Το παιδί μου δεν κοιμάται... Τι να κάνω;

«Το παιδί μου δεν κοιμάται» αποτελεί μια έντονη ανησυχία την οποία πολύ συχνά θα ακούσουν οι παιδίατροι αλλά και κάθε ειδικός σε θέματα παιδιών από έντρομους γονείς.
Τι να κάνεις όταν το παιδί σου χρειάζεται ύπνο αλλά δεν θέλει να κοιμηθεί;

Ο ύπνος κατά τη διάρκεια της μέρας καταλαμβάνει μικρό διάστημα αλλά είναι αυτός που μπορεί να επηρεάσει όλο το 24ωρο ενός παιδιού. 

Ο σύντομος ύπνος μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση ενός παιδιού και να μειώσει τη γκρίνια, το κλάμα και τις εκρήξεις θυμού. 

Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που κοιμούνται έστω και λίγο στη διάρκεια της μέρας αρρωσταίνουν πιο σπάνια, αναπτύσσονται περισσότερο και είναι λιγότερο πιθανόν να γίνουν παχύσαρκα όταν μεγαλώσουν. 

Ο μικρής διάρκειας ύπνος βελτιώνει τη δυνατότητα συγκέντρωσης και την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Ο ύπνος μπορεί επίσης να αντισταθμίσει την ενδεχόμενη έλλειψη νυχτερινού ύπνου. Ακόμη και η έλλειψη μιας ώρας ύπνου στο σύνολο των ωρών ύπνου μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στο παιδί- με κίνδυνο την εγρήγορση, την αύξηση της κούρασης και της γκρίνιας του παιδιού.
Υπάρχουν πολλές λύσεις που θα βοηθήσουν το παιδί να κοιμηθεί για λίγο, αλλά η καλύτερη λύση στον κόσμο μπορεί να μην έχει αποτέλεσμα στο παιδί σας αν δεν ξέρετε το λόγο που το δικό σας παιδί δεν θέλει να κοιμηθεί. Δεν υπάρχει μόνο ένας λόγος που τα μωρά και τα μικρά παιδιά αρνούνται να κοιμηθούν- υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικοί λόγοι.

“Πριν να επιλέξετε μία λύση είναι απαραίτητο να καταλάβετε το κίνητρο του παιδιού σας.”
Άπαξ και συνειδητοποιήσετε την αιτία για την άρνηση του παιδιού να κοιμηθεί, μπορείτε να κάνετε τα σχέδιά σας προκειμένου να ξεπεράσετε την αντίστασή του.

Ακολουθούν μερικοί λόγοι για τους οποίους τα παιδιά δεν κοιμούνται και προτάσεις για να μπορέσετε να λύσετε το κάθε πρόβλημα:

1. Πρόβλημα: Έχει μεγαλώσει αρκετά πλέον για το ήδη υπάρχον πρόγραμμα ύπνου
Λύση: 

Σκεφτείτε τις αλλαγές στη ζωή του παιδιού, την ανάπτυξη. Έχει μάθει να μπουσουλάει, ξεκίνησε να τρώει στερεά τροφή; Κάθε αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο του. 

Παρατήρησε το παιδί σου για σημάδια κούρασης ανάμεσα στα διαστήματα ύπνου και προσάρμοσε το πρόγραμμα έτσι ώστε να είναι συμβατό με τις νέες ανάγκες του.

2. Πρόβλημα: Το πρόγραμμα ύπνου δεν είναι συμβατό με το βιολογικό ρολόι του παιδιού
Λύση: 

Η ώρα για τον μεσημεριανό ύπνο, η ώρα του φαγητού, η έκθεση στο φως και στο σκοτάδι και η έντονη δραστηριότητα μπορεί να επηρεάσουν το βιολογικό ρολόι του παιδιού σας. 

Προσέχετε το πρόγραμμα του παιδιού σας ώστε να σιγουρευτείτε ότι αυτά τα πράγματα συμβαίνουν σε λογικές ώρες κάθε μέρα. 

Η ακατάλληλη σειρά των πραγμάτων (όπως η έντονη δραστηριότητα και το έντονο φως την ώρα του παιχνιδιού πριν από τον ύπνο) μπορούν να επηρεάσουν τους ρυθμούς του παιδιού σας.

3. Πρόβλημα: Δεν υπάρχει συνέπεια στο πρόγραμμα ύπνου
Λύση: 

Εάν τις καθημερινές μέρες η ώρα του μεσημεριανού ύπνου, του βραδινού ύπνου και του πρωινού ξυπνήματος είναι συγκεκριμένη αλλά τα σαββατοκύριακα αυτό χάνεται, το παιδί σας θα λειτουργεί με μία συνεχή αίσθηση τζετ – λαγκ. 

 Άλλες ασυνέπειες μπορούν επίσης να το επηρεάσουν, όπως όταν το παιδί «παίρνει» τον μεσημεριανό υπνάκο του μία συγκεκριμένη ώρα π.χ. στον παιδικό σταθμό αλλά διαφορετική ώρα στο σπίτι ή κοιμάται για πολλή ώρα τις μέρες που είστε στο σπίτι αλλά παίρνει έναν σύντομο υπνάκο στο αυτοκίνητο όταν βρίσκεστε στον δρόμο ή δεν κοιμάται και καθόλου. 

Φτιάξτε ένα πρόγραμμα ύπνου για το παιδί και βάλετε τα δυνατά σας ώστε να το τηρήσετε με απόκλιση μόνο μισής ώρας.

4. Πρόβλημα: Το παιδί είναι υπερβολικά κουρασμένο και υπερβολικά συνδεδεμένο με την ώρα του ύπνου
Λύση: 

Εάν δεν παρατηρήσετε τα σημάδια κούρασης του παιδιού μπορεί πολύ γρήγορα να προσπεράσετε την ανάγκη του για ξεκούραση και αυτό σας φέρνει σε δεύτερο χρόνο σε έναν πολύ πιο δύσκολο γύρο κλάματος, γκρίνιας και ξεσπασμάτων. Όταν έχεις προσπεράσει τα σημάδια κούρασης του παιδιού αυτό αυτόματα σημαίνει ότι δεν θα είναι ικανό να κοιμηθεί όταν εσύ θα το οδηγήσεις στο κρεβάτι.

Για να μάθετε να αναγνωρίζετε τα σημάδια υπνηλίας του παιδιού σας πρέπει να το παρατηρείτε την ώρα που ξυπνάει το πρωί, όταν είναι ξεκούραστο. 

Συγκρίνετε αυτή την εικόνα με τη συμπεριφορά του κατά τη διάρκεια της ώρας από το βραδινό μέχρι την ώρα του ύπνου, όταν τα περισσότερα παιδιά δείχνουν σημάδια κούρασης. 

Όσο πλησιάζει η συνηθισμένη ώρα του βραδινού ύπνου κρατήστε σημειώσεις σχετικά με το πώς η συμπεριφορά του και η γλώσσα του σώματός του διαφέρει όταν είναι σε επαγρύπνηση και ανανεωμένο. Ο στόχος είναι να βάλετε το παιδί για έναν σύντομο ύπνο όσο το δυνατόν πιο γρήγορα όταν δείτε αυτά τα σημάδια κούρασης. 

Ένα κουρασμένο παιδί θα κοιμηθεί εύκολα και θα κοιμηθεί περισσότερο και καλύτερα.

5. Πρόβλημα: Εξάρτηση με μια συγκεκριμένη ρουτίνα ύπνου

Λύση: 

Ένα παιδί που είναι συνηθισμένο να κοιμάται με έναν συνηθισμένο τρόπο μπορεί εύκολα να συνηθίσει αυτή τη μέθοδο τόσο που αν προσπαθήσετε να το «βάλετε» να κοιμηθεί σε οποιαδήποτε άλλη συνθήκη θα του ήταν αδύνατο να το κάνει. 

Ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσετε τον βαθμό συσχετισμού του παιδιού με συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι να το εξετάσετε με βάση και τον εαυτό σας.

Είναι πιθανόν να κοιμάστε καλά στο δικό σας κρεβάτι αλλά να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε σ’ ένα ξενοδοχείο ή στο σπίτι κάποιου άλλου. 

Οι συσχετισμοί ορισμένων παιδιών είναι τόσο δυνατοί που μπορούν μόνο να συγκριθούν με το να ζητηθεί σε εσάς να κοιμηθείτε σ’ ένα τρενάκι στο λούνα παρκ.
Οι πιο κοινές συνήθειες που πρέπει να αποφευχθούν ώστε να μην συνδυαστούν με τον ύπνο είναι το τάισμα είτε με θηλασμό είτε με μπουκάλι, η αγκαλιά ή ο ύπνος στο καθισματάκι του αυτοκινήτου. Αυτά είναι εξαιρετικά άνετα μέρη για ένα παιδί να κοιμηθεί αλλά όταν γίνονται απαραίτητα για τον ύπνο του είναι πιθανόν να προκαλέσουν προβλήματα στον γονέα που θα αναλάβει να «βάλει» το παιδί για ύπνο.

6. Πρόβλημα: Πολύ σύντομος ύπνος «στα κλεφτά»
Λύση: 

Το πρώτο στάδιο του ύπνου μπορεί να διαρκέσει γύρω στα 5 λεπτά και μπορεί να μειώσει την αίσθηση της υπνηλίας. Εάν το παιδί σας είναι πολύ κουρασμένο και βρίσκεται στον καναπέ, κάθεται στην κούνια ή πηγαίνει μια βόλτα με το αυτοκίνητο, ίσως να αποκοιμηθεί για 5 ή 10 λεπτά. 

Ο μικρο-ύπνος δεν δίνει στο παιδί τα οφέλη ενός πραγματικού ύπνου αλλά μπορεί απλώς να το αναζωογονήσει και να το κάνει να μην είναι ικανό μετά να κοιμηθεί όταν έρθει αργότερα η ώρα του κανονικού ύπνου.
Για να παρακάμψετε αυτό το πρόβλημα, αποφύγετε να έχετε το παιδί σας σε ένα δελεαστικό για ύπνο περιβάλλον όπως θα ήταν η βόλτα με το αυτοκίνητο ή η θέση του στην κούνια όταν είναι πιθανό να χρειάζεται ύπνο εκτός και αν το αφήσετε εκείνη τη στιγμή να κοιμηθεί κανονικά.

7. Πρόβλημα: Προβλήματα υγείας
Λύση: 

Εάν κάποιο πρόβλημα υγείας ενοχλεί το παιδί σου μπορεί να επηρεάζει τον ύπνο του. 

Οι αλλεργίες και το άσθμα είναι ανάμεσα στις δύο πιο κοινές ασθένειες στην παιδική ηλικία. Αυτές οι συνθήκες σε συνδυασμό μπορούν να προκαλούν δυσκολία στο παιδί να αναπνεύσει άνετα όταν ξαπλώνει. 

Οι κολικοί, η παλινδρόμηση, οι μολύνσεις του αυτιού και τα δύσκολα διαστήματα στα οποία φυτρώνουν τα δόντια είναι μερικές από τις συνθήκες που μπορεί να αποτρέπουν το παιδί από το να κοιμηθεί καλά.
Αν το παιδί σας υποφέρει από κάποια ιατρικά θέματα ο καλός ύπνος είναι ιδιαιτέρως σημαντικός για την υγεία του. Σε αυτή την περίπτωση θα είναι βοηθητικό αν είστε ευέλικτοι και ανοιχτοί ώστε να βρείτε οποιαδήποτε λύση που θα το βοηθήσει να κοιμηθεί. Αφήστε στην άκρη την όποια αντίληψη ότι το παιδί σου πρέπει να κοιμηθεί σε ένα συγκεκριμένο μέρος με έναν συγκεκριμένο τρόπο, και δεχτείτε την ιδέα ότι κάθε ύπνος είναι καλύτερος ύπνος απ’ τον καθόλου ύπνο.

Την ίδια στιγμή, μιλήστε με ειδικούς υγείας κάθε ειδικότητας σχετικά με το τι συμβαίνει στην υγεία του παιδιού και προσπαθήστε να βρείτε τις καλύτερες λύσεις για το παιδί.

Συμβουλές για να ενθαρρύνετε τον ύπνο
Άσχετα με τους λόγους που το παιδί σου δεν κοιμάται υπάρχουν μερικά συγκεκριμένα πράγματα που μπορεί να είναι βοηθητικά καθώς ενθαρρύνεις κάθε παιδί να κοιμηθεί.

Κρατήστε αυτές τις βασικές αρχές στο μυαλό:

Κράτησε ένα συνεπές καθημερινό πρόγραμμα το οποίο είναι συμβατό με το φυσιολογικό βιολογικό ρολόι του παιδιού. Δημιούργησε ένα προβλέψιμο μοτίβο στη μέρα – με γεύματα και ύπνο σε συγκεκριμένες ώρες.
Τροποποίησε το πρόγραμμά σου σύμφωνα με τα σημάδια ύπνου που θα σου δώσει το παιδί. 

Άσχετα με το τι λέει το ρολόι, είναι ώρα ύπνου όταν το παιδί σου γίνεται πιο ήσυχο, χάνει το ενδιαφέρον του για το παιχνίδι, γκρινιάζει, χαζεύει, τρίβει τα μάτια του ή τα αυτιά του και φυσικά εάν ξεκινήσει να χασμουριέται.
Να έχεις μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν από τον ύπνο ώστε να δώσεις το σύνθημα στο παιδί ότι έφτασε η ώρα του ύπνου και να το βοηθήσει να χαλαρώσει.
Όρισε ένα μέρος για ύπνο το οποίο είναι βολικό και βοηθάει να μπει το παιδί σε συνθήκη ύπνου. 

Ντύσε το παιδί κατάλληλα για τον ύπνο.
Βάλε στο πρωινό του ξύπνημα φως και ένταση ενώ μισή ώρα πριν από τον ύπνο δημιούργησε περιβάλλον με ησυχία, λίγο φωτισμό και ηρεμία.
Κράτα στο μυαλό σου ότι δεν μπορείς να αναγκάσεις ένα παιδί να κοιμηθεί, αλλά μπορείς να ακολουθήσεις κάποιους βασικούς κανόνες βιολογίας, να μετρήσεις τα σημάδια υπνηλίας του παιδιού και να δημιουργήσεις μια κατάσταση η οποία είναι ανάλογη αυτής που χρειάζεται για τον ύπνο και την χαλάρωση.

kidotfestival.com