Thursday 26 August 2021

Επαινος και επιβράβευση – Πώς ωφελούν το παιδί;

Μέσα από τον έπαινο και την επιβράβευση τονώνετε την αυτοεκτίμηση και την καλή συμπεριφορά του παιδιού. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία πρέπει να δώσετε προσοχή

Όταν επαινείτε το παιδί σας για την καλή του συμπεριφορά, χτίζετε την αυτοπεποίθησή του και ενισχύετε την αυτοεικόνα του. Χρησιμοποιώντας τον έπαινο, δείχνετε στο παιδί σας πώς να σκέφτεται και να μιλάει θετικά για τον εαυτό του. Επίσης, βοηθάτε το παιδί να μάθει να αναγνωρίζει πότε κάνει κάτι καλά και να νιώθει υπερήφανο για τον εαυτό του. Παράλληλα, ο έπαινος ενθαρρύνει την καλή συμπεριφορά του παιδιού, καθώς είναι πιο πιθανό να συνεχίσει μια πρακτική για την οποία έχει κερδίσει τα θετικά σας σχόλια. Έτσι, ο έπαινος είναι ένα βασικό στοιχείο της συμπεριφοράς που πρέπει να έχετε ως γονείς, καθώς βοηθά στην υγιή ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού.

Μπορείτε να επαινέσετε παιδιά διαφορετικών ηλικιών και για διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, μπορείτε να επαινέσετε ένα μικρό παιδί επειδή ήταν έτοιμο να φύγετε από την παιδική χαρά χωρίς να του το ζητήσετε δεύτερη φορά και μπορείτε να επαινέσετε έναν έφηβο επειδή ξεκίνησε την εργασία του για το σχολείο χωρίς να του το θυμίσετε.

Έπαινος ή επιβράβευση

Ο έπαινος αφορά τη λεκτική αναγνώριση και ενίσχυση της καλής συμπεριφοράς ή των επιτυχιών του παιδιού (π.χ. «μπράβο», «συγχαρητήρια»), ενώ η επιβράβευση αφορά την υλική ανταμοιβή ή το προνόμιο που παίρνει το παιδί για την καλή του συμπεριφορά ή την επιτυχία του (π.χ. να παίξει μια ώρα περισσότερο στην παιδική χαρά).

Πώς λειτουργεί η επιβράβευση

Η επιβράβευση του παιδιού έρχεται ως αποτέλεσμα της καλής του συμπεριφοράς. Είναι ένας τρόπος να δείξετε έμπρακτα στο παιδί σας ότι εκτιμάτε το γεγονός ότι έκανε κάτι καλά ή τη σωστή του συμπεριφορά.

Η επιβράβευση θα μπορούσε να είναι ένα υλικό αγαθό ή ένα έξτρα προνόμιο. Για παράδειγμα, μπορείτε να δώσετε ένα αυτοκόλλητο στο μικρό παιδί επειδή ήταν έτοιμο στην ώρα του για το σχολείο ή να επιτρέψετε στο έφηβο παιδί να γυρίσει μία ώρα αργότερα στο σπίτι επειδή έφερε καλούς βαθμούς.

Τι να προσέξετε όταν επιβραβεύετε το παιδί

Ενώ ο έπαινος και η επιβράβευση αποτελούν απαραίτητο κομμάτι στην ανατροφή του παιδιού, υπάρχουν ορισμένα σημεία που θα πρέπει να προσέξετε.

Αποφύγετε τις υπερβολές

Όταν επαινείτε διαρκώς το παιδί ακόμη και για τα πιο μικρά και καθημερινά πράγματα, αφενός μπορεί να το κάνετε να αισθάνεται την πίεση να κάνει συνέχεια πράγματα για να σας εντυπωσιάσει, αφετέρου όταν το επαινείτε για κάτι σημαντικό δεν θα του κάνει ιδιαίτερη εντύπωση. Φροντίστε λοιπόν να αποφεύγετε τις υπερβολές.

Βεβαιωθείτε ότι επαινείτε το παιδί όταν προσπαθεί πραγματικά για κάτι, αλλά έχετε κατά νου ότι δεν χρειάζεται να το επιβραβεύετε για καθετί που κάνει. Επίσης, αν το παιδί σας πήρε καλό βαθμό σε ένα τεστ, δεν χρειάζεται να του αγοράσετε το πιο ακριβό παιχνίδι που μπορεί να σας ζητήσει. Μπορείτε να γιορτάσετε όλοι μαζί την επιτυχία του βλέποντας την ταινία που θα διαλέξει εκείνο.

Γίνετε συγκεκριμένοι

Αντί να του πείτε κάτι όπως «είσαι πολύ καλό παιδί», γίνετε συγκεκριμένοι λέγοντάς του τι σας άρεσε στη συμπεριφορά του, π.χ. «μπράβο που μοιράστηκες τα παιχνίδια σου με την ξαδέρφη σου». Με αυτόν τον τρόπο δείχνετε στο παιδί ότι όντως δίνετε προσοχή σε όσα κάνει και το βοηθάτε να κατανοήσει για ποιον λόγο το επαινείτε.

Δώστε έμφαση στην προσπάθεια και όχι στο αποτέλεσμα

Όταν το παιδί μαθαίνει μια νέα δραστηριότητα, επαινέστε την προσπάθεια και την πρόοδό του και όχι το έμφυτο ταλέντο του, έτσι ώστε να του περάσετε το μήνυμα ότι σημασία έχει η διαδικασία και όχι το αποτέλεσμα. Άλλωστε, τα παιδιά που ανεξαρτήτως ταλέντου δουλεύουν σκληρά και επιμένουν, αξίζουν τον έπαινο και την επιβράβευση.

Μάλιστα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου και το Στάνφορντ, αφού μελέτησαν την αλληλεπίδραση ανάμεσα σε μητέρες και παιδιά για πολλά χρόνια, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η επιβράβευση που εστιάζει στη συμπεριφορά και τις επιλογές που έκανε το παιδί το βοηθάει περισσότερο να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις στη μετέπειτα ζωή του, σε σύγκριση με τον έπαινο που εστιάζει στα χαρακτηριστικά του παιδιού («είσαι πολύ έξυπνος»). Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα παιδιά που άκουγαν συνήθως πόσο καλά, έξυπνα και ταλαντούχα είναι, έπαιρναν το μήνυμα ότι οι ικανότητές τους είναι κάτι δεδομένο και σταθερό, που δεν μπορούν να επηρεάσουν, να βελτιώσουν ή να αλλάξουν.

Φροντίστε να είστε ειλικρινείς

Ο έπαινός σας πρέπει πάντα να είναι γνήσιος και όχι προσποιητός, καθώς τα παιδιά μπορούν να καταλάβουν πότε δεν είστε ειλικρινείς μαζί τους και όταν το αντιλαμβάνονται χάνουν την εμπιστοσύνη τους σε εσάς. Έτσι, αντί να πείτε στο παιδί «είσαι υπέροχος ζωγράφος», περιοριστείτε στο να του πείτε κάτι όπως «μου αρέσουν πολύ τα χρώματα που χρησιμοποίησες στη ζωγραφιά σου».

Μην περιορίζεστε στα λόγια

Σίγουρα, τα θετικά σχόλια είναι σημαντικά για την επιβράβευση του παιδιού, δεν πρέπει όμως να υποτιμάτε και τη γλώσσα του σώματος. Ένα χαμόγελο ενθουσιασμού και μια ζεστή αγκαλιά μπορούν να τονίσουν όσα λέτε στο παιδί και να του δείξουν με τον πιο άμεσο τρόπο το πόσο το εκτιμάτε.

Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως επιβράβευση

Όταν δίνετε στο παιδί λιχουδιές για να το επιβραβεύσετε, αυξάνετε την επιθυμία του για πρόχειρο φαγητό, κάνετε τις υγιεινές τροφές λιγότερο δελεαστικές και προωθείτε μια λάθος σχέση του παιδιού με το φαγητό. Γενικά, θεωρείται λάθος να χρησιμοποιείτε μια «κακιά» συνήθεια ως βραβείο, καθώς έτσι την ενισχύετε.

Μιλήστε για τα εμπόδια

Τις περισσότερες φορές στη ζωή, για να πετύχουμε κάτι, πρέπει να ξεπεράσουμε εμπόδια ή δυσκολίες. Ίσως χρειάστηκε να θυσιάσουμε κάποια πράγματα, όπως η ξεκούρασή μας ή η διασκέδαση, προκειμένου να βελτιωθούμε. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση των παιδιών. Έτσι, όταν εκφράζετε την υπερηφάνειά σας για τα επιτεύγματα του παιδιού και παράλληλα αναγνωρίζετε τις δυσκολίες που έπρεπε να ξεπεράσει, εκείνο καταλαβαίνει ότι δίνατε προσοχή στην προσπάθειά του.

Μην το δωροδοκείτε

Ποτέ μην πείτε στο παιδί σας να κάνει κάτι (π.χ. να γράψει την εργασία του) με αντάλλαγμα κάποια χρηματική αμοιβή, καθώς έτσι ουσιαστικά το δωροδοκείτε και του μαθαίνετε να κινητοποιείται από το χρήμα και όχι από τα θετικά συναισθήματα της επιτυχίας.

Αναγνωρίστε τη συμβολή άλλων στην επιτυχία του

Ένας καλός τρόπος για να επιβραβεύσετε το παιδί σας και παράλληλα να το βοηθήσετε να διατηρήσει τη μετριοφροσύνη σου είναι αναγνωρίζοντας τη συμβολή άλλων στην επιτυχία του. Για παράδειγμα, αν βελτιώθηκαν οι βαθμοί του σημαντικά, πείτε «μπράβο» στο ίδιο το παιδί και στη συνέχεια κάντε μια αναφορά στο πώς βοήθησε το γεγονός ότι η δασκάλα του αφιέρωσε χρόνο ώστε να του εξηγήσει κάποια πράγματα. Ετσι, το παιδί θα μάθει την αξία της ομαδικής προσπάθειας.

vita.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Μεγαλώνοντας ένα δυνατό κορίτσι!

Μην αφήσετε την κόρη σας να μεγαλώσει νομίζοντας ότι πρέπει πάντα να υποχωρεί για να είναι αγαπητή. Για να μεγαλώσετε ένα δυνατό κορίτσι διδάξτε το να έχει φωνή και να εμπιστεύεται τον εαυτό της. 

Ποιο κορίτσι δεν ονειρεύτηκε να γίνει πριγκίπισσα;  Πολλά μικρά κοριτσάκια βρίσκουν τους κύριους χαρακτήρες των αγαπημένων τους ταινιών και βιβλίων σαν έμπνευση για αυτό που θα ήθελαν να είναι. Ωστόσο, δεν δίνουν στα νεαρά κορίτσια τα εργαλεία που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν τη ζωή. Έτσι η προσπάθεια των γονέων πρέπει να αρχίσει από την παιδική ηλικία.

Δυστυχώς, οι ρόλοι των φύλων και τα στερεότυπα εξακολουθούν να είναι ριζωμένα στην κοινωνία. Πολλές φορές, χωρίς να το γνωρίζουμε στέλνουμε στις κόρες μας λανθασμένα μηνύματα που θα μείνουν στο μυαλό τους. Στη συνέχεια, αρχίζουν να διαμορφώνουν την προσωπικότητα τους, βασισμένες σε λάθος βάση.  

Η μικρή πριγκίπισσα του σπιτιού.

Πράγματι, από τη γέννησή τους, τα παιδιά λαμβάνουν πολλά μηνύματα για το τι περιμένουμε από αυτά. Παρά δε το γεγονός ότι η κατάσταση αλλάζει όλο και περισσότερο και οι περισσότεροι γονείς μεγαλώνουν συνειδητά τα παιδιά τους, ορισμένες ιδέες εξακολουθούν να είναι επιβλαβείς. 

Τα κορίτσια συνήθως επηρεάζονται περισσότερο από αυτές τις πεποιθήσεις. Από νεαρή ηλικία, μαθαίνουν ότι για να είναι αγαπητές πρέπει να είναι υπάκουες και γλυκές. Έτσι δεν θα πρέπει να φωνάζουν και να είναι επιθετικές! 

Από τα πρώτα χρόνια της παιδικής τους ηλικίας, επαινούνται για τη φυσική τους εμφάνιση. Όλοι τους λένε τι όμορφες που είναι, αλλά πολύ λιγότερο ότι είναι έξυπνες, δυνατές ή γενναίες. Έτσι τα κορίτσια πιστεύουν ότι είναι πιο σημαντικό να φορούν όμορφα ρούχα και να είναι ωραία χτενισμένες, παρά να είναι αυτό που πραγματικά θέλουν να είναι.

Συνέπειες της ανατροφής της πριγκίπισσας. 

Ίσως πιστεύετε ότι δεν είναι τίποτα σπουδαίο, όμως τονίζοντας στο κορίτσι σας ότι η αξία της βασίζεται στον τρόπο εμφάνισής της και ότι το σημαντικό είναι η ευγένεια και ότι δεν μπορούν να εκφράσουν θυμό ή διαφωνία θα μεγαλώσετε ένα κορίτσι που θα γίνει μία φοβισμένη γυναίκα, φοβισμένη να υπερασπιστεί τα δικαιώματά της. 

Ο καθορισμός ορίων, το να λέει όχι ή να πάρει κάποιες αποφάσεις θα είναι πιθανόν τρομακτικές γι’ αυτήν. Στην πραγματικότητα, θα νιώσει ότι αν το κάνει, οι άνθρωποι γύρω της θα σταματήσουν να την αγαπούν. Σε πολλές περιπτώσεις θα αισθάνεται ότι εξαρτάται από τους άλλους και θα είναι δύσκολο να βάλει τον εαυτό της πρώτο.

Αυτό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καταχρηστικές σχέσεις, είτε με τον σύντροφό της, με κάποιο φίλο ή στο χώρο εργασίας. Πάνω από όλα, θα αισθάνεται δυσαρεστημένη και αδύναμη αφού δεν θα αισθάνεται ελεύθερη και ικανή. 

Μέχρι τη στιγμή που οι νεαρές γυναίκες καταλάβουν τι τους συμβαίνει, θα έχουν χάσουν πολύ καιρό δυσαρεστημενες. Και ίσως μπορεί να χρειαστούν επαγγελματική βοήθεια για να ξαναχτίσουν την αυτοεκτίμησή τους και να βρουν τη δύναμή τους.

Επομένως, είναι πραγματικά σημαντικό να αρχίσουν οι γονείς να δίνουν στα παιδιά τους τα εργαλεία για να μεγαλώσουν με ασφάλεια και δύναμη. 

Πώς να μεγαλώσετε ένα δυνατό κορίτσι.

Δείξτε τους πρότυπα που ενισχύουν μία υγιή και πλήρη εικόνα γυναίκας. Μέσα από τις ιστορίες και τις ταινίες μπορείτε να βρείτε υπέροχες ιστορίες γενναίων και ικανών γυναικών για να εμπνευστεί η κόρη σας. 

Χτίστε την αυτοεκτίμηση της με αφοσίωση. Φροντίστε να της δώσετε την ευκαιρία να δοκιμάσει, να αποτύχει και να μάθει για τους διαφορετικούς τομείς της ζωής. Η αυτοεκτίμηση δημιουργείται μέσω πράξεων και αυτό βελτίωσης. Οι λέξεις είναι άχρηστες αν δεν τις υποστηρίζετε με γεγονότα. Ο κενός έπαινος δεν δημιουργεί αυτοεκτίμηση.

Προσέξτε να προωθήσετε όλες τις ικανότητες της κόρης σας. Μην της λέτε πάντα πόσο όμορφη είναι. Αντ’ αυτού, πείτε της πόσο διασκεδαστική είναι η παρέα της. Επαινέστε  την εξυπνάδα της και πόσο καλή είναι στα μαθήματά της. Επίσης πείτε της πόσο γενναία και γεμάτη καλοσύνη είναι.

Ενθαρρύνετε την να εκφραστεί και να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Αφήστε την να διαφωνήσει. Ακούστε και εκτιμήστε τις απόψεις της. Μην την καταπιέζετε, την περιορίζετε ή ακυρώνετε τα συναισθήματά της. 

Να γίνετε παράδειγμα για αυτήν. Φροντίστε τη δική σας αυτοεκτίμηση, τα λόγια σας και τις πράξεις σας. Προσπαθήστε να είστε ο εαυτός σας, μια ελεύθερη και ολοκληρωμένη γυναίκα που ζει χωρίς φόβο και επιδιώκει τους στόχους της. Γίνετε ένας ισχυρός και χαρούμενος ενήλικας, ακριβώς αυτό που θα θέλατε για την κορούλα σας. 

paidorama.com
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Γιατί το μωρό ξυπνάει μόλις το βάζετε στην κούνια του;

Τα καλά νέα είναι ότι πρόκειται απλώς για ένα αναπτυξιακό στάδιο, το οποίο κάποια στιγμή θα αποτελεί παρελθόν

Παίξατε μαζί του, το αλλάξατε, το ταΐσατε, και το νεογέννητο επιτέλους αποφάσισε να κλείσει λίγο τα ματάκια του. Με την ελπίδα ότι επιτέλους θα έχετε έστω μια ώρα για τον εαυτό σας, το μεταφέρατε προσεκτικά στο δωμάτιό του και το ακουμπήσατε απαλά στην κούνια του. Αυτό ήταν. Ξαφνικά τα μάτια του άνοιξαν και άρχισε να κλαίει και πάλι αποζητώντας την αγκαλιά σας.

Γιατί συμβαίνει;

Δεν φταίτε εσείς, ούτε το μωρό αλλά… η ανθρώπινη εξέλιξη. Τα μωρά είναι «προγραμματισμένα» να αντιλαμβάνονται πότε έχουν μείνει μόνα τους και να… διαμαρτύρονται εντόνως, προκειμένου να εξασφαλίσουν πως οι φροντιστές τους θα τα προστατεύσουν από τους κινδύνους.

Τι μπορώ να κάνω;

Σε αυτό το διάστημα, τίθενται οι πρώτες και ισχυρότερες βάσεις της προσκόλλησης του μωρού στους γονείς του, και είναι εξαιρετικά σημαντικό ο δεσμός που θα αναπτυχθεί να είναι υγιής. Ουσιαστικά, αν αντιδράτε σε κάθε κλάμα του προσφέροντάς του βοήθεια, του δημιουργείτε το αίσθημα ασφάλειας που έχει ανάγκη όχι μόνο για την πρώιμη ανάπτυξή του, αλλά και για την ανάπτυξη υγιών σχέσεων αργότερα στη ζωή του.

Μια μέση λύση που ενδέχεται να επιτρέψει και στο μικρό σας να είναι ασφαλές και σε εσάς να χαλαρώσετε έστω για λίγο, είναι όταν αρχίσει να κλαίει επειδή το αφήσατε στην κούνια του, να προσπαθείτε να το καθησυχάσετε με σωματική επαφή, χωρίς όμως να το παίρνετε και πάλι στην αγκαλιά σας. Για παράδειγμα, μπορείτε να του χαϊδέψετε την κοιλίτσα και να του μιλήσετε τρυφερά. Αν αυτό δεν πετύχει άμεσα, όμως, είναι σημαντικό να το πάρετε στην αγκαλιά σας, καθώς δεν θέλετε να αφήσετε τα επίπεδα στρες του να ανέβουν πολύ.

Τα καλά νέα είναι ότι πρόκειται απλώς για ένα αναπτυξιακό στάδιο, το οποίο κάποια στιγμή θα αποτελεί παρελθόν. Δείχνοντας υπομονή και φροντίζοντας να ανταποκρίνεστε όσο το δυνατόν καλύτερα στις αυξημένες ανάγκες του για σωματική επαφή σε αυτή τη φάση της ζωής του, προλαβαίνετε πολλά προβλήματα που ενδεχομένως θα προέκυπταν στο μέλλον.

in.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki