Πώς ένα υπερσύγχρονο κτιριακό συγκρότημα άλλαξε την καθημερινότητα των μαθητών, του εκπαιδευτικού προσωπικού αλλά και των ντόπιων κατοίκων.
Συνήθως το πρωί που πηγαίνω στη δουλειά περνάω μπροστά από το παλιό μου σχολείο. Κάθε φορά που το βλέμμα μου πέφτει επάνω του γυρίζω για λίγο πίσω στα χρόνια που ήμουν μαθητής.
Και παρότι ο χρόνος, όπως το συνηθίζει, με προστατεύει ανατρέχοντας συνηθίζει στις καλές αναμνήσεις, θυμάμαι με κάθε λεπτομέρεια τις ατέλειωτες ώρες μέσα σ’ εκείνο το επιβλητικό παλιό κτίριο.
Τις βαριές καγκελόπορτες –ήταν φυλακές ανηλίκων πριν γίνει σχολείο-, το καλοριφέρ που ήταν πάντα των άκρων και λειτουργούσε είτε στο φουλ είτε καθόλου, τις σκουριασμένες μπασκέτες, τους μάλλον διακοσμητικούς ανεμιστήρες οροφής και τον αδιάκοπο θόρυβο από την παρακείμενη λεωφόρο.
Όταν είσαι αναγκασμένος να περνάς πολλές ώρες μέσα σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, υπό οιεσδήποτε συνθήκες, έχεις την τάση να το συνηθίζεις και τελικώς να το αποδέχεσαι. Δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς και δεν σε πειράζει πια.
Έτσι και ‘γω, σε κάποια ανύποπτη στιγμή, έπαψα να έχω πρόβλημα με την κατάσταση του σχολείου. Δεν το κατηγορώ για τις ευθύνες του εκπαιδευτικού συστήματος ή τις δικές μου επιλογές. Καμιά φορά μόνο αναρωτιέμαι πως θα ήταν, πως θα ήμουν εγώ αν το σχολικό περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγάλωσα ήταν διαφορετικό.
Ένα υπερσύγχρονο σχολείο που μοιάζει
βγαλμένο από το μέλλον
Έτσι, όταν μου είπαν ότι θα έχω την ευκαιρία να επισκεφτώ ένα καινούργιο, καινοτόμο σχολείο στο Κορωπί που έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, φαντάστηκα απλώς ακόμη ένα καθαρό, φρεσκοβαμμένο κτίριο και τίποτα περισσότερο.
Το υπερσύγχρονο σχολικό συγκρότημα στο Κίτσι του Δήμου Κρωπίας (νηπιαγωγείο, δημοτικό, 3ο Γυμνάσιο, 2ο Λύκειο)
δεν έχει απολύτως καμία σχέση με όσα νόμιζα ότι ήξερα μέχρι σήμερα.
Και φρόντισε να μου το αποδείξει από την πρώτη στιγμή που πέρασα την πύλη του. Από το υπόγειο μέχρι και την ταράτσα τα πράγματα είναι τόσο εντυπωσιακά όσο αυτά που γράφονται στις γραμμές που ακολουθούν.
Και τα τρία σχολικά κτίρια του συγκροτήματος είναι εξοπλισμένα με υπερσύγχρονα μέσα, ενώ τα πάντα μοιάζουν να είναι μελετημένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης, φωτοβολταϊκά, κλιματισμός, θέρμανση, συστήματα πυρανίχνευσης, τουαλέτες με φωτοκύτταρα και βρύσες με διακόπτες χρονοροής για να μην ξοδεύεται το νερό, (σ.σ. ειδικές τουαλέτες για ΑμΕΑ), ζεστό νερό χρήσης με ηλιακούς συλλέκτες, συστήματα προστασίας δακτύλων στις πόρτες και πλωτές σκάλες που απορροφούν τους κραδασμούς είναι μερικά μόνο από τα καινοτόμα χαρακτηριστικά τους.
Στα πιο εντυπωσιακά τμήματα των ολοκαίνουργιων κτιρίων συμπεριλαμβάνονται η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων που είναι εξοπλισμένη με τα πλέον άρτια οπτικοακουστικά συστήματα για να υποστηρίξει οποιαδήποτε εκδήλωση, το εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών που διαθέτει pc ανοιχτού λογισμικού raspberry τελευταίας τεχνολογίας, scanner ακόμη και 3D printer, η βιβλιοθήκη και φυσικά το εργαστήριο θετικών επιστημών.
Όπως μου εξήγησαν, μάλιστα, ολόκληρο το συγκρότημα έχει κατασκευαστεί με τις πιο υψηλές ηχοακουστικές απαιτήσεις έτσι ώστε η στάθμη του θορύβου να μην ξεπερνά ένα ορισμένο επίπεδο και πράγματι όσο βρισκόμουν εκεί δεν έφτασε στα αυτιά μου κανένας εξωτερικός θόρυβος.
Μόνο ο διαπεραστικός ήχος του κουδουνιού και τα γρήγορα βήματα δύο παιδιών με σορτσάκια που ανέβαιναν τρέχοντας τα σκαλιά. Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, στο συγκρότημα έχει εγκατασταθεί και ένα απομακρυσμένο σύστημα παρακολούθησης που είναι σε θέση να ενημερώνει 24ώρες το 24ωρο για πιθανές βλάβες, διαρροές ακόμη και για το αν η στάθμη του διοξειδίου του άνθρακα έχει ξεπεράσει τα επιτρεπτά όρια!
«Τα παιδιά σέβονται το χώρο γιατί νιώθουν ότι τα σέβονται»
Την ώρα της ξενάγησης το προσωπικό του σχολείου και οι ειδήμονες του χώρου συνέχιζαν να μου επισημαίνουν μικρές, σχεδόν απαρατήρητες λεπτομέρειες, που έδειχναν το μεράκι και την αγάπη τους για τη δουλειά που έχουν κάνει. Δουλειά που οδήγησε στη βράβευση ολόκληρου του έργου το 2014 από το περιοδικό World Finance ως «Education Deal of The Year» σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όμως, η καρδιά ενός σχολείου θα είναι πάντα τα παιδιά και το εκπαιδευτικό προσωπικό του. Πώς βλέπουν οι ίδιοι το καινούργιο τους σχολείο; «Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που προΐσταμαι ενός τέτοιου σχολείου, είναι ένα από τα πρώτα που προέκυψαν από τη σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα» τόνισε η διευθύντρια του γυμνασίου κ.Ελισάβετ Μερκούρη και προσέθεσε με σιγουριά:
«Tέτοια κτίρια δεν υπάρχουν στα συμβατικά σχολεία».
Όσο για τη συμπεριφορά των μαθητών όταν πρωτομπήκαν στις αίθουσες, η Μερκούρη θυμάται: «Στην αρχή τα παιδιά ήταν λίγο «θηριάκια», ήταν μαθημένα αλλιώς. Τους είπα ότι αυτό ήταν ένα διαφορετικό σχολείο, ότι πρέπει πρώτα αυτά να το αγαπήσουν. Τώρα μαζεύουν και το παραμικρό σκουπιδάκι. Έχει πολύ μεγάλη σημασία το περιβάλλον. Γι’ αυτό πολλές φορές λέμε ότι η οικογένεια παίζει καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη ενός παιδιού. Πόσο μάλλον όταν και το σχολείο είναι τόσο οργανωμένο. Ακόμη και το κτίριο, δηλαδή, υποβάλλει στα παιδιά την ανάγκη να συμπεριφέρονται καλύτερα».
Στην αλλαγή της συμπεριφοράς των παιδιών και του προσωπικού εστίασε και ο διευθυντής του λυκείου κ. Βαγγέλης Καλπίας.
«Το κτίριο τους δίνει περισσότερα πράγματα και το σέβονται. Έχει αλλάξει η συμπεριφορά και των παιδιών και του προσωπικού» ανέφερε και για του λόγου το αληθές μου περιέγραψε ένα χαρακτηριστικό περιστατικό:
«Κάποια στιγμή βρέθηκαν λίγα χαρτιά μέσα στην τουαλέτα. Τα παιδιά του λυκείου που είναι πιο μεγάλα, χωρίς να παρέμβει κανένας καθηγητής, μίλησαν στα παιδιά του γυμνασίου, βρήκαν ποιοι το έκαναν και εκείνα ήρθαν από μόνα τους και μας είπαν “εμείς το κάναμε, δεν θα ξαναγίνει”. Αυτό ήταν το μοναδικό επεισόδιο που είχαμε», εξήγησε.
«Άλλαξε η ψυχολογία γονέων και παιδιών»
Το σχολείο, όμως, δεν άλλαξε μόνο την συμπεριφορά των παιδιών αλλά και την ψυχολογία τους αφού αναβάθμισε την καθημερινότητά τους, ειδικά σε έναν δήμο όπως το Κορωπί που τα σχολικά συγκροτήματα δεν βρίσκονται τόσο κοντά το ένα στο άλλο όπως συμβαίνει π.χ. στο κέντρο της Αθήνας. «Tα δικά μου παιδιά ταλαιπωρήθηκαν αρκετά με τις αποστάσεις. Και στο δημοτικό είχαμε θέμα, πόσο μάλλον γυμνάσιο-λύκειο που δεν υπήρχε στην περιοχή» λέει η πρόεδρος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων κ. Παναγιώτα Δημητροπούλου και συνέχισε:
«Όταν το έργο ολοκληρώθηκε, το οποίο θεωρώ ότι είναι ένα στολίδι για την περιοχή, δεν αναβάθμισε μόνο την περιοχή σαν εικόνα, αλλά και την ψυχολογία των γονέων και των παιδιών. Περιμέναμε 20 χρόνια για να γίνει. Ούτε στα πιο τρελά τους όνειρα δεν περίμεναν τα παιδιά ότι θα έχουν ένα τέτοιο σχολείο».
Για την ανεβασμένη διάθεση των παιδιών μας μίλησε και η κ. Γλυτσού Παρασκευή, μέλος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων: «Το σχολείο έχει άριστη υλικοτεχνική υποδομή και αυτό που μας ευχαριστεί πάρα πολύ είναι πως από τη στιγμή που ήρθαμε εδώ το περιβάλλον είναι τόσο θετικό, τόσο προσιτό.
Τα παιδιά το δέχτηκαν πολύ καλά. Ανέβηκε η διάθεσή τους. Δεν έχει καμία σχέση με τα υπόλοιπα δημοτικά σχολεία της περιοχής και νομίζω πως είναι εφάμιλλο των ιδιωτικών».
Το σχολείο ενίσχυσε και την εμπορική εικόνα της περιοχής
Σαν κέντρο μόρφωσης και εκπαίδευσης ένα καινούργιο σχολείο έχει, έτσι κι αλλιώς, θετική δυναμική. Δεν παύει όμως να αλληλεπιδρά και να ωφελεί σημαντικά και την τοπική κοινωνία αφού δημιουργεί γύρω του έναν εμπορικό «κύκλο». Αυτό διαπιστώνει για το σχολικό συγκρότημα του Κιτσίου και η κ. Πανούση – Θεοχάρη Σοφία, κάτοικος της περιοχής και επίσης μέλος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων. «Αρχίζει και διαφαίνεται μια πιο “εμπορική” εικόνα στην περιοχή, πράγμα που ξέρουμε πόσο αναγκαίο είναι στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Υπάρχει ζήτηση για ξένες γλώσσες, φροντιστήρια, φούρνους, γυμναστήρια. Το σχολείο βοηθάει και την τοπική κοινωνία, γεγονός πολύ σημαντικό».
24 καινοτόμα σχολεία σε ολόκληρη την Αττική
Το εν λόγω έργο ήταν έτοιμο να υπογραφεί το 2011 αλλά «πάγωσε» λόγω της βαθιάς οικονομικής κρίσης που έπληξε την Ελλάδα. Χάρη στη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τη χρηματοδότηση από το χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ιδιωτικούς πόρους το έργο υπογράφηκε τελικώς το 2014 και ολοκληρώθηκε μέσα σε μόλις δύο χρόνια. Μαζί με το σχολείο στο Κορωπί, έχουν παραδοθεί 24 σχολικές μονάδες στην Αττική. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στα 110 εκατ. ευρώ. Την ουσιαστική συμβολή της Ε.Ε. στην ολοκλήρωση του έργου μου επισήμανε και ο δήμαρχος Κρωπίας κ. Δημήτρης Κιούσης: «Τέτοια έργα που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντικά γιατί το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων είναι πολύ περιορισμένο και αδυνατεί να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες της χώρας. Εμείς σαν δήμος προσπαθήσαμε να τελειώσει το σχολείο εμπρόθεσμα για να μην ταλαιπωρούνται και μετακινούνται οι μαθητές σε άλλα σχολεία. Αλλά και για να έχουμε σύγχρονες εγκαταστάσεις όπως αυτό το ΣΔΙΤ που πραγματικά απέδειξε ότι αξίζει να κάνουμε σχολεία μέσω συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα».
«Η επένδυση στη μόρφωση αποδίδει πάντα τον καλύτερο τόκο»
Όταν τελείωσε η ξενάγηση και ήρθε η ώρα φύγουμε το σχολείο είχε πια αδειάσει από παιδιά. Έξω στην πύλη περίμεναν τους γονείς τους δύο μαθητές, ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Μας χαιρέτησαν χαμογελώντας. Δεν ξέρω αν χαίρονταν για το καινούργιο τους σχολείο ή απλώς χαμογελούσαν γιατί έτσι κάνουν συνήθως τα παιδιά. Εδώ που τα λέμε, πιθανότατα ίσχυε το δεύτερο. Αυτό που ξέρω, όμως, είναι ότι στο δρόμο της επιστροφής είχα συνεχώς στο μυαλό μου κολλημένη εκείνη τη φράση που είπε κάποτε ο Αμερικανός πολιτικός, συγγραφέας και επιστήμονας Βενιαμίν Φραγκλίνος. «Η επένδυση στη μόρφωση (στη γνώση) αποδίδει πάντα τον καλύτερο τόκο».
_______________________
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΨΑΣΚΗΣ
