Τι κρύβει η Παιδική Επιθετικότητα

Όταν τα παιδιά έχουν κάτι να πουν και δεν ξέρουν πώς.
Απογοητευμένοι από τη συμπεριφορά των παιδιών τους προσέρχονταν αρκετοί από τους γονείς που συμμετείχαν στο βιωματικό σεμινάριο για την παιδική επιθετικότητα, που έγινε τον περασμένο χειμώνα σε διάφορες περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας. 

Οι γονείς χαρακτήριζαν τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν ως πολύ σοβαρά και, περιγράφοντας τη στάση των παιδιών, μιλούσαν για έντονη επιθετικότητα.  

Δήλωναν προβληματισμένοι και ένιωθαν ότι βρίσκονταν μπροστά σε ένα αδιέξοδο.
Στο πλαίσιο της ομάδας των γονέων και με την καθοδήγηση των επιστημόνων, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις για τον βιωματικό τρόπο προσέγγισης του θέματος, τα μέλη της ομάδας άρχισαν να μιλούν για τις εμπειρίες τους, τις προσδοκίες τους, τους κανόνες που ισχύουν στο δικό τους περιβάλλον. 

Μετέφεραν απόψεις, έδιναν το έναυσμα για συζητήσεις και αναζητούσαν λύσεις, ανακαλύπτοντας σταδιακά τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από την παιδική επιθετικότητα.

Το συναίσθημα πίσω από την επιθετικότητα
«Πίσω από ένα επιθετικό παιδί υπήρχε η λύπη που αισθανόταν, επειδή δεν είχε την προσοχή του πατέρα του, τη στιγμή που την είχε ανάγκη. 

Πίσω από το άγχος ενός παιδιού που ξεκινούσε την πρώτη δημοτικού βρισκόταν ο φόβος για το καινούριο περιβάλλον και πίσω από τον θυμό που εξέφρασε ένα μικρό κορίτσι βρισκόταν η απογοήτευσή του επειδή τελικά ο πατέρας του δεν πρόλαβε να το συνοδεύσει σε μια βόλτα» αναφέρει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η ψυχολόγος της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Ελένη Πατίδου.

Σύμφωνα με την ίδια, η επιθετικότητα είναι απλώς το αποτέλεσμα μιας κατάστασης, στην οποία τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν το συναίσθημά τους. 

«Το χρέος μας, ως γονείς, είναι να μάθουμε στα παιδιά και να τα ενθαρρύνουμε να αναγνωρίζουν το συναίσθημά τους, ώστε αυτό να εκφραστεί και να γίνει αντικείμενο διαχείρισης. 

Σε αυτή την περίπτωση το παιδί δεν χρειάζεται την επιθετικότητα για να εκφραστεί αλλά μπορεί να χρησιμοποιήσει τον λόγο για να περιγράψει όσα αισθάνεται. 

Με τον τρόπο αυτό αποκτά αυτοπεποίθηση, βελτιώνεται η αυτο-εικόνα του και όλα αυτά επιδρούν ευνοϊκά στο σύνολο της οικογένειας» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.

Η τεχνική της «ενεργητικής ακρόασης»
Σημαντικό «εργαλείο» που προτείνεται στους γονείς ώστε να αναγνωρίζουν το συναίσθημα των παιδιών και να τα διευκολύνουν να το εκφράσουν είναι η «ενεργητική ακρόαση», μια τεχνική που όπως αναφέρει η κ. Πατίδου, προϋποθέτει τη διάθεση του γονιού να ακούσει όσα έχει το παιδί του να του πει, με μια διάθεση να εμβαθύνει στο συναίσθημα που κρύβεται πίσω από την επιθετικότητα. 

«Τι εννοείς», «αισθάνομαι ότι νιώθεις λυπημένος», «σε βλέπω στεναχωρημένη», «όταν θελήσεις να μου μιλήσεις θα είμαι εδώ για σένα» 

είναι μερικές από τις φράσεις που χρησιμοποιούν οι γονείς εξασκώντας την εν λόγω τεχνική, με στόχο να προβάλλουν στα παιδιά το συναίσθημά τους και να τους δώσουν τη δυνατότητα αφενός να το αναγνωρίσουν, αφετέρου να το διαχειριστούν.

Η διαδικασία, μάλιστα, μπορεί να ξεκινά από τη βρεφική ηλικία, όταν ακόμη τα παιδιά δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον λόγο. Ακόμη και το βλέμμα ή ένας ήχος ενός βρέφους μπορούν να δώσουν στους γονείς μια ευκαιρία επικοινωνίας. 

«Περιμένουμε κάποια από τα πρώτα ψελλίσματα που κάνει ένα μωρό. Παραμένουμε σιωπηλοί και μόλις το μωρό παράγει έναν ήχο που μπορεί να μοιάζει με λέξη, ανταποκρινόμαστε απαντώντας του ή κοιτάζοντάς το. 

Ακόμη και αυτός είναι ένας τρόπος εκπαίδευσης στην επικοινωνία παιδιών και γονέων, από τη βρεφική, ακόμη ηλικία» σχολιάζει.

Δεν παραλείπει, άλλωστε, να αναφερθεί στις δυσκολίες που βιώνουν οι γονείς στην εφαρμογή της «ενεργητικής ακρόασης», καθώς οι ρυθμοί της καθημερινότητας δυσχεραίνουν την επικοινωνία στο εσωτερικό της οικογένειας. 

«Συμβαίνει κάποιες φορές να προτρέχουμε όταν μας μιλούν τα παιδιά. Να τους απαντάμε ότι ξέρουμε τι συμβαίνει, να τους δίνουμε μια γρήγορη απάντηση, συχνά διεκπεραιωτική, με μια γρήγορη συμβουλή, χωρίς ουσιαστική επικοινωνία. 

Όταν μάλιστα οι γονείς τρέχουν για να προλάβουν τα πάντα, η δυσκολία είναι μεγάλη» υπογραμμίζει. 

Στον αντίποδα, όπως αναφέρει, μια μικρή διακοπή στις δουλειές του σπιτιού για να ακούσει ο πατέρας ή η μητέρα το πρόβλημα που απασχολεί ένα παιδί, ή απλώς για να αναφέρει ότι το βλέπει προβληματισμένο, είναι αρκετή ώστε να «ξεκλειδώσει» ένα συναίσθημα και να δώσει το έναυσμα για την υγιή του έκφραση.

Η σημασία των ορίων
Στο ίδιο μήκος κύματος, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στα όρια και τους κανόνες που τίθενται σε μια οικογένεια. 

«Γονείς που χαρακτήριζαν τα παιδιά τους ατίθασα και ανέφεραν ότι αδυνατούσαν να συμπεριφερθούν κατάλληλα σε μια οικογενειακή έξοδο, διαπίστωσαν αργότερα ότι εφόσον προηγηθεί μια συνεννόηση για τον τρόπο που όλοι πρέπει να συμπεριφερθούν, όλα τελικά κυλούν ομαλά. 

Παιδιά που αντιδρούσαν έντονα όταν επρόκειτο να καθίσουν στο τραπέζι σε ένα εξωτερικό περιβάλλον, με την κατάλληλη προετοιμασία έμαθαν ότι πρέπει να φέρονται σωστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, με τη δυνατότητα μιας σύντομης βόλτας μέχρι να ξεκουραστούν και να εκτονωθούν. 

Σε περίπτωση, μάλιστα, που δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο τα παιδιά γνώριζαν από πριν ότι θα πρέπει όλοι να αποχωρήσουν» σημειώνει.

Η επαφή με τις τεχνικές αυτές και η σταδιακή εξάσκησή τους, αξιολογήθηκε ως αποτελεσματική από τους ίδιους τους γονείς που συμμετείχαν στα βιωματικά σεμινάρια για την παιδική επιθετικότητα. 

«Μετά το πέρας των συνεδριών, οι γονείς αναγνώρισαν ότι τελικά δεν ήταν τα παιδιά τους που δεν έκαναν κάτι σωστά αλλά οι ίδιοι, και θεώρησαν ότι κατέχουν πλέον τη δυνατότητα να αλλάξουν την κατάσταση» 

τονίζει η κ. Πατίδου. 

Η ίδια, μάλιστα, εκτιμά ως αποτελεσματική τη διαδικασία των βιωματικών σεμιναρίων, επισημαίνοντας την ανάγκη αύξησης του χρόνου που διατίθεται και του προσωπικού που απαιτείται για την διεξαγωγή τους.
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση διευκρινίζει ότι όλα τα παραπάνω έχουν εφαρμογή όταν οι γονείς έχουν τη διάθεση να βρουν λύση για μια δύσκολη συμπεριφορά του παιδιού τους και είναι διαθέσιμοι να εγκαταλείψουν τον εγωισμό και την εξουσιαστική τους τάση απέναντι του. 

Τέλος, προϋπόθεση για την εξάλειψη της επιθετικής συμπεριφοράς είναι να μην είναι οι ίδιοι οι γονείς ή το ευρύτερο περιβάλλον επιθετικό γιατί τότε αναπόφευκτα υπάρχει μίμηση προτύπου.

Σύμφωνα με την προϊσταμένη του Τμήματος Δημόσιας Υγείας της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Μαρία Σιδηροπούλου, στο εν λόγω πρόγραμμα συμμετείχαν 64 γονείς από τη Θεσσαλονίκη, τη Χαλκιδική, τις Σέρρες και το Κιλκίς. 

Τέτοιου είδους ψυχοκοινωνικά προγράμματα ξεκίνησαν το 2017, ενώ πρόθεση της Διεύθυνσης είναι η επέκταση των προγραμμάτων σε νέες θεματικές ενότητες αλλά και η αύξηση του αριθμού τους.

newsbeast
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Είναι το παιδί σας απρόσεκτο και ξεχασιάρικο ή έχει ΔΕΠΥ;

Ένα παιδί απρόσεκτο, με την πρώτη ματιά, δεν το θεωρούμε κάτι σημαντικό ή σοβαρό. 

Τι γίνεται όμως όταν το παιδί μας ξεχνάει σχεδόν κάθε εβδομάδα πράγματα στο σχολείο, βάζει λάθος βιβλία στην τσάντα του, δεν γράφει ποτέ τις σημειώσεις κλπ.;

Η καθημερινή ζωή με αυτά τα παιδιά γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Μολονότι οι γονείς, όχι άδικα, του λένε «δεν σου ζητάμε πολλά», απλά να σημειώνεις τα μαθήματα σου ώστε να ξέρουμε τι πρέπει να κάνεις αύριο στο σχολείο.

Τελικά η απροσεξία είναι μία κακή συνήθεια ή κάτι άλλο;
Ο κ. Στέλιος Μαντούδης, Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής, εξηγεί ότι η απροσεξία τα τελευταία χρόνια έχει ενταχθεί μέσα στη συμπτωματολογία των παιδιών που παρουσιάζουν ΔΕΠΥ, δηλαδή ελλειμματική προσοχή και υπερκινητικότητα. 

Πρόκειται για μία διαταραχή που οφείλεται στο μέρος του εγκεφάλου που συνδέεται με την οργάνωση και την σκέψη.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς ώστε να προλάβουν την απροσεξία; * Μάθετέ το, από μικρή ηλικία, να είναι υπεύθυνο για τα πράγματα του
* Διδάξτε του πως πρέπει να τα τοποθετεί μέσα στα συρτάρια και στα ντουλάπια, ώστε να μπορεί να τα βρίσκει πιο εύκολα. Να βάζει τα πράγματα εκεί που τα βρήκε
* Δώστε του το ωρολόγιο πρόγραμμα της ημέρας και φροντίστε να είναι ενήμερο για το τι θα ακολουθήσει, π.χ. μετά το φαγητό σου θα δεις ένα επεισόδιο και θα ετοιμάσεις την τσάντα σου για το κολυμβητήριο
* Ρωτήστε για ένα- ένα τα πράγματα που χρειάζεται να έχει μαζί του αλλά μη του τα βάλετε εσείς στην τσάντα
* Αφήστε το να κάνει μόνο του όσα πράγματα χρειάζεται σχετικά με τις δραστηριότητες και την προσωπική του υγιεινή φροντίδα

Η συμβουλή του Ειδικού:
Την απροσεξία πολύ συχνά μπορεί να την προκαλούμε και εμείς οι γονείς στα παιδιά μας. 

Αυτό συμβαίνει γιατί δεν τους δίνουμε την ευκαιρία να πάρουν πρωτοβουλίες και υπευθυνότητες, σε σχέση με τα προσωπικά τους αντικείμενα και καθήκοντα. 

Πολλές φορές δεν έχουμε χρόνο και εμπιστοσύνη ότι θα τα κάνουν σωστά. Το τίμημα όμως είναι ότι το παιδί μας μεγαλώνοντας θα δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. 

Γίνεται προκλητικά απρόσεκτο και αδιάφορο, με αποτέλεσμα αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να ζητήσουμε τη βοήθεια ενός Ειδικού σε ένα Αναπτυξιακό Κέντρο.

Στέλιος Μαντούδης, Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής, Επιστημονικά Υπεύθυνος των Αναπτυξιακών Κέντρων Mandou
mandou
Mothersblog
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Ασκήσεις για Έξυπνα Μωρά

Δέκα πράγματα που μπορείτε να κάνετε κάθε μέρα για να ενισχύσετε την ευφυΐα του παιδιού σας

Μπορεί να μην σταματάτε να ανησυχείτε για το πώς θα βοηθήσετε το μωράκι σας να φτάσει και να ξεπεράσει τις δυνατότητές του, στην πραγματικότητα όμως τα πράγματα είναι πιο απλά από ό,τι φαίνονται. 

 

Όπως ακριβώς ένα ιδιότροπο νήπιο θα φάει όταν πεινάσει, έτσι και ο βρεφικός εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος να καταναλώνει πληροφορίες ασταμάτητα. 

Δική σας δουλειά είναι να του προσφέρετε τα απαραίτητα ερεθίσματα. 

Τα μόνα εργαλεία που χρειάζεστε για αυτό το σκοπό είναι λίγη δημιουργικότητα και πολλή ετοιμότητα ώστε να εκμεταλλεύεστε τις ευκαιρίες που προκύπτουν καθημερινά, όπως οι παρακάτω:

Βγάλτε του λόγους
Είναι ίσως η μόνη περίπτωση στην οποία η φλυαρία αποτελεί αρετή! Μπορεί να σας φαίνεται παράξενο να μιλάτε σε ένα μωρό λίγων ημερών, όμως το γεγονός ότι δεν σας καταλαβαίνει δεν σημαίνει και ότι δεν σας ακούει προσεκτικά. 

Μάλιστα, μέσα από αυτή τη συνήθεια βοηθάτε τον εγκέφαλό του να μάθει να αντιδρά στη γλώσσα. 

Δεν χρειάζεται να γίνεστε εφευρετικοί: Περιγράψτε του βήμα – βήμα τις κινήσεις σας καθώς μαγειρεύετε ή καθαρίζετε. Θα δείτε ότι αυτού του είδους η αλληλεπίδραση θα είναι πολύ διασκεδαστική και για εσάς.

Ώρα για διάβασμα
Πριν ακόμη το μωρό σας αρχίσει να μιλάει, φροντίστε να γεμίσετε τη βιβλιοθήκη του με ενδιαφέρουσες, χρωματιστές επιλογές. Εκτός από την ώρα που το βάζετε για ύπνο, προσπαθήστε να του διαβάζετε όσο συχνότερα γίνεται μέσα στην ημέρα. 

Με αυτόν τον τρόπο, θα συνδέσει το βιβλίο με τη διασκέδαση και είναι πιο πιθανό να αγαπήσει το διάβασμα όταν μεγαλώσει. 

Δείξτε του με το χέρι σας τις λέξεις που του διαβάζετε για να κρατήσετε την προσοχή του στραμμένη ολοκληρωτικά στις σελίδες μπροστά του.

Κοιταχτείτε στα μάτια
Το μωρό σας έχει τεράστια ανάγκη από τη σύνδεση μαζί σας για να αναπτυχθεί σωστά, και η οπτική επαφή είναι ο απλούστερος και καλύτερος τρόπος να του την προσφέρετε. 

Όταν βλέπετε πως σας κοιτάζει, ανταποδώστε του το βλέμμα και θα δείτε τη χαρά να ζωγραφίζεται στο προσωπάκι του! 

Για τις μητέρες που θηλάζουν, δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για να μοιραστούν αυτή την υπέροχη επαφή με το μωρό τους από την ώρα του φαγητού του.

Ελεύθερα χεράκια
Τα μωρά χαρακτηρίζονται από την έμφυτη ανάγκη να ανακαλύψουν τον κόσμο, σε μεγάλο βαθμό μέσω της αφής τους. 

Όταν επιτρέπετε στο μικρό σας να πιάνει τα πράγματα γύρω του, ενισχύετε την ευφυΐα του, καθώς έρχεται σε επαφή με μια σειρά από νέα ερεθίσματα. 

Το ίδιο το εσωτερικό του σπιτιού σας αλλά και το πάρκο ή η παραλία είναι γεμάτα με διαφορετικές υφές και πληροφορίες. 

Αν θέλετε να κάνετε ακόμη πιο γεμάτη την εμπειρία του, μπορείτε να του περιγράφετε την αίσθηση του εκάστοτε πράγματος που αγγίζει. Πολλά παιδικά βιβλία εκμεταλλεύονται αυτό το γεγονός και περιλαμβάνουν σελίδες με διαφορετικές επιφάνειες – είναι βέβαιο πως το μικρό σας θα τα λατρέψει!

Θηλάστε το
Εκτός από τις ευεργετικές ιδιότητές του για το ανοσοποιητικό και τη σωματική ανάπτυξη του παιδιού, το μητρικό γάλα περιέχει ένα πλήθος θρεπτικών συστατικών που ενισχύουν την εγκεφαλική του λειτουργία. 

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι βλάπτετε το μωρό αν για κάποιο λόγο αδυνατείτε ή δεν επιθυμείτε να το θηλάσετε. Τα βρεφικά γάλατα σε σκόνη είναι ειδικά μελετημένα για να υποστηρίζουν τις ανάγκες του. 

Τίποτα καλό δεν θα προκύψει από το να αισθάνεστε τύψεις ή να κατηγορείτε τον εαυτό σας.

Δημιουργικό χάος
Είναι πιθανό αυτή η συμβουλή να μην σας αρέσει πολύ, όμως η αλήθεια είναι ότι τα μωρά έχουν ανάγκη από την ακαταστασία για να μάθουν. 

Προσπαθήστε να μην το σταματάτε όταν παίζει με το φαγητό του – ακόμη και αν ρίξει κατά λάθος λίγο στο πάτωμα. 

Πιάνοντας τα διαφορετικά υλικά ενεργοποιεί το μέρος του εγκεφάλου του που συνδέεται με την αφή, ενώ δημιουργώντας ένα μικρό χάος μαθαίνει τη σχέση αιτίας – αποτελέσματος.

Μικρά μαθήματα
Ένα βρώμικο χαλί δεν είναι ο μόνος τρόπος να μάθετε στο μικρό σας τη σχέση αιτίας – αποτελέσματος. 

Αντί για αυτό, μπορείτε να επενδύσετε τη μέρα του με σύντομα «μαθήματα» γύρω από το θέμα: 

Για παράδειγμα, όταν ανοίγετε τη βρύση εξηγήστε του ότι αυτή η κίνηση κάνει το νερό να τρέχει ή εξηγήστε του ότι η πίεση στο κουμπί είναι αυτό που κάνει το παιχνίδι του να βγάζει ήχους.

Οι πιο καλοί τραγουδιστές
Το μωρό σας δεν έχει απαιτήσεις από τη φωνή σας. Του αρκεί απλώς να την ακούει, και οι διαφορετικοί τόνοι που χρησιμοποιείτε όταν τραγουδάτε την κάνουν ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. 

Εκτός από τα παιδικά τραγούδια ένας διασκεδαστικός τρόπος να επιταχύνετε τις γλωσσικές του δεξιότητες και να ακονίσετε το μυαλό του, είναι αυτοσχεδιάζοντας. 

Τραγουδήστε του για τις κινήσεις που κάνετε όσο καθαρίζετε το σπίτι ή για τα μέρη του σώματός του την ώρα που το κάνετε μπάνιο. Μην ανησυχείτε, δεν θα σας παρεξηγήσει αν δεν έχετε ταλέντο στην ομοιοκαταληξία.

Κάντε μια βόλτα στο σούπερ μάρκετ
Ναι, τα ψώνια με ένα βρέφος είναι αρκετά πιο περίπλοκα, όμως δύσκολα θα βρείτε περιβάλλον με περισσότερες πληροφορίες από ένα σούπερ μάρκετ. 

Μιλήστε του για τα χρώματα, το είδος ή το άρωμα του κάθε προϊόντος πριν το βάλετε στο καλάθι σας και προσπαθήστε να κρατήσετε την προσοχή του στραμμένη στη διαδικασία, αντί να το αποσπάτε με ένα βιβλίο ή το κινητό σας.

Παιχνιδομετρητές
Σε όλους μας φαίνεται χαριτωμένο ένα νήπιο που ξέρει να μετράει – ειδικά αν ακόμη δεν τα καταφέρνει και τόσο καλά. Εκτός από την αστεία πλευρά της, όμως, η εξοικείωση των παιδιών με τους αριθμούς από μικρή ηλικία, τα βοηθά να τους αντιμετωπίσουν σαν παιχνίδι και να μην «τρομάξουν» όταν δουν το πρώτο βιβλίο αριθμητικής. 

Μετρήστε τα πάντα, λοιπόν, είτε πρόκειται για τα κουκλάκια του είτε για τα φασόλια που θα χρησιμοποιήσετε για το φαγητό, και μάθετέ του τραγουδάκια με αριθμούς.

in.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι