«Δώστε μου το παιδί μου» - Χιροσίμα

Η Όλγα Νικολαΐδου γράφει για τη Χιροσίμα...

Γη, γη σιωπηλή,
με το δέρμα καμένο, με το σώμα γυμνό-
Συγγνώμη, Χιροσίμα.
Συγγνώμη για το κάθε βήμα
που αγγίζει μια πληγή.
Συγγνώμη για την κάθε λέξη
που ταράζει τον αέρα όπου ψάχνεις
για τα χαμένα βρέφη σου.

«Little boy», ονομαζόταν η πυρηνική βόμβα ουρανίου που σαν σήμερα (6/8) του 1945 έριξε στη Χιροσίμα το πλήρωμα του αμερικανικού βομβαρδιστικού αεροπλάνου Enola Gay. Παρεμπιπτόντως, το όνομα του εν λόγω βομβαρδιστικού -ενός αεροσκάφους Β29 της Αεροπορίας Στρατού- ήταν το όνομα της μητέρας του κυβερνήτη του, του συνταγματάρχη Πολ Τίμπετς.
Αν μη τι άλλο, παράδοξος τρόπος να τιμάς εκείνη που σε έφερε στην ζωή, καθώς το «Αγοράκι» άμα τη ρίψη του σκότωσε 70.000 ανθρώπους, ενώ κατά τους επόμενους μήνες, περί τους 60.000 ακόμα, οι οποίοι απεβίωσαν από τραύματα ή έκθεση σε ραδιενέργεια. Και βέβαια, χωρίς να υπολογίζουμε όσους πέθαναν στα επόμενα χρόνια, δηλαδή εκατοντάδες χιλιάδες.
Επί του συνόλου των θανάτων εκτιμάται ότι το 60% οφείλεται στην αρχική θερμοκρασία (από ακαριαία ολική εξαέρωση ή τήξη του σώματος), το 20% στη ραδιενέργεια και το υπόλοιπο 20% των θανάτων οφείλεται στον μηχανικό τραυματισμό από το ωστικό κύμα. 

Είναι ενδεικτικό ότι το Β29 υπέστη ισχυρή ανατάραξη με την έκρηξη της βόμβας, παρά το γεγονός ότι τη στιγμή εκείνη απείχε ήδη 18 περίπου χιλιόμετρα από το σημείο της έκρηξης:
«Ένα εκτυφλωτικό φως γέμισε το αεροσκάφος. Γυρίσαμε και κοιτάξαμε τη Χιροσίμα. Η πόλη ήταν σκεπασμένη από ένα τρομερό σύννεφο… που ανέβαινε σαν μανιτάρι. Κανείς δε μιλούσε. Αίφνης, όλοι άρχισαν να φωνάζουν. Κοιτάξτε, κοιτάξτε, κοιτάξτε!»
Ο συγκυβερνήτης του Enola Gay, Λιούις, έγραψε στο ημερολόγιό του:
«Θεέ μου, τί κάναμε;»

Τόσα χρόνια μετά, το ερώτημα παραμένει βασανιστικά αναπάντητο. Αναπάντητο ακόμα κι από τον ίδιο τον Θεό που πραγματικά θα πρέπει να δυσκολεύεται πάρα πολύ να ερμηνεύσει τον τρόπο που το καθ’ ομοίωσιν και κατά εικόνα πλάσμα Του, επιλέγει να χαράζει την πορεία του στον πλανήτη γη.
Ούτως ή άλλως η αληθινή Ιστορία του ανθρώπου δεν γράφεται από τα γεγονότα, αλλά από τις κραυγές του, αυτές που μόνο κάποιοι ματωμένοι στίχοι αντέχουν να χωράνε.

Σαν αυτούς του Εουτζέν Ζεμπελεάνου, σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου:
Δώστε μου το παιδί μου,
-δεν πειράζει, όπως νάναι,-
Κι ακόμη ας έχει
το προσωπάκι του σαν τέρας.
Θα πάω σ΄ αντάμωσή του
και θα χαμογελάσει,
θα μου χαμογελάσει,
έστω με πρόσωπο σαν τέρας
θα μου χαμογελάσει.
Και θα του ανοίξω εγώ την πόρτα,
έστω κι αν έχει πρόσωπο-
δεν πειράζει, όπως νάναι …
Όχι, όχι στάχτη…
Το ξέρω ναι, πως θα μπορούσε
το πρόσωπό του να χει αλλάξει
μα όταν θα κλάψει
αμέσως θα τ΄ αναγνωρίσω
και τότε πια για να μην κλαίει θα σβήσω το φεγγάρι
(το πρόσωπο δεν φαίνεται μες στο σκοτάδι)
τότε θα στρέψω όλα τα δάκρυά μου
στον αστροφώτιστο ουρανό.
Δε θέλω εγώ τον ουρανό
γαλάζιο ατσάλι,
τον ανελέητο ουρανό- τι να τον κάνω;
Μη μου τον δώστε.
Δώστε μου το παιδί μου.
Τ΄ αστέρια, δίχως το παιδί μου
είναι άδειες σφαίρες που κυλούν βουβά
απ΄ το τρύπιο δισάκι της νύχτας…
Δώστε μου το παιδί μου
Δώστε μου το παιδί μου- δεν πειράζει πώς
Δώστε μου το παιδί μου, δεν πειράζει όπως νάναι
Έχω τα ρουχαλάκια του μες στο συρτάρι
και το περιμένουν…

ΦΩΣ
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Πιο πολύ με τρομάζει...

   Πιο πολύ από όλα με τρομάζουν οι πολύ ευτυχισμένοι. Εκείνοι που ο κόσμος να καίγεται δίπλα τους κάνουν φασαρία γιατί η τυρόπιτα τους είναι τετράγωνη, γιατί τα μανταλάκια είναι μονόχρωμα και με το καπουτσίνο τους δεν τους δίνουν και δώρο ένα μπλουζάκι Polo. 

   Πιο πολύ με τρομάζει που δεν θα αλλάξει τίποτα στο μυαλό τους που έχει γίνει σαν κιμάς που τον άφησαν έξω από το ψυγείο, θα δυσανασχετούν γιατί η πετσέτα στο ξενοδοχείο είναι πολύ χνουδωτή, γιατί η ξαπλώστρα στη πισίνα δεν κάνει και μασάζ και η κοπελίτσα στο καφέ μπαρ δεν γελάει με την σαχλαμάρα που της πετάνε κάθε πρωί. 

Εκείνους και εκείνες που δεν τους αγγίζει τίποτα, που συνεχίζουν να έχουν έπαρση για κάθε τι που κινείται εκτός από την σκιά τους. 

Πιο πολύ δεν με τρομάζει η φτώχεια, γιατί ο κόσμος ο περήφανος θα σταθεί πάλι στα πόδια του έστω και εάν του τα έχουν ξυλοκοπήσει, θα βρει τρόπους να ξεπεράσει το κακό που θα τον βρει, την δυστυχία, την απώλεια, ξέρει να στέκεται όρθιος με τη ψυχή του ψηλά.

   Με τρομάζει που έχουμε χωριστεί στα δύο. Ο μισός κόσμος διαφημίζει την ευτυχία του πνιγμένος στο μακιγιάζ και το αι λαινερ και ο υπόλοιπος ξεπλένει τα μούτρα του από το κλάμα. Με φοβίζει που άλλοι μετράνε απώλειες και άλλοι κάρτες στα πορτοφόλια, άλλοι φοβούνται μην χάσουν μια μέρα διακοπών και άλλοι έχασαν τα πάντα. Και εκτός από το ότι με φοβίζει με αηδιάζει, γιατί μπορεί να μην είμαι ούτε ο ένας ούτε ο άλλος, αλλά σίγουρα ο καθένας μετράει τις πληγές του.

Παρκάρετε την αλαζονεία σας λίγο πιο κει, γεμίσαμε ευτυχισμένους και ηλιοκαμένους, ή απλά καμένους.

 

© Μπέττυ Κούτσιου

Από την υπέροχη σελίδα της Ψυχές από μελάνι - Μπέττυ Κούτσιου
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Η Ευθύνη (Υπευθυνότητα) ως Αξία και στάση Ζωής

Τα παιδιά από νωρίς πρέπει να μαθαίνουν και να σκέφτονται με ένα τρόπο συλλογικό. 

Να οργανώνονται σε ομάδες, για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του αύριο. Αυτό επιτυγχάνεται με την καλλιέργεια δεξιοτήτων κατανόησης του εαυτού τους. 

Με τη συγκρότηση μιας εσωτερικής εστίας ελέγχου των σκέψεων και των επιλογών και την ενθάρρυνση ανάληψης ρίσκου για το σχεδιασμό και την επίλυση προβλημάτων τους. 

Με την κατανόηση βασικών «μαθημάτων ζωής», μέσα από τα οποία θεμελιώνουν την πίστη στον εαυτό τους και την εμπιστοσύνη στους άλλους.

Η «ευθύνη», ως έννοια και στάση ζωής, είναι από τις πιο αμφίβολες κατανοητικές στάσεις. Αν, βέβαια, κανείς τη μετρήσει σοβαρά, ως διάθεση «ανάληψης» και ως στάση «ανταπόκρισης».

Ταυτόχρονα, ως λέξη, είναι μάλλον άβολη. Για να μην πω ενοχλητική, για τους πολλούς τουλάχιστον....

Δεν είναι, επομένως, τυχαίο ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο χαμηλής ατομικής και κοινωνικής υπευθυνότητας.

Οι συνέπειες είναι τραγικές..! Εμφανίζονται είτε ως υποτίμηση του παρελθόντος, είτε ως αδέξιος χειρισμός του παρόντος, είτε - το χειρότερο - ως αδυναμία σωστής «ανάγνωσης» του μέλλοντος. Ένα μέλλον το οποίο έχουμε ήδη τραγικά υποθηκεύσει...

Κάποιοι θεωρούν τον αναστοχασμό του παρελθόντος ως άσκοπη καταφυγή. Ως ανούσια επιστροφή που «εγκλωβίζει» τον άνθρωπο σε παρελθοντική λογική και τον απομακρύνει από την αίσθηση της πραγματικότητας. Άλλοι βλέπουν την κακοδαιμονία του παρόντος ως υπόθεση ευθύνης, που δεν τους αφορά. Ενώ, οι περισσότεροι αδυνατούν να χαράξουν το μέλλον με όραμα ζωής και πυξίδα ευθύνης...!
Και όμως. 

Η αξία της ευθύνης και η υπευθυνότητα, ως στάση ζωής και συμπεριφοράς, βρίσκoυν την πραγματική τους έκφραση σε προγονικές αρχές και πανάρχαιους θεσμούς. Ενδεικτικά, θα αναφέρω το θεσμό των «Εύθυνων» (δημόσιοι ελεγκτές) της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και να δείξω το πώς λογοδοτούσαν οι «υπεύθυνοι», όταν αποχωρούσαν από το δημόσιο βίο.

Ακόμη, θα ήθελα να θυμίσω τα «εύθυνα» (δημόσια τελετή απόδοσης της ευθύνης, για τους υπόλογους) και να τα συσχετίσω με τα «ανεύθυνα» και «φτηνά» που συμβαίνουν στις μέρες μας. Καταστάσεις, δηλαδή, και νοοτροπίες που αλλοιώνουν το χαρακτήρα της προσωπικής ή και της συλλογικής ευθύνης μας...

Ωστόσο, η αξία της ευθύνης παραμένει πυξίδα και στάση ζωής, για όσους κρατούν ζωντανό το όραμα μιας «ανθρώπινης» κοινωνίας. 

Για όσους έχουν τη γενναιότητα να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους ως πηγή της ανθρώπινης εμπειρίας. 

Για εκείνους που αισθάνονται τη σκέψη, τα συναισθήματα και τις πράξεις τους ως επιλογή συνείδησης και αποδοχή των συνεπειών που επισύρει κάθε συνειδητοποιημένη πράξη...

Με την έννοια αυτή είμαι υπεύθυνος σημαίνει: ότι νιώθω υπόλογος ως άτομο, ως γονιός, ως δάσκαλος, ως κοινωνικό πρόσωπο, τελικά και αναλαμβάνω την ευθύνη που μου ανήκει για τις δεινές αντινομίες του καιρού μου...

Αυτή η έννοια της αυτοαποδοχής της ευθύνης νομίζω πως είναι το κεντρικό χαρακτηριστικό της υπευθυνότητας. Όμως, το πρόβλημα, όπως διαμορφώνεται........

...............

η συνέχεια εδώ

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι