Σελίδες

Sunday, 21 July 2024

Να το πετάξω; Όχι, το θέλω! (Διαταραχή Θησαυρισμού) / What is hoarding disorder?

Βουνά από ρούχα. Αρχαίες ηλεκτρικές συσκευές. 
Άδειες πλαστικές συσκευασίες. Κουτιά. Μπουκάλια. 
Σακούλες. Αποξηραμένα τρόφιμα. 
Βιβλία και τετράδια. Πάκους από χαρτιά. 
Γυαλικά και κατσαρόλες. Αποτσίγαρα. Σκουπίδια. 
Κάθε λογής αντικείμενο συναισθηματικής, πρακτικής ή μηδενικής χρησιμότητας.
Αυτά θα βρεις αν τρυπώσεις στο υπόγειο, την αποθήκη ή το σπίτι ενός θησαυριστή! Αν φυσικά καταφέρεις να περπατήσεις ανάμεσα στα εκατομμύρια πράγματα που εκείνος έχει στοιβάξει.

Όχι δεν πρόκειται για έναν συλλέκτη που μαζεύει με τάξη και οργάνωση αντικείμενα της αρεσκείας του. Αλλά για έναν ασθενή που σύμφωνα με τα επίσημα διαγνωστικά εργαλεία πάσχει από.. θησαυρισμό.

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΙΣΤΗ
    Θα τον αναγνωρίσεις ανάμεσα στα πρόσωπα των γνωστών και φίλων σου γιατί είναι αυτός που:
  • Έχει στις ντουλάπες και τα συρτάρια του δεκάδες αντικείμενα. Απ’ το πιο μικρό ως το πιο μεγάλο. Απ’ το πιο παλιό μέχρι το πιο πρόσφατο. Κι απ’ το πιο πρακτικό ως το πιο ανούσιο. Γιατί.. μπορεί κάπου να χρειαστούν!
  • Συνηθίζει να δημιουργεί γύρω του μια ατελείωτη ακαταστασία μέχρι ο χώρος να γίνει εντελώς ακατάλληλος για δουλειά ή οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα.
  • Σε σταματάει ένα βήμα πριν τον κάδο για να μην πετάξεις αυτό που κρατάς. Ακόμη κι αν δεν έχει καταλάβει καν τι είναι. Και διασώζει το ‘πολύτιμο’ σκουπίδι λέγοντας σου ‘Άσε! Θα το κρατήσω εγώ.’
  • Θυμώνει έντονα ή λυπάται φοβερά αν κατά λάθος και -πολύ περισσότερο- αν εσκεμμένα πετάξεις κάποιον απ’ τους μικρούς θησαυρούς του.
  • Αποφεύγει ή αναβάλλει διαρκώς το καθάρισμα, την οργάνωση και την τακτοποίηση σ’ ένα πλαίσιο τελειομανίας ή απλώς κακής αίσθησης προγραμματισμού.
ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑΤΟΣ
1. Τα συσσωρευμένα αντικείμενα δημιουργούν συνθήκες ανυπόφορης ακαταστασίας.

2. Σημαντικά και χρήσιμα πράγματα χάνονται ή κρύβονται ανάμεσα σε σωρούς αχρείαστων άλλων.

3. Δημιουργούνται δυσκολίες σε καθημερινές δραστηριότητες όπως το μπάνιο ή το μαγείρεμα εξ’ αιτίας της συσσώρευσης.

4. Επιμέρους χώροι ή και ολόκληρα σπίτια αχρηστοποιούνται .

5. Καλλιεργούνται ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης από αλλοιωμένα τρόφιμα και σκουπίδια.

6. Διακυβεύεται η ασφάλεια και η ακεραιότητα του ατόμου και των οικείων του από τυχόν πτώσεις.

7. Ο θησαυριστής έρχεται σε διαρκείς ρήξεις με το οικογενειακό του περιβάλλον λόγω της βλαπτικής του συνήθειας.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ
    Αν και συχνά διακρίνουμε στον περίγυρό μας άτομα με τέτοιου είδους πρακτικές, ο θησαυρισμός περνά στο φάσμα της διαταραχής όταν:

– Υπάρχει έντονη δυσκολία του ατόμου να αποχωριστεί τα αντικείμενα ανεξαρτήτως της πραγματικής ή συναισθηματικής τους αξίας

– Το άτομο αισθάνεται ότι διασώζει ή έστω δεν απορρίπτει ένα αντικείμενο, όταν το αποθηκεύει

– Οι ενεργοί χώροι διαβίωσης παρεμποδίζονται εξαιτίας της συσσώρευσης

–  Οι κοινωνικοί , επαγγελματικοί ή άλλοι τομείς της ζωής πλήττονται

– Η συμπεριφορά δεν αποτελεί μέρος άλλης ιατρικής κατάστασης (πχ. συνέπεια εγκεφαλικού επεισοδίου) ή απότοκο άλλης ψυχικής νόσου (π.χ. θησαυρισμός που προκύπτει από ψευδαισθήσεις στα πλαίσια της σχιζοφρένειας ή από μειωμένη ενέργεια εξ’ αιτίας της κατάθλιψης).
Προσοχή! Στη σύγχρονη εποχή σημάδια νοσηρού θησαυρισμού μπορεί να παρατηρηθούν και σε ψηφιακό επίπεδο.
    Η θεραπεία της διαταραχής και στις δυο περιπτώσεις, απαιτεί χρόνο. Ωστόσο, εμφανίζει ιδιαίτερα ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην αλλαγή τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς του ασθενούς.

Χρύσα Βοζίκη, Ψυχολόγος-Εκπαιδευτικός
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Περιέργεια: Όταν σκαλίζουμε τα σκουπίδια των άλλων...

    Όταν λέμε περιέργεια, δεν εννοούμε βεβαίως το αγνό ενδιαφέρον του ανθρώπου στη μάθηση και γνώση
Γιατί με την τέτοιου είδους καλώς εννοούμενη «περιέργεια» αναπτύχθηκε η επιστήμη, έγιναν ανακαλύψεις, επήλθε πρόοδος στην ζωή. 
    Δεν πρόκειται ακόμη και για το ενδιαφέρον να πληροφορηθούμε για την εξέλιξη της υγείας ή της υπόθεσης, που εκκρεμεί και απασχολεί τον πλησίον μας, όταν αυτά γίνονται πάντοτε με αγάπη, διακριτικότητα και ειλικρίνεια. 
Αυτή είναι η καλή και άδολη και ωφέλιμη περιέργεια.
    Η περιέργεια με την έννοια που της δίνουμε συνήθως, είναι αδιάκριτη, άκαιρη και επίμονη απασχόληση με τις υποθέσεις των άλλων, χωρίς πραγματική ανάγκη, αλλά προς ικανοποίηση της αδυναμίας μας. 
    Είναι εξωστρέφεια και μέριμνα να πληροφορηθούμε για υποθέσεις, που δεν αφορούν εμάς, αλλά άλλους, το γείτονα και γνωστό κλπ., και για τις οποίες ίσως αυτοί επιθυμούν και προσπαθούν να μην κοινοποιηθούν. 
    Όπως επίσης περιέργεια είναι η συνεχής και αγωνιώδης απασχόληση μέχρι λεπτομερειών με γεγονότα, που συμβαίνουν στον έξω κόσμο, διαδόσεις, γεγονότα πολιτικά, οικονομικά, κλοπές, εγκλήματα, σκάνδαλα και παρόμοια. 
Είναι δε η περιέργεια, κατά τον ιερό Χρυσόστομο, πάθος ακόρεστο. «Οι πολυπράγμονες και περίεργοι», γράφει, «όσα αν μάθουσιν ουκ ίστανται. Πάθος γαρ εστι και κόρον ουκ έχει».
Αλλά είναι επόμενο με τον τρόπο αυτό, με την έντονη δηλαδή περιέργεια και την άκριτη εξωστρέφεια, να λησμονούμε τον εαυτό μας. 
Παραμελούμε καθήκοντά μας, ατομικά, οικογενειακά, επαγγελματικά…. 
Μας διαφεύγουν υποθέσεις δικές μας και θέματα δικά μας, τα οποία υπεύθυνα πρέπει εμείς να φέρουμε σε πέρας…
(...)

πηγή
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Η αλληγορία του απορριμματοφόρου

Μια μέρα βρισκόμουν σε ένα ταξί και πήγαινα στο αεροδρόμιο. Το ταξί προχωρούσε στη δεξιά λωρίδα του δρόμου, όταν ξαφνικά ένα μαύρο αυτοκίνητο πετάχτηκε από ένα χώρο στάθμευσης ακριβώς μπροστά μας.
Ο οδηγός του ταξί πάτησε το φρένο, γλίστρησε και κατάφερε να μην χτυπήσει το άλλο αυτοκίνητο για λίγα μόλις εκατοστά!
Ο οδηγός του άλλου αυτοκινήτου κούνησε το κεφάλι του και άρχισε να μας φωνάζει. Ο δικός μου οδηγός απλώς του χαμογέλασε και τον χαιρέτησε.
Ήταν πολύ φιλικός απέναντί του. Έτσι τον ρώτησα: «Γιατί το έκανες αυτό; Αυτός ο τύπος παραλίγο να καταστρέψει το αυτοκίνητό σου και να μας στείλει στο νοσοκομείο!».
Τότε εκείνος με δίδαξε κάτι που σήμερα πλέον ονομάζω
«Η αλληγορία του απορριμματοφόρου».
Ο οδηγός μου εξήγησε ότι πολλοί άνθρωποι μοιάζουν με απορριμματοφόρα.
Περιφέρονται γεμάτοι σκουπίδια, γεμάτοι πίκρα, θυμό και απογοήτευση. Καθώς τα σκουπίδια τους γίνονται όλο και περισσότερα, χρειάζονται ένα μέρος να τα πετάξουν και μερικές φορές αυτό το μέρος μπορεί να είστε κι εσείς. Μην το πάρετε όμως προσωπικά, απλώς χαμογελάστε τους, χαιρετήστε τους, ευχηθείτε τους να είναι καλά και φύγετε.
Δεν αξίζει να κουβαλάτε τα δικά τους σκουπίδια και να τα εξαπλώνετε και σε άλλους ανθρώπους στη δουλειά σας, στην οικογένειά σας ή και σε αγνώστους.

enallaktikidrasi
το βρήκαμε εδώ: antikleidi