Η μικρή ιστορία του Χαλέντ και το μεγάλο δράμα του Αφγανιστάν

«Στην Ελλάδα έμαθα την αγάπη...»

Κάθε φορά που χτυπάει το τηλέφωνο από το Αφγανιστάν, για μια στιγμή πριν το σηκώσω, το χέρι μου παγώνει. Περιμένω ν’ ακούσω πως κάποιος φίλος μου σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε σε κάποια επίθεση, πως έδιωξαν τη Σοπιρά και τα επτά παιδιά της από το βομβαρδισμένο σπίτι τους, πως κάποιος χρειάζεται χρήματα για να πάει στο γιατρό. Κι ακόμα χειρότερα, πως κάποιος σκέφτεται να έρθει, παράνομα φυσικά, στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Ακριβώς αυτό πήρε να μου πει για άλλη μια φορά ο Χαλέντ πριν λίγες μέρες σε άπταιστα ελληνικά.

Γνώρισα το νεαρό Αφγανό με το τεράστιο χαμόγελο στην Αθήνα το 2005 όταν ήταν 19 χρονών. Συμμετείχε στο πρώτο –και τελευταίο- ελληνικό πιλοτικό πρόγραμμα εθελοντικού επαναπατρισμού Αφγανών που πραγματοποίησε το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες με τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Εξωτερικών.

.............................................................................................

Όταν προσπάθησα να συναντήσω κάποια από τα 10 παιδιά στο Αφγανιστάν ένα χρόνο μετά τον επαναπατρισμό τους, είδα πως τα ίχνη πολλών είχαν χαθεί και κάποιοι μάλλον βρίσκονται στο Ιράν αν όχι πίσω στην Ευρώπη. Ο Ελχάμ εργάζεται περιστασιακά ως οδηγός στην Καμπούλ μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες να μείνει κοντά στην άρρωστη γυναίκα του στην Ινδία. Ο Χαλίλ είναι οδηγός ταξί σε μια πόλη του νότου που ελέγχεται από τους Ταλιμπάν. Ο Αμπντουλχαντί έδειχνε καταβεβλημένος από την ηπατίτιδα. Όσο για το μικρό μπακάλικο που άνοιξε στο χωριό του, οι συγχωριανοί του του χρωστάνε πάνω από 3.000 δολάρια μιας και όλοι αγοράζουν βερεσέ.

Σε όλους έλειπε κάτι. Οι μέρες που πουλούσαν μεταχειρισμένα κινητά στη Μενάνδρου...οι συνάδελφοι τους στην εταιρία κατασκευής επίπλων...Όλοι τους με ρωτούσαν ξανά και ξανά αν μπορούν να ξαναέρθουν στην Ελλάδα για να δουλέψουν. .................................................................
«Θα φύγω» μου ξαναείπε με σοβαρή φωνή προχθές. «Χρειάζομαι χρήματα για την οικογένεια μου, πάνω από 10.000 ευρώ μόνο για να τους φτιάξω το σπίτι. Πως να τα βγάλω πέρα εδώ;» Δεν είχα καμία απάντηση στο ερώτημα του. Του εξήγησα όμως πως στην Ελλάδα τώρα είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα όσον αφορά τους μετανάστες και τους πρόσφυγες. «Θα πάω στην Αγγλία. Δεν θέλω να μείνω στην Ελλάδα αυτή τη φορά. Μόνο θα περάσω. Έχω βρει κι άλλους που θέλουν να φύγουν. Και τον ξέρω τον δρόμο.» Του ξαναεξηγούσα την κατάσταση. «Θα τα καταφέρω,» μου απαντούσε.

Ο Χαλέντ πρωτοήρθε στην Ελλάδα από τον Έβρο το 2001 όταν ήταν μόλις 15. Έφυγε από το Αφγανιστάν την εποχή που ακόμα μαίνονταν ο πόλεμος μεταξύ των οπλαρχηγών και των Ταλιμπάν, λίγο πριν επικρατήσουν οι τελευταίοι. Έχασε τα ίχνη της οικογένειας του κατά τη διάρκεια μιας μάχης και αφού περιπλανήθηκε μόνος για μερικά χρόνια σε Πακιστάν, Ιράν και Τουρκία, κατέληξε παράνομα στην Ελλάδα.

Το μοναδικό του όνειρο όταν επέστρεψε στο Αφγανιστάν ήταν να ξαναβρεί τη χαμένη οικογένεια του. Ένα όνειρο που τελικά επισκιάστηκε αμέσως από την πολύ σκληρή πραγματικότητα της ίδιας του της χώρας, όπου ο πόλεμος συνεχίζει να σκοτώνει ανθρώπους, όνειρα κι ελπίδες μαζί. Κι αυτή η πραγματικότητα του επιβάλλει να την αποχωριστεί ξανά.

Γνωρίζει πολύ καλά τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στις ελληνικές γειτονιές με τους μετανάστες –νόμιμους και μη- καθώς και τα νέα σκληρά μέτρα που ετοιμάζονται για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης. Όμως δεν έχει άλλο τρόπο.

Τα λόγια του όταν μιλάει για την Ελλάδα –πάντα σε άπταιστα ελληνικά- συνεχίζουν να ξεχειλίζουν αγάπη. Μια αγάπη που πρωτοκατάλαβα κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξη μας στο Πακιστάν, εκείνο το Σεπτέμβριο του 2006. Στην Ελλάδα δεν ήταν μόνο ότι έμαθε τα ελληνικά, μου είχε πει όταν τον ρώτησα τι έμαθε στη χώρα μας και συνέχισε. 

«Στην Ελλάδα έμαθα την αγάπη...»

Κάποια ονόματα έχουν αλλάξει για λόγους προστασίας.

Της Φιλιώς Π. Κοντραφούρη

περισσότερα εδώ

Αντιγόνη Μεταξά - Κροντηρά, η «θεία Λένα» και η «Ώρα του παιδιού» (1942-1981)

Η «θεία Λένα» με τα κυματιστά μαλλιά και τα γαλανά μάτια πήρε στη συντροφιά της τα Ελληνόπουλα στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, για να τα αφήσει, ενηλίκους πια, το 1971.

Άρχισε να συνεργάζεται με τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθηνών το 1936. Την «Ώρα του παιδιού» την ανέλαβε έξι χρόνια αργότερα και από τότε δεν σταμάτησε να δημιουργεί νέες εκπομπές για κάθε ηλικία, από τη νηπιακή ως και την εφηβική».

Εξαιρετική ηθοποιός στο «Θέατρο Τέχνης» του Σπύρου Μελά και στον θίασο Βεάκη η Αντιγόνη Μεταξά - Κροντηρά ιδρύει προπολεμικά τον πρώτο μόνιμο παιδικό θεατρικό οργανισμό που «λειτούργησε αδιάλειπτα ως την Κατοχή», ενώ το ταλέντο της διοχετεύεται μετά τον πόλεμο και στη συγγραφή βιβλίων για παιδιά, σε εκθέσεις και σε διαγωνισμούς. «Έχω πάντα στο μυαλό μου την εικόνα της», συνεχίζει η κυρία Κροντηρά - Κατσούφη, «θυμάμαι τα παιχνίδια μας, τις ώρες που περνούσαμε μαζί στους ραδιοθαλάμους... Μου έκαναν πάντοτε εντύπωση οι πρωτοποριακές ιδέες και ο δυναμισμός της. Ήταν από τις πρώτες γυναίκες που τόλμησαν να κρατήσουν το πατρικό τους όνομα πλάι στο όνομα του συζύγου τους».

Τόσο το «Μεταξά» όμως όσο και το «Κροντηρά» έμελλε να ξεχαστούν.  

Για τους μικρούς της φίλους ήταν πάντα η «θεία Λένα». «Η ιδέα για το νέο της όνομα ανήκε στον Γιάννη Βουλπιώτη, τότε διευθυντή του ΕΙΡ, και στον σύζυγό της, τον ραδιοσκηνοθέτη Κώστα Κροντηρά. Δόθηκε σε αντιπαράθεση με τη "θεία Μπέρτα" του γερμανικού ραδιοφώνου και με το δεδομένο ότι ο πατέρας της ονομαζόταν Κωνσταντίνος».

Από τα τέλη της δεκαετίας του '60 και ως τον θάνατό της το πρωινό της 16-10-1971, η «καλημέρα» της γέμιζε τα πρωινά μας από την ΥΕΝΕΔ.

Παρόλα αυτά η Θεία Λένα και οι εκπομπές της σε επανάληψη συντρόφευσαν για ακόμα 10 χρόνια από τον θάνατο της τις επόμενες γενιές κάθε ημέρα στις 9:00 το πρωί...

Άφησε τα Θαύματα ν’ αντικαταστήσουν όλες τις πικρίες…

Δεν ξέρω εσείς, αλλά εμένα πάντα μ’ εκνευρίζουν οι άνθρωποι που προσπαθούν να εισβάλλουν στον προσωπικό μου χώρο! Ιδίως όταν είναι άνθρωποι που αγαπώ, ή της οικογένειάς μου.

Συνήθως απ’ αυτούς δεν γίνεται κάτι τέτοιο;

Όταν λέω προσωπικό χώρο, δεν εννοώ το δωμάτιό μου. Εννοώ όταν επεμβαίνουν στη ζωή μου και θέλουν να μου επιβάλλουν την δική τους θέληση. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με την μορφή προστασίας, ή ζήλιας.

Προσπαθώ να μην αφήνω κάτι τέτοιο να επηρεάζει την προσωπική μου γαλήνη και τα αποτελέσματα των προσπαθειών μου, με το χρόνο και την πνευματική αναζήτηση, έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Αλλά υπάρχει μέσα μου μια φωνίτσα που διαρκώς διαμαρτύρεται. Γιατί να θέλουν να το κάνουν αυτό σε μένα, δεν μου έχουν εμπιστοσύνη; Δεν εκτιμούν την ακεραιότητά μου, την ειλικρίνειά μου; Και αρχίζει ένας σιωπηλός διάλογος που ποτέ δεν καταλήγει πουθενά.

Γιατί να είναι έτσι οι άνθρωποι; Γιατί συνεχώς να παραπονούνται και να γκρινιάζουν; Γιατί ασχολούνται μαζί μου; Εγώ τους πειράζω;

Αφού είμαι τόσο καλός άνθρωπος!

Κι εγώ τώρα τι κάνω;

Μήπως γκρινιάζω; Μήπως κάνω συλλογή από πικρίες;

Ωχ! Άντε πάλι!

Γιατί να με νοιάζει για τους άλλους;

Το Μάθημα 78 στα Μαθήματα Θαυμάτων λέει: «Αφήστε τα θαύματα ν’ αντικαταστήσουν τις πικρίες».

Αυτό το μάθημα μου υπενθυμίζει ότι δεν υπάρχει τίποτα έξω από μένα, και εγώ μόνο είμαι αυτή που χρειάζομαι βοήθεια και διόρθωση. Κανένας άλλος. Μόνο εγώ.

«Σήμερα ας προσπαθήσουμε να πάμε πέρα από τις πικρίες. Πρώτα ας ξεκινήσουμε συνειδητοποιώντας ότι κάθε επιλογή είναι ανάμεσα σε ένα θαύμα ή σε μια πικρία».

Αν είμαι στενοχωρημένη, κουρασμένη ή μπερδεμένη, εγώ το προκαλώ στον εαυτό μου. Εγώ είμαι αυτή που κρατώ τον εαυτό μου στην κόλαση, νομίζοντας ότι οι άλλοι άνθρωποι μου κάνουν πράγματα. Κανένας δεν μου κάνει τίποτα. Εγώ το κάνω στον εαυτό μου. Το Φως είναι γύρω μου, αλλά εγώ επιλέγω να μην το βλέπω.

«Σήμερα θα επιχειρήσουμε να δούμε τον Υιό του Θεού. Δεν θα αφήσουμε τον εαυτό μας να είναι τυφλός προς αυτόν∙ δεν θα δούμε σ’ αυτόν τις πικρίες και τα παράπονά μας. Έτσι αντιστρέφεται ο τρόπος που βλέπει ο κόσμος, καθώς κοιτάζουμε προς την αλήθεια, μακριά από το φόβο. Θα επιλέξουμε έναν άνθρωπο που έχουμε χρησιμοποιήσει σαν στόχο για τις πικρίες και τα παράπονά μας, θα παραμερίσουμε τις πικρίες και τα παράπονα και θα τον κοιτάξουμε. Ίσως να είναι κάποιος που φοβάσαι ή και μισείς∙ ή μπορεί και κάποιον που νομίζεις ότι αγαπάς και σε έχει θυμώσει∙ κάποιον, ίσως, που θεωρείς φίλο, αλλά μερικές φορές τον βλέπεις δύστροπο ή δύσκολο να τον ευχαριστήσεις, απαιτητικό, εκνευριστικό ή αναληθή ως προς το ιδανικό που θα έπρεπε να υιοθετήσει για τον εαυτό του, σύμφωνα με τον ρόλο που εσύ του έχεις αναθέσει»

«Ξέρεις ποιον να διαλέξεις, το όνομά του ήδη πέρασε από το μυαλό σου. Θα είναι αυτός από τον οποίον θα ζητήσουμε να σου αποκαλυφθεί ο Υιό του Θεού. Βλέποντάς τον πέρα από τα παράπονα και τις πικρίες που του καταλογίζεις, θα μάθεις ότι αυτό που βρίσκεται κρυμμένο όταν δεν τον έβλεπες πραγματικά είναι εκεί, όπως σε όλους, και μπορείς να το δεις.»

Εντάξει! Εύκολο! Εγώ τον βρήκα κιόλας! Εσείς;

Τώρα ας τον κρατήσω στο μυαλό μου και ας του κάνω μια «ανασκόπηση».

«Ξαναδές τα σφάλματά του, τις δυσκολίες που είχες μαζί του, τον πόνο που σου προκάλεσε, την αμέλειά του, καθώς και όλα τα μικρά και τα μεγάλα δεινά που σου προξένησε. Δες το σώμα του με τα ελαττώματα και τις χάρες, και σκέψου τα λάθη του, ακόμα και τις ‘αμαρτίες’ του»

Το έκανα! Εσείς;

Τώρα ας προσπαθήσω να τον δω διαφορετικά.

«Ας ζητήσουμε από το Αυτόν ο Οποίος γνωρίζει αυτόν τον Υιό του Θεού στην πραγματικότητα του και την αλήθεια του, να μπορέσουμε να τον κοιτάξουμε με διαφορετικό τρόπο, και να δούμε τον σωτήρα μας να λάμπει με το φως της αληθινής συγχώρεσης. Το ζητούμε από Αυτόν στο όνομα του Πατέρα και του Υιού, του ιερού όπως Αυτός.

Ας δω τον σωτήρα μου σ’ αυτόν που Εσύ όρισες να με οδηγήσει στο θείο φως μέσα στο οποίο στέκεται, ώστε να ενωθώ μαζί του.»

Τώρα όσο σκέφτομαι αυτόν που με πίκρανε, αφήνω το νου μου να δει το φως πέρα από τις πικρίες μου.

Η δουλειά μου δεν είναι να τον διορθώσω. Η δουλειά μου είναι να τον αποδεχτώ και ν’ αναγνωρίσω την αλήθεια. Είναι ο σωτήρας μου, παρά τα φαινόμενα.

Η δουλειά μου είναι:

«Ησύχασε, και κοίταξε τον λαμπερό σωτήρα σου. Καμία σκοτεινή πικρία δεν επισκιάζει το φως του τώρα».

Δεν καταλαβαίνω την συμπεριφορά του, αλλά δεν πειράζει. Δεν είναι απαραίτητο!

Το μόνο που χρειάζεται είναι να συνειδητοποιήσω ότι ο σωτήρας μου βρίσκεται εκεί, μέσα σ’ αυτόν που με έχει απογοητεύσει.

Συνεχίζω να επιθυμώ να υπήρχε κάτι να κάνω για να τον βοηθήσω να ξεπεράσει την σύγχυσή του.

Ίσως αν κάνω αυτό το μάθημα σωστά, αυτό να είναι το «κάτι» που μπορώ να κάνω. Να βλέπω πέρα από την μορφή και στη θέση της πικρίας έρχεται το θαύμα!

Η σύγχυσή μου για τη σύγχυση κάποιου άλλου είναι η σύγχυση του κόσμου.

Θα αφήσω τα θαύματα ν’ αντικαταστήσουν τις πικρίες…..