, κλάματα, χτύπημα των ποδιών στο πάτωμα, κράτημα αναπνοής, κλπ.), ενδίδοντας στις απαιτήσεις του παιδιού, απλά αγνοήστέ το.

Μάθετε στο παιδί σας να αντιμετωπίζει τη βαριεστημάρα του και να μάθει να ευχαριστιέται και με τον εαυτό του (εσείς προσφέρετε παιχνίδια, χαρτιά, μπογιές και το παιδί πρέπει να τα απασχοληθεί κάποια στιγμή μόνο του).

Μάθετε στο παιδί σας να έχει υπομονή και να περιμένει.

Μην υπερπροστατεύετε το παιδί σας από τις καθημερινές μικροδυσκολίες, επιτρέψτε του να τις χειριστεί (στην αρχή με τη βοήθειά σας), ώστε να μάθει στη συνέχεια ότι μπορεί να ανταπεξέρχεται και μόνο του. 

Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Η κόκα από τα σαλόνια στις φτωχογειτονιές

Οι «βαρόνοι» την προωθούν σε νέους με μεσαία εισοδήματα..!!

 

Αναβαθμίζεται ο ρόλος της Ελλάδας για «τους βαρόνους της κοκαΐνης». Εκτός από σημαντικός διαμετακομιστικός σταθμός στο «βαλκανικό σταυροδρόμι» μεταφοράς του ναρκωτικού από τη Λατινική Αμερική στη Δυτική Ευρώπη, τώρα, όπως δείχνει η πρώτη ανακάλυψη εργαστηρίου παρασκευής κοκαΐνης στη χώρα μας, επιχειρείται να δημιουργηθεί στην Ελλάδα βάση υποδοχής πρώτης ύλης, επεξεργασίας της και διοχέτευσης έτοιμης κοκαΐνης κυρίως προς τη Δύση.
 
Με αυτό το στόχο «κολομβιανό καρτέλ» έστειλε στην Ελλάδα άτομο που το χρησιμοποιούσε σε εργαστήριά του στη Λατινική Αμερική, προκειμένου να «στήσει» στην Αθήνα ένα τέτοιο εργαστήριο.
Εκτός της εύλογης ανησυχίας που προκαλεί αυτή η άκρως σοβαρή ανακάλυψη του τμήματος Ναρκωτικών της ΥΠΕΕ (πρώην Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, ΣΔΟΕ), ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία για τη χρήση του συγκεκριμένου ναρκωτικού. Όπως δείχνουν όλα τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες-ερευνητές και οι υπηρεσίες δίωξης ναρκωτικών, η κοκαΐνη πλέον δεν αποτελεί «προνόμιο» μόνο των «κολωνακιώτικων σαλονιών», των «γιάπηδων» και των βορείων προαστίων, αλλά έχει πια διαδοθεί - αν και όχι ευρέως, όπως άλλα ναρκωτικά, ειδικά η ηρωίνη και τα χημικά - και σε περιοχές της πρωτεύουσας, καθώς και άλλων πόλεων της χώρας, όπου ζουν μεσαίου οικονομικού επιπέδου οικογένειες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις κατά καιρούς επιστημονικές έρευνες που έχουν γίνει στη χώρα μας στο γενικό πληθυσμό το 2,7% ατόμων ηλικίας από 25 έως 35 ετών δηλώνει ότι έκανε ή κάνει χρήση κοκαΐνης. Αν και το στοιχείο αυτό καθεαυτό δείχνει το μεγάλο μέγεθος του προβλήματος, το πιο συγκλονιστικό είναι τα δεδομένα που έχουν καταγραφεί ανάμεσα στη νεολαία. Ετσι σε παλαιότερη έρευνα που πραγματοποίησε η Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών νέοι, έφηβοι, μαθητές δήλωναν σε ποσοστό έως και 7,7% ότι είχαν δοκιμάσει τουλάχιστον μία φορά κοκαΐνη. Ειδικότερα μεταξύ των αγοριών το ποσοστό αυτό έφτανε έως και το 9,1%, ενώ στα κορίτσια το 5,5%. Είναι προφανές ότι αυτά τα υψηλά νούμερα ξεπερνούν τα στενά όρια των βορείων προαστίων.
Πάντως, παρά την ανακάλυψη του εργαστηρίου στην Αθήνα, τα τελευταία 3-4 χρόνια παρατηρείται μείωση των ποσοτήτων κοκαΐνης που μεταφέρονται στην Ελλάδα, ιδιαιτέρως σε σύγκριση με τη δεκαετία του 1990.  
Αντίθετα ολοένα περισσότερο οι «βαρόνοι της κόκας» χρησιμοποιούν ως κύριες βάσεις τους στα Βαλκάνια το Μαυροβούνιο, την Αλβανία, τα Σκόπια και τη Βουλγαρία, όπου και αποστέλλουν καραβιές κοκαΐνης. Στο μεταξύ το Κόσοβο έχει μετατραπεί σε «μίνι Κολομβία» των Βαλκανίων, ενώ η «κοσοβάρικη μαφία» έχει πλέον διεθνοποιηθεί και αποκτήσει ισχυρές διασυνδέσεις με το οργανωμένο έγκλημα στην Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη, καθώς και στα Βαλκάνια και ειδικότερα στην Ελλάδα. Μικρές ποσότητες κοκαΐνης μεταφέρονται στην Ελλάδα και σε άλλες βαλκανικές χώρες από Νιγηριανούς μετανάστες.
 
Οι αριθμοί

• 173 εκατομμύρια ευρώ η αξία των ποσοτήτων που έχουν κατασχεθεί από το 1990.
• 870 εκατομμύρια ευρώ η αξία ηρωίνης και κοκαΐνης που διακινήθηκαν στη χώρα μας σε μία επταετία.
• 8,6 δισεκατομμύρια ευρώ τα κέρδη των εμπόρων.
• 22,5% φτάνει στην Ελλάδα από τη Λατινική Αμερική.
• 60% της διακινούμενης κοκαΐνης στη χώρα μας περνάει από χέρια Ελλήνων.

http://www.inout.gr/showthread.php?t=14746

Κολυμπώντας στη θάλασσα της διασκέδασης…

Ασφάλεια για το κολύμπι

• Φροντίστε το παιδί να μην έχει φάει τουλάχιστον 2 ώρες πριν μπει στην πισίνα. Στην περίπτωση που το μωρό σας δείχνει να πεινάει πριν από το μάθημα, μην του δώσετε τίποτε περισσότερο από ένα μικρό μπισκότο ή ένα κομμάτι φρούτου, απλά για να «ξεχάσει» την πείνα του.
  
• Μην ξεχνάτε την ειδική αδιάβροχη πάνα.
• Φοράτε ειδικές για κολυμβητήριο σαγιονάρες που δεν γλιστρούν (μην επαναπαύεστε βέβαια). Ζητήστε βοήθεια από κάποιον εάν δείτε ότι δεν μπορείτε να κρατήσετε ισορροπία μπαίνοντας στην πισίνα. Ας σας κρατήσει για λίγο το μωρό.
• Εάν ένα μωρό είναι αδιάθετο για οποιοδήποτε λόγο, δεν υπάρχει λόγος να πάτε στην πισίνα. Ένα μικρό κρύωμα μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια και να δημιουργήσει μια κακή ανάμνηση. Κρατήστε με το μωρό οπτική επαφή έτσι ώστε να νιώθει ασφάλεια. Εάν εσείς είστε χαλαροί, θα είναι και αυτό. Μιλήστε του απαλά, χαρίστε του χάδια.
• Ο εκπαιδευτής θα σας δείχνει ασκήσεις και εσείς θα πρέπει να τις επαναλαμβάνετε. Εάν το μωρό νιώθει άβολα και δυσανασχετεί, δεν χρειάζεται να επιμείνετε. Στην περίπτωση που υπάρχουν παιχνίδια τριγύρω, ίσως του αποσπούν την προσοχή. Χρησιμοποιήστε τα για να του κινήσετε το ενδιαφέρον μέσα στο νερό.
• Όσο το παιδί μεγαλώνει, θα χρησιμοποιεί και ενισχυτικά μέσα, όπως σανίδες, ζώνες πλευστότητας, στην αρχή με εσάς και όταν έρθει η ώρα (μετά τα 2 του χρόνια) χωρίς εσάς μέσα στο νερό.
• Αν έχετε πισίνα στο σπίτι σας φροντίστε να την περιφράξετε πλήρως. Τοποθετήστε πόρτα που κλείνει και ασφαλίζει αυτόματα. Όλες οι πόρτες και τα παράθυρα που οδηγούν στην πισίνα πρέπει να είναι ασφαλή και να εμποδίζουν την πρόσβαση των μικρών παιδιών στην πισίνα. 
• Υπάρχουν συστήματα με τα οποία οι πόρτες έχουν ανιχνευτή κίνησης με συναγερμό που ειδοποιεί όταν κάποιος μπαίνει στον χώρο της πισίνας. Βέβαια προστατευτικά κάγκελα και οι “αποτελεσματικές” πόρτες είναι μέτρα πρόληψης, αλλά δεν μπορούν επ’ουδενί να υποκαταστήσουν την επίβλεψη.
  
• Προσέχετε να μην υπάρχουν τραπέζια και καρέκλες κοντά στην περίφραξη της πισίνας γιατί μπορεί το παιδί να σκαρφαλώσει και να μπει σε αυτό το χώρο.
• Βγάλτε τα παιχνίδια από τον χώρο της πισίνας, γιατί ένα παιδί που παίζει με τα παιχνίδια μπορεί να πέσει στο νερό.
• Να έχετε ένα τηλέφωνο δίπλα στην πισίνα. Έτσι δεν θα χρειαστεί να αφήσετε μόνο του το παιδί αν κάποιος σας καλέσει. Να έχετε δίπλα στο τηλέφωνο τα νούμερα ανάγκης.
• Φροντίστε να υπάρχει δίπλα στην πισίνα ο εξοπλισμός διάσωσης (σχοινί, κουλούρα κλπ).

  Ασφάλεια για το κολύμπι στην θάλασσα

• Να παίζετε μαζί με το παιδί στα ρηχά, μέχρι να εξοικειωθεί στο νερό.
• Μην το αναγκάζετε να μπει στο νερό αν φοβάται.
• Να του επισημαίνετε συνεχώς τους πιθανούς κινδύνους.
• Χρησιμοποιήστε σωσίβιο ή άλλη συσκευή επίπλευσης αν το παιδί δεν ξέρει καλό κολύμπι.
• Κανένα σωστικό μέσο δεν υποκαθιστά την συνεχή επίβλεψη από τους γονείς.

Καλές βουτιές 

paidorama

Μακαρονάδα με «χωριάτικη» σάλτσα ... Μμμμ, η μανούλα έφτιαξε

Η γεύση του ελληνικού θέρους στα καλύτερά της.

Παίρνουμε τα υλικά για την αγαπημένη μας σαλάτα,
τα ψιλοκόβουμε
και τα ανακατεύουμε, όπως είναι ωμά, με ζεστά σπαγγέτι.

Υλικά

• 500 γρ. σπαγγέτι ή άλλα ζυμαρικά της αρεσκείας μας
• 1 μεγάλη πράσινη, στρογγυλή πιπεριά, σε πολύ μικρά κυβάκια
• 2 μικρά αγγουράκια, καθαρισμένα και κομμένα, σε πολύ μικρά κυβάκια
• 2 κουταλιές σούπας ελιές της αρεσκείας μας, χωρίς τα κουκούτσια, ψιλοκομμένες
• 1/2 φλιτζάνι τσαγιού φυλλαράκια φρέσκιας ρίγανης ή 1 κουτ. σούπας ρίγανη του βουνού, τριμμένη
• 1 κιλό ντομάτες, ξεφλουδισμένες και κομμένες σε μικρά καρέ (δες το video για το ξεφλούδισμα της ντομάτας)
• 80 ml ελαιόλαδο
• αλάτι, φρεσκοτριμμένο πιπέρι
• ξερή μυζήθρα ή κυβάκια φέτας, για το σερβίρισμα 

Διαδικασία

Βάζουμε την πιπεριά, το αγγούρι, τις ελιές, την ντομάτα και τη ρίγανη σε ένα μεγάλο μπολ.

Προσθέτουμε το λάδι και αλατοπίπερο, ανακατεύουμε και αφήνουμε τη «σάλτσα» να μαριναριστεί για περίπου 10 λεπτά.

Εν τω μεταξύ,

βράζουμε τα μακαρόνια σε μια κατσαρόλα με μπόλικο αλατισμένο νερό.

Μόλις γίνουν, τα σουρώνουμε και, έτσι όπως είναι ζεστά, τα ρίχνουμε στο μπολ με τη «χωριάτικη» σάλτσα και ανακατεύουμε. Τρίβουμε από πάνω ξερή μυζήθρα ή προσθέτουμε κυβάκια φέτας και σερβίρουμε.

 

gastronomos

A research about poverty and hunger that failedΜια έρευνα για τη φτώχεια και την πείνα, που απέτυχε...

Τον περασμένο μήνα πραγματοποιήθηκε μια παγκόσμια έρευνα απο τον ΟΗΕ και απέτυχε παταγωδώς.

Το μόνο ερώτημα που υποβλήθηκε ήταν:
" Παρακαλώ να εκφέρετε την τίμια και ειλικρινή γνώμη σας για τη λύση στο πρόβλημα της έλλειψης τροφίμων στον υπόλοιπο κόσμο."

Η έρευνα απέτυχε για τους κάτωθι λόγους:

-Στην Αφρική δεν ήξεραν τι σημαίνει "τρόφιμα".
-Στην Αγγλία δεν ήξεραν τι σημαίνει "ειλικρινή".
-Στην Ανατολική Ευρώπη δεν ήξεραν τι σημαίνει "τίμια".
-Στην Δυτική Ευρώπη δεν ήξεραν τι σημαίνει "έλλειψη".
-Στην Σκανδιναβία δεν ήξεραν τι σημαίνει "πρόβλημα".
-Στην Κίνα δεν ήξεραν τι σημαίνει "γνώμη".
-Στην Μέση Ανατολή δεν ήξεραν τι σημαίνει "λύση".
-Στην Νότια Αμερική δεν ήξεραν τι σημαίνει "παρακαλώ".
-Στις ΗΠΑ δεν ήξεραν τι σημαίνει "υπόλοιπος κόσμος".

ΔΕΣ...ΣΚΕΨΟΥ...ΜΙΛΑ...ΚΑΝΕ ΚΑΤΙ...

Ευχαριστούμε τη φίλη μας Σοφία...

Ας λένε, Μελίνα... ας λένε... όλοι ξέρουμε... ακόμα και αυτοί...

«Είναι δυνατόν μια ελεύθερη Ελλάδα να είχε επιτρέψει τη μετακίνηση των μαρμάρων;»

«Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για μας τα μάρμαρα του Παρθενώνα.  
Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. 
Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. 
Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. 
Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο το όνομα μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας. 
Είμαστε έτοιμοι να πούμε ότι θεωρούμε όλη την πράξη του Elgin σαν άσχετη προς το παρόν. Λέμε στην Βρετανική Κυβέρνηση: Κρατήσατε αυτά τα γλυπτά για δύο σχεδόν αιώνες. Τα φροντίσατε όσο καλύτερα μπορούσατε, γεγονός για το οποίο και σας ευχαριστούμε.  
Όμως τώρα στο όνομα της δικαιοσύνης και της ηθικής παρακαλώ δώστε τα πίσω.  
Ειλικρινά πιστεύω ότι μια τέτοια χειρονομία εκ μέρους Μεγάλης Βρετανίας θα τιμούσε πάντα τ΄ όνομά της.
Ευχαριστώ.»

.

 

(Από το 'Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη)

Ολόκληρος ο λόγος της Μελίνας

Μελίνα: Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα, Υπάρχουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα

Μαμά, θέλω να σου πω κάτι!!!

* Μη φοβάσαι να είσαι σταθερή μαζί μου. Αυτό θα με κάνει να νιώθω περισσότερη σιγουριά.

* Μη με παραχαϊδεύεις. Ξέρω πολύ καλά πως δε χρειάζεται να μου δίνεις ο,τιδήποτε σου ζητώ. Σε δοκιμάζω για να δω.

* Μη με κάνεις να νιώθω μικρότερο απ' ό,τι είμαι. Αυτό με σπρώχνει να παριστάνω καμιά φορά το σπουδαίο.

* Μη μου κάνεις παρατηρήσεις μπροστά σε κόσμο, αν μπορείς. Θα προσέξω περισσότερο αυτά που θα μου πεις, αν μου μιλήσεις ήρεμα μια στιγμή που θα είμαστε οι δύο μας.

* Μη μου δημιουργείς το συναίσθημα πως τα λάθη μου είναι αμαρτήματα. Μπερδεύονται έτσι μέσα μου όλες οι αξίες που έχω μάθει να αναγνωρίζω.

* Μη με προστατεύεις από τις συνέπειες των πράξεων μου. Χρειάζεται καμιά φορά να πάθω, για να μάθω.

* Μη δίνεις μεγάλη σημασία στις μικροαδιαθεσίες μου. Καμιά φορά δημιουργούνται για να κερδίσω την προσοχή που ζητούσα.

* Μη μου κάνεις συνεχώς παρατηρήσεις, γιατί τότε θα χρειαστεί να προστατεύσω τον εαυτό μου κάνοντας το κουφό.

* Μη μου υπόσχεσαι ποτέ. Νιώθω περιφρονημένο όταν δεν κρατάς τις υποσχέσεις σου.

* Μην υπερτιμάς την τιμιότητά μου. Συχνά οι απειλές σου με σπρώχνουν στην ψευτιά.

* Μην πέφτεις σε αντιφάσεις. Με μπερδεύεις αφάνταστα και με κάνεις να χάνω την πίστη μου σ' εσένα.

* Μη με αγνοείς, όταν σου κάνω ερωτήσεις, γιατί θα ανακαλύψεις ότι θ' αρχίσω να παίρνω τις πληροφορίες μου από άλλες πηγές.

* Μην προσπαθείς να με κάνεις να πιστέψω πώς είσαι τέλεια ή αλάνθαστη. Είναι μια δυσάρεστη έκπληξη για μένα, όταν ανακαλύπτω ότι δεν είσαι ούτε το ένα ούτε το άλλο.

* Μην προσπαθείς να με κάνεις να πιστέψω πως θα πέσει η υπόληψή σου αν μου ζητήσεις συγνώμη. Μια τίμια αναγνώριση του λάθους σου, μου δημιουργεί πολύ θερμά αισθήματα απέναντί σου.

* Μην ξεχνάς πόσο γρήγορα μεγαλώνω. Θα πρέπει να σου είναι δύσκολο να κρατήσεις το ίδιο βήμα με μένα, αλλά προσπάθησε σε παρακαλώ.

* Μην ξεχνάς πως δεν μπορώ ν' αναπτυχθώ, χωρίς πολλή κατανόηση και αγάπη. Αυτό, όμως δεν χρειάζεται να το πω, έτσι δεν είναι;

* Μη μου λες ποτέ ψέματα.

Αναρτήθηκε από XRYSOULA  

στις Δευτέρα, 15 Ιούνιος 2009, 2:57 μμ

Ένα γλυκό απόγευμα...

Ευχαριστούμε...

Το χρυσόψαρο που αγαπούσε τα παιδάκια

ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΧΑΜΟΜΗΛΑΚΙΑΑΑΑ

Μια φορά κι έναν καιρό ζούσαν σε ένα παραθαλάσσιο χωριό δύο αδέρφια με τους γονείς τους. Τα παιδιά αγαπούσαν πολύ τη θάλασσα και το ψάρεμα.

΄Ενα πρωϊνό χωρίς να ρωτήσουν τον πατέρα τους, πήραν τη βάρκα του και πήγαν για ψάρεμα. ΄Ομως σηκώθηκε τρικυμία, τα κουπιά τους έπεσαν στη θάλασσα και χάθηκαν στα κύματα. Μέσα από τον κουβά με τα ψάρια άκουσαν έκπληκτοι ένα χρυσόψαρο να λέει με ανθρώπινη φωνή:

Σας παρακαλώ, αφήστε με να ζήσω και εγώ θα πραγματοποιήσω τρείς ευχές, μόνο που δεν μπορώ να κάνω πραγματική την ευχή να πάτε από εκεί που ήρθατε!

Τα παιδιά το έβαλαν στη γυάλα. Το κορίτσι του ζήτησε ένα μικρό κρεβάτι, 5 φορέματα, 1 ζευγάρι λουστρίνια, το αγόρι ένα ψαροντούφεκο, 1 μαγιό και φαγητό πρωί, μεσημέρι, βράδυ.

Έτσι λοιπόν είχαν ότι επιθυμούσαν και καθώς ο καιρός παιρνούσε άρχισαν να ξεχνούν τους γονείς τους.

Μιά μέρα είδαν ένα νησάκι και ζήτησαν από το χρυσόψαρο να τους δώσει ένα ζευγάρι κουπιά για να φτάσουν στην ακτή. Μόλις βγήκαν χάρηκαν πολύ που πατούσαν πάλι σε στεριά και αποφάσισαν να εξερευνήσουν το νησί, μήπως βρούν κάποιους ανθρώπους. Πράγματι στην άλλη πλευρά αντίκρυσαν μια φυλή μαύρων να χορεύουν και να τραγουδούν. Ποιά φυλή είστε του ρώτησαν. Είμαστε η φυλή του γέλιου, αγαπάμε τη χαρά και την ειρήνη και σας καλούμε να μείνετε κοντά μας, όσο θέλετε !

Τα παιδιά δέχτηκαν με χαρά την πρόσκληση των καινούριων τους φίλων. Για ένα διάστημα όλα κυλούσαν ήρεμα και ειρηνικά και τα παιδιά έμαθαν να κάνουν βουτιές, να πιάνουν όμορφα κοχύλια, να φτιάχνουν κολιέ από λουλούδια και να χαίρονται τη φιλία και την αγάπη απλών ανθρώπων.

Μια μέρα όμως είδαν από μακρυά πολλές βάρκες να πλησιάζουν το νησί. Μέσα ήταν ιθαγενείς οπλισμένοι με κοντάρια και ρόπαλα, τραγουδώντας πολεμικά τραγούδια. Ήταν η φυλή του πολέμου που ήθελε να κατακτήσει το μικρό ειρηνικό νησάκι. Αμέσως σήμανε συναγερμός κι έτρεξαν όλοι οι κάτοικοι της φυλής κοντά στα παιδιά τους. Τι φοβερό θα γινόταν ;

Τα παιδιά θυμήθηκαν ότι μπορούσαν να ξητήσουν ακόμα μία χάρη από το φίλο τους το χρυσόψαρο. Χωρίς να διστάσουν ούτε στιγμή του ζήτησαν να πραγματοποιήσει την τρίτη και τελευταία τους ευχή: να σταματήσει τη φυλή του πολέμου, ώστε να μην καταστρέψει τους αγαπημένους συντρόφους τους της φυλής του γέλιου. Το χρυσόψαρο συγκινημένο από τα λόγια τους, σήκωσε αμέσως φοβερή τρικυμία με τεράστια κύματα και ανάγκασε τους έντρομους κακούς ιθαγενείς της φυλής του πολέμου να γυρίσουν στο νησί τους.

Οι άνθρωποι της φυλής του γέλιου οργάνωσαν μια μεγάλη γιορτή για να τιμήσουν τα παιδιά και το χρυσόψαρο για την μεγάλη βοήθεια που πρόσφεραν στο νησί τους. Τραγούδησαν, χόρεψαν γύρω από μεγάλες φωτιές και πρόσφεραν όμορφα δώρα στα παιδιά. ΄Επειτα όλοι μαζί πήγαν στην ακροθαλασσιά και έριξαν το μικρό χρυσόψαρο πίσω στη θάλασσα, εκεί που πάντα ανήκε.

Το μαγικό χρυσόψαρο που είχε αγαπήσει πολύ τα παιδιά, για την μεγάλη τους καλοσύνη, αποφάσισε μυστικά, να εκπληρώσει ακόμα μια ευχή τους, τη μεγαλύτερη από όλες και ευχήθηκε να ξαναβρούν οι γονείς τα παιδιά τους!

Πέρασε κάμποσος καιρός, τα παιδιά μεγάλωσαν κι άρχισαν να νοσταλγούν τη ζωή τους στο χωριό, τους γονείς τους και τους παλιούς τους φίλους. Οι κάτοικοι της φυλής του γέλιου προσπαθούσαν να τα παρηγορήσουν, αλλά άδικα, εκείνα αγνάντευαν συνέχεια το πέλαγος. ΄Ωσπου μια μέρα ένα μεγάλο καράβι πλησίασε το νησί. Μια βάρκα κατέβηκε στη θάλασσα που μέσα ήταν ένας κύριος και μια κυρία. Ποιοί να είναι;

Τα παιδιά αναγνώρισαν τους αγαπημένους τους γονείς που αναζητούσαν εδώ και πολλά χρόνια σ΄όλη τη γη. Οι γονείς δεν πίστευαν στα μάτια τους, πόσο πολύ είχαν μεγαλώσει τα παιδιά. Αγκαλιάστηκαν, φιλήθηκαν, έκλαψαν κι ευχαρίστησαν και τη φυλή του γέλιου για τη φιλοξενία και την αγάπη που έδωσαν στα παιδιά τους. Το μικρό χρυσόψαρο με τη μεγάλη καρδιά είχε κάνει το θαύμα του!

http://www.haef.gr/chilias/greek/lit/tales/gold_fish/fish01.html

Άνθρωποι, Ζώα, Φύση

Ο άνθρωπος είναι ένα από τα εκατομμύρια είδη του ζωικού βασιλείου που ζουν σ’αυτόν τον πλανήτη. Όλα τα όντα είναι βιογενετικά δημιουργήματα και ακόμα κι αν διαφέρουν φαινομενικά μεταξύ τους, έχουν πολλά πράγματα που τα ενώνουν. Εκτός, από τον ήλιο, τη γη, τον αέρα και το νερό, μοιράζονται και τον ίδιο γενετικό κώδικα. Πάνω από όλα όμως, μοιράζονται το θαύμα της ζωής, που διαπερνά σα ρεύμα όλες αυτές τις εκατομμύρια διαφορετικές μορφές ύπαρξης.

Κάθε ζώο ή ζωή, είναι μια ύπαρξη πλήρης, αυτοτελής και αυτόνομη που εξελίχθηκε και ολοκληρώθηκε στο πέρασμα των αιώνων, μέσα από διαδικασίες και δυνάμεις άγνωστες και πολύπλοκες. Η δημιουργία αυτού του θαυμαστού κόσμου με όλη αυτή την πανδαισία των χρωμάτων και των σχημάτων, μόνο δέος μπορεί να προκαλέσει, ενώ παραμένει ένα ανεξιχνίαστο μυστήριο για όλους μας.

Τα ζώα υπάρχουν στον πλανήτη εκατομμύρια χρόνια, πολύ πριν εμφανιστεί στη γη ο άνθρωπος. Έζησαν αρμονικά μέχρι τη μοιραία στιγμή της υποδούλωσής τους ή, κατ’ευφημισμό, εξημέρωσής τους, περίπου 10.000 χρόνια πριν, όπου ήταν και η απαρχή των δεινών τους. Έκτοτε ζουν μια ολοένα εντεινόμενη κακοποίηση και εκμετάλλευση, ενώ κατά την παρούσα χρονική περίοδο, η βαρβαρότητα που υφίστανται από τον άνθρωπο, έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο. Σήμερα πλέον, η πλειοψηφία των ζωικών οικογενειών βιώνει τεράστια ταλαιπωρία. Kάθε χρόνο δισεκατομμύρια ζώα θανατώνονται στο βωμό των ανθρώπινων συμφερόντων, αφού περάσουν τη σύντομη ζωή τους μέσα στην αιχμαλωσία, την εξαθλίωση και τη δυστυχία.

Η συμπεριφορά αυτή του ανθρώπου προς τα ζώα στηρίχθηκε στην αρχή της απαξίωσης της ύπαρξής τους, θεωρώντας ή ανακηρύσσοντας το είδος του ως το πιο εξελιγμένο...από τα εκατομμύρια άλλα είδη! Ορμώμενος από αυτές τις ανθρωποκεντρικές αντιλήψεις, ο άνθρωπος ήταν πλέον ελεύθερος να χρησιμοποιήσει τα ζώα ως μέσα για την εξυπηρέτηση των σκοπών του. Έτσι τα ζώα, από ελεύθερα, ανεξάρτητα και αυτόβουλα, μετατράπηκαν σε μηχανές και αναλώσιμα υλικά, σε προϊόντα και αντικείμενα χρήσης στην υπηρεσία του ανθρώπινου οικονομικού ανταγωνισμού.

Όμως αυτή η χρησιμοποίηση και η εκμετάλλευση των ζώων από τον άνθρωπο, σηματοδότησε ταυτόχρονα και την αποτυχία του να κατανοήσει τη ζωή στο σύνολό της και να θαυμάσει τη μεγαλοπρέπειά της, διδασκόμενος από τη σοφία και τη συνειδητότητα όλων αυτών των ξεχωριστών μορφών ζωής. Πάνω απ’όλα όμως, σηματοδότησε την αποτυχία του να ταυτιστεί και να συναισθανθεί τον αγώνα τους για την επιβίωση μέσα στις δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες, που κι ο ίδιος ως βασικός υπαίτιος δημιούργησε.
Παράλληλα όμως με αυτή την απίστευτη σκληρότητα προς κάθε μορφή ζωής, ξεκίνησε και αναπτύσσεται, εδώ και μερικές δεκαετίες, ένα παγκόσμιο κίνημα από φιλόσοφους, διανοούμενους, ακτιβιστές και άλλους πολίτες, που αμφισβητεί σθεναρά τις μέχρι τώρα σχέσεις των ανθρώπων με τη φύση και τα ζώα και επιχειρεί να τις επαναδιευθετήσει, αναγνωρίζοντας πάνω απ’ όλα την ανθρώπινη ευθύνη και συμμετοχή στα δεινά που επιφέραμε σ’ αυτά. Όσο δε πιο αισθητός γίνεται ο αντίκτυπος αυτών των προβλημάτων, τόσο πιο πιεστικό παρουσιάζεται το καθήκον του προσανατολισμού των ανθρώπινων αξιών προς κατευθύνσεις συνεκτίμησης και συμπερίληψης της φύσης και της ζωής, ως αξίες απόλυτες. Πολλοί στοχαστές εισηγούνται τώρα ένα νέο ηθικό κώδικα, ο οποίος δεν θα διαχωρίζει πλέον τον άνθρωπο από το περιβάλλον του και τους άλλους οργανισμούς, αλλά θα τον τοποθετεί δίπλα τους. Οι διανοητές αυτοί αντιλαμβάνονται τον πλανήτη ως ένα σύνολο το οποίο έχει αφ’ εαυτού απόλυτη αξία, ή αυταξία, είτε επειδή απλώς υφίσταται, είτε επειδή ακολουθεί μια εξελικτική διαδικασία. Η απόλυτη αξία ενός δάσους, για παράδειγμα, επιβάλλει τις αντίστοιχες ηθικές υποχρεώσεις και καθήκοντα του ανθρώπου για τη διαφύλαξη και διατήρησή του.

Η φιλοσοφία αυτού του κινήματος θεωρεί ότι και τα ζώα έχουν ανάγκες και συμφέροντα και, κατά συνέπεια, ορισμένα βασικά δικαιώματα (δικαίωμα στη ζωή, στην ελευθερία, στην αβλάβεια, στη μη βία κλπ) τα οποία οι άνθρωποι πρέπει να σέβονται και να τιμούν, όπως ακριβώς σέβονται και τιμούν τα δικά τους. Σ’ ένα άρθρο της, η διακήρυξη των δικαιωμάτων των ζώων ορίζει πως το κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο- γη, θάλασσα, αέρα- σύμφωνα με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του. Οι δε ηθικές μας υποχρεώσεις απέναντι στα ζώα απορρέουν από δύο θεμελιώδεις παραδοχές: πρώτον, δεν υπάρχει κανένα χαρακτηριστικό το οποίο να είναι εγγενές του ανθρώπινου είδους και να χαρακτηρίζει μόνο τα ανθρώπινα όντα και, δεύτερον, ακόμη και αν υποτεθεί πως υπήρχε ένα τέτοιο ποιοτικά διακριτικό γνώρισμα που θα ξεχώριζε τους ανθρώπους από τα ζώα, αυτό από μόνο του δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να δικαιολογήσει ή να συνηγορήσει υπέρ οποιασδήποτε κακομεταχείρισης ή σκληρότητας προς αυτά.

Ο απώτερος δε σκοπός του κινήματος είναι να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα των ζώων και με τις ανάλογες νομοθετικές και θεσμικές ρυθμίσεις, ώστε να σταματήσει οριστικά η εκμετάλλευση και η θανάτωσή τους για τα ανθρώπινα συμφέροντα.
Με το όραμα να συμβάλει στην εδραίωση της ιδέας των δικαιωμάτων της φύσης και των ζώων στον Ελλαδικό χώρο, διοργανώνεται και η ημερίδα: «Άνθρωποι-Ζώα-Φύση: από τον Ανθρωποκεντρισμό στον Οικοβιοκεντρισμό», επιχειρώντας τα εξής:

• να διευρύνει τη συνειδητότητά μας όσον αφορά τη δυστυχία που προκαλούμε στα ζώα και να βαθύνει την κατανόηση, την εκτίμηση και τη συμπόνια μας προς αυτά.
• να θέσει και να επιχειρήσει να απαντήσει σε μια σειρά ερωτημάτων όπως: «Μπορεί η έννοια των δικαιωμάτων να επεκταθεί σε όλη την κλίμακα των όντων;», «Πώς μπορούμε να περάσουμε από τον ανθρωποκεντρισμό στον οικοβιοκεντρισμό;», «Έχει η φύση χρηστική-εργαλειακή αξία για τον άνθρωπο ή έχει μια εγγενή αξία ανεξάρτητα από αυτή που της αποδίδουν οι άνθρωποι;» κ.α.
• να ανοίξει ένα διάλογο ο οποίος θα θέσει ευελπίστως τα θεμέλια για μια διαφορετική αντιμετώπιση όλων των έμβιων οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της Γαίας, βασισμένη πάνω στις αρχές και τις αξίες του σεβασμού, της ειρηνικής συμβίωσης και της αρμονικής συνύπαρξης.
• να προωθήσει τις ιδέες της βαθιάς οικολογίας και του οικολογικού πολιτισμού, δίνοντας έμφαση στις ορθές σχέσεις του ανθρώπου τόσο με τον εαυτό του, όσο και με το περιβάλλον του και τις υπόλοιπες μορφές ζωής.
• Είναι πια καιρός να αντιμετωπίσουμε τη ζωή με κατανόηση και στοργή και να της δώσουμε πίσω την ελευθερία που τόσο καιρό της στερήσαμε.

Είναι πια καιρός να ανοίξουμε το μυαλό μας στην ιδέα ότι σκοπός μας είναι να αγκαλιάσουμε τη Γαία και τη ζωή στο σύνολό της, ανακαλύπτοντας το μεγαλείο τους και υποκλινόμενοι στη μεγαλοπρέπειά τους.

Ήρθε η ώρα να υπάρξει στον πλανήτη μια παγκόσμια κινητοποίηση όλων των δυνάμεών μας, ώστε με αρμονική συνεργασία να δημιουργηθούν νέες δυνατότητες για το τι είναι εφικτό για τη Γαία και τη ζωή.

Το κλειδί είναι η αγάπη, η δικαιοσύνη και ο σεβασμός.


Πηγές:

• Τοm Regan, The Case for Animal Rights, In Peter Singer (ed), In Defense of Animals
• New York: Basil Blackwell, 1985, pp. 13-26, http://www.animal-rights-library.com/texts-m/regan03.htm
• Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, Οικολογική Ηθική, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 2005
• Αλέξανδρος Γεωργόπουλος, Αν. Καθηγητής, Τ.Ε.Π.Α.Ε., Α.Π.Θ., Περιβαλλοντική Ηθική, Έχουν οι άνθρωποι υποχρεώσεις προς τα μη ανθρώπινα όντα; http://users.kas.sch.gr/evagel /text/sinedrio/ IV_sin_ereynes/19.20-19.40_%20Georgopoulos.pdf
• Διακήρυξη Δικαιωμάτων των Ζώων, Παρίσι 1978
• Κείμενο πρότασης στην πρόσφατα επιχειρηθείσα αναθεώρηση του συντάγματος για την προσθήκη άρθρου σχετικού με τα δικαιώματα των ζώων, ΣΟΛΩΝ, 2006
• www.AbolitionistApproach.com
• http://en.wikipedia.org/wiki/Animal_rights
• http://en.wikipedia.org/wiki/Tom_Regan
• http://www.ecogreens.gr/ekloges/egfiles/AnimalRights.htm

λίγα λόγια για τους ομιλητές...

Τοm Regan
Eπίτιμος καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας όπου δίδαξε από το 1967 έως το 2001. Κατά τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του θητείας, έλαβε πολλά βραβεία για την επίδοσή του στη διδασκαλία της προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, καθώς επίσης και τον τιμητικό τίτλο University Alumni Distinguished Professor.

Θεωρείται ο φιλοσοφικός ηγέτης του κινήματος για τα δικαιώματα των ζώων στις Hνωμένες Πολιτείες. Έχει βραβευθεί με πολλά βραβεία μεταξύ των οποίων και το βραβείο Gandhi για την εξέχουσα συνεισφορά του στο κίνημα το 1986.

Έχει συγγράψει πάνω από είκοσι βιβλία, καθώς και εκατοντάδες επιστημονικά άρθρα, μέσα από τα oποία εξετάζει τι είναι πραγματικά ηθικό και δίκαιο. Οι θεωρίες του για την περιβαλλοντική πολιτική και την ιατρική ηθική αναλύονται συχνά σε φιλοσοφικο-κοινωνικά άρθρα, ενώ τα έργα του περί ευθανασίας και δικαιωμάτων των ζώων αναφέρονται σε πολλά δοκίμια φιλοσοφικής ηθικής. Το βιβλίο του Η Υπόθεση για τα Δικαιώματα των Ζώων επηρέασε σημαντικά το κίνημα της απελευθέρωσης τους. Μέσα σ’αυτό υποστηρίζει ότι τα μη ανθρώπινα όντα είναι «υποκείμενα μιας ζωής», όπως ακριβώς και οι άνθρωποι, και ότι, εάν θέλουμε να αποδώσουμε αξία στα ανθρώπινα όντα, ανεξάρτητα από το εάν διαθέτουν λογική ή όχι, τότε, προκειμένου να είμαστε δίκαιοι και συνεπείς με αυτή την ιδέα, πρέπει ομοίως να αποδώσουμε την ίδια αξία και στα μη ανθρώπινα όντα.

Έχει παρουσιάσει εκατοντάδες διαλέξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό, ενώ το 2000 του απονεμήθηκε το μετάλλιο William Quarles Holliday Medal, η υψηλότερη τιμητική διάκριση που απονέμει το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας σε ακαδημαϊκό.

Από τα πιο σημαντικά έργα του είναι τα εξής: The Case for Animal Rights (1983), The Struggle for Animal Rights (1988), Defending Animal Rights (2001), and Animal Rights, Human Wrongs: An Introduction to Moral Philosophy (2003). Το τελευταίο του βιβλίο Empty Cages: Facing the Challenge of Animal Rights, έχει χαρακτηριστεί ως «η καλύτερη εισαγωγή στα δικαιώματα των ζώων που γράφτηκε ποτέ» (Jeffrey Masson), «ένα βιβλίο προορισμένο να αλλάξει τη σκέψη των ανθρώπων» (Jane Goodall), και «ένα καυστικό κατηγορώ για την ανθρώπινη μεταχείριση απέναντι στα ζώα» (J. M. Coetzee).

Έχει συμβάλει σημαντικά στην ιστορία της φιλοσοφίας στα τέλη του δέκατου ένατου και αρχές του εικοστού αιώνα. Το βιβλίο του Bloomsbury's Prophet: G. E. Moore and the Development of His Moral Philosophy προωθήθηκε από τον εκδότη του (Temple University Press) τόσο για την απονομή του βραβείου Pulitzer όσο και του βραβείου National Book.

Θεοδόσης Πελεγρίνης
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Έξετερ. Διδάσκει στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας από το 1977.

Κατά τα έτη 2001-2007 διετέλεσε Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής, ενώ από το 2007 έως σήμερα είναι Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Διευθύνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στη Φιλοσοφία από το 2005.

Συγγραφέας των επιστημονικών έργων Η έννοια του κάλλους στον Δαμάσκιο (1977), Κεφάλαια ηθικής φιλοσοφίας – Η αυτονομία του ηθικού λόγου (1980), Kant’s Conceptions of the Categorical Imperative and the Will (1980), Εμπειρία και πραγματικότητα (1982), Κανονικότητα και μοναδικότητα (1983), Η ανθρώπινη ύπαρξη (1985), Η θεμελίωση του ηθικού βίου (1986), Άνθρωποι, ζώα, μηχανές (1987), Φιλοσοφία και αμφισβήτηση (1992), Μάγοι της φιλοσοφίας (1994), Η μελαγχολία της Αναγέννησης (1995), Ηθική φιλοσοφία (1997), Οι πέντε εποχές της φιλοσοφίας (1997), Παιδιά του Κάιν (2001), Ασκήσεις φιλοσοφίας για τη ζωή και την τέχνη (2002), Νεοπλατωνισμός (2003), Λεξικό της Φιλοσοφίας (2004), Σφηνάκια (2005), Από τον πολιτισμό στην πείνα (2006), Η αιώνια επιστροφή της φιλοσοφίας (2007), Η φιλοσοφία στη σκηνή (2008), Εγχειρίδιο Παθών (2008). Έχει, επίσης, εκδώσει το μυθιστόρημα Το είδωλο του κόσμου (1999) και συλλογή διηγημάτων με τίτλο Δεύτερη επιλογή (1997). Το 2007 τιμήθηκε με Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου για το έργο του Από τον πολιτισμό στην πείνα.

Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης
Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2009 εξελέγη Λέκτωρ Εφαρμοσμένης Ηθικής του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από δεκαπέντε επιστημονικά άρθρα σχετικά με τη Βιοηθική, την Ιατρική Ηθική και την Περιβαλλοντική Ηθική. Έργα του: Η Ευθανασία απέναντι στη Σύγχρονη Βιοηθική, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 2003, Η ανθρώπινη στάση στη ζωή και στο θάνατο, εκδόσεις RedBlue, Αθήνα 2004, Οικολογική Ηθική, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 2005, Περιβαλλοντική Ηθική: Ο Άρνε Νες και η Βαθιά Οικολογία, εκδόσεις Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα – Κομοτηνή 2008.

Έλενα Παπανικολάου
Σπούδασε Φιλοσοφία και έκανε μεταπτυχιακό στην αρχαία ελληνική τραγωδία, στο πανεπιστήμιο Cambridge. Το 2004 εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την εποπτεία του καθ. Θ.Ν. Πελεγρίνη. Από το φθινόπωρο του 2008 διδάσκει στο μεταπτυχιακό τμήμα του τομέα φιλοσοφίας του Φ.Π.Ψ. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στην Αισθητική και Ηθική Φιλοσοφία. Είναι υπό έκδοση το πρώτο της βιβλίο σχετικά με την Τρίτη Κριτική του Καντ.

Γιάννης Ζήσης
Είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Από τα βιβλία του μεταξύ άλλων έχουν εκδοθεί τα ακόλουθα: Πράσινο Επιχειρείν, Πράσινη Καμπή Τόμος Α, Ειρήνη και Διανόηση, Πλανητικό και Ανθρώπινο Αδιέξοδο, ο Κόσμος μετά το AIDS και την Οικολογική Καταστροφή, καθώς και το φωτογραφικό άλμπουμ Ωδή στη Φθία, τόπος και τοπία. Αποσπάσματα από την ποιητική του συλλογή Ψυχές της Φύσης (υπό έκδοση), συμπεριελήφθησαν στη μουσική και ποιητική σύνθεση Ένα τραγούδι για το περιβάλλον, που πρωτοπαρουσιάστηκε στο κοινό στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Μαζί με τους Ιωάννα Μουτσοπούλου και Ιωάννη Παρασκευουλάκο, συνέταξαν το κείμενο για τα δικαιώματα των ζώων, στο πλαίσιο της πρόσφατα επιχειρηθείσας αναθεώρησης του συντάγματος. Έχει συμμετάσχει και έχει διοργανώσει πολλές διαθεματικές και διεπιστημονικές ημερίδες. Μεταξύ άλλων υπήρξε μέλος της Ελληνικής οργανωτικής επιτροπής του 22ου παγκόσμιου συνεδρίου φυσικής Solvay, που διεξήχθη στους Δελφούς και στην Λαμία το 2001. Η συνέντευξη που πήρε από τον νομπελίστα και μεγάλο διανοητή Ilya Prigogine έχει εκδοθεί σε τρεις γλώσσες (Αγγλικά, Ιταλικά, Ελληνικά), και ιδιαίτερα στην Ελληνική γλώσσα από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τις εκδόσεις Κάτοπτρο. Έχει πάρει συνεντεύξεις από πολλές προσωπικότητες της επιστήμης, της τέχνης, και της πολιτικής στο πλαίσιο της συνεργασίας της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ με το ραδιοτηλεοπτικό κανάλι ΣΤΑΡ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Δραστηριοποιείται ομαδικά και εθελοντικά στην οικολογία μαζί με συνεργάτες από το 1979 στην Αθήνα και από το 1985 στην Φθιώτιδα (και όχι μόνο) όπου και ζει μόνιμα πλέον. Έχει χρηματίσει μέλος της διεθνούς κριτικής επιτροπής ταινιών μεγάλου μήκους στο Διεθνές Φεστιβάλ ECOCINEMA που πραγματοποιήθηκε στη Ρόδο το 2003.

Ως μέλος της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ έχει εκλεγεί επί σειρά ετών στην Γραμματεία του Πανελλήνιου Δικτύου Εθελοντικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ), ενώ έχει θητεύσει ως μέλος (γραμματέας) του Δ.Σ. Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα και ως μέλος του Δ.Σ. του (ΑΣΑΟΣ) Ανώτατου Συμβουλίου Απονομής Οικολογικού Σήματος.

Ως εκπρόσωπος των ΠΑΝΔΟΙΚΟ, ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ, ή άλλων φορέων έχει εκπροσωπήσει τη χώρα ή άλλους φορείς σε διεθνείς και εθνικές διαβουλεύσεις ή συνέδρια. Ως μέλος της Γραμματείας του ΠΑΝΔΟΙΚΟ πρωτοστάτησε για την από κοινού συνδιοργάνωση των ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ, ΠΟΦΥΖΩ και ΔΗΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ, της ημερίδας Άνθρωποι Πόλεις Ζώα, που αποτέλεσε την αφετηρία και για την πρωτοβουλία της συνταγματικής αναθεώρησης του Συντάγματος σχετικά με τα δικαιώματα των ζώων.

Έχει συμμετάσχει σε δράσεις για την πράσινη απασχόληση, την πράσινη κατάρτιση και εκπαίδευση και την κοινωνική οικονομία. Είναι εθελοντής σε φιλοζωικές δράσεις καθημερινά.