Παιγνιοθεραπεία: Το παιχνίδι στην προετοιμασία του παιδιού για τη ζωή

Η Παιγνιοθεραπεία είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που βασίζεται στη φυσική ανάγκη των παιδιών για παιχνίδι. Δίνει έμφαση στη λειτουργία και στον ρόλο που διαδραματίζει το παιχνίδι στην προετοιμασία του παιδιού για τη ζωή. Το παιχνίδι είναι το φυσικό μέσο επικοινωνίας και έκφρασης με το οποίο τα παιδιά μαθαίνουν να εξερευνούν τον κόσμο τους. Στην Παιγνιοθεραπεία τα παιδιά χρησιμοποιούν το παιχνίδι με βάση τον δικό τους ρυθμό και τις δικές τους ανάγκες, για να εκφράσουν συμβολικά τις ανησυχίες, τις επιθυμίες και τους φόβους τους. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στο παιδί να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του, να τα αποδεχθεί και να τα κατανοήσει.

Το παιχνίδι αποτελεί τον πρωτεύον μέσο έκφρασης, ενώ ο διάλογος και η ομιλία είναι δευτερεύοντα. το παιχνίδι αποτελεί τη φυσική μορφή επικοινωνίας για το παιδί και το θεραπευτικό παιχνίδι μπορεί να του παράσχει τα μέσα για να εξερευνήσει βαθιά συναισθήματα και φόβους χωρίς την ανάγκη να συζητήσει ανοιχτά για αυτά ή να τα αντιμετωπίσει άμεσα. Μέσα στο ασφαλές πλαίσιο του δωματίου παιχνιδιού, το παιδί μπορεί να φέρει θέματα και προβλήματα που το απασχολούν, να τα επεξεργαστεί, να δοκιμάσει τρόπους προσέγγισής τους και να βρει νέα σημεία ισορροπίας εντός του.

Απευθύνεται κυρίως σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στις ζωές τους, τις οποίες προσπαθούν να κατανοήσουν και επιλύσουν.
Οι δυσκολίες αυτές –ενδεικτικά- μπορεί να είναι:

• bullying (σχολικός εκφοβισμός από/προς άλλα παιδιά)
• προβλήματα στις φιλικές σχέσεις του παιδιού
• κλείσιμο στον εαυτό τους και δυσκολίες στον κοινωνικό περίγυρο
• ασθένεια ή/και παρατεταμένη νοσηλεία
• διαζύγιο, αποχωρισμός ατόμου
• διαχείριση πένθους (απώλεια προσώπου ή δυσκολία προσαρμογής σε νέα συνθήκη)
• τραυματική εμπειρία (σωματική, συναισθηματική ή σεξουαλική κακοποίηση)
• δυσκολίες ή προβλήματα στον ύπνο
• υψηλά επίπεδα άγχους και φοβίες

Στόχο της Παιγνιοθεραπείας αποτελεί η σύνδεση και η επικοινωνία του παιδιού με το θεραπευτή με σκοπό να φέρει στο φως υποσυνείδητες ανάγκες, ώστε το παιδί να αναπτυχθεί και να φτάσει σε ένα ταιριαστό για την ηλικία του συναισθηματικό επίπεδο. Στην ατομική Παιγνιοθεραπεία οι συνεδρίες γίνονται κάθε εβδομάδα σε σταθερή ώρα, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο με τον κατάλληλο εξοπλισμό. Την ώρα αυτή το παιδί είναι ελεύθερο να παίξει όπως εκείνο επιλέξει και ο ρόλος του θεραπευτή είναι να το συνοδέψει σε αυτή του την πορεία με αποδοχή, συναισθηματική κατανόηση και ασφάλεια.

Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στην Παιγνιοθεραπεία είναι: η ζωγραφική, ο πηλός, οι μαριονέτες, οι θεραπευτικές ιστορίες, η μουσική, το παιχνίδι στην άμμο, οι μάσκες, τα παιχνίδια ρόλων, η κίνηση. Συχνά, η εμπειρία των σταθερών κανόνων είναι από μόνη της θεραπευτική. Το αίσθημα της ασφάλειας μειώνει το άγχος και έτσι η διασπαστική ή υπερκινητική συμπεριφορά μειώνονται.

Special Jars

Όταν ξεκινήσει, το παιδί παίρνει ένα βάζο με το όνομά του, που έχει ζωγραφιστεί για εκείνο. Εκεί τοποθετεί έναν βολβό στο τέλος κάθε συνεδρίας Παιγνιοθεραπείας. Με τον τρόπο αυτό γνωρίζει πόσες φορές έχει συναντηθεί με τον θεραπευτή και πόσες ακόμη απομένουν. Έτσι έχει το αίσθημα του ελέγχου πάνω στην διαδικασία και μπορεί να προετοιμαστεί για τον τερματισμό της.

Στην παιγνιοθεραπεία ο θεραπευτής επιλέγει κάποιες δραστηριότητες που απευθύνονται στις ανάγκες της ομάδας ή του παιδιού, καθώς πέρα από την ατομική έχουμε και ομαδική παιγνιοθεραπεία. Σε μια ομάδα παιδιών με χρόνιο νόσημα, ο θεραπευτής θα μπορούσε να εισάγει παιχνίδια που αφορούν την φροντίδα του εαυτού, το αίσθημα της διαφορετικότητας, ή τα συναισθήματα απέναντι στους γιατρούς. Ο αριθμός των συνεδριών είναι συνήθως μικρότερος από αυτό της ατομικής Παιγνιοθεραπείας.

Every child is an artist.  The problem is how to remain an artist once we grow up. 
~Pablo Picasso

Ανακτήθηκε υλικό από την ηλεκτρονική πηγή: Play-therapy.gr (Τελευταία Πρόσβαση 3/5/2021)

ΠΑΙΓΝΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ, Ρ. ΤΑΤΙΑΝΑ

Από: Αρέλια Ντούφο

maxmag.gr