Μιλώ στο παιδί μου για την Αναπηρία…

Η αναπηρία ΔΕΝ είναι ασθένεια μολυσματική, ΔΕΝ είναι κάτι κολλητικό!!!

Μιλώ για την αναπηρία στο παιδί μου: 

Οι απόψεις σας και οι πληροφορίες της Μαρίας Κλέσιορα ψυχολόγου του ΚΔΑΠ ΜΕΑ του Δήμου Καρπενησίου πάνω στο θέμα
Το Δ.Σ. ευχαριστεί όλους όσους ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μας και μας έστειλαν τις απόψεις τους, ευχαριστούμε επίσης από καρδιάς την ψυχολόγο του ΚΔΑΠ ΜΕΑ του Δήμου Καρπενησίου Μαρία Κλέσιορα για την διαρκή στήριξη στις δράσεις του συλλόγου.

Οι απόψεις σας:

• 1. Θα τους μιλούσα με ένα παραμύθι. Περιμένω τις δικές σας πληροφορίες. Ευχαριστώ.
• 2. Είναι παιδιά του θεού, πρέπει να τα προσέχουμε και όχι να τα λυπόμαστε.
• 3. Δεν ξέρω πως να μιλήσω στο παιδί μου για την αναπηρία. Επειδή όμως με ενδιαφέρει περιμένω τις πληροφορίες σας. Συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία.
• 4. Θα έλεγα στο παιδί μου ότι οι ανάπηροι είναι άνθρωποι σαν εμάς. Απλά δεν είναι τόσο όμορφοι και πρέπει να τους σεβόμαστε.
• 5. Δεν το σκέφτηκα ποτέ. Δεν ξέρω πως να τους μιλήσω. Οι πληροφορίες της ψυχολόγου σας θα είναι πολύ χρήσιμες. Ευχαριστώ.
• 6. Είναι δύσκολο να μιλήσεις για την αναπηρία. Εγώ όταν σκέφτομαι αναπηρίες λυπάμαι πολύ. Μπράβο για την πρωτοβουλία σας. Συγνώμη που δεν μπορώ να συμβάλλω καταθέτοντας την άποψη μου.
• 7. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας για την διαφορετικότητα. Να μάθουμε τα παιδιά μας να μην είναι ρατσιστές. Το πως δεν το ξέρω οπότε θα ακούσω τις συμβουλές σας.
• 8. Δεν με ενδιέφεραν ποτέ οι ανάπηροι. Στην αρχή τους κοίταζα με μισό μάτι μέχρι που ο πατέρας μου έπαθε ένα ατύχημα και καθηλώθηκε στο καροτσάκι. Τώρα όμως καταλαβαίνω. Είναι αργά? Μπράβο για την ενημέρωση.
• 9. Εγώ και τα παιδιά μου αδιαφορούσαμε για τα ανάπηρα παιδιά. Νόμιζα ότι δεν έχουν να πούνε κάτι με τα παιδιά μου, πίστευα ότι δεν μπορούσαν να παίξουν μαζί τους. Όταν όμως βρεθήκαμε σε μία εκδήλωση για τα ανάπηρα παιδιά είδαμε ότι και αυτά είναι παιδιά σαν τα δικά μας απλά τα κάνουν όλα πιο αργά. Θα τους μιλήσω διαβάζοντας πρώτα την άποψη της ειδικού σας.
• 10. Δεν ξέρω τι να πω στα παιδιά μου, μήπως να τα πάω σε κάποιον ειδικό να τα ενημερώσει?
• 11. Δεν νομίζω ότι είναι σωστό αλλά δεν του λέω τίποτα, απλά αποφεύγω τις ερωτήσεις τους.
• 12. Καλησπέρα, με λένε Ελένη, έχω ένα παιδί ηλικίας 4 ετών. Σκέφτηκα να σας γράψω και εγώ τις σκέψεις μου. Αλήθεια είναι ότι δεν το σκέφτηκα μέχρι σήμερα. Αφορμή ήταν αυτό που διάβασα στην ιστοσελίδα. Το μόνο που μπορώ να πω στο παιδί μου είναι ότι πρέπει να σέβεται όλους τους ανθρώπους όπως και αν είναι εξωτερικά, δεν ξέρω να του πω κάτι άλλο. Περιμένω τις πληροφορίες σας. ΛΥΠΑΜΑΙ που δεν μπορώ να γράψω κάτι περισσότερο.
• 13. Έχω 2 παιδιά. Αγόρια 4και 6 ετών. Σκέφτηκα να τους μιλήσω με το παραμύθι του λιονταριού και του ποντικιού. Εκεί φαίνεται ότι όσο αδύναμος είναι κάποιος μπορεί να είναι χρήσιμος. Ευχαριστώ για την φιλοξενία.
• 14. Δεν ξέρω τι να του πω. Μάλλον θα τον έστελνα στην δασκάλα του.
• 15. Νομίζω ότι πρέπει να μιλάμε στα παιδιά μας για την διαφορετικότητα. Βεβαία θέλει το σωστό τρόπο γιατί αν δεν μιλήσουμε όπως πρέπει μπορεί να έχουμε αντίθετα αποτελέσματα. Περιμένω τις πληροφορίες σας. Συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία. Σας γράφω και το τηλέφωνο μου αν νομίζετε ότι μπορώ κάπου να βοηθήσω. Λένα
• 16. Νομίζω ότι ο σεβασμός των παιδιών στα άτομα με αναπηρία ξεκινά πρώτα από την οικογένεια από το σχολειό και μετά από όλη την κοινωνία. Για να μιλήσω στο παιδί μου θα το πήγαινα να γνωρίσει ένα τέτοιο παιδί για να καταλάβει ότι είναι σαν και αυτόν απλά δεν είναι τόσο όμορφο και καταλαβαίνει τον κόσμο γύρω του με τον δικό του τρόπο. Δεν ξέρω να πω κάτι άλλο, σκέπτομαι ότι όλοι εμείς που έχουμε υγιή παιδιά θα πρέπει να σκεπτόμαστε και εσάς τους γονείς που δίνετε καθημερινό αγώνα για τα παιδιά σας και όσο μπορούμε να βοηθάμε.
• 17. Περιμένω και άλλες δράσεις πληροφόρησης από εσάς Συγχαρητήρια.
• 18. Είναι δύσκολο να μιλήσεις στα παιδιά για την αναπηρία γιατί μπορεί να προκαλέσεις αισθήματα λύπης. Δεν ξέρω πώς να το κάνω περιμένω τις πληροφορίες σας.
• 19. Θα του έδειχνα βίντεο από το σύλλογο και μετά θα του έλεγα ότι αυτά τα παιδιά είναι σαν αυτόν, αυτό φτάνει.
• 20. Για κάθε μικρό παιδί (2-3 ετών) κάθε τι καινούριο που συναντά (αντικείμενο, φυτό, ζώο, άνθρωπος) είναι άγνωστο και ρωτά τι είναι. Η απάντησή μας είναι καθοριστική για την εντύπωση που θα δημιουργήσει για τον κόσμο που το περιβάλει και στον οποίο θα ζήσει.

Π.χ. ρωτά για ένα φυτό. Δεν απαντάμε μονολεκτικά είναι π.χ. βασιλικός. Δείχνουμε και άλλα φυτά και παρουσιάζουμε ομοιότητες και διαφορές σε διαστάσεις, χρώματα κ.λ.π. Μαθαίνει λοιπόν ότι υπάρχουν πολλά φυτά διαφορετικά μεταξύ τους και που το καθένα έχει το ρόλο του πάνω στη γη. Το ίδιο ισχύει και για τα ζώα.
Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουμε και τους ανθρώπους. Με την ίδια περιέργεια βλέπει ένα παιδί έναν γέρο, ένα μωρό, έναν μαύρο, έναν κίτρινο, όπως βλέπει και κάποιο σε καροτσάκι ή με οποιαδήποτε άλλη αναπηρία. Κατά συνέπεια στην οποιαδήποτε σχετική ερώτησή του η απάντησή μας είναι ότι όλοι διαφέρουμε μεταξύ μας και όλοι βοηθούμε στο να υπάρχει και να λειτουργεί σωστά ο κόσμος.
Εξοικειώνεται λοιπόν το παιδί με τη διαφορετικότητα, δεν το φοβίζει οτιδήποτε καινούριο και απομακρύνεται ο κίνδυνος να γίνει μεγαλώνοντας ρατσιστής/στρια. (Καλλιόπη Κανακάκη – Καρπενήσι)
Η άποψη και οι παρατηρήσεις της ειδικού Μαρίας Κλέσιορα ψυχολόγος του ΚΔΑΠ ΜΕΑ του Δήμου Καρπενησίου:

Μιλώ στο παιδί μου για την Αναπηρία…
Σύμφωνα με έρευνες, τα παιδιά ήδη από την ηλικία των 2 ετών μπορούν να αναγνωρίσουν τις διαφορές στο φύλο, στην εθνικότητα και στη σωματική διάπλαση (Fiske 2004) . Σε αυτήν την ηλικία τα παιδιά αντιμετωπίζουν καταστάσεις, με τις οποίες δεν είναι εξοικειωμένα, μιμούμενα τις συναισθηματικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις των σημαντικών για αυτά ενηλίκων (γονείς, αδέρφια, εκπαιδευτικοί κ.α.). Λειτουργούν δηλαδή σαν δέκτες των λεκτικών και μη λεκτικών μηνυμάτων που εκπέμπουν οι ενήλικοι για θέματα όπως η διαφορετικότητα, η αναπηρία κ.α..
Πολλοί ενήλικες προτιμούν να πιστεύουν ότι τα μικρά παιδιά δεν μπορούν να αντιληφθούν την έννοια της αναπηρίας. Αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι και αυτοί οι ίδιοι έχουν προκαταλήψεις τις οποίες δεν θέλουν να παραδεχτούν, και στην προσπάθεια τους να τις κρύψουν, αγνοούν τη φυσική περιέργεια των παιδιών αποφεύγοντας να τους δώσουν τις πληροφορίες που τους χρειάζονται. Ακόμα, πολλοί γονείς πιστεύουν ότι η καταπολέμηση των προκαταλήψεων μπορεί να γίνει υποστηρίζοντας ότι «όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίδιοι». Με αυτή τη στάση όμως υποτιμούμε και αγνοούμε την πραγματικότητα, αντί να διδάξουμε στα παιδιά ότι η αναπηρία και γενικά η διαφορετικότητα είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας το οποίο μπορεί να βοηθήσει και στην ευημερία της.
Κανένα παιδί δεν είναι ίδιο με κάποιο άλλο, το ίδιο ισχύει και για τους γονείς και για τα άτομα με αναπηρία. Τα παιδιά μπορούν να έρθουν αντιμέτωπα με πολύ διαφορετικούς τύπους αναπηρίας, να αντιλαμβάνονται τις καταστάσεις με πολύ διαφορετικό τρόπο ( εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, τη νοητική του ανάπτυξη, τις εμπειρίες του κ.α.) και κατά συνέπεια να εκφράσουν πολλές και διαφορετικές απορίες. Επομένως δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο ο γονιός να μπορεί να χειριστεί τις απορίες του παιδιού σχετικά με την αναπηρία. Ο κάθε γονιός, γνωρίζοντας το παιδί του, τις γνώσεις του, τις εμπειρίες του, τις συναισθηματικές του αντιδράσεις και γενικότερα το χαρακτήρα του θα ανταποκριθεί στο δύσκολο ρόλο να απαντήσει στις ερωτήσεις του παιδιού του. Μια βοήθεια που μπορεί να δοθεί στο γονιό είναι κάποιες πληροφορίες για μερικές σημαντικές έννοιες που σχετίζονται με την αναπηρία.

ΑΝΑΠΗΡΙΑ
Ο ορισμός ή καλύτερα η περιγραφή του φαινομένου της αναπηρίας συχνά προκαλεί σύγχυση από τη διαφορετική χρήση ορολογιών. Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) η αναπηρία αποτελείται από τρία ξεχωριστά, αλλά αλληλοσυνδεόμενα μέρη, τα οποία ορίζονται ως εξής:

• → Βλάβη (impairment) = οποιαδήποτε απώλεια ή ανωμαλία ψυχολογικής, φυσιολογικής ή ανατομικής δομής ή λειτουργίας.
• → Μειονεξία (disability) = Οποιοσδήποτε περιορισμός ή έλλειψη (που προκύπτει από μια βλάβη) στην ικανότητα ενός ατόμου να εκτελέσει μια δραστηριότητα κατά τον τρόπο ή μέσα στο φάσμα δραστηριοτήτων που θεωρείται ομαλό για ένα ανθρώπινο ον.
• → Αναπηρία (handicap) = Ένα μειονέκτημα για ένα δεδομένο άτομο, που προκύπτει από μια βλάβη ή μειονεξία , που περιορίζει ή εμποδίζει την εκπλήρωση ενός ρόλου που είναι ομαλός (ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και κοινωνικούς και πολιτιστικούς παράγοντες) για το άτομο αυτό.

Οι παραπάνω ορισμοί είναι πολύ πιθανό να μην γίνονται εύκολα κατανοητοί από τα παιδιά, επομένως θα χρειαστεί να τους απλοποιήσουμε. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι όταν λέμε ότι ένα άτομο έχει κάποια αναπηρία εννοούμε ότι δυσκολεύεται να κάνει κάτι συγκεκριμένο όπως παραδείγματος χάριν να περπατήσει, να δει, να μιλήσει, να καταλαβαίνει κάποιες έννοιες κ.α.. Για να δώσουμε στο παιδί να καταλάβει τι είναι η αναπηρία μπορούμε να του θυμίσουμε περιστατικά κατά τα οποία το ίδιο αντιμετώπισε δυσκολίες π.χ. όταν χτύπησε το χέρι ή το πόδι του και είχε δυσκολία στην κίνηση ή όταν είχε πυρετό και δυσκολευόταν να συγκεντρωθεί και να καταλάβει κάτι που του έλεγαν.
Αυτό που πρέπει να ξεκαθαριστεί στο παιδί είναι ότι μια αναπηρία δεν χαρακτηρίζει το άτομο στο σύνολο του. Ένα άτομο που δεν μπορεί να καταλάβει κάποιες έννοιες μπορεί να κάνει σωστά καθημερινές εργασίες όπως να πλύνει τα πιάτα και να ποτίσει τα λουλούδια. Κάποιος ο οποίος δεν μπορεί να περπατήσει μπορεί να εργαστεί κανονικά σε μια δουλειά γραφείου. Δεν πρέπει λοιπόν να εστιάζουμε τη προσοχή μας μόνο σε αυτά που δεν μπορεί να κάνει κάποιος αλλά και σε αυτά που μπορεί να καταφέρει.

• → Η αναπηρία δεν είναι ασθένεια και δεν είναι κάτι κολλητικό!!!

ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ
Η απάντηση στην ερώτηση «γιατί ένα άτομο έχει κάποια αναπηρία» είναι πολύ δύσκολη. Καταρχήν η αναπηρία μπορεί να οφείλεται σε αιτίες που δεν γνωρίζουμε. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να παραδεχτούμε την άγνοια μας. Ακόμη και ένας γονιός δεν ξέρει τα πάντα!!! Οι αιτίες της αναπηρίας μπορεί να είναι γενετικές π.χ. έλλειψη χρωμοσωμάτων ή/ και περιβαλλοντικές π.χ. τραυματισμός. Οι περιβαλλοντικές αιτίες είναι πιο εύκολα αντιληπτές από τα παιδιά καθώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα από την εμπειρία του παιδιού. Γενικά καλό είναι να χρησιμοποιήσουμε απλά παραδείγματα για δύσκολες έννοιες. Μπορούμε παραδείγματος χάριν να πούμε ότι το σώμα μας είναι σαν ένα τεράστιο και πολύπλοκο πάζλ όπου κάθε κομμάτι ξέρει τη θέση του και τι πρέπει να κάνει. Είναι όμως φορές που μπορεί κάτι να συμβεί και τα κομμάτια δεν ταιριάζουν μεταξύ τους, μερικά μπορεί να έχουν χαθεί και άλλα να έχουν χαλάσει. Αυτό κάνει έναν άνθρωπο να δυσκολεύεται να κάνει κάποια πράγματα.

ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η ποικιλία είναι ένα χαρακτηριστικό του κόσμου που μας περιβάλλει. Μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί, με απλά παραδείγματα, να καταλάβει ότι οι διαφορές είναι ένα μέρος της καθημερινής μας ζωής. Υπάρχου παντού γύρω μας άνθρωποι που διαφέρουν από εμάς. Διαφέρουμε π.χ. ως προς τη γλώσσα, το χρώμα του δέρματος, αυτά που μπορούμε να κάνουμε και αυτά που δεν μπορούμε να κάνουμε. Κανένας από τους φίλους του παιδιού δεν είναι απολύτως όμοιος με τους άλλους ούτε με αυτό το ίδιο, όμως συνεργάζεται μαζί τους και απολαμβάνει την παρέα τους. Οι διαφορές δεν μας κάνουν ούτε καλύτερους ούτε χειρότερους! Όλοι μας έχουμε ικανότητες και αδυναμίες και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να σεβόμαστε τις διαφορές άλλα και να μην παραβλέπουμε τις ομοιότητες. Μπορούμε να ζητήσουμε από το παιδί να σκεφτεί πράγματα που δεν μπορεί να κάνει ούτως ώστε να αντιληφτεί ότι και το ίδιο έχει κάποιες αδυναμίες. Επίσης μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί να καταλάβει ότι δεν είναι τελείως διαφορετικό από ένα άτομο με αναπηρία ζητώντας του να εντοπίσει τα κοινά στοιχεία που υπάρχουν μεταξύ τους π.χ. στις καθημερινές δραστηριότητες, στα παιχνίδια, στη διασκέδαση (βόλτες, μουσική, τηλεοπτικά προγράμματα κ.α.).

ΑΠΟΔΟΧΗ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟΣ
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν απορροφούν περισσότερες πληροφορίες και συνειδητοποιούν ότι οι άνθρωποι μπορούν να αντιλαμβάνονται και να αντιδρούν διαφορετικά σε μια κατάσταση. Αυτήν ακριβώς η ικανότητα των παιδιών να μπορούν να μπουν στη θέση των άλλων τους δίνει την δυνατότητα να κατανοήσουν και να αποδεχτούν την έννοια της αναπηρίας. Ο γονιός μπορεί να ζητήσει από το παιδί να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για να μπει στη θέση ενός ατόμου με αναπηρία και να περιγράψει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του.
Επίσης εξηγήστε στο παιδί τις συνέπειες της συμπεριφοράς του απέναντι στους άλλους π.χ. βάλτε το να αναλογιστεί πόσο μπορεί να πληγωθεί ένα άτομο με αναπηρία από μια άσχημη συμπεριφορά του παιδιού. Το να σεβόμαστε τους άλλους σημαίνει να δεχόμαστε ότι είναι διαφορετικοί από εμάς χωρίς όμως αυτό να μειώνει την αξία τους.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Τα συναισθήματα είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης και μπορούν να επηρεάσουν τη σκέψη μας, τη συμπεριφορά μας και κατ’ επέκταση τις σχέσεις μας με τους άλλους. Ένα παιδί μπορεί να νιώσει πολλά συναισθήματα για ένα άτομο με αναπηρία. Ο γονιός θα πρέπει να βοηθήσει το παιδί να αναγνωρίσει και να εκφράσει τα συναισθήματα του. Μέσα από τη συζήτηση το παιδί θα καταλάβει γιατί νιώθει έτσι όπως νιώθει και πως μπορεί να ρυθμίσει και να εκφράσει καλύτερα τα συναισθήματα του, ούτως ώστε να έχει μια καλύτερη επικοινωνία με τους γύρω του. Είναι σημαντικό να εξηγήσουμε στο παιδί ότι είναι φυσιολογικό να νιώθει για ένα άτομο με αναπηρία ανάμεικτα συναισθήματα όπως αμηχανία (γιατί έχει απέναντι του ένα άτομο που είναι ή συμπεριφέρεται κάπως «παράξενα» και ασυνήθιστα), συμπάθεια – λύπη (γιατί στεναχωριέται που το άτομο με αναπηρία αντιμετωπίζει δυσκολίες), θυμό – εκνευρισμό (γιατί το άτομο με αναπηρία δεν μπορεί να εκτελέσει κάποιες ενέργειες τόσο σωστά και τόσο γρήγορα όσο θα ήθελε το παιδί π.χ. όταν συνεργάζονται σε ένα παιχνίδι). Αυτά είναι μερικά από τα συναισθήματα που μπορεί να νιώσει το παιδί και πιθανόν να του προκαλέσουν σύγχυση και αναστάτωση. Με την αναγνώριση των συναισθημάτων του το παιδί θα εξοικειωθεί με αυτά και θα μάθει να τα εκδηλώνει μέσα από μια στάση σεβασμού και υπομονής για τα άτομα με αναπηρία.

ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΩΣ ΠΡΟΤΥΠΟ
Οι στάσεις που υιοθετούν τα μέλη της οικογένειας, οι φίλοι και το σχολικό περιβάλλον παίζουν ρόλο στη μετάδοση στάσεων και στερεοτύπων στα παιδιά. Στερεότυπο είναι μια γενικευμένη εικόνα ενός άτομου ή μιας κοινωνικής ομάδας χωρίς να αναγνωρίζονται οι ατομικές διαφορές των μελών της. Η μετάδοση των στερεοτύπων δεν γίνεται μόνο άμεσα αλλά και έμμεσα. Παρόλο που κάποιος γονιός μπορεί να καταδικάζει τις μεροληπτικές συμπεριφορές απέναντι στα άτομα με αναπηρία, μια δική του στάση αμηχανίας ή φόβου μπροστά σε ένα άτομο με αναπηρία θα μεταδώσει την ίδια στάση στο παιδί του. Το πρώτο βήμα λοιπόν για την εξάλειψη των προκαταλήψεων και την αποτελεσματική βοήθεια στη σωστή ανάπτυξη των παιδιών είναι να αναγνωρίσουμε τις δικές μας προκαταλήψεις και να υιοθετήσουμε μια υποδειγματική στάση σεβασμού απέναντι στην αναπηρία, μια στάση που θα λειτουργήσει σαν πρότυπο για τη μελλοντική συμπεριφορά των παιδιών.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΣΕΒΑΣΜΟ ΜΕ ΑΜΕΑ
( Haller, Dorries & Rahn, 2006)

• ⇒ Αποφύγετε εκφράσεις όπως «με σωματικά προβλήματα», «με ειδικές ανάγκες», «με ειδικές ικανότητες» και άλλα. Πολλές ομάδες ατόμων με αναπηρία αντιτίθενται στη χρήση τέτοιων εκφράσεων επειδή δείχνουν συγκατάβαση και στηρίζουν την τάση της κοινωνίας να μη συζητείται το θέμα της αναπηρίας με ένα ευθύ και απροκάλυπτο τρόπο, κάτι που ωθεί προς την κατεύθυνση να εξαφανίσουμε τα δυσάρεστα και να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχου.
• ⇒ Μην κάνετε συναισθηματικά χρωματισμένες ή πομπώδεις δηλώσεις όπως «βασανίζεται από», «υποφέρει από». Το ίδιο ισχύει και για τα άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό καροτσάκι. Δεν είναι καθηλωμένα στο καροτσάκι. Το αναπηρικό καροτσάκι προσφέρει στο ανάπηρο άτομο ελευθερία κινήσεων.
• ⇒ Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε να αναφέρεστε στην αναπηρία του ατόμου. Είναι όμως σημαντικό να συζητάτε για αυτή με διακριτικότητα και μόνο όταν σχετίζεται με την περίσταση.
• ⇒ Προσφέρετε βοήθεια εάν σας ζητηθεί, αλλά μην επιμείνετε.
• ⇒ Δώστε έμφαση στις ικανότητες των ατόμων και όχι στις αναπηρίες τους.
• ⇒ Πληροφορηθείτε τους ειδικούς περιορισμούς που υπάρχουν λόγω της αναπηρίας, αλλά μην γίνεστε υπερπροστατευτικοί.
• ⇒ Να γνωρίζετε ότι τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε κτήρια και υπηρεσίες.
• ⇒ Προσπαθήστε να κατανοήσετε τα ζητήματα που προσβάλουν τα άτομα με αναπηρία.

Φυσικά ο γονιός μπορεί να βοηθηθεί και από την παιδική λογοτεχνία καθώς έργα με θετικά πρότυπα ηρώων μιλούν άμεσα στο παιδί χωρίς να το καθοδηγούν σκόπιμα. Ο γονιός μπορεί να προτείνει ένα βιβλίο σχετικό με την αναπηρία στο παιδί του ή ακόμη και να το διαβάσουν μαζί, παίρνοντας έτσι ερεθίσματα για μια συζήτηση πάνω σε αυτό το θέμα.

Μαρία Κλέσιορα , Ψυχολόγος

newsitamea.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Για τις μανούλες που μεγαλώνουν παιδιά με αναπηρία

Το μεγάλωμα ενός παιδιού δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και αυτό είναι κάτι που το αντιλαμβάνεσαι μόνο όταν γίνεις η ίδια μαμά. 

Πόσες φορές δεν έχετε θυμηθεί τα λόγια των μαμάδων σας, όταν σας έλεγαν «κάποτε θα γίνεις κι εσύ μαμά και θα με καταλάβεις.

«Ναι, τώρα που έχετε δικά σας παιδιά τις καταλαβαίνετε και αναγνωρίζετε όλα όσα έκαναν, για να σας μεγαλώσουν.

Υπάρχουν, όμως, και κάποιες μανούλες, που έχουν να αντιμετωπίσουν περισσότερες δυσκολίες. 
Μανούλες, που τα παιδιά τους ζούνε με κάποια αναπηρία. Πολλές από αυτές μπορεί να μην ακούσει ούτε μια φορά τη λέξη «μαμά» από τα χείλη των παιδιών τους και ενδεχομένως να μην την ακούσουν ποτέ. Μανούλες, που μεγαλώνουν τα παιδιά τους με απεριόριστη αγάπη και αξιοπρέπεια σε μια χώρα που, ας μη γελιόμαστε, δεν στέκεται καθόλου στο πλευρό τους.

Σε αυτές τις μαμάδες αξίζει όλοι μας να υποκλινόμαστε:
* Επειδή άκουσαν τα χειρότερα από το στόμα των γιατρών, αλλά κατάφεραν να μαζέψουν τα κομμάτια τους και να συνεχίσουν.
* Επειδή αντιμετωπίζουν καθημερινά τα βλέμματα, τις κακίες και τα αρνητικά σχόλια με αξιοπρέπεια και στωικότητα.
* Επειδή είναι δυνατές, τόσο δυνατές που και οι ίδιες απορούν με τη δύναμη τους.
* Επειδή, εκτός από μαμάδες, είναι και γιατροί και φυσιοθεραπευτές και λογοθεραπευτές και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται το παιδί τους.
* Επειδή κάποιες μέρες είναι πιο δύσκολες από τις άλλες, όμως αυτές δεν το βάζουν κάτω
* Επειδή πάντα ελπίζουν, ακόμα κι όταν φαινομενικά δεν υπάρχει ελπίδα

* Επειδή έχουν ανεξάντλητη υπομονή
* Επειδή γνωρίζουν πως το παιδί τους τις χρειάζεται όσο τίποτα άλλο στον κόσμο

* Επειδή θα έδιναν και τη ζωή τους, για να κάνουν τα παιδιά τους όλα αυτά τα μικρά …δήθεν ενοχλητικά πράγματα, που κάνουν τα άλλα παιδιά

* Επειδή, τελικά, όταν κοιτάζουν τα παιδιά τους, δεν βλέπουν παιδιά με ειδικές ανάγκες, αλλά μονάχα τα αγγελούδια τους…

trikalakids.gr

3 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία

…Κάθε άνθρωπος είναι φτιαγμένος -από τη φύση του- να κοιτά ψηλά, να οραματίζεται και να προσπαθεί ν’ αγγίξει το όνειρο του. Για να το πετύχει, όμως, χρειάζεται φτερά που θα τον βοηθήσουν να φτάσει γρηγορότερα και ευκολότερα. Τα φτερά είναι οι ικανότητες του καθενός. Κάποιοι, όμως, έχουν μικρότερα φτερά και νιώθουν διαφορετικοί. Παρ’ όλ’ αυτά, μπορούν κι εκείνοι ν’ ανέβουν ψηλά – απλώς χρειάζονται δίπλα τους κάποιους για να τους μάθουν τον τρόπο ν’ ανοίγουν τα φτερά τους και να πετούν όλο και πιο ψηλά. Τα άτομα με ειδικές ανάγκες έχουν τα δικά τους μοναδικά και ιδιαίτερα φτερά. Το πέταγμα τους γίνεται ομορφότερο όταν οι άλλοι τους χαϊδεύουν απαλά τα φτερά και πετούν μαζί τους.

Θεοδοσία Καραγιάννη (Ψυχολόγος/Συγγραφέας)

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities) τιμάται κάθε χρόνο στις 3 Δεκεμβρίου και καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με την υιοθέτηση του Προγράμματος Δράσης για τα ΑμεΑ το Δεκέμβριο του 1992.

Η επιλογή της συγκεκριμένης ημερομηνίας συνδέεται με την υιοθέτηση από το διεθνή οργανισμό στις 3 Δεκεμβρίου 1982 του προγράμματος δράσης για τα ΑΜΕΑ, το οποίο οδήγησε στην υπογραφή της Διεθνούς Σύμβασης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στις 30 Μαρτίου 2007. (Η Κύπρος την κύρωσε το 2011 και η Ελλάδα το 2012).

• Ο όρος αναπηρία αναφέρεται στον περιορισμό λόγου, έργου ή άμεσης αντίληψης. Είναι αποτέλεσμα οργανικών ή περιβαλλοντολογικών αιτιών, που δημιουργούν ένα σύνολο εμποδίων σε σημαντικές πτυχές της ζωής, όπως η αυτοεξυπηρέτηση, η απασχόληση, η εκπαίδευση, η ψυχαγωγία και η γενικότερη κοινωνική συμμετοχή.

Τα άτομα με αναπηρία, αντιμετωπίζουν εμπόδια στην καθημερινή ζωή, εφόσον η κοινωνία πολλές φορές δε λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ομάδας πληθυσμού, τις δυνατότητες και τις ειδικές τους ανάγκες. Τα άτομα αυτά βιώνουν συχνά το φαινόμενο του «Κοινωνικού Αποκλεισμού». Αισθάνονται την περιθωριοποίηση και τη στέρηση της συμμετοχής στα κοινωνικά, δημόσια αγαθά και υπηρεσίες, που πρέπει να είναι κοινά σε όλους τους πολίτες ενός κράτους. Πολλοί άνθρωποι με αναπηρία έχουν περιορισμένη ή και μηδαμινή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την αποκατάσταση, στην εκπαίδευση, την καλλιέργεια δεξιοτήτων και σε ευκαιρίες απασχόλησης.

Επιπλέον, το ύψος των παρεχόμενων προνοιακών επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων είναι τόσο μικρό που δεν μπορεί να καλύψει ούτε τις ανάγκες που απορρέουν από αυτή καθ’ εαυτή την αναπηρία.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής τους και υλοποιώντας μεταρρυθμίσεις που θα αναπτύξουν νέες προοπτικές για την κοινωνική τους ενσωμάτωση.

Το θέμα της συγκεκριμένη ημέρας είναι «η πλήρης συμμετοχή και ισότητα», η οποία ορίζεται ως το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία να συμμετέχουν πλήρως στη ζωή και την ανάπτυξη των κοινωνιών τους, να απολαμβάνουν συνθήκες διαβίωσης ίσες με εκείνες των άλλων πολιτών, και να έχουν ίσο μερίδιο στη βελτίωση των συνθηκών που προκύπτουν από την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη.

Σύμφωνα με το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, ένας στους έξι πολίτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει κάποιο είδος αναπηρίας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία, το 80% των οποίων ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες. ενώ περίπου 190.000.000 αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή.

Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία, υπολογίζεται γύρω στο ένα εκατομμύριο. (Τα στοιχεία στηρίζονται σε ποσοστά του Π.Ο.Υ. και των επίσημων φορέων του κράτους.)

Πάνω από 168 χώρες έχουν πλέον υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ), που τέθηκε σε ισχύ πριν μια δεκαετία. Μια νέα ανάλυση της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Αντζελες (UCLA) διερευνά κατά πόσο έχει εφαρμοσθεί η Σύμβαση μέσα στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν.

Μεταξύ άλλων ευρημάτων, αναφέρει ότι:

• Μόνο μία στις τέσσερις χώρες (24%) έχουν συντάγματα που ρητά απαγορεύουν τη διάκριση κατά των ΑμεΑ ή εγγυώνται ίσα δικαιώματα γι’ αυτά τα άτομα.
• Μόνο το 28% των χωρών προστατεύουν συνταγματικά το δικαίωμα στην εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία, με συνέπεια τα παιδιά αυτά να αντιμετωπίζουν συχνά σημαντικά εμπόδια στη μόρφωσή τους, ιδίως στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Μόνο το 12% των χωρών έχουν ειδικά σχολεία για ΑμεΑ και συχνά αυτά τα ιδρύματα περιορίζονται σε συγκεκριμένες αναπηρίες.
• Μόνο το 18% των χωρών προστατεύουν συνταγματικά το δικαίωμα των ΑμεΑ στην εργασία, με συνέπεια η ανεργία να είναι αυξημένη για αυτά τα άτομα. Πάντως σταδιακά η κατάσταση εμφανίζει βελτίωση στο εργασιακό πεδίο, καθώς ενισχύεται διεθνώς η τάση να μη γίνονται διακρίσεις κατά των ΑμεΑ στους χώρους εργασίας.
• Μόνο το 26% των χωρών έχουν σύνταγμα που εγγυάται ρητά το δικαίωμα των ΑμεΑ στην υγεία. Μόνο το 11% των χωρών προβλέπουν πληρωμένη άδεια για τους γονείς προκειμένου να φροντίσουν τις ανάγκες υγείας των παιδιών τους με αναπηρία.

Αποτελεί πάντως θετική εξέλιξη ότι από τα συντάγματα των χωρών που υιοθετήθηκαν μετά το 2010, πάνω από δύο στα τρία (68%) απαγορεύουν τις διακρίσεις με βάση την αναπηρία, το 58% εγγυώνται το δικαίωμα των ΑμεΑ στην εργασία και το 63% το δικαίωμα στην εκπαίδευση για τα παιδιά με αναπηρία. Αλλά, σύμφωνα με τη μελέτη, η ανθρωπότητα συνολικά απέχει ακόμη από το επιθυμητό επίπεδο, όσον αφορά την αντιμετώπιση των ΑμεΑ.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία απαιτεί από τις χώρες να εξασφαλίσουν ότι τα άτομα με αναπηρία έχουν πρόσβαση στις κατάλληλες υπηρεσίες υγείας και των υπηρεσιών αποκατάστασης, καθώς και το ότι δεν υφίστανται διακρίσεις στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης (άρθρα 25 και 26 ).

Έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προτείνει στις κυβερνήσεις και τους εταίρους να παρέχουν πρόσβαση σε όλες τις βασικές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρία, να επενδύσουν σε ειδικά προγράμματα για τα άτομα με αναπηρία (εκπαίδευσης, απασχόλησης κ.λ.π.) και να υιοθετήσουν εθνικές στρατηγικές και σχέδια δράσης (υποστηρικτικές υπηρεσίες, Κέντρα και Δομές Αποκατάστασης κ.λ.π.)

Η αποκατάσταση είναι μια διαδικασία που προορίζεται να διευκολύνει τα άτομα με αναπηρία ώστε να επιτύχουν και να διατηρήσουν τη βέλτιστη σωματική, αισθητηριακή, διανοητική, ψυχολογική και κοινωνική λειτουργία. Η αποκατάσταση περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της ιατρικής περίθαλψης, τη σωματική και ψυχολογική θεραπευτική, την βοήθεια στην ομιλία, την εργοθεραπεία, καθώς και υπηρεσίες υποστήριξης.

Κοινοτικά Κέντρα Αποκατάστασης

Τα κοινοτικά κέντρα αποκατάστασης επικεντρώνονται στην ενίσχυση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους, την κάλυψη βασικών αναγκών και την εξασφάλιση της κοινωνικής ένταξης και της συμμετοχής. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, αλλά έχει εξελιχθεί σε μια πολυτομεακή στρατηγική, η οποία ενδυναμώνει τα άτομα με αναπηρία με στόχο να επωφεληθούν από την εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Τα κοινοτικά κέντρα αποκατάστασης υλοποιούνται μέσα από τις συνδυασμένες προσπάθειες των ατόμων με αναπηρίες, των οικογενειών τους, των σχετικών κυβερνητικών και μη οργανώσεων για την υγεία, την παιδεία κ.λ.π.

«Μπορώ να προσφέρω ό,τι κι εσύ,

φτάνει να μου δώσεις τα εφόδια και την ευκαιρία…»

Τα άτομα με αναπηρία δε ζητάνε να γίνει η ζωή τους ευκολότερη. Ζητάνε να γίνει η ζωή τους ΙΣΗ με τη δική μας. Στόχος πρέπει να είναι όχι η τυπική, αλλά η πραγματική ισότητα, η οποία σημαίνει ίσες ευκαιρίες στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή. Αυτό που πρέπει να επιδιώκεται είναι ο σεβασμός της ατομικής και ομαδικής ιδιαιτερότητας.

ΤραγουδΑ.Μ.Ε.Α.πό ψηλά

Το πρώτο τραγούδι για την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία

Μηνύματα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία απήυθηναν

το εργαστήρι «Παναγία Ελεούσα» στο Αγρίνιο 

• Το Εργαστήρι «ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΛΕΟΥΣΑ» δημιουργήθηκε στο νομό Αιτωλ/νίας το 1990 για παιδιά άνω των 15 ετών μετά την αποφοίτησή τους από το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο. Λειτουργεί ως πρότυπο κέντρο για ανθρώπους με νοητική υστέρηση και συνοδές αναπηρίες, κινητικές, αισθητηρίων οργάνων, λόγου, ελαφρές ψυχικές διαταραχές, αυτισμό, σύνδρομο Down κ.λ.π.

η ΕΛ.Ε.Π.Α.Π. Αγρινίου

• Η ΕΛ.Ε.Π.Α.Π. (Ελληνική Εταιρεία Προστασίας & Αποκαταστάσης Αναπήρων Προσώπων) είναι ένα φιλανθρωπικό Σωματείο το οποίο παρέχει υπηρεσίες αποκατάστασης σε άτομα (από την βρεφική ηλικία έως και την ενήλικη ζωή) από το 1937, σε έξι παραρτήματα στην Ελλάδα, με μια σειρά θεραπευτικών προγραμμάτων.

---

Ρεπορτάζ: Νάντια Μπούτα

Πηγές: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, Υπουργείο Υγείας, wikipedia, amea-care.gr

«Agrinio 365» Media Group | Antenna-Star.gr και AgrinioTimes.gr

antenna-star.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι