Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί συχνά έχουν να αντιμετωπίσουν την
αρνητική στάση των παιδιών απέναντι στο σχολείο. Ειδικότερα στις μικρότερες τάξεις και κατά την έναρξη της σχολικής
χρονιάς, οι μαθητές αντιμετωπίζουν έντονο άγχος και δυσκολεύονται να
προσαρμοστούν στο περιβάλλον του σχολείου.
Η πρωταρχική αιτία του φόβου των παιδιών σχετίζεται με την
προσκόλληση που έχουν στους γονείς και εμφανίζεται τα πρώτα χρόνια που
το παιδί πρέπει να πάει σχολείο. Η προσκόλληση αυτή οδηγεί στο
άγχος του αποχωρισμού, το οποίο μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως διαταραχές
ύπνου, ψυχοσωματικά προβλήματα (πονοκέφαλος, πονόκοιλος, εμετός κ.α.),
αλλά και ως σχολική φοβία.
Σχολική φοβία
Η σχολική φοβία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της δύσκολης προσαρμογής
του παιδιού στο σχολείο. Υπάρχει πιθανότητα να σχετίζεται με αρνητικά
για το παιδί γεγονότα, όπως αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος ή
εκπαιδευτικού, ασθένεια ή θάνατος, απώλεια φίλων κ.α.
Συμπτώματα σχολικής φοβίας
-
Απροθυμία ή κατηγορηματική άρνηση να πάει στο σχολείο
-
Παρουσιάζει αντικοινωνική συμπεριφορά στο σχολείο, όπως
επιθετικότητα, υπερκινητικότητα
-
Βρίσκει δικαιολογίες για να μην πάει στο σχολείο
-
Παρουσιάζει ιδιοτροπίες στο φαγητό ή αρνείται να φάει
-
Ψυχοσωματικές διαταραχές
Πρακτικές συμβουλές προς τους εκπαιδευτικούς
Η αντιμετώπιση της σχολικής φοβίας απαιτεί τη συνεργασία
εκπαιδευτικών και γονέων, ώστε να ακολουθηθεί μια στοχευμένη παρέμβαση
που θα βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει το φόβο του απέναντι στο
σχολείο. Ωστόσο, ακολουθούν κάποιες πρακτικές συμβουλές προς τους
εκπαιδευτικούς. Σκοπός είναι να βοηθήσουν τα παιδιά να καλλιεργήσουν
τις κοινωνικές τους δεξιότητες και να αντιμετωπίσουν τη φοβία
τους:
-
Ατομικός φάκελος μαθητή: Οι εκπαιδευτικοί πριν την έναρξη της
σχολικής χρονιάς θα πρέπει να έχουν μελετήσει τον ατομικό φάκελο του
μαθητή. Μέσα σε αυτό θα πρέπει να υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με
την προσαρμογή του παιδιού σε διάφορα περιβάλλοντα. Με τον τρόπο
αυτό, ο εκπαιδευτικός θα φροντίσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα πριν
φτάσει στο σχολείο, συζητώντας με τους γονείς και τους σχολικούς
ψυχολόγους.
-
Γωνιά χαλάρωσης: Ο εκπαιδευτικός μπορεί να δημιουργήσει μέσα στην
τάξη μια γωνιά χαλάρωσης, στην οποία οι μαθητές θα μπορούν να
καταφεύγουν, όταν νιώθουν πιεσμένοι. Έτσι, θα ηρεμήσουν και θα
επανέλθουν στα καθήκοντά τους.
-
Πρόγραμμα «Φίλοι στο σχολείο»: Το πρόγραμμα αυτό αφορά
δραστηριότητες, οι οποίες έχουν σκοπό να βοηθήσουν τα παιδιά να
κοινωνικοποιηθούν και να αναπτύξουν φιλίες. Είναι σημαντικό να
αφιερώνεται αρκετός χρόνος, ειδικά κατά την έναρξη της σχολικής
χρονιάς, σε τέτοιες δραστηριότητες, οι οποίες είναι απαλλαγμένες από
την ύλη των μαθημάτων και έχουν τη μορφή παιχνιδιού.
-
Πρόγραμμα «Μαθητές στο σπίτι»: Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί συνέχεια
του προηγούμενου. Οι μαθητές αναλαμβάνουν από κοινού να φέρουν εις
πέρας κάποια ομαδική εργασία. Με τον τρόπο αυτό, οι φιλικές σχέσεις
εδραιώνονται και εκτός του σχολικού περιβάλλοντος.
-
Ελκυστικό σχολικό περιβάλλον: Ο εκπαιδευτικός οφείλει να
διαμορφώσει ένα σχολικό περιβάλλον, το οποίο θα παρέχει αίσθημα
ασφάλειας στους μαθητές και θα ενθαρρύνει τη συμμετοχή. Επιπλέον, θα
αναγνωρίζει την προσπάθειά τους, θα είναι ευέλικτο και θα παρέχει
σταθερή οριοθέτηση.
Συμπερασματικά, η αντιμετώπιση του σχολειοφοβικού παιδιού πρέπει να
είναι συντονισμένη και να εστιάζει στην αιτία του προβλήματος. Όταν το
παιδί νιώσει ασφάλεια και βιώσει ευχάριστες εμπειρίες στο χώρο του
σχολείου, τότε θα απαλλαχθεί από το φόβο του και η επίδοση του θα
βελτιωθεί σημαντικά.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
Ανδρογιάννης, Η. (2010) Το σχολειοφοβικό παιδί. Στο: Ε. Α. Κολιάδης
(Επιμ.). Συμπεριφορά στο σχολείο. Αξιοποιούμε δυνατότητες. Αντιμετωπίζουμε
προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
maxmag.gr
