Είναι δεκάδες οι φορές που κάποιος γονιός μου είπε ότι το παιδί του έχει «μαθησιακές δυσκολίες»
Μια από τις μεγάλες χαρές που έχουμε οι εκπαιδευτικοί
είναι ότι κάθε χρόνο συναντάμε πολλά και διαφορετικά παιδιά. Κάθε παιδί
είναι μια νέα πρόκληση και πρόσκληση για να γίνουμε καλύτεροι δάσκαλοι.
Τι ωραιότερο από αυτό;
Πολύ συχνά, το παιδί έχει ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες. Όταν υπάρχει διάγνωση από τους αρμόδιους φορείς όλα καλά. Αν είμαστε στον δημόσιο τομέα, συνήθως υπάρχουν ειδικοί παιδαγωγοί που βοηθούν. Αν είμαστε του ιδιωτικού τομέα, τους παραπέμπουμε σε συναδέλφους ειδικούς παιδαγωγούς και η ιστορία τελειώνει. Αμ δε!
Είναι δεκάδες οι φορές που κάποιος γονιός μου είπε ότι το παιδί του έχει «μαθησιακές δυσκολίες», χωρίς να υπάρχει επίσημη διάγνωση. Αν δεν έχεις διάγνωση, αν δεν θέλεις διάγνωση, αν δεν σε πολυνοιάζει βρε αδερφέ να καταλάβεις, αλλά κάτι πρέπει να πεις η φράση κλειδί είναι μια: «το παιδί έχει μαθησιακές δυσκολίες». Τι είδους; Τι βαθμού σοβαρότητας; Ποια προσέγγιση είναι η ενδεδειγμένη; Κανείς δεν ξέρει αλλά περιμένει από εσένα να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις.
Από την άλλη, είναι μεγάλος ο αριθμός των γονιών που κάνουν «διάγνωση» στα παιδιά από μόνοι τους και ταυτόχρονα αρνούνται την θεραπεία. Είναι ακόμα μεγαλύτερος ο αριθμός των γονιών που δεν δέχεται να ακούσει ούτε σαν υπονοούμενο ότι το παιδί του έχει εξειδικευμένες μαθησιακές ανάγκες. Μην αναφερθώ καν σε αυτούς που έχουν την διάγνωση αλλά αρνούνται να δεχτούν θεραπεία για «να μην νιώθει διαφορετικό το παιδί». Αυτή η τελευταία κατηγορία γονιών αναζητά παιδαγωγούς γενικής αγωγής για ιδιαίτερα και επιμένει να ανέβουν οι βαθμοί πάση θυσία. Θεωρούν ότι το παιδί τους είναι λίγο αργό, μπορεί και λίγο τεμπελάκι, αλλά έλα μωρέ με βοήθεια στο σπίτι θα τα καταφέρει, όπως τόσα και τόσα παιδιά. Αρνούνται να δεχτούν οτι το παιδί έχει κάποιους περιορισμούς οι οποίοι δεν θα αρθούν με μαγικό τρόπο αλλά μόνο με συγκεκριμένη βοήθεια από εξειδικευμένους ανθρώπους.
Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί δυστυχώς βλέπουν τα παιδιά τους ως προέκταση του εαυτού τους και θεωρούν ότι αν αποδεχθούν το πρόβλημα, είναι σαν παραδοχή προσωπικής τους αποτυχίας. Νιώθουν οτι δεν έκαναν ό,τι μπορούσαν ή ότι φταίνε αυτοί με κάποιον τρόπο και έτσι παραδομένοι στην άρνηση τους αρνούνται να ζητήσουν βοήθεια και τότε πράγματι, δεν κάνουν όσα θα μπορούσαν.
Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικής ικανότητας. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και μπορεί να συνυπάρχουν με προβλήματα συμπεριφοράς, κοινωνικής αλληλεπίδρασης ή σοβαρότερες καταστάσεις μειονεξίας οπως αισθητηριακή βλάβη, νοητική καθυστέρηση και συναισθηματικές διαταραχές. Όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ δύσκολο όχι μόνο να αντιληφθείς ότι κάτι συμβαίνει, αλλά ακόμα και να βρεις τους σωστούς ειδικούς ή να κατανοήσεις επακριβώς την διάγνωση.
Οι γονείς συχνά αισθάνονται θυμό και απογοήτευση όταν ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους έχει κάποια δυσκολία. Οι άνθρωποι αποκτούν παιδιά γεμάτοι όνειρα και προσδοκίες, οπότε δεν είναι εύκολη η συνειδητοποίηση ότι το παιδί τους δεν είναι όπως όλα τα υπόλοιπα. Οι αντιδράσεις των γονιών συχνά είναι δυσανάλογες της διάγνωσης και ο βασικός λόγος είναι η ματαίωση που βιώνουν. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί ζητούν διαρκώς νέες διαγνώσεις ή αναπτύσσουν ακόμα και άρνηση.
Μετά την αρχική προσαρμογή, οι γονείς προσπαθούν να κατανοήσουν την αιτία και να βρουν εξειδικευμένη βοήθεια. Στην περίπτωση της αποδοχής, οι γονείς μαθαίνουν να εστιάζουν στα θετικά, χαίρονται ειλικρινά με την πρόοδο και δεν επικεντρώνονται στην αποτυχία. Δυστυχώς, είναι πάμπολλες οι περιπτώσεις που οι γονείς προβάλλουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις που εμποδίζουν την μέγιστη ανάπτυξη του παιδιού. Πιέζουν για τάχιστη βελτίωση των βαθμών και αναμένουν άμεσα, θεαματικά αποτελέσματα από την αρχή των θεραπειών. Άλλοι, κατεβάζουν στο ελάχιστο τις προσδοκίες τους, επιβραβεύουν το οτιδήποτε με υπερβολικά θετικά σχόλια και έτσι το παιδί μειώνει τις προσπάθειες ή παρατούν το παιδί στην μοίρα του θεωρώντας το «καμένο χαρτί».
Μια από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις που μου έτυχαν ήταν για ένα έφηβο παιδί με «προβλήματα στα μαθήματα», τα οποία μάλιστα η μητέρα απέδιδε στους κακούς καθηγητές του σχολείου. Το παιδί ήταν ξεκάθαρα στο φάσμα του αυτισμού αλλά η μαμά δεν ήθελε να το δεχθεί. Για άλλο παιδί μου έχουν πει ότι «δυσκολεύεται λίγο στη έκθεση» και όταν είδα τετράδιο, η κάθε πρόταση του ήταν γεμάτη ανεστραμμένα γράμματα και χαμένες συλλαβές. Κουβέντα για μαθησιακές δυσκολίες, απέδιδαν τα προβλήματα στο ότι βιάζεται. Μου έχει τύχει μαθητής με βαρβάτη διάγνωση, οι γονείς του οποίου για χρόνια μου έλεγαν ξανά και ξανά πόσο στεναχωριούνται που δεν τα καταφέρνει. Στις προτάσεις μου για συμβουλή ειδικών, συναντούσα τοίχο. Η λίστα δεν έχει τελειωμό.
Έχω αμέριστη κατανόηση για τους γονείς. Δεν είναι εύκολο να παραδεχθείς οτι το παιδί σου δεν είναι «τέλειο» ή ότι πρέπει να δαπανηθεί πολύς χρόνος, χρήμα και κόπος για κάτι που πολλοί θεωρούν αυτονόητο. Δεν είναι εύκολο να παραδεχθείς οτι το παιδί έχει προβλήματα συμπεριφοράς, συναισθηματική ανωριμότητα, μαθησιακές δυσκολίες, ψυχολογικά προβλήματα, ακόμα και διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
Παρόλη την συμπάθεια προς τους γονείς όμως, είναι υποχρέωση του εκπαιδευτικού να δώσει αντικειμενική πληροφόρηση και σταθερή υποστήριξη ώστε να κατευθύνει τους γονείς στην επιλογή των κατάλληλων υπηρεσιών και στην λήψη σωστών εκπαιδευτικών αποφάσεων. Ο νόμος εξασφαλίζει την συμμετοχή των γονέων στις εκπαιδευτικές αποφάσεις για το παιδί τους. Οι γονείς παίρνουν την τελική απόφαση για τις θεραπείες, οι γονείς υπογράφουν για να μπει σε τμήμα ένταξης ή για να έχει παράλληλη στήριξη ή να φοιτήσει σε ειδικό σχολείο.
Επίσης, οι γονείς θεωρούνται σημαντικότατο κομμάτι για την ανάπτυξη και εφαρμογή του εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος που ορίζουν οι ειδικοί παιδαγωγοί και θεραπευτές. Είναι αποδεδειγμένο πως η καλή συνεργασία γονιών και εκπαιδευτικής ομάδας, αυξάνει την θετική στάση του παιδιού και οι παρεμβάσεις καθίστανται αποτελεσματικότερες. Οι γονείς όμως είναι άνθρωποι και κάνουν λάθη, οπότε εμείς οι δάσκαλοι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε λέγοντας «εγώ τα είπα, αφού δεν καταλαβαίνουν τι να κάνω;». Ξαναπές τα!
Πολύ συχνά, το παιδί έχει ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες. Όταν υπάρχει διάγνωση από τους αρμόδιους φορείς όλα καλά. Αν είμαστε στον δημόσιο τομέα, συνήθως υπάρχουν ειδικοί παιδαγωγοί που βοηθούν. Αν είμαστε του ιδιωτικού τομέα, τους παραπέμπουμε σε συναδέλφους ειδικούς παιδαγωγούς και η ιστορία τελειώνει. Αμ δε!
Είναι δεκάδες οι φορές που κάποιος γονιός μου είπε ότι το παιδί του έχει «μαθησιακές δυσκολίες», χωρίς να υπάρχει επίσημη διάγνωση. Αν δεν έχεις διάγνωση, αν δεν θέλεις διάγνωση, αν δεν σε πολυνοιάζει βρε αδερφέ να καταλάβεις, αλλά κάτι πρέπει να πεις η φράση κλειδί είναι μια: «το παιδί έχει μαθησιακές δυσκολίες». Τι είδους; Τι βαθμού σοβαρότητας; Ποια προσέγγιση είναι η ενδεδειγμένη; Κανείς δεν ξέρει αλλά περιμένει από εσένα να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις.
Από την άλλη, είναι μεγάλος ο αριθμός των γονιών που κάνουν «διάγνωση» στα παιδιά από μόνοι τους και ταυτόχρονα αρνούνται την θεραπεία. Είναι ακόμα μεγαλύτερος ο αριθμός των γονιών που δεν δέχεται να ακούσει ούτε σαν υπονοούμενο ότι το παιδί του έχει εξειδικευμένες μαθησιακές ανάγκες. Μην αναφερθώ καν σε αυτούς που έχουν την διάγνωση αλλά αρνούνται να δεχτούν θεραπεία για «να μην νιώθει διαφορετικό το παιδί». Αυτή η τελευταία κατηγορία γονιών αναζητά παιδαγωγούς γενικής αγωγής για ιδιαίτερα και επιμένει να ανέβουν οι βαθμοί πάση θυσία. Θεωρούν ότι το παιδί τους είναι λίγο αργό, μπορεί και λίγο τεμπελάκι, αλλά έλα μωρέ με βοήθεια στο σπίτι θα τα καταφέρει, όπως τόσα και τόσα παιδιά. Αρνούνται να δεχτούν οτι το παιδί έχει κάποιους περιορισμούς οι οποίοι δεν θα αρθούν με μαγικό τρόπο αλλά μόνο με συγκεκριμένη βοήθεια από εξειδικευμένους ανθρώπους.
Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί δυστυχώς βλέπουν τα παιδιά τους ως προέκταση του εαυτού τους και θεωρούν ότι αν αποδεχθούν το πρόβλημα, είναι σαν παραδοχή προσωπικής τους αποτυχίας. Νιώθουν οτι δεν έκαναν ό,τι μπορούσαν ή ότι φταίνε αυτοί με κάποιον τρόπο και έτσι παραδομένοι στην άρνηση τους αρνούνται να ζητήσουν βοήθεια και τότε πράγματι, δεν κάνουν όσα θα μπορούσαν.
Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται σε μια ανομοιογενή ομάδα διαταραχών οι οποίες εκδηλώνονται με σημαντικές δυσκολίες στην πρόσκτηση και χρήση ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικής ικανότητας. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και μπορεί να συνυπάρχουν με προβλήματα συμπεριφοράς, κοινωνικής αλληλεπίδρασης ή σοβαρότερες καταστάσεις μειονεξίας οπως αισθητηριακή βλάβη, νοητική καθυστέρηση και συναισθηματικές διαταραχές. Όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ δύσκολο όχι μόνο να αντιληφθείς ότι κάτι συμβαίνει, αλλά ακόμα και να βρεις τους σωστούς ειδικούς ή να κατανοήσεις επακριβώς την διάγνωση.
Οι γονείς συχνά αισθάνονται θυμό και απογοήτευση όταν ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους έχει κάποια δυσκολία. Οι άνθρωποι αποκτούν παιδιά γεμάτοι όνειρα και προσδοκίες, οπότε δεν είναι εύκολη η συνειδητοποίηση ότι το παιδί τους δεν είναι όπως όλα τα υπόλοιπα. Οι αντιδράσεις των γονιών συχνά είναι δυσανάλογες της διάγνωσης και ο βασικός λόγος είναι η ματαίωση που βιώνουν. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί ζητούν διαρκώς νέες διαγνώσεις ή αναπτύσσουν ακόμα και άρνηση.
Μετά την αρχική προσαρμογή, οι γονείς προσπαθούν να κατανοήσουν την αιτία και να βρουν εξειδικευμένη βοήθεια. Στην περίπτωση της αποδοχής, οι γονείς μαθαίνουν να εστιάζουν στα θετικά, χαίρονται ειλικρινά με την πρόοδο και δεν επικεντρώνονται στην αποτυχία. Δυστυχώς, είναι πάμπολλες οι περιπτώσεις που οι γονείς προβάλλουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις που εμποδίζουν την μέγιστη ανάπτυξη του παιδιού. Πιέζουν για τάχιστη βελτίωση των βαθμών και αναμένουν άμεσα, θεαματικά αποτελέσματα από την αρχή των θεραπειών. Άλλοι, κατεβάζουν στο ελάχιστο τις προσδοκίες τους, επιβραβεύουν το οτιδήποτε με υπερβολικά θετικά σχόλια και έτσι το παιδί μειώνει τις προσπάθειες ή παρατούν το παιδί στην μοίρα του θεωρώντας το «καμένο χαρτί».
Μια από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις που μου έτυχαν ήταν για ένα έφηβο παιδί με «προβλήματα στα μαθήματα», τα οποία μάλιστα η μητέρα απέδιδε στους κακούς καθηγητές του σχολείου. Το παιδί ήταν ξεκάθαρα στο φάσμα του αυτισμού αλλά η μαμά δεν ήθελε να το δεχθεί. Για άλλο παιδί μου έχουν πει ότι «δυσκολεύεται λίγο στη έκθεση» και όταν είδα τετράδιο, η κάθε πρόταση του ήταν γεμάτη ανεστραμμένα γράμματα και χαμένες συλλαβές. Κουβέντα για μαθησιακές δυσκολίες, απέδιδαν τα προβλήματα στο ότι βιάζεται. Μου έχει τύχει μαθητής με βαρβάτη διάγνωση, οι γονείς του οποίου για χρόνια μου έλεγαν ξανά και ξανά πόσο στεναχωριούνται που δεν τα καταφέρνει. Στις προτάσεις μου για συμβουλή ειδικών, συναντούσα τοίχο. Η λίστα δεν έχει τελειωμό.
Έχω αμέριστη κατανόηση για τους γονείς. Δεν είναι εύκολο να παραδεχθείς οτι το παιδί σου δεν είναι «τέλειο» ή ότι πρέπει να δαπανηθεί πολύς χρόνος, χρήμα και κόπος για κάτι που πολλοί θεωρούν αυτονόητο. Δεν είναι εύκολο να παραδεχθείς οτι το παιδί έχει προβλήματα συμπεριφοράς, συναισθηματική ανωριμότητα, μαθησιακές δυσκολίες, ψυχολογικά προβλήματα, ακόμα και διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
Παρόλη την συμπάθεια προς τους γονείς όμως, είναι υποχρέωση του εκπαιδευτικού να δώσει αντικειμενική πληροφόρηση και σταθερή υποστήριξη ώστε να κατευθύνει τους γονείς στην επιλογή των κατάλληλων υπηρεσιών και στην λήψη σωστών εκπαιδευτικών αποφάσεων. Ο νόμος εξασφαλίζει την συμμετοχή των γονέων στις εκπαιδευτικές αποφάσεις για το παιδί τους. Οι γονείς παίρνουν την τελική απόφαση για τις θεραπείες, οι γονείς υπογράφουν για να μπει σε τμήμα ένταξης ή για να έχει παράλληλη στήριξη ή να φοιτήσει σε ειδικό σχολείο.
Επίσης, οι γονείς θεωρούνται σημαντικότατο κομμάτι για την ανάπτυξη και εφαρμογή του εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος που ορίζουν οι ειδικοί παιδαγωγοί και θεραπευτές. Είναι αποδεδειγμένο πως η καλή συνεργασία γονιών και εκπαιδευτικής ομάδας, αυξάνει την θετική στάση του παιδιού και οι παρεμβάσεις καθίστανται αποτελεσματικότερες. Οι γονείς όμως είναι άνθρωποι και κάνουν λάθη, οπότε εμείς οι δάσκαλοι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε λέγοντας «εγώ τα είπα, αφού δεν καταλαβαίνουν τι να κάνω;». Ξαναπές τα!
ampa.lifo.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι
No comments:
Post a Comment