Humanism - ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ: Ουτοπία ή αθεράπευτος ρομαντισμός

Το αγαθό μπορεί, αν θέλουμε, να νικά καθημερινά, 

ίσως το κακό είναι ή μπορούμε να το κάνουμε ασθενέστερο.

 Ελευθερία Παρθενοπούλου

 .

Humanism is a broad category of ethical philosophies that affirm the dignity of humankind, based on the ability to determine right and wrong by appealing to rationality, while tending to reject the supernatural or the divine authority of religious texts. It incorporates a process by which truth and morality is sought through human investigation; as such, views on morals can change when new knowledge and information is discovered. In focusing on the capacity for self-determination, humanism rejects transcendental justifications, such as a dependence on faith or the supernatural, as well the notion that religious texts have divine origin. Humanists endorse universal morality based on the commonality of the human condition, suggesting that solutions to human social and cultural problems cannot be parochial.

.

"Humanism leads me to find a sense of wider relatedness with all the world and its peoples, and it calls me to work for a sound environment and a humane civilization... Humanism also makes me aware of the existence of moral dilemmas and the need to be very careful and intentional in my moral decision-making."

more

 .

ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ:

ΟΥΤΟΠΙΑ Ή ΑΘΕΡΑΠΕΥΤΟΣ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΣ

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΡΘΕΝΟΠΟΥΛΟΥ*
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΙΑΣΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ και ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ 
 .

Ο ανθρωπισμός χάνεται στα βάθη των αιώνων. Υπάρχει από τότε που οργανώθηκαν οι ανθρώπινες κοινωνίες γιατί τα μέλη τους δεν απολάμβαναν εξίσου τα αγαθά της ζωής.
Και εμείς όταν ήμασταν παιδιά ταξιδεύαμε στη πλάτη ενός δελφινιού, και αργότερα, μόλις αρχίσαμε να ξεχωρίζουμε τη διαφορετικότητα, την ιδιαιτερότητα των ανθρώπων και των λαών, αρχίσαμε το ταξίδι στον κόσμο της ευαισθησίας και της συμπόνιας όπου κάθε σταθμός καταλήγει να είναι βατήρας παρά προορισμός, δε σταματά, σε πηγαίνει παρακάτω. Ξεκινάς και βλέπεις τις ανάγκες δίπλα σου, ο δρόμος σε οδηγεί πιο πέρα και επειδή μόνος σου δεν ξέρεις και δεν μπορείς να δράσεις, αναζητάς μια οργανωμένη ομάδα για να μπορείς να βοηθήσεις πιο συστηματικά.

 .

Μεγαλώνοντας ανακαλύψαμε ότι ο ανθρωπισμός δημιουργεί μία τάξη πραγμάτων όπου μπορούμε να ωριμάσουμε σύμφωνα με όσες αξίες είχαμε διαφυλάξει ενώ μεγαλώναμε, δηλαδή εμπιστοσύνη στη ζωή και τον άνθρωπο. Η αγάπη προς το συνάνθρωπο δεν περιγράφεται, είναι ένα συναίσθημα που βιώνεται και ολοκληρώνει τον άνθρωπο, όταν εμφανίζεται. Δεν είναι ένας «τυφλοσούρτης» προσωρινών καλών πράξεων που υποδεικνύονται με την υπόσχεση μιας μελλοντικής ανταπόδοσης. Πρέπει η ανθρωπιά να πηγάζει από την ψυχή μας και το είναι μας χωρίς να χρειαζόμαστε υποδείξεις και υποσχέσεις. Παίρνουμε "δίνοντας" και... δίνουμε όταν πραγματικά έχουμε καθαρή πρόθεση να δώσουμε. Όσο μικρό ή μεγάλο κι αν είναι αυτό που δίνουμε, αν είναι σύμφωνα με τις δυνατότητές μας και υπάρχει πραγματική ανάγκη, η αξία της πράξης μας είναι το ίδιο ουσιαστική. Γι' αυτό και κάθε ανθρώπινη ύπαρξη φέρει την ευθύνη της ανάλογα με τις δυνατότητές της και ανάλογα με το βαθμό γνώσης, σοφίας και πολιτισμού που έχει κατακτήσει.

 .

Στα χρόνια μας προς χάριν της δόξας πολλά ιδανικά και αξίες χάθηκαν, πολλά ανήθικα μέσα δικαιώθηκαν. Η ψευτιά, ο δόλος, η απάτη, η ωμότητα μετατράπηκαν σε σημάδια οξυδέρκειας και μεγαλείου. Η μεγαλοσύνη των ιθυνόντων πρέπει, να μετριέται με την παγκοσμιότητα του οράματος και την αίσθηση της ευθύνης τους απέναντι σε όλη την ανθρωπότητα, διότι ο αναπτυγμένος, ο τρίτος και ο τέταρτος κόσμος είναι πια μια οικογένεια. Πίσω από την ποικιλία των πολιτισμών υπάρχει μια ψυχική ενότητα της ανθρωπότητας μας βεβαιώνουν οι ανθρωπολόγοι. Υπάρχει μια από κοινού πνοή και μια από κοινού ανάσα όπως αναφέρει και ο ποιητής. Ο αναπτυγμένος κόσμος πρέπει να παίζει το ρόλο που αρμόζει στη θέση του. Από τη θέση υπεροχής του είναι υπεύθυνος για κάθε εσφαλμένη κατεύθυνση του ζωικού ή του φυτικού κόσμου, όπως και των υπό ανάπτυξη λαών σε κάθε γωνιά της γης. Πού αλλού, μπορούν οι στεναγμοί της ανθρωπότητας να βρουν καταφύγιο, αν όχι στην όαση των πολιτισμένων; Πώς μπορεί να εξαλειφθεί από προσώπου γης η μάστιγα της ανθρωπότητας, η πείνα, αν δεν το αποφασίσει η πολιτισμένη θέληση ζευγαρωμένη με την επιστημονική γνώση της πλούσιας δύσης;

 .
Σήμερα, ναι, είναι κατορθωτό να βρεθεί ένα καινούριο όργανο του σώματος, τηλεφωνούμε σε όλον τον κόσμο χωρίς καλωδιακή σύνδεση. δορυφόροι και διαστημικοί σταθμοί μας περικυκλώνουν προστατευτικά. Έχουν επινοηθεί και κατασκευαστεί οπλικά συστήματα με την βοήθεια των οποίων οι ισχυροί εξουσιάζουν και καθορίζουν τις τύχες των μικρών και αδύνατων. Έχουν υλοποιηθεί όλα όσα επινοεί ο ανθρώπινος νους, μόνο η πείνα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, μάλιστα αυξάνεται συνεχώς. Όπου υπάρχει φτώχεια, θαρρείς από κληρονομιά, αυτή μετατρέπεται σε εξαθλίωση. Παντού στον κόσμο υπάρχουν καραβάνια προσφύγων. Συνοδοιπόρος τους η πείνα. Η αθλιότητα θεριεύει και καμία πολιτική βούληση δεν είναι αποφασισμένη να βάλει ένα τέλος. Η πείνα έχει πάρει μορφή πολέμου.
Ας οχυρώνεται όσο θέλει μέσα στη μανία του για ασφάλεια κι ας θέλει να επιβληθεί σαν φρούριο απέναντι στο φτωχό νότο, ο πλούσιος βορράς, η αναπτυγμένη δύση. Τα καραβάνια των προσφύγων θα τον φτάσουν, στη συρροή των πεινασμένων κανένα μάνταλο δε θα αντέξει. Κάθε μέρα το βιώνουμε αυτό στη μικρή μας χώρα. Διάτρητα τα σύνορά μας από ξηρά και θάλασσα, χιλιάδες οι πρόσφυγες από κάθε γωνιά της γης, η δουλειά των Γιατρών του Κόσμου συνεχώς αυξάνεται. Οι ανάγκες των προσφύγων, λαθραίων και μη, ατέλειωτες. Πόση γάζα να υφάνουμε για να σκεπάσουμε τις πληγές τους;

 .

Πόσες ώρες και μέρες από την προσωπική μας ζωή να ξεκλέψουμε, για να τους εξετάσουμε; Να ακούσουμε τα παράπονά τους, να τους παρηγορήσουμε, να τους μάθουμε τα δικαιώματά τους;

Παρά τα όσα συμβαίνουν γύρω μας, ας είμαστε αισιόδοξοι. Ας μην πιστεύουμε, όπως ο Καντ ότι, μόνον στον άλλον κόσμο μπορεί να επικρατήσει το καλό. Το αγαθό μπορεί, αν θέλουμε, να νικά καθημερινά, ίσως το κακό είναι ή μπορούμε να το κάνουμε ασθενέστερο. Αν το καλό δεν νικούσε, τότε τα πλήθη των περιπλανώμενων από την αρχέγονη εποχή ανθρώπων δεν θα μπορούσαν να φτιάξουν έθνη, να κατακτήσουν το διάστημα, να συντάξουν την διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το κακό είναι φωνακλάς και θορυβώδης διαφθορέας και ο άνθρωπος θυμάται πιο πολύ αυτό που τον πληγώνει παρά αυτό που τον ευχαριστεί, όπως λέει και ο Αιγύπτιος ποιητής Αμπούλ: "ο πόνος την ώρα του θανάτου είναι ισχυρότερος από την εκατόφυλλη χαρά της γέννησης". Υπάρχει τάση να μην αναγνωρίζεται τίποτα το θετικό στην ανθρώπινη φύση. Ο καλός και αγαθός της ελληνικής αρχαιότητας θεωρείται σήμερα κουτός, γιατί συνήθως, όταν φροντίζει για το καλό των άλλων, παραμελεί το δικό του καλό, το δικό του συμφέρον. Ας μην υπακούσουμε σε αυτήν την μοντέρνα τάση. Ας μη μείνουμε σκυμμένοι πάνω στις σκέψεις μας, σαν το μοναχό που προσεύχεται πάνω στο προσευχητάρι του ζητώντας σωτηρία. Ή σαν τον στοχαστή που τριβολίζει το μυαλό του προσπαθώντας να σηκώσει το μερίδιο του από το φορτίο του κόσμου, έχοντας επίγνωση πως είναι ανίκανος για ηρωισμούς ή για λυτρωτικές πράξεις. Δε χρειάζεται να γίνουμε ήρωες, απλά ας γυρίσουμε να δούμε δίπλα μας με ενδιαφέρον απλώνοντας χέρι βοηθείας. Έτσι μπορούμε να γίνουμε οι καθημερινοί ανθρωπιστές της πόλης μας, όλου του κόσμου, γιατί είμαστε οι Γιατροί του Κόσμου.

* Δρ. Ελευθερία Παρθενοπούλου - Χειρουργός
Πρόεδρος των «Γιατρών του Κόσμου-Ελλάδα»

ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Αθήνα

Σαπφούς 12, Τ.Κ. 105 53, Αθήνα

Τηλ.: 210 - 32 13 150

E-mail: info@mdmgreece.gr

Θεσσαλονίκη
Ίωνος Δραγούμη 65, Τ.Κ. 546 30
Τηλ. / Φαξ: 2310 - 56 66 41
mdmthe@otenet.gr

Λογαριασμοί Τραπεζών
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: GR27 0110 1410 0000 1412 9611 217
ALPHA BANK: GR06 0140 1990 1990 0200 2002 401
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: GR03 0172 0180 0050 1800 5706 640
EUROBANK: GR92 0260 0030 0000 1010 0789 826
ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΑΝΙΩΝ: GR43 0690 0090 0000 0012 4932 001

zontanos_planitis