«Πόνεσα όταν το παιδί έφυγε για σπουδές»

Η ανασφάλεια οδηγεί τους περισσότερους γονείς να κάνουν λάθη και να λειτουργούν εγωιστικά

«Όταν έφυγε το πρώτο μου παιδί για σπουδές στην Καστοριά ένιωσα τον τρόμο και την εγκατάλειψη, παρότι προετοιμαζόμουν χρόνια γι΄ αυτό. Η ανασφάλεια και η αγωνία για τη νέα ζωή των παιδιών οδηγούν τους γονείς σε πολλά λάθη». 

Η κ. Σούλα Παναγιωτοπούλου από τη Βάρδα Ηλείας, μητέρα τριών παιδιών, ανήκει στην κατηγορία των γονέων που βιώνουν επώδυνα την απομάκρυνση των παιδιών από την οικογενειακή εστία.
«Όταν έφυγε ο Χρήστος που είναι το πρώτο μου παιδί συνειδητοποίησα ότι η σχέση μου μαζί του περνάει σε άλλη φάση, την οποία όμως δεν ήμουν έτοιμη να δεχθώ. Όλοι οι γονείς ευχόμαστε να πετύχει το παιδί και να προχωρήσει στην ανεξαρτητοποίησή του. Στην πράξη όμως είναι αδύνατο να επιτευχθεί».
Αυτό που προκαλούσε ανασφάλεια στην κ. Παναγιωτοπούλου ήταν το καινούργιο περιβάλλον του παιδιού της και φυσικά οι νέες συνθήκες και ανάγκες που προέκυπταν.
«Οι περισσότεροι γονείς λειτουργούμε εγωιστικά και σκεπτόμαστε τη δική μας βόλεψη. Δεν μπορούμε να σκεφθούμε ότι το παιδί μας χρειάζεται την ενθάρρυνσή μας για να προσαρμοστεί στη νέα ζωή του. Δεν σκεπτόμαστε πόσο ανάγκη έχουν να τους δείξουμε εμπιστοσύνη και να τα ενθαρρύνουμε».

Παιδοκεντρικές οικογένειες

Την κατάσταση που δημιουργείται στο σπίτι όταν φεύγουν τα παιδιά η κ. Θεοδώρα Μήνου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, την αποδίδει στο μοντέλο που επικρατεί στις ελληνικές οικογένειες.
«Οι περισσότερες οικογένειες είναι παιδοκεντρικές αφού στα περισσότερα σπίτια και οι δύο γονείς από τη στιγμή που γεννιέται το παιδί αρχίζουν να κάνουν μόνο πράγματα που αφορούν αυτό. Λειτουργούν μόνο ως γονείς πια, ξεχνώντας ότι είναι και σύντροφοι. Αυτό φυσικά έχει ως αποτέλεσμα όταν φύγουν τα παιδιά από το σπίτι οι περισσότεροι γάμοι να περνούν μεγάλες ή και αξεπέραστες κρίσεις. Παράλληλα δημιουργούνται εντάσεις μέχρις ότου επέλθει ισορροπία στις σχέσεις με το παιδί, αφού οι περισσότεροι γονείς τη φυγή από το σπίτι για σπουδές την βιώνουν ως μεγάλη απώλεια. Ακόμη περισσότερο δυσκολεύονται να δουν ότι η χιλιομετρική απόσταση δεν τους στερεί τον ρόλο του γονέα ούτε τους απομακρύνει από τα παιδιά τους. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι εκείνα "απογαλακτίζονται"».
Η έναρξη της φάσης ανεξαρτητοποίησης είχε κόστος για την Λένα Παπαθανασίου, δεύτερο παιδί της κ. Σούλας Παναγιωτοπούλου.
«Όταν έφυγα στην Αθήνα για σπουδές, το πρώτο διάστημα ήταν δύσκολο και για μένα αλλά και για τη μητέρα μου. Έπρεπε να αναλάβω πράγματα τα οποία μέχρι τότε δεν με απασχολούσαν, από το να μαγειρέψω μέχρι να ρυθμίσω τα οικονομικά μου, και η μητέρα μου έπρεπε να δεχθεί ότι δεν μπορεί να με φροντίζει ή να με ελέγχει».

Αμοιβαίες προσπάθειες
Η συνεχής επικοινωνία και η προσπάθεια ελέγχου τον πρώτο καιρό ήταν δυσβάσταχτες για τη Λένα Παπαθανασίου, αλλά μετά την ένταση και τις συγκρούσεις και με αμοιβαίες προσπάθειες κατανόησης βρέθηκε η ισορροπία.
«Όσο μεγαλώνεις κατανοείς περισσότερο τους γονείς και τις αντιδράσεις τους, όσο υπερβολικές και αν είναι τον πρώτο καιρό.
Οι ρόλοι αντιστρέφονται, έρχεσαι στη θέση τους και κάνεις ακριβώς ό,τι έκαναν εκείνοι: εσύ τηλεφωνείς, ανησυχείς και γενικώς προσπαθείς να έχεις όλο και περισσότερη επικοινωνία με το σπίτι».
Η ανησυχία της κ. Κωνσταντίνας Πατσούρα, μητέρας δύο κοριτσιών, δεν εκδηλώθηκε μόνο με πυκνή τηλεφωνική επικοινωνία όταν έφυγε η πρώτη κόρη της για σπουδές στην Πάτρα.
«Παρότι η απόσταση που μας χώριζε είναι σχετικά μικρή, δεν μπορούσα να δεχθώ εύκολα αυτή τη νέα κατάσταση. Τον πρώτο καιρό πήγα και έμεινα μαζί της. Ήθελα να είμαι βέβαιη ότι θα προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον της και θα καταφέρει να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της ζωής της. Ήρθα με τη σειρά μου στη θέση της μητέρας μου όταν έφυγα εγώ απο το σπίτι για σπουδές. Ίσως να το αντιμετώπιζα πιο εύκολα αν δούλευα. Το μόνο που με έκανε να ξεχνιέμαι ήταν η προετοιμασία της δεύτερης κόρης μου για το πανεπιστήμιο».

Ευκαιρία για να γίνουν πάλι από γονείς σύντροφοι

Για να φτάσει η σχέση γονέων και παιδιών σε επίπεδα κοινώς αποδεκτά θα περάσει από τη φάση της έντασης και των συγκρούσεων, υποστηρίζει η οικογενειακή σύμβουλος Ευτυχία Παπατζανάκη.
«Κάθε φορά που μια οικογένεια περνάει σε άλλο κύκλο ζωής, ο οποίος τις περισσότερες φορές σηματοδοτείται από την απομάκρυνση του παιδιού από το σπίτι, δημιουργούνται ένταση και στρες. Αλλάζουν τα δεδομένα της οικογένειας και πρέπει να γίνει διαπραγμάτευση νέων κανόνων».
Μέσω αυτής της μεταβατικής διαδικασίας δίνεται η ευκαιρία σε όλα τα μέλη της οικογένειας να ωριμάσουν, τονίζει η κ. Παπατζανάκη.
«Συνήθως οι Έλληνες δυσκολεύονται να αποδεχθούν τα βήματα ανεξαρτητοποίησης των παιδιών τους. Είναι αρκετές οι περιπτώσεις όπου η απουσία του παιδιού από το σπίτι προκαλεί παθολογικές καταστάσεις. Αρκετές περιπτώσεις ανθρώπων που έπεσαν σε κατάθλιψη αφορούν γονείς που βίωσαν έντονα και υπερβολικά τη φυγή των παιδιών τους. Οι περισσότεροι πρέπει να καταλάβουν ότι η οικογένεια μπορεί να παραμείνει δεμένη και στα σίγουρα δεν κινδυνεύει η συνοχή της από την ανεξαρτητοποίηση των παιδιών. Είναι μια εξέλιξη την οποία πρέπει να αποδεχθούν και ίσως να είναι και μια πολύ καλή ευκαιρία για να γίνουν πάλι σύντροφοι από γονείς».

Οι εμπειρίες
«Διδάχθηκα από τις εμπειρίες που έζησα με τα πρώτα παιδιά. Με τη φυγή του γιου μου από το σπίτι βίωσα τα πάντα σε απόλυτο βαθμό. Με την κόρη μου στο μισό. Όταν φτάσει η στιγμή να φύγει από το σπίτι για σπουδές και ο μικρός γιος μου, νομίζω ότι θα είμαι περισσότερο προετοιμασμένη και θα αποδεχθώ την αποκοπή του από το οικογενειακό περιβάλλον με πιο ανώδυνο τρόπο», λέει η κ. Σούλα Παπαναγιωτοπούλου. Είναι αναπόφευκτη εξέλιξη η αυτονομία και ο «απογαλακτισμός» για τα παιδιά, τονίζει η Λένα Παπαθανασίου.
«Μπορεί να έζησα την πρώτη φάση της ανεξαρτητοποίησής μου επώδυνα, τώρα όμως την απολαμβάνω. Όταν επισκέπτομαι το οικογενειακό σπίτι δεν μπορώ να μείνω πολλές μέρες γιατί αναζητάω το δικό μου. Έχω δημιουργήσει τη δική μου ζωή με τις επιθυμίες μου και την καθημερινότητά μου».

«Δύσκολα όταν υπάρχει σχέση εξάρτησης»

«Η φοιτητική ζωή για τα περισσότερα παιδιά σημαίνει ελευθερία και ανεξαρτησία» λέει η Μαρίνα Πατσούρα, τελειόφοιτη Φιλοσοφικής Σχολής. «Από μικρά ονειρευόμαστε πώς θα δημιουργήσουμε το δικό μας σπίτι και όταν φτάνει αυτή η στιγμή παθαίνουμε πανικό, γιατί δεν ξέρουμε ή δεν προετοιμαζόμαστε κατάλληλα από το σπίτι και τους γονείς για να το αντιμετωπίσουμε».
Τα πράγματα δυσκολεύουν ιδιαίτερα όταν η σχέση των παιδιών με τους γονείς και ειδικά με τη μητέρα είναι σχέση εξάρτησης: «Οι περισσότεροι γονείς είναι υπερπροστατευτικοί και δεν μπορούν να δεχθούν εύκολα ότι μεγαλώνουμε και θέλουμε να φτιάξουμε τη ζωή που έχουμε ονειρευτεί. Οι σπουδές είναι το πρώτο βήμα. Όμως, από την άλλη και εμείς δεν αποχωριζόμαστε εύκολα τη φροντίδα των γονιών. Από εκεί που ήσουν τελείως ανέμελος και δεν σε ένοιαζε τίποτα, βρίσκεσαι σε ένα σημείο όπου πρέπει να φροντίσεις για το σπίτι, το φαγητό σου, την καθαριότητα, τους λογαριασμούς. Όταν όμως μάθεις να τα διαχειρίζεσαι φεύγει ο πανικός και απολαμβάνεις την καινούργια ζωή σου».

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ