Έρευνα: ολοένα και περισσότερα παιδιά Δημοτικού υποφέρουν από στρες
Κάποτε, άγχος είχαν μόνον οι μαθητές στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Στις μέρες μας, αγχωμένοι εμφανίζονται συχνά ακόμα και μαθητές Δημοτικού. Η ανησυχία των γονέων για το μέλλον μετατρέπεται σε πίεση για καλούς βαθμούς και αυτή με τη σειρά της απειλεί να διαμορφώσει μια νέα γενιά στρεσαρισμένη από τα γεννοφάσκια της.
«Oι γονείς είναι όλο και περισσότερο ανήσυχοι», διαπιστώνει ο Ζοέλ Πεχό, δάσκαλος της Β΄ Δημοτικού, «καθώς αντιλαμβάνονται ότι, για πρώτη φορά, τα παιδιά τους δεν θα έχουν απαραιτήτως καλύτερο επάγγελμα από τους ίδιους»- ενδεχομένως μάλιστα να έχουν και χαμηλότερο βιοτικό επίπεδο. «Δυστυχώς, αυτή η ανησυχία για το μέλλον μεταβιβάζεται από τους ενηλίκους στα παιδιά», λέει ο ψυχίατρος Πατρίς Ιέρ. «Οι γονείς φοβούνται την ανεργία και ο φόβος αυτός μετατρέπεται, στα παιδιά, σε φόβο της αποτυχίας και των κακών βαθμών».
Πρόσφατη έρευνα της γαλλικής Ένωσης Γονέων Μαθητών της Ελεύθερης Εκπαίδευσης αποκάλυψε πως το 31% των ενηλίκων έχουν την αίσθηση πως τα παιδιά τους αγχώνονται στο σχολείο· την ίδια ώρα, σε ποσοστό 52% ομολογούν πως νιώθουν άγχος για τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους. Φαινόμενο αποκλειστικό στη Γαλλία; Θα μπορούσαμε να στοιχηματίσουμε πως όχι. «Τα παιδιά νιώθουν στρες από όλο και μικρότερη ηλικία», επιβεβαιώνει η παιδοψυχίατρος Ζιζέλ Ζορζ. Πόνοι στην κοιλιά, ευερεθιστότητα, διαταραχές στον ύπνο, τελειομανία, ανάγκη να έχουν τον έλεγχο σε όλα, επαναλαμβανόμενες μικρο-ασθένειες: τα συμπτώματα είναι πολλά αλλά διακριτά. Πριν από μία δεκαετία, οι περισσότεροι «ασθενείς» της Ζορζ ήταν έφηβοι 17-20 ετών, τα τελευταία χρόνια ωστόσο περνούν όλο και πιο συχνά το κατώφλι της παιδιά 13, 12, 11 ετών, μερικές φορές παιδιά ακόμα μικρότερα- όπως εκείνος ο μικρός που έσχιζε το τετράδιό του κάθε φορά που έκανε μια μουτζούρα και δήλωνε πως «στο σχολείο πρέπει να δουλεύουμε σκληρά, ειδάλλως δεν θα βρούμε καλή δουλειά».
Φταίνε όμως μόνον οι γονείς; Όχι βέβαια, λένε οι ειδικοί, φταίει και το σχολικό σύστημα και οι καθηγητές, που συχνά προβαίνουν σε αρνητικές κρίσεις.
Η ψυχοπαιδαγωγός Μπριζίτ Προτ καταγγέλλει την «τυραννία του βαθμού» και οραματίζεται ένα σύστημα όπου η αξιολόγηση θα γίνεται με βάση τις δυνατότητες, χωρίς να αποκλείει, χωρίς να στιγματίζει. Αναπόφευκτα όμως το βάρος της προστασίας των παιδιών από την υπερβολική πίεση και το άγχος πέφτει στους γονείς.
Κούραση, πίεση, πλήξη και άγχος
ΣΥΜΦΩΝΑ με έρευνα που διεξήγαγε πέρυσι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, τα κύρια συναισθήματα που αναπτύσσουν οι Έλληνες μαθητές όταν βρίσκονται στο σχολείο τους είναι κούραση, πίεση, πλήξη και άγχος.
Η ψυχοπαιδαγωγός Μπριζίτ Προτ καταγγέλλει την «τυραννία του βαθμού» και οραματίζεται ένα σύστημα όπου η αξιολόγηση θα γίνεται με βάση τις δυνατότητες, χωρίς να αποκλείει, χωρίς να στιγματίζει. Αναπόφευκτα όμως το βάρος της προστασίας των παιδιών από την υπερβολική πίεση και το άγχος πέφτει στους γονείς.
Κούραση, πίεση, πλήξη και άγχος
ΣΥΜΦΩΝΑ με έρευνα που διεξήγαγε πέρυσι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, τα κύρια συναισθήματα που αναπτύσσουν οι Έλληνες μαθητές όταν βρίσκονται στο σχολείο τους είναι κούραση, πίεση, πλήξη και άγχος. Το κυρίαρχο συναίσθημα των μαθητών στο σχολείο,
σε ποσοστό 68%, είναι η κούραση·
ακολουθεί η πίεση (58%),
η πλήξη (53%),
το άγχος (52%),
η απογοήτευση (32%),
η απαισιοδοξία (27%)
και η οργή (23%).
Χαρά και αισιοδοξία νιώθει μόνο ένα 22%, αίσθηση δημιουργικότητας ποσοστό 18%, ασφάλεια 17%, αίσθηση συλλογικότητας το 16% και ηρεμία (ή μοναξιά) το 15%.
Συμβουλές προς τους γονείς
«ΠΡΕΠΕΙ να μάθετε να “ρυθμίζετε” πόση πίεση ασκείτε στα παιδιά σας όσον αφορά τις σχολικές επιδόσεις τους», προειδοποιεί ο Γάλλος ψυχίατρος Πατρίς Ιέρ. Και να πάψετε να θεωρείτε τους βαθμούς του παιδιού σας κριτήριο της επιτυχίας ή αποτυχίας σας ως γονέα.
«Ειδάλλως τα παιδιά σας κινδυνεύουν να ζουν μέσα στον φόβο μήπως χάσουν την αγάπη σας αν σας απογοητεύσουν».
«ΕΠ΄ ΟΥΔΕΝΙ πρέπει να συγχέετε, την προσωπικότητα του παιδιού σας με τις σχολικές επιδόσεις του», υποστηρίζει η ψυχοπαιδαγωγός Μπριζίτ Προτ. «Είναι καλύτερα να πείτε “οι βαθμοί σου με κάνουν να ανησυχώ”, παρά “με κάνεις να ανησυχώ”. Μην εγκλωβίζετε τα παιδιά σε εικόνες του τύπου “αδύναμος στα Μαθηματικά” ή “άχρηστος στην ορθογραφία”· αποφύγετε να τα συγκρίνετε με αδέλφια τους ή με φίλους τους».
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ πως, όπως και εσείς οι γονείς ονειρεύεστε να κάνετε ένα διάλειμμα από όλα επιστρέφοντας σπίτι σας έπειτα από μια μέρα στη δουλειά, έτσι και τα παιδιά σας έχουν δικαίωμα να ξεχνούν, πού και πού, τη «δουλειά» τους στο σχολείο.
Συμβουλές προς τους γονείς
«ΠΡΕΠΕΙ να μάθετε να “ρυθμίζετε” πόση πίεση ασκείτε στα παιδιά σας όσον αφορά τις σχολικές επιδόσεις τους», προειδοποιεί ο Γάλλος ψυχίατρος Πατρίς Ιέρ. Και να πάψετε να θεωρείτε τους βαθμούς του παιδιού σας κριτήριο της επιτυχίας ή αποτυχίας σας ως γονέα.
«Ειδάλλως τα παιδιά σας κινδυνεύουν να ζουν μέσα στον φόβο μήπως χάσουν την αγάπη σας αν σας απογοητεύσουν».
«ΕΠ΄ ΟΥΔΕΝΙ πρέπει να συγχέετε, την προσωπικότητα του παιδιού σας με τις σχολικές επιδόσεις του», υποστηρίζει η ψυχοπαιδαγωγός Μπριζίτ Προτ. «Είναι καλύτερα να πείτε “οι βαθμοί σου με κάνουν να ανησυχώ”, παρά “με κάνεις να ανησυχώ”. Μην εγκλωβίζετε τα παιδιά σε εικόνες του τύπου “αδύναμος στα Μαθηματικά” ή “άχρηστος στην ορθογραφία”· αποφύγετε να τα συγκρίνετε με αδέλφια τους ή με φίλους τους».
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ πως, όπως και εσείς οι γονείς ονειρεύεστε να κάνετε ένα διάλειμμα από όλα επιστρέφοντας σπίτι σας έπειτα από μια μέρα στη δουλειά, έτσι και τα παιδιά σας έχουν δικαίωμα να ξεχνούν, πού και πού, τη «δουλειά» τους στο σχολείο.
Ευχαριστούμε Μάξιμε...
Πολύ χρήσιμη όλη η ανάρτηση και πραγματικά σε ευχαριστώ πολύ για το σημείο με τις συμβουλές προς γονείς:-)
ReplyDeleteΣας ευχαριστώ για τη διαρκή προσπάθεια που καταβάλετε για τα παιδιά. Το άρθρο δείχνει μία αλήθεια που ίσως κάποιοι γονείς να μη γνωρίζουν, ή να μη θέλουν να δουν. Το άγχος αρχίζει να μπαίνει και σε παιδιά ηλικίας δεκατριών, δώδεκα, έντεκα χρονών. Μέσα σε δέκα χρόνια, το άγχος μπήκε στη ζωή 13χρονων παιδιών, στο βαθμό που ήτανε 10 χρόνια πριν, σε παιδιά 17χρονα! Μετά από δέκα χρόνια τι θα γίνει; Κάποιοι ίσως θεωρήσουν την έρευνα αυτή, αλλά και παρόμοιες, ως υπερβολική. Νομίζω πως υπερβολικό είναι να μην κοιτάξουμε το πως αισθάνονται σήμερα τα μικρά παιδιά. Τι εισπράττουν; Δεν εισπράττουν άγχος; Δεν εισπράττουν εκνευρισμό και οργή από πολλούς γονείς που είτε δεν τα πάνε καλά με τη δουλειά τους, είτε με τη γυναίκα τους, είτε ακόμα και με τον εαυτό τους; Τα παιδιά μιμούνται συμπεριφορές. Ας κοιτάξουμε γύρω μας τι συμπεριφορές συναντάμε. Τα παιδιά είναι ευαίσθητα. Χρειάζονται ήρεμο περιβάλλον. Δε χρειάζονται ενδοοικογενειακές εντάσεις και βάρη μεγαλύτερα από αυτά που αντέχουν. Οι ειδικοί τα λένε. Χτυπάνε το καμπανάκι. Ας αφήσουμε τις δικές μας ανασφάλειες και τα άγχη για το μέλλον τους, γιατί όσο τα κρατάμε μέσα μας, τόσο τα μεταδίδουμε σε ευαίσθητες ψυχές. Κανένας δε χάνεται στη ζωή. Σιγά σιγά, ανάλογα με τις δυνατότητες που έχει το παιδί, με κουβέντα αρκετή μαζί του, μπορούν να γίνουν πολλά. Αν δεν τα πάει καλά με τα γράμματα, δε χάλασε ο κόσμος. Ας μάθει να διαβάζει, να γράφει, να κάνει μαθηματικές απλές πράξεις και αν πιάνουν τα χεράκια του και θέλει να κάνει μια τέχνη, ας γίνει τεχνίτης. Δεν είναι ντροπή αν θέλει το παιδί να ακολουθήσει τέχνη. Δεν είναι κακό αν δε μπορεί να ακολουθήσει ένα βαρύ για τις δυνατότητές του πρόγραμμα με ξένες γλώσσες, φροντιστήρια κλπ. Όσοι έχουν πτυχίο (είμαι και εγώ ένας από αυτούς), βρήκανε δουλειά; Είναι όλοι ευτυχισμένοι; Πολλοί μπαίνουν στο πανεπιστήμιο για να μη χαλάσουν το χατίρι του γονέα και μετά αισθάνονται ένα κενό μέσα τους. Οι γονείς και αυτοί δεν το κάνουν για κακό. Πάνω στην αγάπη τους, κάνουν λάθη. Μπορούν όμως να κάνουν λιγότερα λάθη, αν βάλουν τον εγωισμό, το άγχος και την ανασφάλεια, όσο μπορούν στην άκρη. Οι εποχές έχουν αλλάξει. Οι ρυθμοί της ζωής έχουν μεγάλη ένταση και άγχος. Δεν έχουν τις ίδιες αντιστάσεις τα σημερινά παιδιά με εκείνα πριν 30 χρόνια. Είναι περισσότερο ευαίσθητα. Δε λέω να μην τα ζορίσουμε. Εκεί που πρέπει και ανάλογα με τις δυνατότητές τους και όχι ανάλογα με την ένταση των φιλοδοξιών μας. Έτσι προσωπικά το βλέπω.
ReplyDeleteΜε αγάπη πάντα
Max
πολυ χρησιμο.ευχαριστω
ReplyDeleteΠρος τα που τραβαμε τελικα...
ReplyDeleteΑνάμεσα στα όσα χρήσιμα παρατίθενται στην ανάρτησή σου αυτή, χαμομηλάκι, να επαυξήσω την άποψη ότι δεν πρέπει να αναφερόμαστε στο ίδιο το παιδί για τις όποιες αρνητικές του ενέργειες αλλά στις ίδιες του τις ενέργειες και με τα κατάλληλα κάθε φορά επίθετα π.χ αντί να πούμε γενικά και αόριστα (εκφράζοντας ίσως την οργή της στιγμής ) δεν είσαι καθόλου καλό παιδί μπορούμε να πούμε αυτό που έκανες δεν ήταν ό'τι το καλύτερο, να προσέχεις άλλη φορά!!
ReplyDeleteΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!