Το «εμπορικό» πνεύμα των Εορτών

Κάθε χρόνο, καθώς πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά, αρχίζουμε να ψάχνουμε τον προσωπικό τρόπο με τον οποίο θα τα γιορτάσουμε. Στη διαδικασία αυτή υπάρχουν πολλά πράγματα που αποσπούν την προσοχή, όμως το κυριότερο παραμένει η ίδια η γιορτή των Χριστουγέννων. Μήπως πράγματι ξεχνάμε τα Χριστούγεννα;

Κάθε χρόνο όλο και από πιο νωρίς ξεκινά οι πρώτες υπενθυμίσεις ότι οι γιορτές πλησιάζουν, όταν δειλά-δειλά κάνουν την εμφάνισή τους οι χειμωνιάτικες και αμέσως μετά οι γιορτινές βιτρίνες. Μικρά βήματα, όπως η εμφάνιση των μαγαζιών με τα χριστουγεννιάτικα στολίδια, διακοσμητικά, προετοιμασίες και σχέδια για τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, όλα αυτά συντελούν στο να μας θυμίζουν ότι οι γιορτές έρχονται και ότι καλά θα κάνουμε να ανασκουμπωθούμε για να τις προϋπαντήσουμε και να τις αντιμετωπίσουμε.

Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας είναι πολύ πιθανό να ξεχάσει κανείς το νόημα των Χριστουγέννων και να αγκιστρωθεί στην πιο εμπορική τους πλευρά. Τα Χριστούγεννα είναι η κατεξοχήν γιορτή της αγάπης, της φροντίδας και του νοιαξίματος για τους άλλους. Παρόλα αυτά, πολλοί άνθρωποι φαίνεται να ξεχνούν αυτή τη σημαντικότατη πλευρά των γιορτών και να παραμένουν προσκολλημένοι στα προβλήματά τους, κάνοντας ένα μικρό διάλειμμα για να αγοράσουν δώρα ή να ακολουθήσουν τους τύπους και τις κοινωνικές συμβάσεις που απαιτούνται κατά τη διάρκεια των γιορτών.

Είναι οι άνθρωποι πιο δυστυχισμένοι; Σίγουρα, με τις σημερινές συνθήκες ζωής και απαιτήσεις, οι άνθρωποι έχουν πολλές φροντίδες, έγνοιες και σκοτούρες στο μυαλό τους και ίσως δεν είναι τόσο ευτυχισμένοι με την έννοια της απόλυτης, πηγαίας, αγνής ευτυχίας. Όταν μάλιστα οι ευκαιρίες για όμορφα, πηγαία, θετικά συναισθήματα περιορίζονται σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, όταν για παράδειγμα μια γιορτή συναισθημάτων όπως τα Χριστούγεννα εμπορευματοποιείται, τότε είναι πιθανότερο να διατηρηθεί η γενικότερη άσχημη διάθεση. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί ο άνθρωπος δε βρίσκει κάτι δυνατότερο, κάτι πιο πνευματικό και με υψηλή σημασία για να του προκαλέσει την απαραίτητη αυτή ανάταση που θα τον κάνει να αισθανθεί όμορφα μέσα από τα φυλλοκάρδια του.

Γιατί αγοράζουμε δώρα; Να μια καλή ερώτηση που θα πρέπει να κάνει καθένας στον εαυτό του τις γιορτινές αυτές ημέρες.

Αγοράζουμε δώρα γιατί θέλουμε να εντυπωσιάσουμε κάποιον;

Αγοράζουμε δώρα για να δούμε το χαμόγελο να φωτίζει το πρόσωπο του αποδέκτη του δώρου μας;

Μήπως αγοράζουμε δώρα από υποχρέωση, χωρίς να αισθανόμαστε την ανάγκη να το κάνουμε;

Ή μήπως αγοράζουμε δώρα επειδή πρόκειται για κάποιο αντικείμενο που είναι η τελευταία λέξη της μόδας και προσφέροντάς το σε κάποιον ανυψώνουμε τον εαυτό μας (δείχνουμε ότι είμαστε ενήμεροι και cool) και ταυτόχρονα εντυπωσιάζουμε και υποχρεώνουμε τον άλλον, ώστε να αισθανόμαστε ότι έχουμε το πάνω χέρι;

Οι γονείς αγοράζουν τα μεγαλύτερα/καλύτερα/ωραιότερα δώρα στα παιδιά τους, επειδή νιώθουν ενοχές για τον λίγο χρόνο που έχουν γι' αυτά και προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να ισοφαρίσουν τα πράγματα;

Τελικά αγοράζουμε δώρα για να προβάλλουμε τον εαυτό μας και να ικανοποιήσουμε τον εγωισμό μας ή αγοράζουμε δώρα πραγματικά για την χαρά της προσφοράς και για να ικανοποιήσουμε τον άλλον;

Το Πνεύμα των Χριστουγέννων Δώρα, χαρά, φροντίδα και νοιάξιμο για τους άλλους, είναι το Χριστουγεννιάτικο μήνυμα, το πραγματικό πνεύμα των γιορτών.

Μέσα από την εμπορευματοποίηση των γιορτών, η αγάπη γίνεται 'χειροπιαστή' με κάρτες και δώρα. Όταν όμως κανείς ξεχάσει το αληθινό νόημα των γιορτών, κινδυνεύει να γίνει έρμαιο των υλικών αγαθών και να χάσει την πραγματική χαρά.

Το πνεύμα των Χριστουγέννων συμβολίζει κάτι που θα πρέπει να θυμόμαστε όλο το χρόνο και όχι μόνο λίγες μέρες: να αγαπάμε και να νοιαζόμαστε για τους άλλους.

Όταν η ανταλλαγή δώρων: Φέρνει στεναχώρια αντί χαρά: πολύ πριν τις γιορτές αλλά ακόμα και την τελευταία στιγμή, σπάει κανείς το κεφάλι του για να βρει το δώρο που θα ευχαριστήσει το κάθε άτομο στη λίστα του, και πάλι δεν είναι σίγουρο αν ο αποδέκτης του δώρου θα ευχαριστηθεί. Γίνεται παρά τη θέληση του ατόμου: ο σύγχρονος κανόνας λέει ότι κάποιος μπορεί να σας υποχρεώσει κατά κάποιον τρόπο να του πάρετε δώρο αν πρώτος αυτός σας πάρει κάτι. Πρόκειται για εκβιασμό! Φέρνει δώρα τα οποία κανένας άνθρωπος στα λογικά του δεν θα αγόραζε για τον εαυτό του: Άχρηστα αντικείμενα, κακόγουστα διακοσμητικά, δώρα της τελευταίας στιγμής που δείχνουν ότι αγοράστηκαν καθαρά από υποχρέωση, χωρίς καμία σκέψη για τα γούστα ή τις ανάγκες του αποδέκτη τους. Προκαλεί εκνευρισμό: Γιατί, παρόλα αυτά, κανείς έχει να κάνει τα συνηθισμένα του ψώνια και να υποστεί συνωστισμό και σκούντημα.

Υπάρχει αντίδοτο στην εμπορευματοποίηση των Χριστουγέννων;

Βεβαίως, αρκεί κανείς να θέλει να το εντάξει στη ζωή του. Και βέβαια, δε λέει κανείς ότι θα πρέπει να σταματήσει η ανταλλαγή δώρων, το γιορτινό στόλισμα και διακοσμήσεις, οι προσκλήσεις, και η καλοπέραση. Αντίθετα, όλες αυτές οι γιορτινές πλευρές θα πρέπει να διατηρηθούν, ώστε να δίνουν μια διαφορετική διάσταση στις γιορτές και να τις κάνουν να ξεχωρίζουν από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Ωστόσο, όλες αυτές οι εκδηλώσεις θα πρέπει να νοηματοδοτούνται και να συμβαίνουν σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αναφοράς, που δεν περιορίζεται σε στείρες καταναλωτικές συνήθειες.

Καταρχήν, θα πρέπει να ξεκινήσουμε διδάσκοντας στα παιδιά για το πνεύμα των Χριστουγέννων (και συγχρόνως να το θυμόμαστε κι εμείς!). Αντί οι ερωτήσεις προς τα παιδιά να περιορίζονται στο 'τι δώρο θέλεις να σου φέρει ο Άι-Βασίλης;' ή 'τι δώρα πήρες;', θα πρέπει να διευρυνθούν και να περιέχουν κι ερωτήσεις του στυλ 'τι δώρο σκοπεύεις να κάνεις στη μαμά/μπαμπά σου;'

Μέσα από βιβλία και συζητήσεις θα πρέπει οι γονείς να δώσουν στο παιδί να καταλάβει το νόημα των Χριστουγέννων. Οι γονείς θα πρέπει να ζητήσουν από το παιδί τους να διαλέξει ένα από τα παιχνίδια του (κατά προτίμηση το αγαπημένο του)και να το χαρίσει σε κάποιο άλλο παιδάκι που το έχει ανάγκη.

Η εθελοντική εργασία και η προσφορά σε φιλανθρωπικούς σκοπούς (με χρήματα, παρουσία ή εθελοντική εργασία) είναι ένας ωραίος τρόπος για να θυμηθούν και να αισθανθούν μικροί και μεγάλοι το πνεύμα των Χριστουγέννων.

πηγή