Ο Ρεζά Χαν με το άδειο μπιμπερό... Sucking on an empty yellow bottle

«Δεν έχουν να φάνε τίποτα σήμερα. Δεν έχω φαγητό. 

Κλαίει από την πείνα. Έχει περάσει ένας μήνας 
που δεν έχει πιει γάλα».

Τέσσερα μικρά παιδιά ξαπλωμένα πάνω σε ένα βρωμερό πάπλωμα, με ένα από αυτά να ρουφάει ένα άδειο κίτρινο μπιμπερό, και όλα τους καλυμμένα από μύγες.

It was an image that conveyed the human cost of the Pakistani floods – and the failure to deliver aid to those affected – more powerfully than any statistic: four young children lying on a filthy patchwork quilt, one of them sucking on an empty yellow bottle, all of them covered by flies. more...

Μία εικόνα, χίλιες λέξεις λέει το ρητό. Πράγμα που ισχύει και στην περίπτωση μιας φωτογραφίας που έκανε το γύρο του κόσμου και μετέφερε παντού το ανθρώπινο κόστος των φονικών πλημμυρών του Πακιστάν, καθώς και την αποτυχία αποστολής βοήθειας σε κάποιες από τις πληγείσες περιοχές. 

Η φωτογραφία λήφθηκε από τον Mohammad Sajjad του Associated Press. Ο Guardian βρήκε την ταυτότητα του πιτσιρικά με το άδειο μπιμπερό. Πρόκειται για τον δίχρονο Ρεζά Χαν, τον οποίο ακολούθησε στο μπαλωμένο καταυλισμό που ζει σε δρόμο της πόλης Αζακέλ, λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πεσαβάρ.

Στον καταυλισμό βρίσκονται ανάκατες περίπου δύο ντουζίνες σκηνές που δώρισαν διάφορες ανθρωπιστικές οργανώσεις, αλλά καμία δεν προστατεύεται. Οι κάτοικοί της πρέπει να προφυλαχθούν από μόνοι τους και βασίζονται στην ελεημοσύνη των περαστικών.

Εκεί ζουν 19 οικογένειες, όλοι Αφγανοί πρόσφυγες: άνθρωποι που εκτοπίστηκαν μία φορά εξαιτίας του εμφυλίου και τώρα από τις καταστροφικές πλημμύρες.

Η οικογένεια του Ρεζά κατάγεται από μία πόλη κοντά στην Καμπούλ. Ο πατέρας του εγκατέλειψε την περιοχή, όταν ήταν μικρό αγόρι, πριν από περίπου 30 χρόνια, για να ξεφύγει από τον κύκλο της κατοχής και των αλληλοεξοντωτικών μαχών στην πατρίδα του.

Όταν τον βρήκε ο Guardian, ο Ρεζά ήταν στην σκηνή μαζί με τη μητέρα του, Φατιμά, ενώ έξι από τα επτά αδέλφια του ήταν όλα κουλουριασμένα μέσα σε μία μπλε κουβέρτα που εκτεινόταν μέχρι το λασπωμένο έδαφος. Έσφιγγε ακόμη στα χεράκια το ίδιο μπουκάλι. Ήταν ακόμη άδειο.

Η Φατιμά προσπάθησε να ηρεμήσει το αγόρι, που έκλαψε, όπως και ο δίδυμος αδελφός του, Μαχμούντ. Κάλυψε τα τρία από τα άλλα παιδιά της -είχε οκτώ και όλα κάτω των 9 ετών- με μία βρώμικη κουνουπιέρα που της έδωσε κάποιος περαστικός, η οποία όμως ήταν γεμάτη τρύπες.

Το μεγαλύτερο παιδί της, η 9χρονη Σαϊμά, ήταν αμίλητη και έμοιαζε να είναι αποκομμένη από τους γύρω της. Τα πράσινα μάτια της κοιτούσαν με ένα απλανές βλέμμα ευθεία και φαινόταν να αγνοεί τις κραυγές των αδελφών της.

Οι μύγες κάλυπταν σαν στρώμα τις λίγες κουβέρτες που βρίσκονταν στο έδαφος και σχημάτιζαν σμήνος γύρω από τα παιδιά. Στην σκηνή υπήρχαν λίγα πολύτιμα αντικείμενα, όπως μία μικρή κατσαρόλα, λίγα μαξιλάρια και δυο - τρία παιδικά ρούχα.

Η δυσωδία από τις ακαθαρσίες ανθρώπων και ζώων έκαναν ανυπόφορη την ζεστή και υγρή ατμόσφαιρα. Δεν υπάρχουν αποχετεύσεις, παρά μόνο ρηχά, ανοιχτά χαντάκια με ακαθαρσίες που προσελκύουν μύγες και κουνούπια.

«Δεν έχουν να φάνε τίποτα σήμερα. Δεν έχω φαγητό», λέει η Φατιμά, καθώς προσπαθεί να διώξει τις μύγες από τα παιδιά της με μία μπαμπού βεντάλια. «Κλαίει από την πείνα», λέει δείχνοντας τον Ρεζά. Έχει περάσει ένας μήνας που δεν έχει πιει γάλα».

Την μέρα αυτή, ο πατέρας του Ρεζά, Ασλάμ, ήταν στο κοντινό νοσοκομείο με την 7χρονη κόρη του, η οποία είχε πάθει μόλυνση στο δέρμα από τις ανθυγιεινές συνθήκες ζωής. Ο Ρεζά και κάποια από τα αδελφάκια του εμφανίζουν κι αυτά κόκκινα εξανθήματα και είναι υποσιτισμένα.

Τα λεπτά μαλλιά τους έχουν γίνει μια συμπαγής μάζα, λέει η μητέρα τους. «Είμαστε έτσι εδώ και ένα μήνα. Έχουμε κουραστεί από όλες αυτές τις μύγες και χωρίς τροφή. Πριν έρθουν οι πλημμύρες, ο σύζυγός μου εργαζόταν. Ήμασταν μεν φτωχοί και τότε, αλλά με γεμάτο στομάχι», συμπληρώνει η Φατιμά.

Η δεκαμελής οικογένεια ζούσε ανάμεσα στους 23.000 κατοίκους του αφγανικού προσφυγικού καταυλισμού, περίπου 20 λεπτά από την τωρινή τους -δίπλα στο δρόμο- κατοικία. Ο Ασλαμ πωλούσε κοτόπουλα για να ζήσει, πηγαίνοντας πόρτα πόρτα με ένα ποδήλατο. Κέρδιζε περίπου 2 δολάρια την ημέρα.

«Πρέπει να κυνηγήσουμε το φαγητό που δεν δίδεται από μερικές οργανώσεις στις σκηνές», τονίζει η Φατιμά. Τα παιδιά της τρώνε μία φορά την ημέρα, συνήθως τα βράδια ευχαριστώντας τις φιλανθρωπικές οργανώσεις που τους παρέχει γεύματα για το ραμαζάνι. Όμως το Ραμαζάνι τελειώνει.

«Θέλω να πω σε όλον τον κόσμο, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να φτάσει σε εμάς τροφή;», ικετεύει. «Κοιτάξτε», λέει δείχνοντας τα δίδυμά της στην αγκαλιά της. «Σας παρακαλούμε, τα παιδιά μας πεθαίνουν από την πείνα».

Οι χειρότερες πλημμύρες των τελευταίων 80 ετών άφησαν πίσω τους περισσότερους από 1.000 νεκρούς και εκατομμύρια άστεγους.

Επιμέλεια: Ναυσικά Διαμαντοπούλου