Πλενόμενες οικολογικές πάνες

Ο ερχομός ενός μωρού προσφέρει πολλή μεγάλη χαρά στην οικογένειά του, συνοδεύεται όμως πάντα με πολλαπλά έξοδα, μερικά από τα οποία όπως τα εξανθρωποποιημένα γάλατα και οι πάνες του, γίνονται στην εποχή μας κάποιες φορές για αρκετούς δυσβάσταχτα.

Σαν παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας και δουλεύοντας αποκλειστικά με βρέφη και μικρά παιδιά, άκουγα πολύ συχνά τις μεγαλύτερες σε ηλικία συνάδελφους, να αναφέρονται στις πλενόμενες πάνες που χρησιμοποιούσαν παλιότερα στον εργασιακό μας χώρο. 

Τα σχόλια δεν ήταν καθόλου ευνοϊκά για αυτού του είδους τις πάνες, που ήταν παρόμοιες με αυτές που χρησιμοποιούσαν οι γιαγιάδες και οι μαμάδες  μας. Τρίγωνα, πετσέτες, πανιά, παραμάνες και ακόμα η δυσοσμία και οι  διαρροές αποτελούσαν στοιχεία για αρνητικά σχόλια  που συνόδευαν την κάθε συζήτηση.

Ανακούφιση και ξεκούραση ένιωσαν όλες οι συνάδελφοι όταν ήρθαν οι πάνες μιας χρήσεως. Τις φοράς, στο παιδί, λερώνονται, τις πετάς και ξενοιάζεις και ούτε οσμές, ούτε τίποτα. Το μόνο αρνητικό που διαπιστώθηκε ήταν τα δερματικά στην γεννητική περιοχή των παιδιών. Έντονες κοκκινίλες, παρατρίμματα, δερματικά εκζέματα εμφανίστηκαν πολύ σύντομα και επιμένουν μέχρι και σήμερα στα περισσότερα βρέφη που χρησιμοποιούν πάνες μιας χρήσεως.

Φαρμακευτικό μελάνι, επουλωτικές κρέμες, πούδρες προστέθηκαν στην περιποίηση  των μωρών, αφού το δέρμα τους δεν ανέπνεε και χρειαζόταν επιπλέον φροντίδα. Το τσούξιμο και ο πόνος στην ερεθισμένη περιοχή ήταν μεγάλος και τα παιδιά έκλαιγαν συνεχώς. 

Σημασία είχε όμως ότι είχαν ξενοιάσει όλες από εκείνες τις πλενόμενες πάνες και η φροντίδα των βρεφών γινόταν πιο γρήγορα και χωρίς δυσάρεστες μυρωδιές. Κάθε πρωί, οι μαύρες σακούλες με τις λερωμένες πάνες σχημάτιζαν ένα μικρό λόφο καθώς στοιβάζονταν στους κάδους απορριμμάτων.

Παρόλα τα χρόνια που έχουν περάσει, τίποτε δεν έχει αλλάξει. Τα δερματικά προβλήματα των παιδιών επιμένουν και παρατηρείται μια έξαρση σε περίπτωση αλλαγής της μάρκας των πανών. Τα σκουπίδια αυξάνονται κάθε μέρα ολοένα και περισσότερο, αλλά ποιος νοιάζεται…

Κάποτε για κάθε παιδί που γεννιόταν φύτευαν ένα δέντρο

Στην εποχή μας για τις πάνες μιας χρήσεως του κάθε παιδιού κόβονται 17 δέντρα! Άλλαξαν οι εποχές άλλαξαν και τα ήθη. Φανταστείτε για τι αριθμούς μιλάμε σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Σε κάθε παιδί μέχρι να αποκτήσει έλεγχο των σφιγκτήρων του, αντιστοιχούν ένας τόνος σκουπίδια μόνο από τις πάνες του και μάλιστα τα σκουπίδια αυτά δεν είναι ανακυκλώσιμα.

Πάντα είχα την απορία  πώς είναι αυτές οι πάνες αλλά δεν έτυχε να δω ποτέ καμία, μιας και οι πάνες μιας χρήσεως έχουν κατακλύσει την αγορά και υπόσχονται ευτυχισμένα μωρά και μητέρες, αλλά όχι απαραίτητα υγιή από δερματικής άποψης.

Η ευκαιρία να γνωρίσω αυτές τις πλενόμενες οικολογικές πάνες σε μια νέα εντελώς μορφή, δόθηκε εντελώς τυχαία μετά από μια επίσκεψη στο natura shop, στο Πάρκο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης». Συζητώντας  με τον κ. Στάθη και την κ. Φλωρίνα, τους ιδιοκτήτες ενός καταστήματος με βρεφικά οικολογικά είδη, μου έδειξαν με προθυμία μια από αυτές τις πάνες και δέχτηκαν να μου εξηγήσουν πάρα πολλά πράγματα, λύνοντας την όποια απορία μου.

Δε  σας κρύβω ότι αρχικά ήμουν προκατειλημμένη από όσα είχα ακούσει στο παρελθόν, όμως πολύ σύντομα οι νέες αυτές πάνες με κέρδισαν για πολλούς λόγους τους οποίους θα αναφέρω παρακάτω αναλυτικά μετά από τις απαραίτητες εξηγήσεις που μου δόθηκαν.

Οι νέες αυτές πάνες πολλαπλής χρήσεως κυκλοφορούν στην Ελλάδα από το 2006 περίπου, αλλά στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Γερμανία, από  όπου και εισάγονται κυκλοφορούν εδώ και μια δεκαετία περίπου. Είναι φτιαγμένες από πιστοποιημένο βιολογικό βαμβάκι και στην ετικέτα του γράφει οrganic και αναφέρεται στα υλικά και τις ραφές. Το βαμβάκι είναι από βιολογικά ελεγχόμενες καλλιέργειες που είναι απαλλαγμένες από χημικές και τοξικές ουσίες. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί νήμα από μπαμπού το οποίο είναι πολύ απαλό στην υφή.

Οι σημαντικότεροι λόγοι για να επιλέξει κανείς τις πλενόμενες πάνες είναι 3

Πρώτο και βασικότερο η αποφυγή δερματικών προβλημάτων στα βρέφη. Εξίσου σημαντικοί όμως είναι και οι οικονομικοί λόγοι στις δύσκολες εποχές κρίσεως που περνάμε αλλά και το κυριότερο είναι για λόγους οικολογικής ευαισθησίας και προστασίας του περιβάλλοντος.

Χρησιμοποιώντας τις πλενόμενες πάνες η επιδερμίδα αναπνέει και έτσι οι πόροι μένουν ανοιχτοί με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η ανάπτυξη μυκήτων. Αυτόματα μειώνονται οι κίνδυνοι για παράτριμμα, έκζεμα ή άλλα δερματικά προβλήματα. Ειδικά για τα αγοράκια αυτές οι πάνες μειώνουν τον κίνδυνο υπερθέρμανσης στην γεννητική περιοχή και όπως υποστηρίζουν κάποιοι παιδίατροι, μειώνονται πιθανά προβλήματα σχετικά με την γονιμότητα.

Παράλληλα κάνουμε μεγάλη οικονομία στη  αγορά και χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων για την αντιμετώπιση των δερματικών αυτών παθήσεων, όπως ενυδατικές ή φαρμακευτικές κρέμες, πούδρες που είναι ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό.

Αισθητικά είναι πολύ απαλές  και μαλακές κατά το άγγιγμα γιατί δεν έχουν χλωριωθεί και είναι πολύ άνετες για τα βρέφη. Είναι σχεδιασμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν πολύ καλή εφαρμογή, να είναι ευκολοφόρετες, να έχουν σταθερό κούμπωμα και να αποτρέπουν τις διαρροές. Προσαρμόζονται εύκολα ανάλογα με τα σωματομετρικά στοιχεία του παιδιού.

Για την κατασκευή τους δε χρησιμοποιούνται χημικά, τεχνητά χρώματα ή αρώματα, παρά μόνο φυτικά ανακυκλώσιμα προϊόντα, όπως βιολογικό πιστοποιημένο βαμβάκι, ίνες από μπαμπού, μετάξι κτλ.

Είναι πολύ οικονομικές σε σχέση με τις πάνες μιας χρήσεως. Από έναν πρόχειρο υπολογισμό  χρειαζόμαστε γύρω  στα 2.500 χιλιάδες ευρώ για τις πάνες δύο χρόνων. Αν το παιδί αργήσει να αποκτήσει έλεγχο των σφιγκτήρων  και συνεχίσει να φοράει πάνες μέχρι τα 3 χρόνια, το ποσό αυξάνεται σημαντικά.

Για την αγορά 18 πλενόμενων επαναχρησιμοποιούμενων πανών και κάποιων μικρών επιπλέον χαρτιών που τοποθετούνται στο εσωτερικό της πάνας, το συνολικό κόστος δεν ξεπερνάει τα 350 ευρώ. Το κόστος μειώνεται ακόμα περισσότερο αν χρησιμοποιηθούν και από δεύτερο ή τρίτο παιδί στην οικογένεια. Σημαντική διαφορά δεν νομίζετε;

Οι πλενόμενες πάνες δε δημιουργούν απορρίμματα

Όταν επιτελέσουν τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν μπορούν να αλλάξουν χρήση και να γίνουν πανάκια για την καθαριότητα του σπιτιού. Σε αντίθεση με τις πάνες μια χρήσεως  που παράγουν τόνους απορριμμάτων, τα οποία μάλιστα για να αποσυντεθούν χρειάζονται πάρα πολλά χρόνια. Κατά την αποσύνθεσή τους επιβαρύνουν το περιβάλλον με ένα σωρό βλαβερές ουσίες που επιστρέφουν πάλι πίσω σε εμάς και τα παιδιά μας.

Συζητώντας με τον κ. Στάθη και την κ. Φλωρίνα τους μετέφερα αγωνίες, απορίες και ερωτηματικά άλλων γονέων που προβληματίζονται για την χρήση τέτοιων πανών και με πολύ προθυμία δέχτηκαν να μου εξηγήσουν.

Οι κυριότερες απορίες των γονιών συνίστανται στο αν γίνεται πραγματική οικονομία στο περιβάλλον και την ενέργεια, αφού οι πλενόμενες πάνες χρειάζονται πλύσιμο στο πλυντήριο, σαπούνια, μαλακτικά, σιδέρωμα, άρα γίνεται σπατάλη ηλεκτρικής ενέργειας νερού και απορρυπαντικών.

Έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με το θέμα έχουν αποδείξει ότι πλένοντας με συσκευές ενεργειακής κλάσεως Α, συντελείται και οικονομία νερού και ρεύματος. Απορρυπαντικά χρησιμοποιούμε ήδη για το πλύσιμο των βρεφικών ρούχων οπότε δεν γίνεται σπάταλη. Μαλακτικό δεν χρειάζεται γιατί  οι πάνες δεν είναι χλωριωμένες οπότε παραμένουν με απαλή υφή, ενώ το σιδέρωμα των πανών δεν είναι απαραίτητο. Πλένονται στους 60 βαθμούς και έτσι αποστειρώνονται και δεν χρειάζεται επιπλέον σιδέρωμα. Σε περίπτωση σιδερώματος θα πρέπει να προσέξουμε τα τρούκ ή τα velkro γιατί καταστρέφονται με τη επαφή με το καυτό σίδερο.

Όσο για το που φυλάσσονται οι λερωμένες πάνες έμαθα τα εξής: Στο κεντρικό σημείο της πάνας εφαρμόζεται ένα χαρτάκι πάνω στο οποίο παραμένουν οι κενώσεις. Το χαρτάκι αυτό είναι το μοναδικό από τα απορρίμματα και πάει στον κάδο απορριμμάτων.  Οι βρεγμένες από τα ούρα πάνες μπορούν να παραμείνουν σε ένα κουβαδάκι μέσα στο μπάνιο και όταν συγκεντρωθούν αρκετές μπαίνει ένα πλυντήριο. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα ειδικό διχτάκι μέσα στο οποίο φυλάσσουμε τις πάνες και στην συνέχεια της βάζουμε με αυτό το διχτάκι μέσα στο πλυντήριο.

Πολλοί γονείς δυσκολεύονται γιατί οι συγκεκριμένες πάνες δεν επιτρέπονται στους βρεφικούς σταθμούς παρά μόνο αν υπάρχει γραπτή εντολή γιατρού, και σε περίπτωση ταξιδιού ή διακοπών τα πράγματα δυσκολεύουν σημαντικά.  Στην περίπτωση αυτή υπάρχουν και πάνες μιας χρήσεως οι οποίες είναι βιοδιασπώμενες και μέσα είναι φτιαγμένες από βιολογικό βαμβάκι, από πράσινο τσάι για να καταπραΰνει τους ερεθισμούς, από φύλλα καλαμποκιού, αλλά αυτές δεν πλένονται . Έχουν κάλυμμα βαμβακερό και  δεν ερεθίζουν το δέρμα του παιδιού.

Οι πάνες αυτές είναι κατά λίγο ακριβότερες από τις κοινές πάνες μια χρήσεως, αλλά είναι καθαρά οικολογικές, μπορούν να κομποστοποιηθούν σε περίπτωση που διαθέτουμε κομποστοποιητή, δεν μολύνουν το περιβάλλον κατά την απόρριψή τους καθώς διασπώνται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Οι βιοδιασπώμενες πάνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά με τις πλενόμενες χωρίς να επηρεάζεται η δερματική υγεία του παιδιού.

Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε ότι στο εξωτερικό σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Γερμανία, ενισχύονται οι μητέρες να χρησιμοποιούν τις  πλενόμενες πάνες, προσφέροντάς τους  την δυνατότητα να περνάει κάποιο εξουσιοδοτημένο συνεργείο, να μαζεύει τις λερωμένες πάνες και να τις επιστρέφει καθαρές και έτοιμες προς χρήση.  Αυτό βέβαια στην χώρα μας δεν θα συνέβαινε ούτε στα πιο μακρινά όνειρά μας, αλλά αν πραγματικά υπάρχει η θέληση να τις χρησιμοποιήσουμε, θα βρούμε και τον τρόπο.

Εδώ σας παρουσιάζω την νέα πλενόμενη πάνα, η οποία αποτελείται από ένα βασικό κομμάτι το οποίο διαθέτει κόπιτσες, τρουκ ή ταινίες velkro και αυξομειώνεται ανάλογα με τις διαστάσεις το μωρού.

Τα υλικά αυτά είναι από πλαστικό αλλά δεν έρχονται σε άμεση επαφή με το δερματάκι του παιδιού.  

Στο σημείο της γενετικής  περιοχής μπαίνει ένα ακόμα ένθετο κομμάτι one size, για να συγκρατεί την υγρασία, ενώ πάνω από αυτό τοποθείται ένα χάρτινο λεπτό κάλυμμα για να συγκρατεί την κένωση. Όταν ντύσουμε το παιδί με την πάνα, του φοράμε ένα ειδικό αδιάβροχο βρακάκι για να συγκρατείτε η υγρασία. Το αδιάβροχο αυτό βρακάκι αλλάζετε όταν τα παιδί μεγαλώσει αρκετά σε βάρος.

Ένα βασικό πλεονέκτημα αυτής της πάνας είναι ότι βοηθάει τα παιδιά να αποκτήσουν νωρίτερα έλεγχο των σφιγκτήρων.

Ένα ακόμα ενδιαφέρον υλικό που είδα και θέλω να το μοιραστώ μαζί με τις νέες μαμάδες  που θηλάζουν τα μωρά τους, είναι τα πλενόμενα επιθέματα στήθους. Είναι κατασκευασμένα από βαμβακερό κάλυμμα, μαλλί και μετάξι για να κρατάνε σταθερή την θερμοκρασία και να περιορίζονται οι ερεθισμοί στις θηλές. Τα επιθέματα αυτά πωλούνται σε συσκευασίες των 3 ζευγαριών στην τιμή των 18 ευρώ.

Τα προϊόντα αυτά μπορεί να τα βρει κανείς σε επιλεγμένα μαγαζιά που ασχολούνται  με βιολογικά βρεφικά ρούχα.

Θα χρησιμοποιούσατε στην εποχή μας τέτοιες πάνες στα μωρά σας; Για ποιους λόγους θα αποφασίζατε ή όχι για την χρήση τους; Υπάρχουν ανάμεσα μας κάποιες οικογένειες που τις έχουν χρησιμοποιήσει; Θα είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να διαβάζαμε τις απόψεις σας.

Γεωργία Νικητέα, EcoView.gr