Αργύρης Σφουντούρης: Το παιδί που επέζησε από τη σφαγή στο Δίστομο

Ο Αργύρης Σφουντούρης (γεννημένος στις 6 Σεπτεμβρίου 1940) είναι Ελληνοελβετός φυσικός, δάσκαλος, ποιητής και μεταφραστής. Ως επιζών της σφαγής του Διστόμου έγινε γνωστός για τον επί δεκαετίες αγώνα του για την αναγνώριση των εγκλημάτων πολέμου από το γερμανικό κράτος και την αποζημίωση των θυμάτων.

Ο Αργύρης Σφουντούρης γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1940 στο Δίστομο. Λίγους μήνες πριν την εκκένωση της Ελλάδας από τα γερμανικά στρατεύματα,στις 10 Ιουνίου 1944 κατοχικά στρατεύματα κατέστρεψαν το Δίστομο ως αντίποινα για τις κινήσεις των ανταρτών .Στη σφαγή που ακολούθησε 34 μέλη της οικογένειας Σφουντούρη έχασαν τη ζωή τους μαζί με περίπου 200 ντόπιους. Ο Σφουντούρης, οι αδερφές του και οι παππούδες του επέζησαν από αυτό το έγκλημα πολέμου. Για τα επόμενα δύο χρόνια έζησε με τον παππού και τη γιαγιά του, αλλά ανέπτυξε ένα πιθανώς ψυχολογικό στομαχικό πρόβλημα που τον εμπόδιζε να τρώει κανονικά. Στη συνέχεια, το εξάχρονο αγόρι μεταφέρθηκε από τον παππού του σε ένα ορφανοτροφείο αγοριών στον Πειραιά. Το 1949, σε ηλικία οκτώμισι ετών, επιλέχθηκε μαζί με άλλα ορφανά από επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού και στάλθηκε στο Παιδικό Χωριό Pestalozzi. Εδώ η υγεία του Σφουντούρη βελτιώθηκε ξανά και η ευφυΐα του αγοριού έγινε γρήγορα εμφανής. Στη συνέχεια σπούδασε μαθηματικά , πυρηνική φυσική και αστροφυσική στο ETH της Ζυρίχης. Μετά τις σπουδές του, τις οποίες ολοκλήρωσε με διδακτορικό, έγινε καθηγητής φυσικής.

Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Ελλάδα το 1967 και την επακόλουθη δικτατορία των συνταγματαρχών, ο Σφουντούρης δραστηριοποιήθηκε κατά της δικτατορίας από την Ελβετία. Μόλις ένα μήνα μετά το πραξικόπημα, ήταν ένας από τους διοργανωτές της αντιδικτατορικής συγκέντρωσης στην Ελλάδα . Έργα που απαγορεύτηκαν στην Ελλάδα δημοσιεύτηκαν στο πολιτιστικό περιοδικό «Περιοδικό για την Ελλάδα» ΠΡΟΠΥΛΑΙΑ το οποίο εξέδωσε στη Ζυρίχη .

Κατά τη διάρκεια των αναταραχών του 1989 και του 1990, που είχαν ως αποτέλεσμα την επανένωση της Γερμανίας, ο Σφουντούρης είδε για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 50 χρόνια μια ευκαιρία για αποζημίωση για τα θύματα της σφαγής στη γενέτειρά του, το Δίστομο. Στην 50ή επέτειο της σφαγής, μαζί με τον δήμο Διστόμου, διοργάνωσε το διεθνές συνέδριο για την ειρήνη στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, που είχε σύνθημα μνήμη - πένθος - ελπίδα . Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα, επίσημοι εκπρόσωποι της Γερμανίας δεν συμμετείχαν στη διάσκεψη. Το 1995, όταν ρώτησε τη γερμανική πρεσβεία για αξίωση αποζημίωσης για πολεμικές ζημιές, ο Σφουντούρης έλαβε την απάντηση ότι η σφαγή ήταν μέτρο του πολέμου και δεν θα υπήρχε δικαίωμα αποζημίωσης. Τα γερμανικά δικαστήρια απέρριψαν την αγωγή σε διάφορες περιπτώσεις για διάφορους λόγους και τον Μάρτιο του 2006 μια συνταγματική καταγγελία απορρίφθηκε. Στη Γερμανία, υπήρχε διάχυτος φόβος ότι αν έκαναν δεκτό το αίτημα θα γινόντουσαν αλυσιδωτές αγωγές για αποζημίωση σε σχέση με εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σε όλες τις κατεχόμενες χώρες .

Με τις αγωγές, ο Σφουντούρης έκανε γνωστή τη σφαγή του Διστόμου στο ευρύτερο γερμανικό και ευρωπαϊκό κοινό. Το 2006, ο Στέφαν Χάουπτ γύρισε το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Ένα τραγούδι για τον Αργύρη. Είναι συχνά συνεργάτης συνεντεύξεων για γερμανόφωνα μέσα ενημέρωσης, ειδικά για το θέμα της συμφιλίωσης με το ελληνογερμανικό παρελθόν , αλλά και για την κρίση του ευρώ. Ως πρόσωπο, ο Σφουντούρης έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό στη Γερμανία κυρίως μέσω της εμφάνισής του στη σατιρική εκπομπή Die Anstalt τον Μάρτιο του 2015 όπου συγκίνησε με τη συνοπτική αφήγηση του δράματος του Διστόμου. Στην Ελβετία θεωρείται επίσης μεσολαβητής μεταξύ της ελληνικής και της γερμανόφωνης κουλτούρας. Ο Σφουντούρης ζει στην Αθήνα και τη Ζυρίχη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Επισκέπτεται συχνά το Δίστομο.

el.wikipedia.org
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι