Συχνά τα νεογέννητα μωρά ταλαιπωρούνται από μικρούς πόνους στην κοιλιά, τους γνωστούς κολικούς. Οι κολικοί εμφανίζονται από την αρχή της γέννησης του μωρού, υποχωρούν σταδιακά και μέχρι τον τρίτο μήνα έχουν εξαφανιστεί.
What are colic symptoms
and signs in babies?
Όλα τα βρέφη εμφανίζουν κολικούς;
Κολικούς δεν εμφανίζουν όλα τα βρέφη. Οι κολικοί βρεφών εμφανίζονται στο 20% περίπου των μωρών συνήθως μετά την 2η εβδομάδα ζωής και υποχωρούν ως το τέλος του τρίτου μήνα.
Τι προκαλεί τους κολικούς στα βρέφη;
Δεν γνωρίζουμε τις αιτίες των κολικών των βρεφών.
Θεωρίες για τις αιτίες των κολικών
Πόνος: έχει δημιουργηθεί η αίσθηση ότι ο κολικός του νεογνού οφείλεται σε κοιλιακό πόνο. Κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί. Αντιθέτως μάλιστα από παρατηρήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια εργαστηριακών μετρήσεων ο κολικός μοιάζει περισσότερο να είναι «θυμός».
Αέρια: η θεωρία ότι οι κολικοί βρεφών οφείλονται σε αέρια βασίζεται στην παρατήρηση ότι το νεογνό με κολικούς έχει πολλά αέρια και αρκετά ρεψίματα, οι μελέτες όμως δείχνουν ότι δεν προκαλούν τα αέρια τον κολικό, όπως πιστευόταν, αλλά ο κολικός τα αέρια. Σήμερα θεωρούμε ότι τα νεογνά με κολικό, επειδή κλαίνε έντονα, καταπίνουν αέρα για περισσότερη ώρα ο οποίος πρέπει κάποια στιγμή να βγει.
Αλλεργία στο ξένο γάλα: αυτή η περίπτωση αφορά ένα πολύ μικρό ποσοστό νεογνών, τα οποία εκδηλώνουν και συμπτώματα αλλεργίας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η αρχική θεραπεία είναι ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός.
Γαστρεντερικά προβλήματα: οι κολικοί βρεφών παρουσιάζονται συχνά σε εκείνα που έχουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή δυσκοιλιότητα παρουσιάζουν συχνά και κολικούς.
Βακτήρια στο έντερο: μια τελευταία μελέτη που έγινε τον Ιούλιο από το πανεπιστήμιο του Τέξας αναφέρει ότι ένας μικροοργανισμός που ονομάζεται klebsiella και ο οποίος απομονώθηκε στο έντερο των βρεφών με κολικούς ίσως είναι μια από τις αιτίες των κολικών.
Θεωρία της συμπεριφοράς: η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι τα βρέφη που παρουσιάζουν κολικούς είναι περισσότερο ευερέθιστα, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ηρεμήσουν καθώς επίσης ότι με αυτόν τον τρόπο επιζητούν την προσοχή. Θεωρείται ότι δεν υπάρχει κατάλληλη σχέση μεταξύ βρέφους-μητέρας καθώς επίσης και ότι οι αγχώδεις μητέρες μεταφέρουν το άγχος τους στο νεογνό και αυτό εκδηλώνεται με κολικούς.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το μωρό μου όταν έχει κολικούς; Η πρόγνωση των κολικών βρεφών είναι καλή και τα περισσότερα νεογνά μειώνουν ή σταματούν τους κολικούς γύρω στον τρίτο μήνα. Ωστόσο για να αντιμετωπίσουμε τους κολικούς μπορούμε να δοκιμάσουμε τα παρακάτω:
Κρατάμε το μωρό όρθιο στην αγκαλιά μας με τα πόδια του μαζεμένα στην κοιλιά του.
Δοκιμάζουμε απαλή μουσική την ώρα που το κρατάμε αγκαλιά ή όταν το αφήνουμε στο δωμάτιό του.
Ξαπλώνουμε το μωρό μπρούμυτα στα πόδια μας και τρίβουμε την πλάτη του.
Δοκιμάζουμε ένα ζεστό μπάνιο ή την τοποθέτηση ζεστών επιθεμάτων στην κοιλιά του για μερικά λεπτά.
Κάνουμε μια βόλτα με το καρότσι ή καλύτερα με το αυτοκίνητο. Το μωρό μπορεί να ανακουφιστεί με τους κραδασμούς στο αυτοκίνητο ή και να κοιμηθεί.
Αν υπάρχει πρόβλημα δυσκοιλιότητας και το νεογνό έχει να αφοδεύσει για 3 ημέρες ή περισσότερο, μπορούμε να το βοηθήσουμε με υπόθετα γλυκερίνης ή κλυσματάκια για νεογνά.
Πριν από όλα τα παραπάνω θα πρέπει να έχουμε αποκλείσει κάποιο άλλο πρόβλημα του μωρού όπως πείνα, αλλαγή πάνας, κρύο, ζέστη.
Αν επίσης μας προβληματίζει κάτι ή θεωρούμε ότι μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόβλημα, επικοινωνούμε με την μαία ή τον παιδίατρό μας.
Ισχύει ότι τα αγόρια έχουν πιο συχνά κολικούς από ότι τα κορίτσια;
Δεν υπάρχει επίσημη μελέτη που να αποδεικνύει ότι τα αγόρια παρουσιάζουν συχνότερα κολικούς βρεφών από τα κορίτσια.
Ποιά είναι τα συμπτώματα των κολικών στα βρέφη;
Το μωρό κλαίει για 3 τουλάχιστον ώρες την ημέρα ή για περισσότερες από 3 μέρες μέσα στην εβδομάδα.
Η κρίση του κολικού παρουσιάζεται συνήθως αργά το απόγευμα ή το βράδυ.
Το μωρό συνήθως κλαίει, μαζεύεται ή τεντώνει τα πόδια του στην κοιλιά του.
Η κοιλιά του νεογνού είναι σφιγμένη, μπορεί να γουργουρίζει και υπάρχει άρνηση λήψης τροφής.
Κολικοί στα βρέφη και λύσεις που δουλεύουν!
«Κολικοί βρεφών», οι δύο λέξεις φέρνουν τρόμο στους γονείς μικρών μωρών που το έχουν ζήσει!
Μωρά που κλαίνε τρεις ώρες ή και περισσότερο, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, φάση που ξεκινά στην ηλικία των 3-4 εβδομάδων και διαρκεί περίπου τρεις μήνες! Με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο, θα βρείτε πάρα πολλά άρθρα σχετικά με τους κολικούς στα μωράκια, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Αλλά εκείνο που θα διαβάσετε όλο και περισσότερο στις νέες έρευνες είναι και αυτό που δίνει την καλύτερη λύση! Λοιπόν, παλιά πιστεύαμε ότι τους κολικούς προκαλεί το ανώριμο πεπτικό σύστημα του μωρού, τα ρίχναμε όλα στα «εντερικά» και συμβουλεύαμε «υπομονή». Τώρα όμως, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι μια απ’ τις βασικότερες αιτίες των κολικών και του κλάματος του μωρού στο πρώτο τρίμηνο είναι το ανώριμο νευρικό σύστημα. Το μωρό δέχεται πολλά ερεθίσματα στη διάρκεια της ημέρας, δεν μπορεί να τα διαχειριστεί και προς το τέλος της ημέρας ξεσπά σε κλάματα. Τα μωράκια που για κάποιο λόγο «εκνευρίζονται» ή βρίσκονται σε υπερένταση, δυσκολεύονται να περάσουν μόνα τους σε κατάσταση ηρεμίας, πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή ικανότητα που δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί πλήρως στα βρέφη.
Άλλωστε, η βασιμότητα αυτής της θεωρίας αποδεικνύεται εύκολα και από το γεγονός ότι πολλά μωρά ηρεμούν με «λύσεις» εντελώς άσχετες με το στομάχι τους ή με «αέρια», όπως ακούγοντας «λευκό θόρυβο» (π.χ. τον απορροφητήρα, το σεσουάρ, την ηλεκτρική σκούπα).
Το βασικότερο όμως όλων είναι να μπορούμε να «προλάβουμε» αυτήν την κατάσταση, πριν προλάβει το μωρό να έρθει σε υπερένταση, να νιώσει πληθώρα ερεθισμάτων (over-stimulation), να του «διδάξουμε» λίγο καλύτερα πώς θα κοιμάται όταν νυστάζει και πώς θα ηρεμεί όταν κάτι το ενοχλεί.
Η καλύτερη λύση είναι το baby wearing! Το μωρό σε μάρσιπο αγκαλιάς, στην αγκαλιά της μαμάς του, είναι στο καλύτερο περιβάλλον που θα μπορούσε να είναι. Όταν κουραστεί, μπορεί άνετα να κρύψει το πρόσωπό του στη ζεστή αγκαλιά που το τυλίγει και να «κατεβάσει ρολά» για όσο εκείνο το χρειάζεται.
Μπορεί να κοιμηθεί και να ξυπνήσει με το δικό του ρυθμό, μπορεί να «επιλέξει» αν θέλει να βλέπει και να ακούει γύρω του ή αν θέλει να ηρεμήσει μόνο του.
Και το καλύτερο είναι ότι για όλα αυτά εσείς δεν χρειάζεται να κάνετε και πολλά, απλά φορέστε το!
Στο βιβλίο του «Baby Book», ο Dr. Sears, περιγράφει μία έρευνα που έγινε σε 99 μαμάδες με τα μωρά τους το 1986. Ζητήθηκε από τις μισές μαμάδες να φοράνε τα μωρά τους τουλάχιστον 3 ώρες την ημέρα. Οι υπόλοιπες έβαζαν τα μωράκια τους να βλέπουν ένα μόμπιλο ή μια φωτογραφία προσώπου όταν ήταν στην κούνια τους.
Παρατηρήθηκε ότι τα μωρά που λάμβαναν «πολλή αγκαλιά» έκλαιγαν και γκρίνιαζαν κατά 43% λιγότερο από τα υπόλοιπα.
Το στοιχείο της έρευνας που θεωρήθηκε εξαιρετικό ήταν ότι οι μαμάδες ενθαρρύνονταν να κρατάνε τα μωρά τους αγκαλιά σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, ανεξάρτητα από τη διάθεση του μωρού και όχι μόνο σαν ανταπόκριση στο κλάμα του. Στις Δυτικές κοινωνίες, η συνήθης πρακτική είναι να παρίνουμε το μωρό μας αγκαλιά και να προσπαθούμε να το ηρεμήσουμε αφού εκείνο αρχίσει να κλαίει.
Έχω ακούσει κάποιες φορές να μου λέτε: «Το Αστεράκι μου είναι καταπληκτικό, αλλά δεν το έχω φορέσει ακόμα πολύ γιατί το μωρό έχει κολικούς και κλαίει συνέχεια»! Και σκέφτομαι πόσα πράγματα θα μπορούσε ν’ αλλάξει μια διαφορετική σκέψη: ειδικά όταν το μωρό έχει κολικούς, το sling σου θα σε βοηθήσει! Θα σε βοηθήσει να είσαι πιο άνετη και πιο ξεκούραστη όταν προσπαθείς να το παρηγορήσεις κρατώντας το αγκαλιά, αλλά και θα βοηθήσει το μωρό σου να ΜΗΝ έχει κολικούς ή να τους περάσει πολύ ελαφρύτερα, αν το φοράς λίγο περισσότερο, το πρωί, το απόγευμα, ή γενικότερα στη διάρκεια της ημέρας!
Έχοντας δει από κοντά πολλές πολλές μαμάδες με τα μωράκια τους, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι όσο περισσότερο φοράει κανείς το μωρό του με σωστό μάρσιπο αγκαλιάς, τόσο λιγότερο εκείνο κλαίει, και τόσο καλύτερα κοιμάται τη νύχτα (στο κρεβάτι του)! Η δική σας εμπειρία τι λέει;
Συνεργάστηκε ο Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών και Μαιευτών Αθήνας, sema-icm@otenet.gr
and signs in babies?
Όλα τα βρέφη εμφανίζουν κολικούς;
Κολικούς δεν εμφανίζουν όλα τα βρέφη. Οι κολικοί βρεφών εμφανίζονται στο 20% περίπου των μωρών συνήθως μετά την 2η εβδομάδα ζωής και υποχωρούν ως το τέλος του τρίτου μήνα.
Τι προκαλεί τους κολικούς στα βρέφη;
Δεν γνωρίζουμε τις αιτίες των κολικών των βρεφών.
Τους παρουσιάζουν τόσο παιδιά που θηλάζουν όσο και αυτά που είναι σε τεχνητή διατροφή.Υπάρχουν πολλές θεωρίες για την αιτιολογία των κολικών αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί.
Θεωρίες για τις αιτίες των κολικών
Πόνος: έχει δημιουργηθεί η αίσθηση ότι ο κολικός του νεογνού οφείλεται σε κοιλιακό πόνο. Κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί. Αντιθέτως μάλιστα από παρατηρήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια εργαστηριακών μετρήσεων ο κολικός μοιάζει περισσότερο να είναι «θυμός».
Αέρια: η θεωρία ότι οι κολικοί βρεφών οφείλονται σε αέρια βασίζεται στην παρατήρηση ότι το νεογνό με κολικούς έχει πολλά αέρια και αρκετά ρεψίματα, οι μελέτες όμως δείχνουν ότι δεν προκαλούν τα αέρια τον κολικό, όπως πιστευόταν, αλλά ο κολικός τα αέρια. Σήμερα θεωρούμε ότι τα νεογνά με κολικό, επειδή κλαίνε έντονα, καταπίνουν αέρα για περισσότερη ώρα ο οποίος πρέπει κάποια στιγμή να βγει.
Αλλεργία στο ξένο γάλα: αυτή η περίπτωση αφορά ένα πολύ μικρό ποσοστό νεογνών, τα οποία εκδηλώνουν και συμπτώματα αλλεργίας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η αρχική θεραπεία είναι ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός.
Γαστρεντερικά προβλήματα: οι κολικοί βρεφών παρουσιάζονται συχνά σε εκείνα που έχουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή δυσκοιλιότητα παρουσιάζουν συχνά και κολικούς.
Βακτήρια στο έντερο: μια τελευταία μελέτη που έγινε τον Ιούλιο από το πανεπιστήμιο του Τέξας αναφέρει ότι ένας μικροοργανισμός που ονομάζεται klebsiella και ο οποίος απομονώθηκε στο έντερο των βρεφών με κολικούς ίσως είναι μια από τις αιτίες των κολικών.
Θεωρία της συμπεριφοράς: η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι τα βρέφη που παρουσιάζουν κολικούς είναι περισσότερο ευερέθιστα, χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ηρεμήσουν καθώς επίσης ότι με αυτόν τον τρόπο επιζητούν την προσοχή. Θεωρείται ότι δεν υπάρχει κατάλληλη σχέση μεταξύ βρέφους-μητέρας καθώς επίσης και ότι οι αγχώδεις μητέρες μεταφέρουν το άγχος τους στο νεογνό και αυτό εκδηλώνεται με κολικούς.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το μωρό μου όταν έχει κολικούς; Η πρόγνωση των κολικών βρεφών είναι καλή και τα περισσότερα νεογνά μειώνουν ή σταματούν τους κολικούς γύρω στον τρίτο μήνα. Ωστόσο για να αντιμετωπίσουμε τους κολικούς μπορούμε να δοκιμάσουμε τα παρακάτω:
Κρατάμε το μωρό όρθιο στην αγκαλιά μας με τα πόδια του μαζεμένα στην κοιλιά του.
Δοκιμάζουμε απαλή μουσική την ώρα που το κρατάμε αγκαλιά ή όταν το αφήνουμε στο δωμάτιό του.
Ξαπλώνουμε το μωρό μπρούμυτα στα πόδια μας και τρίβουμε την πλάτη του.
Δοκιμάζουμε ένα ζεστό μπάνιο ή την τοποθέτηση ζεστών επιθεμάτων στην κοιλιά του για μερικά λεπτά.
Κάνουμε μια βόλτα με το καρότσι ή καλύτερα με το αυτοκίνητο. Το μωρό μπορεί να ανακουφιστεί με τους κραδασμούς στο αυτοκίνητο ή και να κοιμηθεί.
Αν υπάρχει πρόβλημα δυσκοιλιότητας και το νεογνό έχει να αφοδεύσει για 3 ημέρες ή περισσότερο, μπορούμε να το βοηθήσουμε με υπόθετα γλυκερίνης ή κλυσματάκια για νεογνά.
Πριν από όλα τα παραπάνω θα πρέπει να έχουμε αποκλείσει κάποιο άλλο πρόβλημα του μωρού όπως πείνα, αλλαγή πάνας, κρύο, ζέστη.
Αν επίσης μας προβληματίζει κάτι ή θεωρούμε ότι μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόβλημα, επικοινωνούμε με την μαία ή τον παιδίατρό μας.
Ισχύει ότι τα αγόρια έχουν πιο συχνά κολικούς από ότι τα κορίτσια;
Δεν υπάρχει επίσημη μελέτη που να αποδεικνύει ότι τα αγόρια παρουσιάζουν συχνότερα κολικούς βρεφών από τα κορίτσια.
Ποιά είναι τα συμπτώματα των κολικών στα βρέφη;
Το μωρό κλαίει για 3 τουλάχιστον ώρες την ημέρα ή για περισσότερες από 3 μέρες μέσα στην εβδομάδα.
Η κρίση του κολικού παρουσιάζεται συνήθως αργά το απόγευμα ή το βράδυ.
Το μωρό συνήθως κλαίει, μαζεύεται ή τεντώνει τα πόδια του στην κοιλιά του.
Η κοιλιά του νεογνού είναι σφιγμένη, μπορεί να γουργουρίζει και υπάρχει άρνηση λήψης τροφής.
Κολικοί στα βρέφη και λύσεις που δουλεύουν!
«Κολικοί βρεφών», οι δύο λέξεις φέρνουν τρόμο στους γονείς μικρών μωρών που το έχουν ζήσει!
Μωρά που κλαίνε τρεις ώρες ή και περισσότερο, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα, φάση που ξεκινά στην ηλικία των 3-4 εβδομάδων και διαρκεί περίπου τρεις μήνες! Με μια γρήγορη αναζήτηση στο διαδίκτυο, θα βρείτε πάρα πολλά άρθρα σχετικά με τους κολικούς στα μωράκια, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Αλλά εκείνο που θα διαβάσετε όλο και περισσότερο στις νέες έρευνες είναι και αυτό που δίνει την καλύτερη λύση! Λοιπόν, παλιά πιστεύαμε ότι τους κολικούς προκαλεί το ανώριμο πεπτικό σύστημα του μωρού, τα ρίχναμε όλα στα «εντερικά» και συμβουλεύαμε «υπομονή». Τώρα όμως, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι μια απ’ τις βασικότερες αιτίες των κολικών και του κλάματος του μωρού στο πρώτο τρίμηνο είναι το ανώριμο νευρικό σύστημα. Το μωρό δέχεται πολλά ερεθίσματα στη διάρκεια της ημέρας, δεν μπορεί να τα διαχειριστεί και προς το τέλος της ημέρας ξεσπά σε κλάματα. Τα μωράκια που για κάποιο λόγο «εκνευρίζονται» ή βρίσκονται σε υπερένταση, δυσκολεύονται να περάσουν μόνα τους σε κατάσταση ηρεμίας, πρόκειται για μια νευροαναπτυξιακή ικανότητα που δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί πλήρως στα βρέφη.
Άλλωστε, η βασιμότητα αυτής της θεωρίας αποδεικνύεται εύκολα και από το γεγονός ότι πολλά μωρά ηρεμούν με «λύσεις» εντελώς άσχετες με το στομάχι τους ή με «αέρια», όπως ακούγοντας «λευκό θόρυβο» (π.χ. τον απορροφητήρα, το σεσουάρ, την ηλεκτρική σκούπα).
Το βασικότερο όμως όλων είναι να μπορούμε να «προλάβουμε» αυτήν την κατάσταση, πριν προλάβει το μωρό να έρθει σε υπερένταση, να νιώσει πληθώρα ερεθισμάτων (over-stimulation), να του «διδάξουμε» λίγο καλύτερα πώς θα κοιμάται όταν νυστάζει και πώς θα ηρεμεί όταν κάτι το ενοχλεί.
Η καλύτερη λύση είναι το baby wearing! Το μωρό σε μάρσιπο αγκαλιάς, στην αγκαλιά της μαμάς του, είναι στο καλύτερο περιβάλλον που θα μπορούσε να είναι. Όταν κουραστεί, μπορεί άνετα να κρύψει το πρόσωπό του στη ζεστή αγκαλιά που το τυλίγει και να «κατεβάσει ρολά» για όσο εκείνο το χρειάζεται.
Μπορεί να κοιμηθεί και να ξυπνήσει με το δικό του ρυθμό, μπορεί να «επιλέξει» αν θέλει να βλέπει και να ακούει γύρω του ή αν θέλει να ηρεμήσει μόνο του.
Και το καλύτερο είναι ότι για όλα αυτά εσείς δεν χρειάζεται να κάνετε και πολλά, απλά φορέστε το!
Στο βιβλίο του «Baby Book», ο Dr. Sears, περιγράφει μία έρευνα που έγινε σε 99 μαμάδες με τα μωρά τους το 1986. Ζητήθηκε από τις μισές μαμάδες να φοράνε τα μωρά τους τουλάχιστον 3 ώρες την ημέρα. Οι υπόλοιπες έβαζαν τα μωράκια τους να βλέπουν ένα μόμπιλο ή μια φωτογραφία προσώπου όταν ήταν στην κούνια τους.
Παρατηρήθηκε ότι τα μωρά που λάμβαναν «πολλή αγκαλιά» έκλαιγαν και γκρίνιαζαν κατά 43% λιγότερο από τα υπόλοιπα.
Το στοιχείο της έρευνας που θεωρήθηκε εξαιρετικό ήταν ότι οι μαμάδες ενθαρρύνονταν να κρατάνε τα μωρά τους αγκαλιά σε όλη τη διάρκεια της ημέρας, ανεξάρτητα από τη διάθεση του μωρού και όχι μόνο σαν ανταπόκριση στο κλάμα του. Στις Δυτικές κοινωνίες, η συνήθης πρακτική είναι να παρίνουμε το μωρό μας αγκαλιά και να προσπαθούμε να το ηρεμήσουμε αφού εκείνο αρχίσει να κλαίει.
Έχω ακούσει κάποιες φορές να μου λέτε: «Το Αστεράκι μου είναι καταπληκτικό, αλλά δεν το έχω φορέσει ακόμα πολύ γιατί το μωρό έχει κολικούς και κλαίει συνέχεια»! Και σκέφτομαι πόσα πράγματα θα μπορούσε ν’ αλλάξει μια διαφορετική σκέψη: ειδικά όταν το μωρό έχει κολικούς, το sling σου θα σε βοηθήσει! Θα σε βοηθήσει να είσαι πιο άνετη και πιο ξεκούραστη όταν προσπαθείς να το παρηγορήσεις κρατώντας το αγκαλιά, αλλά και θα βοηθήσει το μωρό σου να ΜΗΝ έχει κολικούς ή να τους περάσει πολύ ελαφρύτερα, αν το φοράς λίγο περισσότερο, το πρωί, το απόγευμα, ή γενικότερα στη διάρκεια της ημέρας!
Έχοντας δει από κοντά πολλές πολλές μαμάδες με τα μωράκια τους, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι όσο περισσότερο φοράει κανείς το μωρό του με σωστό μάρσιπο αγκαλιάς, τόσο λιγότερο εκείνο κλαίει, και τόσο καλύτερα κοιμάται τη νύχτα (στο κρεβάτι του)! Η δική σας εμπειρία τι λέει;
Συνεργάστηκε ο Σύλλογος Επιστημόνων Μαιών και Μαιευτών Αθήνας, sema-icm@otenet.gr
