Τι μαθαίνουν οι Τέχνες στα παιδιά

(Ελεύθερη απόδοση στα Ελληνικά από το πρωτότυπο, στα Αγγλικά, κείμενο)

Οι τέχνες βοηθούν τα παιδιά να μάθουν να λένε
ό,τι δεν μπορεί να ειπωθεί

1. Οι τέχνες διδάσκουν στα παιδιά να κρίνουν σωστά τις ποιοτικές σχέσεις. Στις τέχνες είναι σημαντική η κριτική ικανότητα και όχι, όπως συμβαίνει με πολλά μαθήματα του προγράμματος σπουδών, οι σωστές απαντήσεις και οι κανόνες,
2. Οι τέχνες διδάσκουν στα παιδιά ότι ένα πρόβλημα μπορεί να έχει περισσότερες από μία λύση και ότι για κάθε ερώτημα μπορεί να υπάρχουν περισσότερες από μία απαντήσεις.
3. Οι τέχνες εξυμνούν πολλαπλές προοπτικές. Ένα από τα μεγάλα διδάγματά τους είναι ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να δούμε και να ερμηνεύσουμε τον κόσμο.
4. Οι τέχνες διδάσκουν στα παιδιά ότι σε περίπλοκες μορφές προβλημάτων οι σκοποί επίλυσης δεν είναι σταθεροί, αλλά αλλάζουν ανάλογα με την περίσταση και την ευκαιρία. Το να μαθαίνει κανείς μέσα από τέχνες απαιτεί την ικανότητα και την προθυμία να παραδοθεί στις απροσδόκητες δυνατότητες που δίνει ένα έργο καθώς εξελίσσεται.
5. Οι τέχνες προβάλουν έντονα το γεγονός ότι ούτε οι λέξεις ούτε οι αριθμοί μπορούν να εκφράσουν ό,τι μπορούμε να γνωρίζουμε. Τα όρια της γλωσσικής μας ικανότητας δεν καθορίζουν τα όρια της γνώσης μας.
6. Οι τέχνες διδάσκουν τους μαθητές ότι οι μικρές διαφορές μπορεί να έχουν μεγάλες συνέπειες. Οι τέχνες κινούνται με λεπτότητα ανάμεσα σε διακριτικούς τόνους.
7. Οι τέχνες διδάσκουν τους μαθητές να σκεφτούν με τη χρήση και διαμέσου ενός υλικού. Όλες οι μορφές τέχνης χρησιμοποιούν κάποια μέσα, με τα οποία οι εικόνες γίνονται πραγματικότητα.
8. Οι τέχνες βοηθούν τα παιδιά να μάθουν να λένε ό,τι δεν μπορεί να ειπωθεί. Όταν τα παιδιά καλούνται να αποκαλύψουν τι συναισθήματα τους δημιουργεί ένα έργο Τέχνης, τότε πρέπει να καταφύγουν στις ποιητικές τους ικανότητες για να βρουν τις κατάλληλες λέξεις.
9. Οι τέχνες μάς κάνουν ικανούς να αποκτήσουμε την εμπειρία που καμιά άλλη πηγή δεν μας δίνει και μέσα από μια τέτοια εμπειρία να ανακαλύψουμε το εύρος και την ποικιλία του τι είμαστε ικανοί να συναισθανόμαστε.
10. Η θέση των τεχνών στο σχολικό πρόγραμμα συμβολίζει για νέους αυτό που, αντίστοιχα για τους ενήλικες, είναι σημαντικό.

.
ΠΗΓΗ: Eisner, E. (2002). The Arts and the Creation of Mind, In Chapter 4, What the Arts Teach and How It Shows. (pp. 70-92). Yale University Press. Available from NAEA Publications.

Διαβάστε το άρθρο στα αγγλικά πατώντας εδώ.

Κατεβάστε μια ηλεκτρονική έκδοση από το Πανεπιστήμιο του YALE με το κείμενο του Eisner σε pdf.

πηγή: aragma

Ο Ερμής του Πραξιτέλη και ο Δαβίδ του Μικελάντζελο

...
Ο Δαβίδ είναι υπέροχος, είναι κάτι παραπάνω από μεγαλειώδης, είναι θεϊκός. 
Αλλά ο Ερμής του Πραξιτέλη είναι… 
Πως μπορείς να περιγράψεις με λέξεις κάτι τόσο τέλειο; 
Μάλλον ο Ερμής είναι ανθρώπινος.

Ο Μικελάντζελο έφτιαξε έναν άνθρωπο να μοιάζει με θεό. Ο Πραξιτέλης έφτιαξε έναν θεό να μοιάζει με άνθρωπο. Όχι απλώς να μοιάζει, να είναι άνθρωπος.

Να έχει στο πρόσωπο του μια αμφίθυμη διάθεση, λες και γνωρίζει το εφήμερο των θείων, σαν να ξέρει ότι οι άνθρωποι σύντομα θα πάψουν να τον λατρεύουν, σαν να διαισθάνεται την πίκρα της θνητότητας.

Ο Δαβίδ είναι αυτάρεσκος, γνωρίζει πόσο όμορφος είναι, γνωρίζει ότι θα νικήσει το Γολιάθ. Ο Δαβίδ είναι η έπαρση της Αναγέννησης.

Ο Ερμής είναι κουρασμένος, χωρίς τη λάμψη του Χρυσού Αιώνα, λίγο πριν το τέλος, λίγο πριν τους Ρωμαίους, αλλά αποδέχεται τη μοίρα του, στωικά, στοχαστικά.  
Ο Ερμής είναι το γνώθι σαυτόν της ελληνιστικής περιόδου.
..................... 

Το πλήρες κείμενο: Και ο Πραξιτέλης κάποτε ήταν παιδί... του Γελωτοποιού από το «Λόγιος Ἑρμῆς» 

Μήπως του προκαλείτε στρες;

Οι συνήθειες πολλών γονιών μπορεί να ευθύνονται για το άγχος των παιδιών.
Οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί πυροδοτούν αρνητικά συναισθήματα στον ψυχισμό του παιδιού και το κάνουν να νιώθει μειονεκτικά, γι' αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται με κάθε τρόπο
.
Το άγχος είναι κατά κύριο λόγο κάτι που «μαθαίνεται» - γι’ αυτό και τα αγχωμένα παιδιά προέρχονται στην πλειοψηφία τους από αγχωμένους γονείς.  
Μάλιστα, όπως επιβεβαιώνεται από έρευνες, περισσότεροι από το 50% των ενηλίκων που υποφέρουν από στρες δηλώνουν ότι το πρόβλημα ξεκίνησε κατά την παιδική τους ηλικία. Εάν λοιπόν έχετε διαπιστώσει ότι το παιδί σας έχει μια «κλίση» στο να νιώθει αγχωμένο, αναρωτηθείτε μήπως υπάρχει κάτι στη δική σας συμπεριφορά που πυροδοτεί αυτό το αίσθημα, όπως:

Θέλετε να έχετε τον έλεγχο για τα πάντα;
Όταν το παιδί σας διαλέγει ανάμεσα σε δύο παιχνίδια ή αναρωτιέται τι προτιμάει να φάει στο μπουφέ του πάρτι, συνήθως παρεμβαίνετε για να κάνετε την επιλογή για λογαριασμό του, εξηγώντας του για ποιο λόγο ξέρετε ότι προτιμά την κούκλα από το τρενάκι ή το τοστ από την πίτσα; 
Σταματήστε να το κάνετε. 
Όταν επιλέγετε εσείς αντί για το παιδί, ή όταν μιλάτε για λογαριασμό του, δεν του δίνετε τη δυνατότητα να εξασκήσει δεξιότητες που του είναι απαραίτητες στις κοινωνικές συναναστροφές του. Αντίθετα, όταν το ενθαρρύνετε να κάνει μόνο του απλές επιλογές, αυξάνετε την αυτοπεποίθησή του κι αποφεύγετε να καλλιεργήσετε άθελά σας στο παιδί ένα αίσθημα ανεπάρκειας.
Τι να κάνετε: Ίσως θα ήταν βοηθητικό να στραφείτε στον εαυτό σας και να αναλογιστείτε για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό. Τι είναι αυτό που σας κάνει να θέλετε να έχετε τον έλεγχο σε κάθε επιλογή του παιδιού σας (πέρα από το προφανές φυσικά που είναι το ενδιαφέρον σας); Πού αλλού έχετε δει αυτήν τη συμπεριφορά; Μπορεί έτσι να έρθετε πιο κοντά με τον εαυτό σας ή ακόμα και με το δικό σας παιδικό κομμάτι, να τον καταλάβετε καλύτερα και κατ’ επέκταση να ελαττώσετε αυτήν τη συμπεριφορά- αν όχι να τη σταματήσετε τελείως.

Είστε υπερβολικά επικριτικοί;
Έχετε πάντα μιαν αρνητική κουβέντα να πείτε; Συνηθίζετε να χρησιμοποιείτε εκφράσεις όπως «αν φας όλο αυτό το παγωτό θα χοντρύνεις» ή «αν δεν μπορείς να λύσεις αυτήν την άσκηση θα πρέπει να είσαι κουτό»; Οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί πυροδοτούν αρνητικά συναισθήματα στον ψυχισμό του παιδιού και το κάνουν να νιώθει μειονεκτικά, γι' αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται με κάθε τρόπο. Εκτός από αυτά που λέγονται, χρειάζεται προσοχή και σε αυτά που δεν λέγονται. Μπορεί το παιδί να νιώσει το ίδιο άσχημα ακόμα κι αν η στάση σας είναι επικριτική ή απορριπτική, χωρίς να έχετε πει κουβέντα. Στην περίπτωση που αυτό συμβαίνει συχνά, μπορεί να... 

Κεριά του Κ. Π. Καβάφη

Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας
σα μια σειρά κεράκια αναμένα —
χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.

Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.

Δεν θέλω να τα βλέπω· με λυπεί η μορφή των,
και με λυπεί το πρώτο φως των να θυμούμαι.
Εμπρός κυττάζω τ’ αναμένα μου κεριά.

Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω
τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει,
τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν.


(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

Πηγή

«Οι καραμέλες μου....»

Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει. Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες..

Σκοπεύω να μην πάει χαμένη καμιά
από τις καραμέλες που μου απομένουν...

«Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ' ότι έχω ζήσει έως τώρα...
Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που κέρδισε μια σακούλα καραμέλες: τις πρώτες τις καταβρόχθισε με λαιμαργία αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγες, άρχισε να τις γεύεται με βαθιά απόλαυση.

Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται, καταστατικά, νόρμες, διαδικασίες και εσωτερικοί κανονισμοί, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλήξει κανείς πουθενά.
Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει. Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες.
Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί. Δεν ανέχομαι τους χειριστικούς και τους καιροσκόπους.
Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και τα επιτεύγματα τους. Μισώ, να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα.
Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο... μετά βίας για την επικεφαλίδα.
Ο χρόνος μου είναι λίγος για να συζητώ για τους τίτλους, τις επικεφαλίδες.

Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται...
Μου μένουν λίγες καραμέλες στη σακούλα...
Θέλω να ζήσω δίπλα σε πρόσωπα με ανθρώπινη υπόσταση. Που μπορούν να γελούν με τα λάθη τους. Που δεν επαίρονται για το θρίαμβό τους. Που δε θεωρούν τον εαυτό τους εκλεκτό, πριν από την ώρα τους. Που δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους. Που υπερασπίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και που το μόνο που επιθυμούν είναι να βαδίζουν μαζί με την αλήθεια και την ειλικρίνεια.
Το ουσιώδες είναι αυτό που αξίζει τον κόπο στη ζωή. Θέλω να περιτριγυρίζομαι από πρόσωπα που ξέρουν να αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων... Άνθρωποι τους οποίους τα σκληρά χτυπήματα της ζωής τους δίδαξαν πως μεγαλώνει κανείς με απαλά αγγίγματα στην ψυχή. Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει.
Σκοπεύω να μην πάει χαμένη καμιά από τις καραμέλες που μου απομένουν...
Είμαι σίγουρος ότι ορισμένες θα είναι πιο νόστιμες απ' όσες έχω ήδη φάει.
Σκοπός μου είναι να φτάσω ως το τέλος ικανοποιημένος και σε ειρήνη με τη συνείδησή μου και τους αγαπημένους μου...»
(Μario Andrade)

Μάνος Ελευθερίου

Το βρήκαμε εδώ