Νίκος Γκάτσος - «Μεγάλη Τρίτη»

Επόρευσαν οι βασιλείς και εκ του οίνου της πορνείας

εμεθύσθησαν οι κατοικούντες την γην.

Κάτω απ’ τα λάβαρα της Ρώμης

στην τέντα της Μαγδαληνής

εσύ πατέρας της συγγνώμης

κι εμείς παιδιά της ηδονής.

Ζοφώδης και ασέληνος ο έρως της αμαρτίας.

Βραχνή ακούστηκε η κραυγή

Στα καπηλιά της πολιτείας

Εσύ αμνίον για σφαγή

Κι εμείς κριοί της αμαρτίας.

Το πολύτιμον μύρον η πόρνη έμιξε μετά δακρύων και εξέχεεν

εις τους αχράντους πόδας σου.

Δε σε πτόησαν οι Πιλάτοι

ουτ’ ο καιρός που ειν’ εγγύς

εσύ στων ουρανών τα πλάτη

κι εμείς παρείσακτοι της γης.

Εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις

εμέ εν τη σκοτία μη μείνη.

Κασσιανή: Μια γυναίκα, η μοναδική υμνογράφος πλούτισε τον 9^ο αιώνα την εκκλησιαστική ποίηση με τους τόνους της θερμής γυναικείας ευαισθησίας της. 
Πολλοί θρύλοι περιβάλλουν τη μορφή της, επινοήματα μεταγενεστέρων ασφαλώς. 

Το βέβαιο είναι πως η Κασσιανή (ή Κασσία ή Εικασία) ήταν μια λόγια μοναχή, προικισμένη με ποιητικό ταλέντο. Σώζονται αρκετά ποιήματά της, όπου ο λυρισμός συνταιριάζεται μ’ ένα λεπτό και καλλιεργημένο πνεύμα. 
Το «Ιδιόμελον εις την Μεγάλην Τετάρτην», το γνωστό Τροπάριο της Κασσιανής, ψέλνεται στην εκκλησία τη Μεγάλη Τρίτη

Λόγος Παράταιρος

Το Χαμομηλάκι

Τα παιδιά είναι αθώα! Τι τα κακομαθαίνει;

Πίσω από ένα κακομαθημένο παιδί βρίσκεται πάντα η σκιά ενός γονιού που δεν θέτει όρια στο μεγάλωμά του. Τα όρια και οι κανόνες συμπεριφοράς δεν είναι προϊόν γενετικής προδιάθεσης, αλλά αποτέλεσμα του πλαισίου μέσα στο οποίο το παιδί γεννιέται και μεγαλώνει. 

Κατ΄αρχήν, λοιπόν, τα παιδιά είναι αθώα!

Ας δούμε τι λάθη προκύπτουν μέσα από τις γονεϊκές διαδικασίες μάθησης, οι οποίες διαμορφώνουν εν τέλει την προσωπικότητα του παιδιού:

* Ο εγωκεντρισμός, ως μοτίβο ύπαρξης και διεκδικητικότητας: ένας εγωκεντρικός γονέας συχνά δημιουργεί αντίστοιχα αισθήματα στο παιδί του («όντας το επίκεντρο του κόσμου, έχω ό,τι θέλω»). 

Την πεποίθηση αυτή εύκολα υιοθετεί ένα μικρό παιδί, όμως ταυτόχρονα η ενίσχυση μιας καθήλωσης στον παιδικό εγωκεντρισμό προμηνύει έναν μελλοντικά απαιτητικό και ανικανοποίητο ενήλικα. 

* Μη θεσμοθέτηση ορίων: όρια σημαίνει σχέση και εγγύτητα, αλλά με σεβασμό και ξεκάθαρες διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στον συμβολικό χώρο και τις ανάγκες του εαυτού και του άλλου. Οι γονείς συχνά τα καταπατούν. 

* Άνευ όρων χατίρια: μεγάλη παγίδα ενός γονιού κουρασμένου από μια δύσκολη μέρα και με χαμηλή ανοχή στην γκρίνια και τις παράλογες απαιτήσεις του παιδιού είναι τα πολλά ναι.

Με ένα ναι νιώθεις να γλιτώνεις μια σύγκρουση, αλλά στην πραγματικότητα χτίζεις τη λάθος προσδοκία στο παιδί, μαθαίνοντάς το ότι μπορεί να έχει ό,τι θέλει προκειμένου να είναι ικανοποιημένο (και άρα «αν δεν έχω ό,τι θέλω - συνήθως αυτό συμβαίνει άλλωστε στην αληθινή ζωή!-, τότε δεν είμαι ευτυχισμένος»). 

Πώς μαθαίνεις, λοιπόν, σε ένα παιδί να ωριμάσει σε έναν κόσμο γεμάτο αντιξοότητες και αντιφάσεις, δίχως να του δείξεις πώς να αντέχει τη στέρηση, τη ματαίωση και την ανοχή σε αυτό που δεν έχει; 

* Δώρα δίχως προϋποθέσεις: το δώρο έχει αξία όταν ακολουθεί ένα επίτευγμα ή μία προσπάθεια που το παιδί έκανε. Λειτουργεί ως ενισχυτής καλής συμπεριφοράς. Όταν όμως εδραιώνεται ως καθημερινός τρόπος έκφρασης προσοχής και αγάπης, το παιδί ξεχνά ότι η προσπάθειά του για κάτι μπορεί να του αποφέρει ένα μπράβο, καθότι το δεύτερο υπάρχει κάθε στιγμή και χωρίς λόγο.

* Παθητικότητα/ υποχωρητικότητα: τα διπλά μηνύματα («μη φας παγωτό», αλλά αν το παιδί κλαίει, τότε «φάε, εντάξει») μπερδεύουν το παιδί, του στερούν τη δυνατότητα να μπορεί να προβλέπει κάθε στιγμή αυτό που το περιμένει και το μαθαίνουν ότι με λίγο παράπονο ή με γκρίνια μπορεί να ελέγχει τον γονιό, να τον κάνει να υποχωρεί και να καταφέρνει αυτό που θέλει- πόσο απατηλή προσδοκία για τη μετέπειτα ζωή του, μια ζωή όπου η ματαίωση καραδοκεί και εκ των πραγμάτων δεν μπορείς να τον έχεις τον έλεγχο.

Μυρσίνη Κωστοπούλου 

Εμείς θα φερόμαστε σε όλους με ευγένεια...

    Ζούμε σ’ έναν κόσμο κρίσης κι όταν λέω κρίση δεν εννοώ μόνο την οικονομική, μα κυρίως την ηθική και την κρίση των αξιών. Τα πάντα γύρω μας δείχνουν να καταρρέουν και στο μυαλό μου εδώ κι ώρα έχει ξυπνήσει μια σκέψη. 

Που πήγαν άραγε οι ωραίοι άνθρωποι; 

Που χάθηκε το αληθινό, το καθαρό χαμόγελό τους; 

    Μου έχουν λείψει οι όμορφοι άνθρωποι. Εκείνοι που έχουν ένα δικό τους τρόπο να σε κάνουν να αισθανθείς όμορφα. Εκείνοι που κόντρα στα γεγονότα της εποχής έχουν ως στόχο να κάνουν τον κόσμο λιγάκι καλύτερο. Είναι αυτοί που μοιάζουν τόσο ξεχωριστοί, μιας και λάμπουν μέσα στο πλήθος σαν τον ήλιο που βγαίνει στο γκρίζο ουρανό και τον κάνει να ξεχωρίζει. Τους βλέπεις να χαμογελάνε και το βλέμμα σου δε θέλει να ξεκολλήσει από εκείνους. Είναι η ομορφιά της ψυχής τους που τους κάνουν να λάμπουν και να ξεχωρίζουν ανάμεσα σε τόσους ανθρώπους που ξέχασαν απλά να είναι άνθρωποι.

    Σε μια εποχή που η γνώση της σωστής συμπεριφοράς τείνει να χαθεί, το να έχεις καλούς τρόπους αποτελεί μεγάλη αρετή και η ευγένεια ένα μεγάλο προσόν. Η γνήσια ευγένεια, αυτή που πηγάζει μέσα από την καρδιά μας είναι δύσκολο να βρεθεί, μιας και οι περισσότεροι έχουν μια ευγένεια ψεύτικη, απλά και μόνο για τα μάτια του κόσμου. 

Ο πραγματικά ευγενής, «φωνάζει» από μακριά. Είναι άτομο δοτικό, που δε ζητάει αποδείξεις και ανταλλάγματα. Δίνει ευκαιρίες, δεν προσβάλλει και δεν υποτιμά το συνάνθρωπό του, αρκεί να μην παραβιαστούν οι αξίες και τα όρια του. 

    Είναι εκείνος που χειρίζεται το λόγο με λεπτότητα. Πριν μιλήσει, έχει σκεφτεί καλά τι θα πει και γιατί θα το πει, ώστε να μη σε πληγώσει με τα λόγια του. Έχει ευγένεια ψυχής, γνωρίζει τον τρόπο να γοητεύει τους πάντες με το σεβασμό που τους απευθύνεται και το δίκαιο τρόπο που χειρίζεται κάθε έναν. Το βλέμμα και η ψυχή του είναι καθαρά σαν διαμάντι κι η αγάπη είναι έκδηλη μέσα από το χαμόγελο του.

    Η ευγένεια είναι αρετή και όχι ντροπή, σίγουρα όμως χρειάζεται προσοχή στη διαχείρισή της από τους κατόχους της. Εκείνοι, που την προσφέρουν απλόχερα χωρίς να προστατεύουν τον εαυτό τους, μπορούν εύκολα να καταπατηθούν από τους γύρω τους, μιας κι επιτήδειοι γύρω μας υπάρχουν πολλοί. Η ευγένεια είναι δύναμη κι αποτελεί το πιο όμορφο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στους ανθρώπους γύρω μας, ώστε να γίνουμε παράδειγμα προς μίμηση για τους νεότερους.

    Η ευγένεια είναι άκρως ερωτεύσιμη, το ίδιο και οι άνθρωποι που την αποπνέουν, γι’ αυτό μήπως έχει φτάσει ο καιρός να ξαναθυμηθούμε τον τρόπο, με τον οποίο μπορούμε να είμαστε περισσότερο ανθρώπινοι και να διατηρήσουμε κάποιες από τις αξίες που οι γονείς μας, μας έμαθαν όταν ήμασταν παιδιά;

Ελισάβετ Ηλιούδη

Εμείς θα φερόμαστε σε όλους με ευγένεια,
ακόμα και σε αυτούς που μας φέρθηκαν άσχημα...
όχι επειδή είναι ωραίοι αυτοί,
αλλά επειδή είμαστε εμείς..!

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι