Η αλυσίδα της βίας - Όταν χτυπάνε το παιδί

Υπάρχει άραγε άνθρωπος που δεν  έχει χαραγμένη ανεξίτηλα στη μνήμη του μια  πράξη  σωματικής βίας που είχε υποστεί σαν παιδί; Μια σφαλιάρα,  ένα σπρώξιμο, μια κλωτσιά ή ένα γερό ξυλοφόρτωμα; Αν το σκεφτείς λίγο, το  πιο  πιθανό είναι  να ανακαλέσεις τέτοιες στιγμές  και, μαζί μ΄ αυτές,  κι όλη τη συναισθηματική μνήμη που τις συνοδεύει… Τον πόνο, τη ντροπή, το φόβο,   τον εξευτελισμό…

Όλα αυτά τα θυμήθηκα με αφορμή το συγκλονιστικό κείμενο της φίλης του ιστολογίου Signora  Alba, που σας καλώ να διαβάσετε και να  σχολιάσετε κι εσείς:

Σκηνή πρώτη:
Πήγα τις προάλλες για μάθημα στ’ αγόρια μου. Δυο γλυκύτατα αγόρια που τώρα μπαίνουν στην εφηβεία, έχουν πολλές απορίες για τη ζωή («Κυρία, όταν μεγαλώσουμε, θα μπορούμε να οδηγάμε αμάξι στην έρημο;»), τη μόδα («Κυρία, γιατί φοράτε τόσο περίεργα σκουλαρίκια;), τη ζωή μου («Κυρία, εσείς στο σπίτι σας έχετε κουνέλια σαν κι εμάς;») και τα κορίτσια («Κυρία, όταν ακουμπάς ένα κορίτσι, δεν μένει έγκυος, ε;») και όρεξη για ό,τι τους αρέσει («Κυρία, τις προάλλες έκοψα όλο το γκαζόν μόνος μου!!!»). Μου φτιάχνουν χάρτινα λουλούδια, όταν τους βάζω εργασίες κατασκευών, τις φτιάχνουν με τόσο μεράκι και το στόμα τους πάει ροδάνι! Κι όμως, βαθιά στα μάτια τους, βλέπεις μια θλίψη περίεργη η οποία χάνεται τη στιγμή που θα ακούσουν ένα τεράστιο «Μπράβο! Τα καταφέρατε!» και θα αστράψουν από χαρά.
Εκείνη την ημέρα, λοιπόν, δεν ξέρω πώς έτυχε αλλά είχαμε αφήσει την πόρτα ανοιχτή και κάναμε μάθημα.
Ξαφνικά, ακούω φωνές και ύστερα Φσατ! Φσατ!
Μου σηκώθηκε η τρίχα! Με διαπέρασε ένας ηλεκτρισμός και ένας καταιγισμός αναμνήσεων που θέλω ν’ αποδιώξω.
Τ’ αγόρια κατάλαβαν την αναστάτωσή μου και μου είπαν: «Ε, κυρία, πώς κάνετε έτσι; Λίγο ξύλο είναι».
Το σαγόνι στο πάτωμα… ΕΕΕΕ;;;;;; Τι άκουσα πάλι!!!!!!;;;;;;
Δικαιολογήθηκα «Εεεε, να, δεν είμαι υπέρ της βίας….» ενώ το συννεφάκι, σαν αυτό στα καρτούν που καταγράφει τις σκέψεις έλεγε «ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ!!!!!!»
Σκηνή δεύτερη:
Βρέθηκα σ’ ένα φιλικό σπίτι. Η μητέρα, από τις συζητήσεις που έχουμε κάνει κατά καιρούς, είναι σαφώς ενάντια στην σωματική τιμωρία. Είχα καιρό να τους επισκεφτώ και ξαφνικά, η μικρή μπουμπού της δημιουργεί επεισόδιο. Σύρραξη… ακούω τη μικρή να λέει «Θέλω ξύλο!» «Θέλεις ξύλο;;;» της λέει η μητέρα. «Πάρε!!!!» Και της ρίχνει τρεις αμνημόνευτες ξυλιές στον κώλο…
Τι έγινε, ρε παιδιά; Τι επεισόδια έχασα;
Σκηνή τρίτη:
Κομμωτήριο. Κάθε καρυδιάς καρύδι εκεί μέσα. Οι μεγάλοι μιλάνε, οι μικροί ενοχλούν και διακόπτουν. «Μιλάω, σου είπα. Έχω δουλειά τώρα. Μην μ’ ενοχλείς». Η μικρή ξαναενοχλεί για να μας δείξει τη ζωγραφιά της όλο χαρά «Μιλάω, ΣΟΥ ΕΙΠΑ!!! Τι δεν κατάλαβες; Ηλίθιο είσαι;» Ξαναμαζεύεται η μικρή. Έρχεται να μας δείξει και τα γράμματα που έφτιαξε κι εκείνη τη στιγμή τρώει ένα βασιλικό χαστούκι, η μαμά της αρπάζει το αυτί τραβώντας το με μανία και ακούω: «Μα, καλά, δεν καταλαβαίνεις τίποτα πια; Τόσο ηλίθια είσαι;;; Κάτσε εκεί και ζωγράφισε χωρίς να μας ενοχλείς!!!!»

Σκηνή τέταρτη:
Σε άλλο σπίτι μαθητή. Δύο μικρά ζωντόβολα τρέχουν και παίζουν. Ξαφνικά ο μεγάλος αδερφός (πεντάχρονος) αρχίζει και κοπανάει το κεφάλι της αδερφής του (τετράχρονη) στην πόρτα. Τσιρίδες, φωνές! Ακούω τη μαμά να λέει «Μην χτυπάς την αδερφή σου, δεν είναι σωστό». Ο μικρός (Ταλιμπάν τον λέω) συνεχίζει. Σκασίλα του για τις νουθεσίες της μαμάς. Δεύτερη προειδοποίηση «Σου είπα δεν κάνει να χτυπάς την αδερφή σου!!!!». Ξανά μανά σκασίλα του. Τρίτη προειδοποίηση μαζί με σωματική «επαφή»… τον αρπάζει από το χέρι τον σέρνει πιο πίσω και του δίνει «ένα χεράκι ξύλο» λέγοντας παράλληλα «Δεν κάνει να χτυπάς την αδερφή σου!!».
Σκέφτομαι (αχ αυτό το συννεφάκι)…. Αυτό το παιδί τι κατάλαβε; Ότι ναι μεν δεν είναι σωστό να χτυπάμε τους άλλους, αλλά είναι σωστό για τους άλλους να με χτυπάνε. Δεν νομίζω ότι μπορεί να διαχειριστεί αυτό το παράδοξο ένα πεντάχρονο μυαλό…
Σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις, δεν μίλησα. Αν έκανα κουβέντα εκείνη την ώρα, πάνω στο θυμό του γονιού, δεν θα κατάφερνα τίποτα. Θα μου λέγανε «Δουλειά σου εσύ! Δεν σε αφορά το θέμα!»
Κι όμως, τελικά, με αφορά. Γιατί εγώ αύριο, θα χρειαστεί να επικοινωνήσω με αυτά τα παιδιά, με αυτούς τους ενήλικες.
Απαντήστε σε αυτή την ερώτηση:
Είναι σωστό να χτυπάμε τους ανθρώπους;
Όχι, θα μου πείτε.
Μα, τα παιδιά, είναι κι αυτά άνθρωποι.
ΟΥΠΣ, δεν το σκεφτήκατε ποτέ αυτό, ε;
Πιστεύω ακράδαντα τα εξής:
Τα παιδιά αναπτύσσουν στο έπακρο τον εαυτό τους και τις δεξιότητές τους αφού αναγνωρίζονται ως άτομα που έχουν δικαιώματα, υποχρεώσεις και τα βλέπουμε ως μικρούς ενήλικες που μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα χωρίς να τα ακρωτηριάζουμε.
Η βία γεννάει βία. Το παιδί μαθαίνει πως είναι σωστό να χτυπάς τον άλλο και είναι πιο πιθανό να το μεταφέρει αυτό στο σχολείο ή αργότερα στην ενήλικη ζωή του.
Η τιμωρία γεννάει κι άλλη τιμωρία. Αν το χτυπήσεις μία φορά στον πισινό του, αργότερα αυτό δεν θα σου είναι αρκετό γιατί θα το έχει συνηθίσει και η βία θα κλιμακωθεί. Το παιδί θα τραυματιστεί σωματικά και ψυχικά και το επιθυμητό αποτέλεσμα δεν θα έρθει ποτέ. Ναι, βραχυπρόθεσμα θα σωπάσει, αλλά εις βάθος χρόνου όχι.
Λέτε «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος», μα δεν είναι η ράβδος της τιμωρίας, αλλά η ράβδος του ποιμένα που οδηγεί τα πρόβατά του ασφαλή στο μαντρί. Για τους Χριστιανούς, που θεωρούν ότι η βία είναι αποδεκτή από τον Θεό, σας λέω πως δεν είναι. Έχουν απλά ερμηνεύσει τα εδάφια για να δικαιολογήσουν τ’ αδικαιολόγητα.
Λέτε «και πού το κακό να χτυπάς ένα παιδί; Κι εμάς μας χτύπησαν και δεν πάθαμε και τίποτα». Λέω «και πού το καλό να χτυπάς ένα παιδί; Κι εμένα με χτύπησαν αλλά έπαθα πολλά, και μάλλον αυτά που πάθατε εσείς δεν θέλετε να τα δείτε».
Η βία καταργεί την αξία του παιδιού ως άνθρωπο και ως άτομο. Το παιδί νιώθει αβοήθητο, άχρηστο, «κακό» και η αυτοπεποίθησή του καταρρακώνεται.
Το παιδί μπορεί να λάβει εκατό αγκαλιές και ένα χτύπημα (όποιας μορφής κι αν είναι αυτό) και πάντα θα θυμάται το χτύπημα και όχι τις αγκαλιές. Η βία πληγώνει τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού.
Η βία καταργεί την αξία του γονέα. Ο γονέας, ως μορφή εξουσίας, πρέπει να εμπνέει σεβασμό και εμπιστοσύνη, όχι φόβο. Ναι, χτύπα το παιδί. Θα κερδίσεις τη μάχη, μα θα χάσεις τον πόλεμο.
Η σωματική τιμωρία καλλιεργεί τον θυμό. Θυμωμένος γονιός, θυμωμένο παιδί, ρήξη στη σχέση και έλλειψη επικοινωνίας.
Η σωματική τιμωρία δεν βελτιώνει τη συμπεριφορά του παιδιού. Το βλέπω γύρω μου και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αυτοί οι γονείς δεν αλλάζουν τακτική. Δεν διερωτώνται πως κάτι δεν γίνεται σωστά; Δεν θέλουν να καταλάβουν; Σίγουρα η συζήτηση και η επικοινωνία με το παιδί, η πειθαρχία μέσω της λεκτικής οδού είναι πιο δύσκολη. Ενέχει μεγαλύτερη υπομονή από την πλευρά του γονέα και όπως πολλοί γονείς πλέον είναι κουρασμένοι και καταβεβλημένοι από την καθημερινότητα, επιλέγουν τον εύκολο δρόμο της φυσικής τιμωρίας.

Τέλος, όπως έχουν δείξει και έρευνες που έχουν γίνει κατά καιρούς (κι εγώ είμαι μία από τα θύματα βίας), τα παιδιά που έχουν υποστεί βία (οποιασδήποτε μορφής) τείνουν να γίνονται αντικοινωνικά, να έχουν προβλήματα επικοινωνίας με τους ανθρώπους, να γίνονται καταθλιπτικά και ενίοτε πιο επιθετικά από άλλα παιδιά που μεγαλώσανε σε περιβάλλοντα με περισσή αγάπη και κατανόηση.
Υπάρχουν τόσα βιβλία που δίνουν εναλλακτικές πειθαρχίας για τα παιδιά. Ανοίξτε τα.
Μάθετε να κάνετε υπομονή. Τις περισσότερες φορές το παιδί θέλει απλά να ξεσπάσει λίγο γιατί δεν μπορεί να διαχειριστεί τα άσχημα συναισθήματά του. Ο μέγας καλλιτέχνης Ροντέν έχει πει «Η υπομονή είναι μορφή δράσης».
Η αγάπη στα παιδιά έχει χίλιους τρόπους έκφρασης. Το «σε χτυπάω γιατί σ’ αγαπάω και πρέπει να μάθεις» δεν είναι ένας από αυτούς.
Το παιδί βλέπει εσάς ως πρότυπο. Κι αυτό θα ακολουθήσει στην υπόλοιπη ζωή του. Κοιτάξτε τον εαυτό σας και πείτε μου πόσα χούγια έχετε πάρει από τους γονείς σας.
Κόψτε την αλυσίδα της βίας. Ο μικρός ανθρωπάκος που σας κοιτάει με απελπισία την ώρα που του ρίχνετε με τόσο μένος το χαστούκι για να διώξετε τον δικό σας θυμό, θα θυμάται για πάντα αυτά τα χτυπήματα γιατί οι πράξεις μετράνε και όχι τα λόγια. Τα έχετε δει ποτέ αυτά τα ματάκια; «Δεν μ’ αγαπάς, δεν με θέλεις, εγώ όμως σ’ αγαπώ και θα κάνω αυτό που μου λες γιατί θέλω να μ’ αγαπάς».
«Θέλω να μ’ αγαπάς»…. Τα παιδιά θέλουν την αποδοχή μας, την αγάπη μας και το σεβασμό μας. Η βία τα καταργεί όλα αυτά και φέρνει κενό και πικρία… «γιατί με χτυπούσες όταν ήμουν μικρός; Τόσο άσχημα πράγματα έκανα; Λίγες αταξίες δεν είναι μέσα στη ζωή; Έπρεπε να με χτυπήσεις με τη ζώνη σου για να καταλάβω ότι δεν έπρεπε να ανοίξω την πόρτα του αυτοκινήτου χωρίς να κοιτάξω το δρόμο;»
Σ΄ευχαριστούμε πολύ Signora Alba γι΄αυτή τη συναισθηματική “σπρωξιά” που μας έδωσες με το κείμενό σου!

newagemama

Συναισθηματική νοημοσύνη: Μεγαλώνοντας ισορροπημένα παιδιά

Φανταστείτε το παρακάτω -αρκετά ρεαλιστικό- σενάριο: Μετά από μία πολύ κουραστική μέρα στην δουλειά οδηγείτε προς την κοντινή παιδική χαρά.
Η μικρή σας κόρη ουρλιάζει από το πίσω κάθισμα γιατί θέλει να την πάτε στο λούνα παρκ, στην άλλη άκρη της πόλης.
.

Raising An Emotionally Intelligent Child

το EQ αναπτύσσεται σταδιακά
και σε οποιαδήποτε ηλικία

Της λέτε ότι σήμερα είναι αδύνατον, αλλά εκείνη φωνάζει ακόμα πιο επίμονα. Και εσείς πλέον έχετε πονοκέφαλο.

 

Πώς αντιδράτε;
α. Αρχίζετε να της φωνάζετε και να την απειλείτε ότι θα γυρίσετε πίσω και δεν θα πάει πουθενά.

β. Την πάτε στο λούνα παρκ, γιατί δεν αντέχετε την γκρίνια της. Τώρα, όμως, είστε εσείς μουτρωμένος και δεν έχετε κουράγιο για περισσότερα παιχνίδια.

γ. Της εξηγείτε ότι σήμερα είστε κουρασμένος, γιατί είχατε πολύ δουλειά. Την ρωτάτε αν για κάποιον λόγο δεν της αρέσει η παιδική χαρά και της υπόσχεστε, ότι με την πρώτη ευκαιρία, π.χ. το σαββατοκύριακο, θα την πάτε όπου θέλει.

Οι περισσότεροι γονείς πιθανώς θα αντιδράσουν σύμφωνα με τις δύο πρώτες απαντήσεις.

Η τρίτη είναι αρκετά δύσκολο να εφαρμοστεί σε στιγμές που το κουράγιο μας στερεύει.

Κι όμως, είναι αυτή που θα επιφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα. Έτσι, τουλάχιστον, υποστηρίζει η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης –του λεγόμενου E.Q.

E.Q. και I.Q.: Δύο αντίθετες και αλληλοσυμπληρούμενες έννοιες

Μέχρι πριν μερικά χρόνια οι περισσότεροι γονείς πίστευαν ότι το να φροντίσουν για την πνευματική και νοητική πρόοδο τον παιδιών τους αποτελούσε κύριο μέλημα στον σκοπό τους να δημιουργήσουν αυτάρκεις και ικανούς ανθρώπους.

Ωστόσο, είναι η θεωρία της συναισθηματικής νοημοσύνης (EQ), η οποία έγινε ευρέως γνωστή από τον δρ. Daniel Goleman, ψυχολόγο στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαντ, που βρίσκει όλο και περισσότερους υποστηρικτές τα τελευταία χρόνια, καθώς έμπρακτα αποδεικνύεται πως η πραγματική ευφυΐα -αυτή που πραγματικά μας «πάει μπροστά»- δεν είναι μόνο διανοητική(ΙQ).

Ο Goleman ορίζει την συναισθηματική νοημοσύνη ως την «ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς τα δικά του συναισθήματα, να τα κατανοεί και να τα ελέγχει. Είναι επίσης

η ικανότητα να αναγνωρίζει και να κατανοεί τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω του και να μπορεί να χειρίζεται αποτελεσματικά τόσο τα δικά του συναισθήματά του όσο και τις διαπροσωπικές του σχέσεις».

Στο ομώνυμο βιβλίο του γράφει πως «η οικογενειακή ζωή είναι το πρώτο σχολείο της συναισθηματικής μάθησης». Με αφορμή τον σημαντικό ρόλο των γονιών ο δρ. John Gottman, καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, δημοσιεύει το 1997 το βιβλίο «Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών».

Τα συμπεράσματα του βιβλίου βασίζονται σε εικοσαετείς έρευνες και μελέτες πάνω στην αλληλεπίδραση γονιών-παιδιών και από αυτές προκύπτουν συμπεράσματα που συγκλίνουν στο ότι «οι γονείς που προσφέρουν στα παιδιά τους καθοδήγηση στον κόσμο των συναισθημάτων μεγαλώνουν συναισθηματικά υγιέστερα παιδιά. Παιδιά πιο ανθεκτικά και ευπροσάρμοστα. Παιδιά που σαφώς λυπούνται ή φοβούνται ή θυμώνουν όπως όλα τα παιδιά, αλλά είναι πιο ικανά να χαλαρώνουν, να βγαίνουν από την δύσκολη θέση και να συνεχίζουν τις παραγωγικές τους δραστηριότητες. Με άλλα λόγια, παιδιά που διαθέτουν περισσότερη συναισθηματική νοημοσύνη».

Η εκμάθηση της παιδικής συναισθηματική νοημοσύνης στην πράξη.

Ένα από τα χαρακτηριστικά του EQ, που έρχεται σε αντίθεση με το IQ, είναι ότι ενώ το IQ είναι κάτι προκαθορισμένο από τη γέννηση του ανθρώπου με μικρά περιθώρια εξέλιξης, το EQ αναπτύσσεται σταδιακά και σε οποιαδήποτε ηλικία. Έτσι, είναι στο χέρι πρώτα των γονιών να δημιουργήσουν τις βάσεις ώστε τα παιδιά τους να έχουν καλή σχέση πρώτα με τον ίδιο τους τον εαυτό και έπειτα με τους άλλους. Να γίνουν οι «συναισθηματικοί τους μέντορες». Πώς θα το πετύχουν αυτό;

Ο δρ. Gottman αναφέρει τα χαρακτηριστικά των γονιών που εφαρμόζουν την συναισθηματική αγωγή:

- Βλέπουν τα αρνητικά συναισθήματα των παιδιών τους ως μία ευκαιρία για επικοινωνία και τρυφερότητα. Αφιερώνουν, λοιπόν, χρόνο σε ένα λυπημένο, θυμωμένο ή φοβισμένο παιδί για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Με τον ίδιο τρόπο αντιδρούν σε κάθε συναισθηματική κατάσταση του παιδιού.  

- Μιλούν καθησυχαστικά στο παιδί. Το βοηθούν να κατονομάσει το συναίσθημα που νιώθει, ενώ θέτουν όρια ως προς την έκφραση του συναισθήματος (π.χ. εξηγούν στο παιδί ότι το να σπάσει όλα του τα παιχνίδια δεν αποτελεί λύση στον θύμο του. Το να συζητήσει, όμως, μαζί τους γιατί είναι θυμωμένο μπορεί να βοηθήσει να νιώσει καλύτερα).

- Έχουν επίγνωση και εκτιμούν τα δικά τους συναισθήματα. Έτσι, δεν συγχύζονται ή αγχώνονται όταν τα παιδιά τους εκφράζουν τα συναισθήματά τους –γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν.

-  Αυτό που κάνουν είναι να παίρνουν σοβαρά τα συναισθήματα των παιδιών τους, χωρίς να τους λένε πώς πρέπει να αισθάνονται ούτε αναλαμβάνουν εκείνοι να λύσουν μόνοι τους το πρόβλημα του παιδιού. Αντίθετα, του δείχνουν τον τρόπο να το κάνει εκείνο.

Το αποτέλεσμα αυτής της καθοδήγησης είναι τα παιδιά να μάθουν να εμπιστεύονται (τον εαυτό τους και τους γονείς τους) και να χειρίζονται τα συναισθήματά τους. Να λύνουν μόνα τους τα προβλήματά τους και έτσι να αποκτούν αυτοεκτίμηση.

Συναισθηματική νοημοσύνη και σχολικές επιδόσεις

Τα παραπάνω στοιχεία στον χαρακτήρα των παιδιών θα τα βοηθήσουν και στις σχολικές τους επιδόσεις.

Η εμπιστοσύνη στον εαυτό του, η περιέργεια για να ανακαλύψει νέες ιδέες, η πρόθεση να προχωρήσει σε πράξεις, ο αυτοέλεγχος των κινήσεών του, η αρμονικότητα στην σχέση του με τους άλλους, η ικανότητα επικοινωνίας (ιδιαίτερα με τους συνομηλίκους του) και η συνεργασιμότητα στα πλαίσια των ομαδικών δραστηριοτήτων είναι όλα στοιχεία υψηλής συναισθηματικής νοημοσύνης, απαραίτητα για να τα πηγαίνουν πάντα καλά στο σχολείο, εξηγούν οι ειδικοί.

Οι στρατηγικές της συναισθηματικής νοημοσύνης

Αυτό ουσιαστικά που θέλουν να πουν οι παιδοψυχολόγοι, πέρα από θεωρίες και συμβουλές, είναι ότι η σωστή διαπαιδαγώγηση απαιτεί κάτι περισσότερο από την διάνοια, από την σκέψη –απαιτεί συναίσθημα. Κανείς δεν αμφισβητεί την αγάπη του γονιού προς το παιδί, όμως από την επιθυμία να μεγαλώσουμε παιδιά με συναισθηματική νοημοσύνη μέχρι αυτό να γίνει τελικά πράξη η απόσταση συχνά είναι μεγάλη.

Έτσι, καταλήγοντας στο βιβλίο του, ο J.Gottman απαριθμεί τις παρακάτω στρατηγικές,που από κλινικές παρατηρήσεις αποδεικνύονται χρήσιμες στην εφαρμογή της συναισθηματικής αγωγής:

1. Αποφύγετε τις υπερβολικές επικρίσεις, τα ταπεινωτικά σχόλια ή τον χλευασμό κατά την επικοινωνία σας με το παιδί.
2. Χρησιμοποιήστε την «κλιμάκωση» και τον έπαινο όταν τα παιδιά σας μαθαίνουν να κάνουν κάτι σωστά.
3. Αγνοήστε τις «γονεϊκές σας προτεραιότητες» -μάθετε π.χ. στο παιδί σας να τακτοποιεί το δωμάτιό του λέγοντας «υπάρχουν παιχνίδια πεταμένα σε όλο το δωμάτιο» και όχι «είσαι πολύ ακατάστατος!».
4. Δημιουργήστε με τον νου σας έναν «χάρτη» της καθημερινής ζωής του παιδιού σας –δηλαδή, να ξέρετε με ποιους ανθρώπους συναναστρέφεται κάθε μέρα, σε ποια μέρη συχνάζει, πώς περνά τον ελεύθερο χρόνο του. Έτσι θα μπορείτε να κατανοήσετε καλύτερα τα συναισθήματα που δε μπορεί να εκφράσει.
5. Αποφύγετε να «συνταχθείτε με τον εχθρό» -π.χ. αν η υπέρβαρη κόρη σας επιστρέψει σπίτι στεναχωρημένη επειδή η δασκάλα γυμναστικής την χλεύασε για το βάρος της, μην πάρετε το μέρος της δασκάλας, όσο κι αν πιστεύετε ότι η μικρή πρέπει να αδυνατίσει.
6. Σκεφθείτε τις εμπειρίες των παιδιών σας σε σχέση με παρόμοιες εμπειρίες ενηλίκων, για να μπορέσετε να καταλάβετε πώς νιώθουν.
7. Μην προσπαθήσετε να επιβάλλετε τις δικές σας λύσεις στα προβλήματα του παιδιού –βοηθήστε να βρει αυτές που ταιριάζουν στον χαρακτήρα του.
8. Ενδυναμώστε το παιδί προσφέροντάς του επιλογές και σεβόμενοι τις επιθυμίες του.
9. Συμμεριστείτε τα όνειρα και την φαντασία του παιδιού σας.
10. Να είστε ειλικρινείς με το παιδί σας.
11. Διαβάστε μαζί με το παιδί σας παιδική λογοτεχνία –και να είστε υπομονετικοί καθ’όλη την διάρκεια της διαδικασίας.
12. Κατανοήστε τη θεμελιακή βάση της γονεϊκής σας εξουσίας –φροντίστε αυτή να είναι ο συναισθηματικός δεσμός σας με το παιδί και όχι οι απειλές και οι ταπεινώσεις.
13. Πιστέψτε στη θετική φύση της ανάπτυξης του ατόμου –οι εγκέφαλοι των παιδιών είναι από την φύση τους φτιαγμένοι για να αναζητούν ασφάλεια και αγάπη, γνώση και κατανόηση.

Περισσότερες πληροφορίες για την συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών θα βρείτε στο ομώνυμο βιβλίο του John Gottman.

Έλενα Μπούλια , www.in2life.gr

Περιμένω τις δικές σας ιστορίες, παρατηρήσεις, σκέψεις στο adoptedingr@outlook.com, στα μηνύματα της σελίδας στο facebook https://www.facebook.com/AdoptedInGr και στο προφίλ μου στο facebook Diohandi Sideri.

 

adoptedingr

Τα πιο συνηθισμένα λάθη των γονιών και πως να τα αποφεύγουμε

Γονιός δεν γεννιέται κανείς … γίνεται, γι’ αυτό και στην καθημερινότητα διαπιστώνουμε πως γίνονται αρκετά λάθη από την μεριά των γονιών, μην ξέροντας πως θα έπρεπε να χειριστούν σωστά ορισμένες καταστάσεις απέναντι στα παιδιά τους.
Ποια είναι όμως τα πιο συνηθισμένα λάθη που γίνονται και πως θα μπορούσαμε να τα αντιμετωπίσουμε;

Το Infokids.gr, φιλοξένησε στον διαδικτυακό του χώρο την κ. Αμανατίδου Φωστηρία ψυχολόγο και ειδική στη Γνωστική Συμπεριφορική θεραπεία παιδιών και ενηλίκων, προκειμένου να μας διαφωτίσει για το συγκεκριμένο θέμα, βάσει της εμπειρίας της και να μας δώσει ένα «χέρι βοηθείας», στο δύσκολο, αλλά τόσο σημαντικό έργο μας.
«Η ανατροφή των παιδιών είναι η πιο δύσκολη εργασία για τους νέους γονείς, καθώς δεν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο οδηγιών, που να τους διευκολύνει στο σημαντικό έργο τους. Έτσι οι γονείς ορισμένες φορές οδηγούνται σε λανθασμένες συμπεριφορές, οι οποίες επηρεάζουν την μετέπειτα πορεία των παιδιών τους. Βέβαια χρειάζεται να τονίσουμε ότι κανένας δεν μπορεί να αποφύγει τα λάθη. Για αυτό και το πιο σημαντικό είναι η αναγνώριση αυτών, η αναζήτηση πληροφόρησης και η ανάληψης δράσης. Με αυτό τον τρόπο οι γονείς βοηθούν την εξέλιξη των παιδιών τους σε υγιείς ενήλικες.»
Τα πιο συνηθισμένα λάθη των γονιών και τρόποι αλλαγής τους
Μια σειρά εκφράσεων-λαθών, που μπορεί να έχουμε πει κατά καιρούς.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής:
«Πάρε το παιχνίδι σου μέσα. Δεν αντέχω άλλο»,
όπου η δική μας κούραση δεν πρέπει να σημαίνει αδιαφορία για το παιδί το οποίο επιθυμεί να παίξουμε μαζί, να του αφιερώσουμε χρόνο. Για αυτό χρειάζεται να οργανώσουμε το χρόνο μας, έτσι ώστε να του δείξουμε την αγάπη μας παίζοντας μαζί του, διαφορετικά η αδιαφορία οδηγεί σε αταξίες του παιδιού.
«Δε με νοιάζει τι κάνουν τα άλλα παιδάκια. Εσύ θα είσαι δίπλα μου»,
όπου χρειάζεται να αφήσουμε τα παιδιά να κινούνται ελεύθερα χωρίς να παρατηρούμε παντού επικείμενους κινδύνους. Μπορούμε να τα προσέχουμε από απόσταση και να τα ενθαρρύνουμε να ασχοληθούν με δημιουργικές δραστηριότητες
«Δεν πειράζει. Άσε το να το χαλάσει».
Η ιδιαίτερα ελαστική στάση μας απέναντι στις ενέργειες των παιδιών, δεν έχει θετικό αποτέλεσμα. Τα παιδιά χρειάζονται σταθερά όρια, ώστε να μάθουν να συντονίζονται με τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος για να μην αντιμετωπίσουν αργότερα δυσκολίες προσαρμογής.
«Μου έτυχε δουλειά και δε μπορώ».
Χρειάζεται να είμαστε συνεπείς στις υποσχέσεις που δίνουμε στα παιδιά μας, καθώς έχουν την ανάγκη να μπορούν να εμπιστεύονται τους άλλους. Διαφορετικά δημιουργούνται συναισθήματα ανασφάλειας και το παιδί μαθαίνει να είναι ανεύθυνο.
«Όχι έτσι ρε βλάκα. Κοίτα πως το κάνει το κοριτσάκι»,
όπου τα παιδιά δε βελτιώνουν τη συμπεριφορά τους μέσα από τη σύγκριση και τους χαρακτηρισμούς, αλλά μειώνεται η εμπιστοσύνη που έχουν στον εαυτό τους. Είναι προτιμότερο να ενισχύουμε αυτό που μπορούν να πετύχουν, παρά να περιμένουμε να ικανοποιηθούν οι προσδοκίες μας.
«Ρίξτου για να μάθει»,
όπου η βία τραυματίζει την αυτοπεποίθηση και διαταράσσει τις προσωπικές σχέσεις του παιδιού, διδάσκοντας τη βία και όχι τον αυτοέλεγχο. Για αυτό χρειάζεται να μάθουμε στα παιδιά να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, διδάσκοντας τους πρώτα να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους.
«Δεν είναι καταπληκτικό το καινούριο μας μωράκι;»,
όπου η γέννηση ενός νέου μέλους αποτελεί απειλή για το μεγαλύτερο παιδί. Η κατάλληλη προετοιμασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αποφυγή θετικών σχόλιων για το μωρό, μπροστά στο μεγαλύτερο παιδί και η παρότρυνσή του στη φροντίδα του μωρού, βοηθούν στην καλύτερη προσαρμογή του μεγαλύτερου παιδιού, ως προς την ύπαρξη του νέου μέλους.
«Φύγε θα το χαλάσεις. Θα το φτιάξω εγώ».
Μη ζητάτε από τα παιδιά να το κάνουν όπως εσείς. Χρειάζεται να δοκιμάσουν, να κάνουν λάθη για να το μάθουν σωστά. Ενισχύστε τις πρωτοβουλίες τους και ζητήστε από τα παιδιά σας να σας βοηθήσουν σε κάτι που κάνετε για να τα ενισχύσετε.
«Σταμάτα τα κλάματα».
Είναι γνωστό ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν το κλάμα, για να πετύχουν το στόχο τους. Για αυτό μην επιμένετε αμέσως να σταματήσει. Βεβαιώστε το ότι το αγαπάτε, εξηγήστε του ότι δεν πρόκειται να γίνει αυτό που θέλει και ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσετε. Παράλληλα αποσπάστε την προσοχή του με κάτι άλλο.
«Αυτό που χρειάζεται να θυμόμαστε, είναι ότι σε όλη αυτή τη διαδικασία ανατροφής των παιδιών μας, μαθαίνουμε ταυτόχρονα και εμείς από εκείνα τρία σημαντικά πράγματα, τα οποία είναι τα εξής: να είμαστε ευτυχισμένοι χωρίς ιδιαίτερο λόγο, να είμαστε πάντα απασχολημένοι με κάτι και να ξέρουμε να απαιτούμε με όλη μας τη δύναμη αυτό που θέλουμε».

Αμανατίδου Φωστηρία
Ψυχολόγος
Ειδικός στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία Παιδιών και Ενηλίκων.www.amanatidou.com

Τα περιστέρια και τα παιδιά!!

Της Αγγελικής Βαρελλά!!

Την πρώτη μέρα του καινούριου χρόνου,
ο Θεός φώναξε τους αγγέλους σε συμβούλιο.
Ήθελε ν' ανοίξει νέα βιβλία για το νέο χρόνο και ήθελε να γνωρίζει, πόσα από τα έργα του παλιού χρόνου είχαν τελειώσει, πόσα είχαν μείνει μισοτελειωμένα και πόσα δεν είχαν αρχίσει παρά τις οδηγίες του.
 

Τα μικρά αγγελάκια κατέβασαν τα χοντρά βιβλία από τα ράφια και τ' απόθεσαν σ' ένα συννεφένιο τραπέζι.
Πήραν μολύβια και γομολάστιχες και ήταν έτοιμα να γράψουν και να σβήσουν.

Ο Θεός ρωτούσε και τ΄ αγγελάκια απαντούσαν.

Ανοίξτε τη σελίδα της προόδου, είπε ο Θεός.
-- Πως πάνε οι άνθρωποι;

Πολύ καλά απάντησε ένας μεγάλος άγγελος. Ξαναπήγαν στο φεγγάρι και φωτογράφησαν και την Αφροδίτη.

Ο Θεός κούνησε το κεφάλι Του.

-- Από αγάπη; Από συμπόνοια; Από ομόνοια; Πως τα πάνε;

Οι άγγελοι κόμπιασαν. Ο Θεός κατάλαβε.
Έσκυψε στην σελίδα. Ήταν πυκνογραμμένη. Διάβασε μόνο μερικές λέξεις: «Πόλεμοι, κανόνια, βόμβες, μάχες....»
__________________________

Βάλτε αυτή τη σελίδα στις ζημιές του παλιού χρόνου, είπε θλιμμένος.
__________________________

-- Ανοίξτε μία καινούργια, κατάλευκη και πέστε να έρθουν μπροστά μου τα περιστέρια τ' ουρανού.

Τα πουλάκια  φτεροκόπησαν και παρατάχθηκαν μπροστά του.

Σας παρακαλώ τους είπε να πεταχτείτε για λίγο στη γη και να δώσετε αυτά τα μηνύματα στους ανθρώπους.

Είναι μηνύματα αγάπης και ειρήνης!!!
Να τους δώσετε να καταλάβουν ότι είμαι πικραμένος, γιατί δεν τηρούν τις εντολές μου.

Οι άγγελοι άρχισαν να γράφουν σε λευκά χαρτιά μηνύματα αγάπης και τα έδεσαν σε μικρές κορδελίτσες στα ποδαράκια των πουλιών, και τ' άφησαν να πετάξουν μακριά.

Τα χαρτάκια έγραφαν:
«ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ»
«ΕΠΊ ΓΗΣ ΕΙΡΉΝΗ»
«ΑΓΆΠΑ ΤΟΝ ΠΛΗΣΊΟΝ ΣΟΥ ΩΣ ΣΕΑΥΤΟΝ»  
«ΕΙΡΉΝΗ ΥΜΙΝ».

Το ταξίδι ήταν μεγάλο και τα περιστέρια αργά τη νύχτα έφτασαν στη γη.
Φτεροκόπησαν τα φτερά τους, στάθηκαν στις στέγες των σπιτιών, στα πρεβάζια των παραθύρων, στα σκαλιά, στα πεζοδρόμια και στα μπαλκόνια.

Το κρύο ήταν τσουχτερό και ο κόσμος λιγοστός στους δρόμους.
Κανένας βιαστικός δεν έδωσε σημασία στα περιστέρια που έκαναν εναέριες βόλτες πάνω από τα κεφάλια τους.
Μόνο κάποιος σκέφτηκε: Τι να θέλουν άραγε τέτοια ώρα; Και προχώρησε αδιάφορος.

Τα πουλιά μάταια χτυπούσαν πόρτες και παράθυρα και παρακαλούσαν:
«Ανοίξτε!! Σας φέρνουμε μηνύματα από τον Θεό.»

Όλοι ήταν απασχολημένοι. Έτρωγαν, έβλεπαν τηλεόραση, έπαιζαν. Πως ν ακούσουν τα πουλιά;

Τα πουλιά στο τέλος άρχισαν να κρυώνουν. Χιλιάδες χιονένιες πεταλούδες άρχισαν να σκεπάζουν την πόλη. Απελπίστηκαν και αφού βράχηκαν τα φτερά τους πήγαν στο καμπαναριό.
Μπήκαν στην εκκλησία και ζήτησαν οδηγίες από το Θεό.

-- Κανείς δεν μας έδωσε σημασία, κανείς δεν κατάλαβε  τη γλώσσα μας. Τι να κάνουμε;;

Ο Θεός τους είπε:
-- Να πάτε στα παιδιά. Είναι τα μόνα αγνά και θα σας καταλάβουν. Απ' αυτά ξεκινάει η ειρήνη και η αγάπη.
 

Τα παιδιά όμως δεν ήταν στους δρόμους.
Ήταν μέσα στα τζάκια τους και έπαιζαν με τα παιχνίδια τους για το νέο χρόνο.

Μόνο ένα τσοπανόπουλο ήταν έξω που πήγαινε να δει τα ζώα του τι  κάνουν μέσα στην παγωνιά.
Ένα μικρό περιστέρι έτρεξε να προλάβει το παιδί, αλλά χτύπησε στη στέγη και μια σταγόνα αίμα έβαψε το χιόνι τριανταφυλλί. Το περιστέρι έπεσε στο χιόνι και το παιδάκι το πήρε στοργικά στα χέρια του για να το ζεστάνει.

Κοίταξε στο πόδι μου του είπε το πληγωμένο περιστέρι. Σου φέρνω μήνυμα από το Θεό. Το παιδί κατάλαβε. Έλυσε την κορδελίτσα από το ποδαράκι και διάβασε:
«ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ»

Το παιδί ήξερε τη λέξη «ΑΓΑΠΏ» και φώναξε τους δικούς του για να τους πει «ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ»

Σε λίγο το νέο μαθεύτηκε σε όλο το χωριό. Όλοι έλεγαν για το μήνυμα που έστειλε ο Θεός. Έτρεχαν να δουν το πουλί και το μήνυμα.
Και όσο πιο πολλοί άνθρωποι πλησίαζαν, τόσο πιο μεγάλο γινόταν το χαρτάκι που έγραφε, «ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ», μέχρι που έγινε σημαία που ανέμιζε πάνω από το χωριό, ψηλά στο βουνό.

Το νέο ροβόλησε στις πλαγιές σαν το νερό της καθάριας πηγής και κατέβηκε στον κάμπο και στην πόλη για να ξεδιψάσει τον κόσμο.
Άκουσαν για το μήνυμα οι άνθρωποι και βγήκαν όλοι για να διαβάσουν:
«ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ». 
Έτρεξαν να δουν το πληγωμένο περιστέρι.

Όλα ήταν πολύ όμορφα. Τα περιστέρια δεν είχαν διάθεση να ανέβουν στον ουρανό. Ήταν πολύ χαρούμενα που είχαν πετύχει την αποστολή τους.
Οι άγγελοι κρατούσαν το τεράστιο μήνυμα.

«ΑΓΑΠΆΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ»

Τρύπωσαν πάλι μέσα στο καμπαναριό και η καμπάνα λύγισε από το βάρος  και τα φτεροκοπήματα τους.
Άρχισε όμως να χτυπά χαρούμενη μέσα στη νύχτα!!

ΝΤΑΝ!! ΝΤΑΝ!! ΝΤΑΝ!! ΝΤΑΝ!!

scroodgejkok