Οι γονείς θα πρέπει να αναπτύξουν και να μεταλαμπαδεύσουν αξίες στα παιδιά πριν από την εφηβεία
Πριν από μερικές μέρες ένας 27χρονος παραδέχθηκε ότι προμήθευε με
ναρκωτικά δύο ανήλικες αδερφές, 13 και 15 ετών, αλλά και άλλους δύο
ανήλικους, περιστατικό το οποίο θορύβησε τις Αρχές αλλά και την κοινωνία
ευρύτερα.
Στην εποχή που ζούμε, μια εποχή ανασφαλή, αμφιταλαντευόμενη και
αμοραλιστική, η επιδημία των ναρκωτικών παίρνει συνεχώς ευρύτερες
διαστάσεις. Και είναι γεγονός ότι η ανθρωπότητα ευρύτερα βιώνει μια
δυναμική και προσαρμόσιμη αγορά ναρκωτικών, ανθεκτική ακόμα και στους
περιορισμούς της πανδημίας. Ένα είναι σίγουρο: κανείς δεν μπορεί και
δεν πρέπει να πει «δεν θα συμβεί στο σπίτι μου».
Το φαινόμενο των εξαρτήσεων είναι ένα ψυχοκοινωνικό, πολυδιάστατο και
πολυπαραγοντικό πρόβλημα, που χρήζει αντιμετώπισης μέσα από ένα πλέγμα
μέτρων στους τομείς της πρόληψης, της θεραπείας, της κοινωνικής
επανένταξης και της καταστολής.
Η χρήση ναρκωτικών από ανήλικους στην Κύπρο δεν είναι καινούργιο
φαινόμενο, ωστόσο τα τελευταία χρόνια μερικά πράγματα έχουν αλλάξει,
τόσο ως προς τη δεκτικότητα και την αποδοχή από τους γονείς των χρηστών,
όσο και ως προς την κατάρριψη μερικών ταμπού που επικρατούσαν στην
κυπριακή κοινωνία.
Σχετικά με αυτό το εξαιρετικά ευαίσθητο ζήτημα της χρήσης ναρκωτικών
ουσιών από ανήλικους υπάρχουν μύθοι και πραγματικότητες. Υπάρχουν, από
την άλλη, και πολλά ερωτήματα τα οποία θέλουν απαντήσεις. Για ποιο λόγο
ένας ανήλικος, ένας έφηβος, μπορεί να κάνει χρήση ναρκωτικών; Υπάρχουν
συγκεκριμένα προφίλ ανήλικων οι οποίοι δοκιμάζουν ναρκωτικά;
Πειραματισμός και αντίδραση
«Είναι κρίσιμο να ειπωθεί πως ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο
ένας ανήλικος ξεκινά να κάνει χρήση ουσιών είναι ο πειραματισμός.
Γενικότερα ο πειραματισμός σε πολλά πράγματα είναι αναμενόμενος, κυρίως
στην εφηβεία, ωστόσο υπάρχει και κάτι άλλο που λέγεται “κοινωνική
ομοιότητα”», εξήγησε στη «Χαραυγή»
η σχολική ψυχολόγος, Ιφιγένεια Στυλιανού, υπογραμμίζοντας ότι σε αυτές
τις κρίσιμες ηλικίες της εφηβείας τα παιδιά έχουν την ανάγκη να
μοιάζουν με τους φίλους και τους συνομήλικούς τους, ενώ πολλά παιδιά
προσπαθούν να αντιγράψουν μεγαλύτερους σε ηλικία επειδή, για τους
δικούς τους λόγους, τους θαυμάζουν.
Μία άλλη σημαντική παράμετρος, είπε η κα Στυλιανού, είναι η
ψευδαίσθηση της ανεξαρτησίας από τους γονείς, ότι δηλαδή κάνουν κάτι
στα κρυφά ή κάτι το οποίο απαγορεύεται. «Αυτό τους δίνει πολλές φορές
την αίσθηση ότι συμπεριφέρονται ως ενήλικες, διότι ακριβώς είναι κάτι το
οποίο οι ίδιοι οι γονείς απαγορεύουν προφανώς».
«Λόγω του ότι η εφηβεία έχει το χαρακτηριστικό του δεσίματος με την
παρέα, περισσότερο απ’ ό,τι με την οικογένεια, οι γονείς θα πρέπει να
αναπτύξουν και να μεταλαμπαδεύσουν αξίες στα παιδιά, πριν από την
εφηβεία», πρόσθεσε η ψυχολόγος, εξηγώντας παράλληλα πως στην πρώιμη
παιδική ηλικία, τα παιδιά είναι πιο δεκτικά στις αξίες και στα όρια και
εκεί θα πρέπει οι γονείς να στοχεύουν.
Η χρήση δεν έχει προφίλ
Υπάρχουν βέβαια, σημειώνει η κα Στυλιανού, ενδογενείς παράγοντες,
μηχανισμοί οι οποίοι προστατεύουν έναν άνθρωπο από τέτοιες αποκλίνουσες
συμπεριφορές. Η ικανότητα λογικής κρίσης είναι ένας τέτοιος μηχανισμός,
ο οποίος ωστόσο δεν λειτουργεί σε όλα τα παιδιά και δεν έχει
συγκεκριμένο προφίλ.
Επιπλέον, οι έφηβοι υποτιμούν τη γνώση των γονέων και μερικές φορές
αυτό φέρνει την αντίδραση, η οποία παίρνει διάφορες μορφές, από πιθανή
χρήση ναρκωτικών μέχρι παραβατική συμπεριφορά άλλης φύσεως.
«Είναι, όμως, σημαντικό το γεγονός ότι πλέον έχει καταρριφθεί σε
μεγάλο βαθμό το ταμπού, κατά το οποίο τόσο οι γονείς όσο και οι ίδιοι οι
ανήλικοι χρήστες δεν ζητούσαν βοήθεια», τόνισε η κα Στυλιανού.
Από όσα μοιράστηκε μαζί μας η κα Στυλιανού εξάγεται μεταξύ άλλων και
το συμπέρασμα ότι πρόκειται περί μύθου η παραβατικότητα και η χρήση
ναρκωτικών από παιδιά διαλυμένων οικογενειών μόνο, ότι δηλαδή αυτό είναι
«προνόμιο» αυτού του προφίλ ατόμων. Ανέφερε, συγκεκριμένα, ότι «χρήση
ναρκωτικών μπορεί να κάνει ένα παιδί το οποίο δεν ζει σε υποστηρικτικό
οικογενειακό περιβάλλον (χωρισμένοι γονείς, φτώχεια, βία, μη ύπαρξη
ορίων κ.λπ.), αλλά και ένα άλλο το οποίο προέρχεται από εύπορη
οικογένεια, στην οποία δεν υπάρχουν δυσκολίες και με υποστηρικτικό
περιβάλλον».
Η χρήση δεν κάνει «διακρίσεις» στη βάση φύλου
Τα χαρακτηριστικά στη συμπεριφορά των εφήβων στα οποία έχουμε
αναφερθεί (που οδηγούν ενδεχομένως στην αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ ή και
στη χρήση ναρκωτικών) μπορούν να παρατηρηθούν σε όλα τα προφίλ των
εφήβων.
«Ο οποιοσδήποτε έφηβος είναι “υποψήφιος” κατά κάποιο τρόπο στο να
παρουσιάσει μη υγιή συμπεριφορά, όπως για παράδειγμα η χρήση
ναρκωτικών.
Σε ό,τι αφορά το φύλο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ότι δεν είναι
σταθερά περισσότερα τα αγόρια που κάνουν χρήση ναρκωτικών, αφού και τα
κορίτσια πλέον καταφεύγουν στη χρήση», τόνισε η κα Στυλιανού.
Σχετικά με το ηλικιακό κομμάτι της χρήσης ναρκωτικών, παρατηρείται
ότι γενικά η ηλικία κατά την οποία οι νεαροί δοκιμάζουν ναρκωτικές
ουσίες έχει πέσει τα τελευταία χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι ολοένα και
περισσότεροι ανήλικοι πειραματίζονται με τις ουσίες.
Για το θέμα αυτό αναφέρθηκε και ο υποδιοικητής της Υπηρεσίας
Καταπολέμησης Ναρκωτικών (Υ.ΚΑ.Ν.), Στέλιος Σεργίδης, ο οποίος
αναφέρθηκε στα στατιστικά στοιχεία για το 2022, μέχρι τις 31/3, λέγοντας
ότι «17 ανήλικοι έκαναν χρήση ουσιών, ωστόσο είναι ένα στατιστικό το
οποίο χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας».
Αναδυόμενη χρήση crystal
Κατά την τελευταία δεκαετία οι ουσίες με τις οποίες πειραματίζονται,
τόσο ανήλικοι, όσο και ενήλικες, έχουν κάπως διαφοροποιηθεί. Όσον αφορά
τα «νέα» ναρκωτικά, σημειώνεται ότι υπάρχει αναδυόμενη χρήση της ουσίας
crystal, εξήγησε ο υποδιοικητής της Υ.ΚΑ.Ν. «Το συγκεκριμένο δεν είναι
νέο, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η χρήση του έχει αυξηθεί κατά πολύ. Στην
πλειοψηφία τους οι ανήλικοι κάνουν χρήση μαριχουάνας, ενώ μερικοί
πειραματίζονται με την κοκαΐνη και μερικές φορές με τη μεθαμφεταμίνη. Να
υπογραμμίσω ότι οι ανήλικοι χρήστες στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν
είναι εξαρτημένοι, παρά μόνο πειραματίζονται, χωρίς να σημαίνει ότι
αυτό δεν προκαλεί διάφορα προβλήματα».
Ένας άλλος μύθος, ευρέως διαδεδομένος, είναι αυτός περί προμήθειας
ναρκωτικών στα σχολεία. Ότι δηλαδή επιτήδειοι καραδοκούν έξω από
σχολικές μονάδες για να προμηθεύσουν με ναρκωτικά τα παιδιά. Όπως είπε ο
κ. Σεργίδης, η πρώτη επαφή με τη χρήση γίνεται μέσω φίλων στην παρέα
και είναι μύθος το ότι διάφοροι έμποροι πηγαίνουν στα σχολεία με σκοπό
να βρουν νέα πελατεία.
«Είναι επίσης μύθος και πρέπει να το έχουμε υπόψιν ότι δεν υπάρχει
μία συγκεκριμένη κατηγορία ανηλίκων, η οποία κάνει χρήση, αλλά μπορεί
να τύχει σε κάθε σπίτι, να “χτυπήσει” την κάθε πόρτα. Και αυτό, επίσης,
είναι ένας μύθος», είπε καταληκτικά.
Του Κυριάκου Λοΐζου
dialogos.com.cy
.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/r29vz2xl/avvxsehdwdo32relji6egodftnoxefh0ohiniptpaggpi6slbps1axnjjsupo7v6o38yjy13eeqarthx_15eztyeqjzvf7dgs96uv7pnsuu26efnetjdlw8rhaxvkg9ckccpgnux8uugk110isjw2_tr9unvefedjimc9nhnwrckdvmi0gqrj-faummvmhtg5pv1/s1600/hamomilaki.viber.png")
Posts
