Παναγία ἡ Παντοβασίλισσα, Γενέσιον τῆς Θεοτόκου - Η ιστορία της Ραφήνας

«Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ· ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν· καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν· καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν, ζωὴν τὴν αἰώνιον.»

Στο ναό υπάρχει και η ομώνυμη εικόνα που την έσωσαν
οι πρόσφυγες και την έφεραν από τα πατρογονικά
χώματα της Τρίγλιας Βιθυνίας.

Η Ραφήνα ιδρύθηκε απο Μικρασιάτες πρόσφυγες.Η καταγωγή τους είναι απο την  Τριγλία Βιθυνίας Μικράς Ασίας, μια ακμάζουσα πόλη στα παράλια της Προποντίδας και γενέτειρα του Μάρτυρα της Ορθοδοξίας και  του Ελληνισμού Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης.
Οι Τριγλιανοί πρόσφυγες ίδρυσαν δύο πόλεις τη Ραφήνα Αττικής και την νέα Τριγλία Χαλκιδικής, που σήμερα  είναι αδελφοποιημένες. 

Στην περιοχή της Ραφήνας υπήρχε ο αρχαίος Αττικός Δήμος Αραφήν από το όνομα του οποίου  με  μετάθεση του αρχικού γράμματος στο τέλος της λέξης προέκυψε  η ονομασία Ραφήνα.

Στα τέλη Αυγούστου του 1923, όταν οι ξεριζωμένοι Τριγλιανοί έφθασαν στην Ραφήνα, αντίκρισαν ένα μικρό εκκλησάκι πάνω σ’ ένα μικρό πευκόφυτο λόφο 150 μέτρα από τη θάλασσα. 
Το εκκλησάκι το έλεγαν Παναγίτσα. Η Παναγίτσα κτίστηκε το 1746. Στην εκκλησία της Παναγίτσας λειτούργησε το πρώτο Δημοτικό Σχολείο για τα προσφυγόπουλα από την Τρίγλια το 1923-25. Τ
Τα προσφυγόπουλα της Τρίγλιας προσαρμόστηκαν από το μεγαλοπρεπές και περίφημο σχολείο της Τρίγλιας να κάνουν μάθημα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας. Δάσκαλός τους ήταν ο Ευστράτιος Αντωνιάδης  «ο Στρατής ο Δάσκαλος»  (1877-1964 ), ο οποίος  ήρθε πρόσφυγας στην Ραφήνα με την οικογένειά του. Δίδαξε στο Δημοτικό σχολείο που  λειτούργησε τα πρώτα χρόνια της προσφυγιάς (1924-25) στο εκκλησάκι της Παναγίτσας κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Το σχολείο είχε τότε περίπου 60 παιδιά. Η ελονοσία μάστιζε τους πρόσφυγες Τριγλιανούς και τα παιδιά του σχολείου που έπιναν καθημερινά ένα κινίνο για προφύλαξη και θεραπεία. 

Στην κεντρική πλατεία βρίσκεται ο Ι.Ν. της Παναγίας Παντοβασίλισσας, που είναι η πολιούχος της πόλης. Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου (Γέννηση της Θεοτόκου). 

Στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών μπορείτε να θαυμάσετε την εικόνα της Παναγίας που συνήθως αποκαλείται «Επίσκεψις». Από τα σημαντικότερα κειμήλια που διέσωσαν οι πρόσφυγες από την Τρίγλια, η Παναγία η Επίσκεψις, ψηφιδωτή φορητή εικόνα του 14ου αιώνα.

Στον περίβολο του Ναού υπάρχει ωραιότατο παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο της Μικρασίας, τον Άγιο Χρυσόστομο, Μαρτυρικό Μητροπολίτη Σμύρνης, καθώς και η προτομή του Εθνομάρτυρα.

O ναὸς τῆς Παναγίας τῆς Παντοβασίλισσας («τῶν Πάντων Βασίλισσας») κτίστηκε στὴν πενταετία 1945 – 1950. Κινητοποιήθηκαν ὅλοι οἱ κάτοικοι, πρόσφυγες καὶ μή, γιὰ νὰ συμβάλλουν στὸ ἔργο αὐτό. Ἄλλοι προσέφεραν προσωπικὴ ἐργασία καὶ ἄλλοι χρηματικὴ βοήθεια. Τὰ σχέδια καὶ τὴν μελέτη ἀνεγέρσεως τοῦ ναοῦ τὰ ἔκανε ὁ ἐξαίρετος ἀρχιτέκτων κ. Σόλων Κυδωνιάτης. Ἐργολάβος ἀνέλαβε ὁ Κωνσταντίνος Κεχαγιόγλου.

Η γιορτή της Παναγίας Παντοβασίλισσας

Η εφετινή γιορτή της Παναγίας Παντοβασίλισσας θα πραγματοποιηθεί στην κεντρική πλατεία της Ραφήνας, αύριο Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου 2012 και ώρα 7 μ.μ. Το Λύκειο των Ελληνίδων Ραφήνας θα παρουσιάσει χορούς της Μικρασίας και του Αιγαίου, θα ακουστούν μικρασιάτικα τραγούδια από τη χορωδία του Πικερμίου, ενώ ο Δήμος θα τιμήσει τη Ραφηνιώτισσα λαογράφο Σοφία Γιαρένη, την αξέχαστη "κυρά Σοφία" της Τρίγλιας. Να πάμε!...