Το παιδί δεν πρέπει να ακούει προσβολές γιατί μόνο έτσι θα μάθει να σέβεται τον εαυτό του

Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, αλλά ακόμα θυμάμαι την μητέρα μιας συμμαθήτριάς μου απ’ το σχολείο. Μπορεί να μην θυμάμαι καλά το πρόσωπό της ωστόσο την συμπεριφορά της απέναντι στην κόρη της, δεν την ξέχασα ποτέ! Και μόνο  όταν έκανα δικά μου παιδιά συνειδητοποίησα το γιατί.
Για την μαμά της, η συμμαθήτριά μου ήταν πάντα «μπουμπούνας», δεν είχε κοινωνικές δεξιότητες και δεν ήταν τόσο έξυπνη όσο η αδερφή της. Οι χαρακτηρισμοί και οι προσβολές του τύπου «Μα καλά, χαζή είσαι;» ήταν πολύ συνηθισμένες. Με τον καιρό το κορίτσι κλεινόταν όλο και περισσότερο στον εαυτό του, φοβόταν να μιλήσει και δεν είχε κανένα ίχνος αυτοπεποίθησης. Αυτού του είδους η λεκτική επίθεση την έκανε στο τέλος να νιώθει «λίγη».

Οι προσβολές πραγματικά μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού και μελλοντικά να του δημιουργήσουν αισθήματα κατωτερότητας και να πλήξουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή του.

Το να είμαστε αυστηροί όταν πρόκειται να συνετίσουμε τα παιδιά μας είναι τελείως διαφορετικό από το να τα προσβάλλουμε.Για παράδειγμα είναι φυσιολογικό να απαιτήσουμε απ΄ το παιδί να σταματήσει να ενοχλεί ή να συμπεριφέρεται λανθασμένα. Ωστόσο το να του φωνάξουμε ή να τον χαρακτηρίσουμε με υποτιμητικά επίθετα είναι προβληματικό.

Τι θεωρείται ωστόσο ως προσβολή;

• Τα υποτιμητικά επίθετα: «Είσαι χαζό / βλαμμένο / καθυστερημένο… κ.α.»
• Ο συναισθηματικός εκβιασμός: «Με ντροπιάζεις. Απογοητεύομαι από σένα»
• Οι συγκρίσεις: «Μακάρι να έμοιαζες έστω και λίγο στην αδερφή σου»
• Η κριτική μπροστά σε όλους: «Είναι ο χειρότερος μαθητής στην τάξη του»
• Η απόρριψη: «Φύγε, δεν θέλω να σε βλέπω!»

Μπορεί αυτές οι κουβέντες να μην πονούν όσο η σωματική βία, ωστόσο τα σημάδια που αφήνουν στην ψυχοσύνθεση ενός παιδιού προκαλούν ανεπανόρθωτη ζημιά στο παιδί αλλά και στην σχέση μας μαζί του. Συγκεκριμένα προκαλεί:

Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Όταν κριτικάρουμε ένα παιδί για την εμφάνιση, τις πράξεις ή τις επιδόσεις του, τότε αναπτύσσει προσωπικότητα με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Όταν εμείς οι ίδιοι δεν καλλιεργούμε από την αρχή την αυτοεκτίμηση του παιδιού μας, δύσκολα θα βρεθεί κάποιος άλλος να το κάνει στη θέση μας. Όταν όμως τους δίνουμε την ενθάρρυνση και τα «μπράβο» που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής τότε, μεγαλώνουμε δυναμικούς ενήλικες που θα απαιτούν πάντα από τους άλλους να τους φέρονται με σεβασμό.

Ανυπακοή

Όταν το παιδί έχει μάθει να ακούει υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς είναι πολύ πιθανόν στην εφηβεία να επαναστατήσει και να γίνει ατίθασο. Με αυτόν τον τρόπο αντιδράει στην κακή συμπεριφορά μας απέναντί του. Μάλιστα, δεν είναι απίθανο μεγαλώνοντας να στραφεί στην χρήση απαγορευμένων ουσιών για παρηγοριά, αφού νιώθει μη αποδεκτό και αγαπητό από τον περίγυρό του.

Επιθετικότητα

Η βία φέρνει βία. Ένα παιδί που έχει μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον με λεκτική και συναισθηματική βία, δύσκολα θα ξεφύγει από αυτό το μοτίβο στην ενήλικη ζωή του. Γιατί πολύ απλά αυτό θα έχει μάθει απ’ το σπίτι του.

Κακή σχέση με τον γονέα

Ο σεβασμός δεν είναι μόνο υποχρέωση των παιδιών. Κερδίζεται και από τις δυο πλευρές. Όταν τα προσβάλλουμε, τα απομακρύνουμε από κοντά μας. Πώς μπορεί να σε εμπιστευτεί κάποιος, όταν έχει συνηθίσει να τον αποκαλείς βλάκα ή χαζό;

Ναι στα όρια, όχι στην υποτίμηση

Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να βάζουμε όρια στα παιδιά μας. Όταν το κάνουμε, όμως, πρέπει να μπαίνουμε στη θέση τους. Όταν τα παιδιά νιώθουν ότι τα καταλαβαίνουμε, είναι πολύ πιο πρόθυμα να αποδεχτούν τα όριά μας. Ο γονιός που επισημαίνει διαρκώς στο παιδί, ότι μπορεί να κάνει τα αδύνατα δυνατά, του δίνει τα εφόδια για να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και να γίνει δυνατό. Όταν, όμως, ο γονιός ασκεί αρνητική κριτική στα παιδιά του, τα λόγια ή οι πράξεις του μεταφράζονται ως υποτίμηση και έλλειψη στήριξης. Και εμείς δεν θέλουμε κάτι τέτοιο.

ΠΗΓΗ: mama365.gr
newsitamea.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι