Τι σημαίνει να μεγαλώνεις από βρέφος με την οδύνη και τον όλεθρο σφηνωμένα στο σώμα σου και να διατρέχουν τα κύτταρά σου οι θύμησες του πολέμου, του μίσους και της καταστροφής; Η διάλυση κάθε έννοιας ευτυχίας, που ανατρέπει το νόημα της ζωής, κατοικεί μέσα σε παιδικά κορμιά που τα σμπαράλιασαν οι σφαίρες του ισραηλινού στρατού στην Παλαιστίνη. Οπότε, οποιαδήποτε απόσυρση των θραυσμάτων του πόνου και της αναπηρίας από το σώμα ισοδυναμεί με απελευθέρωση και εισδοχή σ' έναν κόσμο καινούργιας ζωής. Ο Αλέξανδρος Ζούρος, ο εθελοντής νευροχειρουργός των παιδιών της Παλαιστίνης, γεμίζει ανθρωπιά και ποίηση η ύπαρξη με το συγκλονιστικό συναίσθημα της άδολης προσφοράς. Ειδικά σ' ένα περιβάλλον ελεύθερων πολιορκημένων.
Αυτός που διαδραματίζει το ρόλο του σωματικού και ψυχικού απελευθερωτή, στη συγκεκριμένη περίπτωση των πληγωμένων παιδιών της Παλαιστίνης, από ενός μηνός έως 17 ετών, είναι ο Ελληνας γιατρός καθηγητής Νευροχειρουργικής Παίδων στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Μόνα Λίντα» της Καλιφόρνια, Αλέξανδρος Ζούρος.
Ήδη μεταβαίνει πέμπτη φορά στην Παλαιστίνη, με ενδιάμεσο σταθμό αυτή τη φορά το Ηράκλειο, και προσπαθεί να βγάλει από τη σπονδυλική στήλη και τον εγκέφαλο των παιδιών τα απομεινάρια θανάτου και μίσους που ο στρατός Κατοχής τους «φύτεψε».
Κύριε Ζούρο, πώς επιλέξατε να πάτε στην Παλαιστίνη;
«Μεγάλωσα στον Καναδά και στην Αμερική. Στο νοσοκομείο όπου εργάζομαι μία από τις νοσοκόμες που δουλεύει μαζί μας είναι Παλαιστίνια· αυτή η συνάδελφος μου είπε πως υπάρχει ένα διεθνές φιλανθρωπικό ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που έχει δημιουργήσει ο Αμερικανός δημοσιογράφος Stiv Sosebee και ασχολείται με την παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους Παλαιστινίους. Τηλεφώνησα στο ίδρυμα αυτό και μου είπαν πως δεν έχουν νευροχειρούργο για παιδιά· έτσι αποφάσισα να βοηθήσω. Είναι η πέμπτη φορά που πηγαίνω στην Παλαιστίνη, με αρχή τον Οκτώβριο του 2007. Σε κάθε επίσκεψή μου χειρουργώ 10-15 παιδιά ηλικίας από ενός μηνός βρέφος έως 17 ετών· η εμπειρία είναι συγκλονιστική. Τα περισσότερα παιδιά που χειρουργώ είναι θύματα του πολέμου με το Ισραήλ, μερικά όμως είναι ανάπηρα εκ γενετής. Ολα όμως έχουν πρόβλημα στον εγκέφαλο ή στη σπονδυλική στήλη».
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείτε για να κάνετε τις επεμβάσεις;
«Για να παρέμβω χειρουργικά, τα περισσότερα παιδιά, πριν πάω, τα βλέπω μέσω του Διαδικτύου για να έχω μια γενική εικόνα και προετοιμάζομαι ανάλογα με τις ανάγκες και τα προβλήματα που διαπιστώνω πως έχουν. Συνεννοούμαι καταρχάς με εταιρείες φαρμακευτικών και άλλων ιατρικών ειδών, οι οποίες μου δίνουν δωρεάν υλικά. Διότι στην Παλαιστίνη δεν υπάρχουν εξειδικευμένα χειρουργεία και γιατροί αντίστοιχων ειδικοτήτων· τώρα αρχίζουν και μαθαίνουν τις νέες εξελίξεις και τεχνικές».
Σε περίπτωση που η οικογένεια ενός παιδιού διαθέτει χρήματα και θέλει να χειρουργηθεί στο εξωτερικό, μπορούν να πάνε στην Ιορδανία ή στην Αίγυπτο. Το Ισραήλ ζητά πολλά χρήματα και ανεβάζει τις τιμές πολύ ψηλά για μία επέμβαση. Βέβαια, για να βγει ένα παιδί εκτός Παλαιστίνης πρέπει να πάρει βίζα απ' το κράτος του Ισραήλ, το οποίο δεν δίνει τη βίζα σε όλες τις οικογένειες των Παλαιστινίων. Ο πληθυσμός αυτός είναι σχεδόν αιχμάλωτος, γιατί δεν μπορεί να μπαινοβγαίνει στη χώρα του.
Τα παιδιά και οι οικογένειές τους πώς σας αντιμετωπίζουν;
«Είναι βαθιά ευγνώμονες απέναντί μας. Πρέπει να σας πω ότι μερικές επεμβάσεις, συνήθως οι δυσκολότερες, γίνονται στην Ιερουσαλήμ, στο νοσοκομείο που έχει στήσει το φιλανθρωπικό ίδρυμα με το οποίο συνεργάζομαι. Το κράτος του Ισραήλ όμως δεν δίνει το δικαίωμα σε όλες τις οικογένειες των παιδιών να έχουν πρόσβαση. Τα άλλα χειρουργεία πραγματοποιούνται στο νοσοκομείο στη Ραμάλα· είναι τα ευκολότερα περιστατικά».
Η διαφορά ενός παιδιού που έγινε ανάπηρο απ' τον πόλεμο και ενός εκ γενετής ποια είναι;
«Σε όλα τα περιστατικά παίζει καθοριστικό ρόλο η θετική στάση της οικογένειας.
Τα παιδιά που έμειναν ανάπηρα από τον πόλεμο έχουν οργή και πολύ θυμό. Ιδιαίτερα αυτά που χτυπήθηκαν σε μεγάλη ηλικία και θυμούνται. Στα εκ γενετής ανάπηρα, αυτό δεν υπάρχει. Τα παιδιά που τραυματίστηκαν στον πόλεμο και είναι βρέφη το καταλαβαίνουν αργότερα, όταν η μνήμη αρχίσει να λειτουργεί».
Πώς νιώθετε ως άνθρωπος, και μάλιστα της Δύσης, εκεί;
«Βλέπω την εγκατάλειψη και την τρομερή υποβάθμιση και συγκλονίζομαι. Οι άνθρωποι όμως αντιστέκονται και είναι υπερήφανοι. Ξέρουν ότι έχουν φίλους στο εξωτερικό και υποστήριξη.
Είναι γενναιόδωροι οι Παλαιστίνιοι ειδικά σε εμάς, που μας ξέρουν».
Το νοσοκομείο στη Ραμάλα σε τι κατάσταση είναι;
«Είναι πολύ καθαρό αλλά τα μηχανήματα που διαθέτει είναι παλιά. Σε 5 έως 10 χρόνια η κατάσταση θα αλλάξει, πιστεύω, ριζικά γιατί ήδη υπάρχει βελτίωση. Οι Παλαιστίνιοι έχουν παιδεία, ξέρουν τι θέλουν και όταν βρίσκονται σε περίοδο ειρήνης δουλεύουν πολύ για την καλυτέρευση των συνθηκών».
Το κράτος του Ισραήλ πώς σας αντιμετωπίζει;
«Η κυβέρνηση του Ισραήλ μας ξέρει καλά. Μερικές φορές μας κάνουν ελέγχους και μας κρατάνε ώρες ολόκληρες για να δουν τις βαλίτσες μας και άλλες φορές περνάμε αμέσως.
Η σημαντικότερη εμπειρία πάντως, για μένα, είναι όταν επιστρέφω στην Παλαιστίνη και βλέπω τα παιδιά που έχω χειρουργήσει να είναι καλά. Ειδικά τα μεγάλα παιδιά, που με γνωρίζουν και τα γνωρίζω. Είναι κάτι το ανεπανάληπτο».
