Όταν το παιδί μου θυμώνει…

Το παιδί σας έπεσε στο πάτωμα χτυπώντας χέρια και πόδια γιατί δεν το αφήσατε να φάει κι άλλο παγωτό, άρχισε να τσιρίζει και να σας κλωτσάει όταν του είπατε ότι πρέπει να φύγετε από τις κούνιες, πετάει και καταστρέφει το παιχνίδι του επειδή δε θέλει να το μοιραστεί με το αδελφάκι του;

Μάλλον νιώθετε αναστατωμένοι, ανήσυχοι, προβληματισμένοι, συχνά ανήμποροι αντικρίζοντας τέτοιες συμπεριφορές.

Αναρωτιέστε τι έπαθε το παιδί σας;
Είναι θυμωμένο….
Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα το οποίο βιώνουμε όλοι μας, μεγάλοι και μικροί. Είναι ένας υγιής τρόπος αντίδρασης όταν νιώθουμε ότι έχουμε αδικηθεί, προσβληθεί, πληγωθεί, όταν κάποια επιθυμία μας δεν πραγματοποιείται.
Ο θυμός δεν είναι “κακό” συναίσθημα…
Δεν είναι “κακό” να θυμώνουμε…
Ο τρόπος που θυμώνουμε κάνει τη διαφορά…!
Ασφαλώς και τα παιδιά πρέπει να εκφράζονται όταν νιώθουν θυμωμένα. 

Ο θυμός που δεν εκφράζεται και καταπιέζεται, ΔΙΟΓΚΩΝΕΤΑΙ…

Τα παιδιά που δεν μπορούν να εκφραστούν ικανοποιητικά λεκτικά και υπολείπονται σε κοινωνικές δεξιότητες επικοινωνούν τις ανάγκες τους με θυμό, συχνότερα και εντονότερα.
Τι είναι αυτό όμως που ενεργοποεί αυτό το συναίσθημα στα παιδιά;

Γιατί τα παιδιά θυμώνουν;

Τα παιδιά αντιδρούν με αυτόν τον τρόπο, κυρίως, όταν:

• πεινάνε
• είναι άρρωστα ή πονάνε
• ζηλεύουν το αδελφάκι τους
• έχουν αδικηθεί
• έχουν προσβληθεί
• είναι δυστυχισμένα
• απογοητευμένα
• απελπισμένα
• βιώνουν απόρριψη
• έντονη κριτική
• συχνές αποτυχίες (π.χ. στο σχολείο)
• είναι μόνα (π.χ. δεν τα παίζει κάποιο άλλο παιδάκι)
• δεν γίνεται το δικό τους (αυτό που έχουν σκεφτεί)
• δεν τους καταλαβαίνουν οι άλλοι (ελλιπής ανάπτυξη λόγου)
• κ.ά.

Με ποιον τρόπο τα παιδιά εκφράζουν αυτό το συναίσθημα;

Πώς εκφράζουν τα παιδιά τον θυμό τους;

• χρησιμοποιώντας “άσχημα λόγια” (βρίζοντας)
• σπρώχνοντας και χτυπώντας
• αρνούμενα να φάνε
• κλαίγοντας
• έχοντας συνεχή εκνευρισμό και ένταση
• πετώντας, καταστρέφοντας αντικείμενα
• δείχνοντας περιφρόνηση προς το πρόσωπο με το οποίο είναι θυμωμένα
• σπανιότερα, τραβώντας τα μαλλιά τους, δαγκώνοντας τα χείλη τους (αυτοτραυματισμός)

Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε και να προλάβουμε μια έκρηξη θυμού. Γι αυτό, είναι καλό να γνωρίζουμε…

…πότε αυξάνεται ο θυμός και η επιθετικότητα των παιδιών…

Τα παιδιά βιώνουν συχνότερα και εντονότερα το συναίσθημα του θυμού, όταν έχουν γονείς οι οποίοι:

• είναι υπερβολικά αυστηροί, κατακρίνουν πολύ και τιμωρούν, κυρίως, ανάλογα με τη δική τους διάθεση
• είναι υπερβολικά υποχωρητικοί, παραχωρητικοί σε σχέση με τη συμπεριφορά των παιδιών τους
• εμποδίζουν την έκφραση των αναγκών και συναισθημάτων τους
• είναι αδιάφοροι ως προς τις ανάγκες των παιδιών τους

Δεν προλάβατε να αναγνωρίσετε τα σημάδια και το παιδί σας θύμωσε; Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα…

Κατά τη διάρκεια της έκρηξης του θυμού:

• προστατέψτε το παιδί από αυτοτραυματισμούς
• ακούστε το, τα λόγια του είναι θυμωμένα, αλλά αληθινά
• αγνοήστε μικροεπεισόδια επιθετιότητας (π.χ. σας μιλά άσχημα, σας κλωτσά)
• προστατέψτε άλλους αποδέκτες του θυμού απομακρύνοντας το παιδί (μικρότερο αδελφάκι)
• διατηρήστε τον αυτοέλεγχό σας
• προσανατολιστείτε στο θυμωμένο παιδί, κι όχι στο τι θα πει ο κόσμος (ηρεμήστε το παιδί σας και μη σας νοιάζει αν σας κοιτάζουν)
• αποσπάστε την προσοχή του με κάτι ευχάριστο
• αποφύγετε τις συζητήσεις εφόσον δεν είστε ήρεμοι
• αφήστε το επεισόδιο να εκτονωθεί

Το παιδί σας δείχνει να ηρεμεί σιγά-σιγά….

Μετά την έκρηξη του θυμού:

• μην κάνετε σαν να μη συνέβη τίποτα
• πείτε πώς νιώθετε, χωρίς κριτική
• συζητήστε: τι ήθελε, πώς ένιωθε, τι έγινε και έχασε τον έλεγχο
• δώστε εναλλακτικές (επιλογές για αυτό που του αρνηθήκατε)
• κατανοήστε τις ανάγκες του παιδιού (δεν θύμωσε από καπρίτσιο)
• μάθετε στο παιδί (κοινωνικά) αποδεκτούς τρόπους έκφρασης του θυμού
• δείξτε του πώς να λειτουργεί όταν είναι θυμωμένο (μπορεί να πάει μια βόλτα με το ποδήλατο)
• αναλογιστείτε τι κρύβεται πίσω από τον θυμό (κάτι θέλει να σας πει)

Συμπαρασταθείτε, κατανοήστε, ενισχύστε, διαχειριστείτε με το παιδί σας από κοινού τον θυμό του:

Μάθετε στο παιδί σας να

• μιλάει ανοιχτά και ειλικρινά για τις ανάγκες του
• εξασκείτε σε τεχνικές αυτοχαλάρωσης
• κάνει χιούμορ!!!

Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά μας είναι ο καθρέφτης μας:
Τα θυμωμένα παιδιά μεγαλώνουν με θυμωμένους γονείς…

“Καθένας μπορεί να είναι θυμωμένος, αυτό είναι εύκολο.
Αλλά το να είσαι θυμωμένος
με το σωστό άτομο,
στο σωστό βαθμό,
τη σωστή στιγμή,
για το σωστό λόγο
και με τον σωστό τρόπο- ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΟΛΟ.”

“Αριστοτέλης”
 

Πηγές:
www.mommy.gr
www.psychpage.com
www.scholastic.com
www.empoweringparents.com
www.focusonthefamily.com

Ελένη Λυμπεροπούλου

Διευθύντρια ikid Χαϊδαρίου, Ψυχολόγος.