Sunday 24 August 2008

Ταΐζουμε τα παιδιά μας με πολιτιστικά αποφάγια

«Η μαγεία μάς γνέφει από παντού ολόγυρά μας, αλλά δεν έχουμε τη διάθεση να την αναζητήσουμε», λέει ο Ευγένιος Τριβιζάς, που ετοιμάζει το τηλεοπτικό παραμύθι «Ένα δέντρο μια φορά»
«Προσπαθούμε πάντα να προσφέρουμε στα παιδιά μας ό,τι το πιο εκλεκτό: τα θρεπτικότερα φαγητά, για παράδειγμα, ή τα πιο ζεστά ρούχα. Τις περισσότερες φορές, μάλιστα, φτάνουμε στο σημείο να στερούμαστε για να απολαμβάνουν εκείνα. Το παράδοξο είναι ότι στον χώρο της τέχνης και του θεάματος για παιδιά- με ελάχιστες εξαιρέσεις- συμβαίνει μάλλον το αντίθετο: ετοιμάζουμε λουκούλλεια γεύματα για τους εαυτούς μας και ταΐζουμε τα παιδιά μας με αποφάγια. Κι αυτό επειδή επικρατεί η νοοτροπία πως οτιδήποτε το παιδικό είναι απλούστερο, ευκολότερο, φθηνότερο και υποδεέστερο του αντίστοιχου προϊόντος για ενηλίκους». Από το Ρέντινγκ της Βρετανίας, ο καθηγητής Εγκληματολογίας και εμπνευσμένος παραμυθάς Ευγένιος Τριβιζάς, παρά τις ζοφερές διαπιστώσεις διατηρεί την αισιοδοξία του και συνεχίζει να συμβάλλει με τον τρόπο του ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση. Αυτή τη φορά- δύο χρόνια μετά την τηλεοπτική μεταφορά του παραμυθιού «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι» και τότε από τις κρατικές συχνότητες- μεταφέρει στη μικρή οθόνη το παραμύθι με οικολογικά μηνύματα «Ένα δέντρο μια φορά», με τον συνεργάτη του- ειδικό στη δημιουργία τρισδιάστατων κινουμένων σχεδίων- Παναγιώτη Ράππα, που υπογράφει τη σκηνοθεσία (όπως και στο έργο «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι») και μαζί με τον Νάσο Βακάλη που υπογράφει την παραγωγή. Αμφότεροι συνεργάτες του Στίβεν Σπίλμπεργκ- από τα ιδρυτικά στελέχη των εταιρειών παραγωγής ταινιών 3D animation του Αμερικανού σκηνοθέτη, Αmblin και Dreamworks- έχουν συμμετάσχει σε παραγωγές 3D animation των χολιγουντιανών ΝickelodeonP aramount, Columbia-Sony, Warner.

Με ποια αφορμή γράψατε το «Ένα δέντρο μια φορά»;

«Συναντάμε συχνά στους δρόμους των μεγαλουπόλεών μας καχεκτικά, απεριποίητα και σκονισμένα δέντρα, που αντί να χαρίζουν δροσιά και να αναδίδουν φρεσκάδα καθιστούν ακόμα πιο καταθλιπτικό το αστικό τοπίο. Όταν κάποτε, παραμονές Πρωτοχρονιάς, περπατώντας σε έναν κακοφωτισμένο δρόμο με τέτοια άχαρα δέντρα να φυτοζωούν στα πεζοδρόμια, διέκρινα από τα φωτισμένα παράθυρα τα στολισμένα χριστουγεννιάτικα έλατα, η έντονη αυτή αντίθεση της μιζέριας και της θαλπωρής μού έδωσε την ιδέα γι΄ αυτή την ιστορία». Να λοιπόν τι θα δούμε από τις συχνότητες της ΕΡΤ ανήμερα των Χριστουγέννων: ένα χριστουγεννιάτικο βράδυ, κάποιο φτωχό αγόρι παρατηρεί ένα παραμελημένο δέντρο που φυτρώνει στο άχαρο πεζοδρόμιο μιας πόλης. Το δέντρο, που βλέπει από τα παράθυρα των σπιτιών τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, ζηλεύει και ζητά από το αγόρι να το στολίσει. Αλλά εκείνο δεν έχει στολίδια ούτε χρήματα. Τίποτα δεν έχει. Πώς είναι δυνατόν να στολίσει ένα καχεκτικό δέντρο στη μέση ενός παγωμένου, βρώμικου πεζοδρομίου; Κι όμως, εκείνη η νύχτα θα είναι αλλιώτικη από τις άλλες: μια νύχτα ονείρων, μαγική...

Υπάρχει μαγεία στην πραγματικότητα και πού βρίσκεται;

«Η μαγεία μας γνέφει από παντού ολόγυρά μας, αλλά δεν έχουμε τη διάθεση να την αναζητήσουμε. Αν βγάλουμε τα γυαλιά της ρουτίνας και απαλλαγούμε από τις παρωπίδες της σοβαροφάνειας, ίσως κάποια στιγμή να τα καταφέρουμε».

Η επιλογή της ιστορίας έγινε από τον Παναγιώτη Ράππα- και καθόλου τυχαία. «Ο Τριβιζάς έχει συλλάβει κάτι που σπάνια συναντούμε σε ιστορίες με οικολογικό περιεχόμενο. Κρατά στο επίκεντρο τον άνθρωπο, το παιδί στην προκειμένη περίπτωση», εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Πόσο παραμύθι, κ. Ράππα, μπορεί να είναι ένα τέτοιο παραμύθι και πώς αποδίδεται;

«Δύσκολα. Όμως το καλό της υπόθεσης είναι πως οι ιστορίες του Τριβιζά ξεφεύγουν στο όνειρο».

Ένα παραμύθι που στοχεύει στην οικολογική ευαισθητοποίηση- σε μια εν πολλοίς αδιάφορη περί οικολογίας και χωρίς οικολογική συνείδηση κοινωνίαέχει άραγε τη δύναμη να αφυπνίσει; Ο Ευγένιος Τριβιζάς έχει διαφορετική αντίληψη και προσέγγιση. «Δεν αφυπνίζει κανείς με διδάγματα και κραυγαλέα κηρύγματα. Έχει περισσότερες ελπίδες να το επιτύχει διασκεδάζοντας και συγκινώντας».

ΙΝFΟ

Tο τηλεοπτικό παραμύθι «Ένα δέντρο μια φορά» θα προβληθεί τα Χριστούγεννα από την ΕΡΤ. Τo βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καλέντη.

Απόδραση στην Κουμπαραδουάη

Στις μέρες μας, με έντονο το αίσθημα της ξενοφοβίας, που ό,τι συμβαίνει έξω από την πόρτα μας δεν μας αφορά, ένα παιδικό βιβλίο ή μια ταινία κινουμένων σχεδίων έχουν τη δύναμη να σβήσουν τις γραμμές του περιθωρίου και να αλλάξουν μυαλά; «Η τέχνη είναι η καλύτερη γομολάστιχα αυθαίρετων γραμμών που εγκλείουν, περικλείουν και αποκλείουν», απαντάει ο Ευγένιος Τριβιζάς.

Η οικονομική κρίση, διεθνώς, η έκπτωση της πολιτικής, τι παραμύθια θα μπορού
σαν να τροφοδοτήσουν και με ποιους πρωταγωνιστές;
«Παραμύθια με πανούργα και κατεργάρικα γουρουνάκια-κουμπαράδες, που καταχρώνται τα κέρματα με τα οποία έχουν γεμίσει, το σκάνε κρυφά και περνούν ζωή χαρισάμενη με τις οικονομίες των αποταμιευτών στην Κουμπαραδουάη. Οι πολιτικοί, αντί να τα κυνηγάνε με σφυριά, συναγωνίζονται ποιος θα παραστήσει πειστικότερα την Ωραία Κοιμωμένη...».


«Μπορούμε να νικήσουμε τους δράκους»

Σήμερα, ένα παιδί μπορεί να έχει οράματα και να τρέφει ελπίδες ότι θα πραγματοποιηθούν, με όσα απογοητευτικά συμβαίνουν;

«Η πίστη στην επίτευξη του αδύνατου, είναι η μεγαλύτερη δύναμή μας. Και είναι πιο έντονη στα παιδιά», πιστεύει ο Ευγένιος Τριβιζάς. «Όσο πικρότερες οι απογοητεύσεις, τόσο μεγαλύτερη η ανάγκη για ελπιδοφόρα οράματα.

Διαφορετικά, κινδυνεύουν να βυθιστούν στο τέλμα της αδιαφορίας και της παραίτησης. Οράματα φανταστικών κόσμων στα αναγνώσματα και τα θεάματα των παιδιών, τους προσφέρουν πρότυπα αλλαγής του δικού τους κόσμου, όσο δύσκολο κι αν φαίνεται εκ πρώτης όψεως αυτό.

Γι΄ αυτό άλλωστε οι ήρωες των βιβλίων μου επιχειρούν συχνά το ακατόρθωτο. Στο θεατρικό “Το όνειρο του Σκιάχτρου” ο Αχυρούλης το σκιάχτρο επιθυμεί να πετάξει. Στο μυθιστόρημα “Ο Χιονάνθρωπος και το Κορίτσι” ο Τουρτούρι ο χιονάνθρωπος δεν θέλει να λειώσει. Στο παραμύθι “Ο Ιγνάτιος και η Γάτα” ένας ποντικός προσπαθεί να φάει μια γάτα, στο κόμικς της “Φρουτοπίας” ο Θάνος το κολοκυθάκι ονειρεύεται να δείρει έναν μανάβη και στο βασισμένο στην ομώνυμη όπερα, graphic novel “Οι Δραπέτες της Σκακιέρας”, που θα κυκλοφορήσει τον επόμενο μήνα από τις Εκδόσεις Καλέντη, ένα άλογο του σκακιού λαχταράει να καλπάσει σ΄ ένα λιβάδι με τετράφυλλα τριφύλλια.

Η σημασία των παραμυθιών δεν έγκειται στο ότι μας λένε πως υπάρχουν δράκοι όπως είχε πει ο Chesterton.

Αυτό το γνωρίζουμε και μάλιστα πολύ καλά. Η αξία των παραμυθιών έγκειται στο ότι μας δίνουν την ελπίδα πως μπορούμε να τους νικήσουμε».

(Πηγή tanea.gr)

Ταΐζουμε τα παιδιά μας με πολιτιστικά αποφάγια 

Τετάρτη, 19 Αύγουστος 2009

Ωραίοι Έλληνες: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (Πατροκοσμάς)

«Θα 'ρθει καιρός που θα διευθύνουν τον κόσμο τα άλαλα και τα μπάλαλα»
(Μια από τις προφητείες του Πατροκοσμά, που εκπληρώθηκε)
.
«Μάθετε γράμματα, τα γράμματα φωτίζουν τους ανθρώπους.»
 .
Όπου πήγαινε και όπου στεκόταν, αυτό έλεγε ο Πατροκοσμάς.
Και πήγε σε μέρη πολλά, γύρισε όλη τη Ρωμιοσύνη από πάνω ως κάτω.  
Από την Πόλη ως τη Ρόδο και από την Κάρπαθο έως την Κέρκυρα. Από τη Βόρειο Ήπειρο ως το Αίγιο και από την Ικαρία έως την Κεφαλληνία και τη Ζάκυνθο!
.
Μάθετε γράμματα, γράμματα!! 
Και ήταν τα χρόνια δύσκολα, αβάσταχτη η σκλαβιά. 
Σε χωριά πάνω σε βουνά απάτητα έβρισκε ανθρώπους που κόντευαν τη γλώσσα να ξεχάσουν και μαζί μ' αυτή Θεό και Πατρίδα.
Ραγιάδες έβρισκε και πόθος του ήταν τον Έλληνα μέσα στην ψυχή τους να ξυπνήσει. 
Τον Έλληνα που πρέπει τα αρχαία κείμενα να κατανοεί γιατί αυτά είναι "λαμπρά φανάρια για την ανθρωπότητα".
.
Ένας άνθρωπος, ένας κατάφερε ακόμα μέσα στη σκλαβιά, την άγνοια και την ανέχεια των ραγιάδων:
  • να χτιστούν 210 Ελληνικά Σχολεία (!!!) και να αρχίσουν τη λειτουργία τους άλλα 1.100 κατώτερα!!
  • να φτιάσει 4.000 κολυμβήθρες με χρήματα πλουσίων ώστε να μπορούν να βαφτίζονται τα πάμφτωχα Ελληνόπουλα της σκλαβωμένης Πατρίδος
  • να ελευθερώσει 1.500 Χριστιανές παραμάνες από τα παλάτια των πασάδων και των μπέηδων
  • να μπολιαστούν με προτροπές του χιλιάδες άγρια δέντρα και να μετατραπούν σε καρποφόρα
  • να δοθούν πάνω από 500.000 κομβοσχοίνια και σταυρουδάκια στους Χριστιανούς για τη στερέωση και την πνευματική τους ενίσχυση
  • να στερεωθούν, να Εξομολογηθούν και να επανέλθουν στην ευσέβεια εκατομμύρια άνθρωποι!
  • να θεριέψει η Πίστη στο Χριστό και η ελπίδα στην Ελευθερία του Γένους, για την οποία κήρυττε παντού
  • να σταματήσουν τα εβραϊκών συμφερόντων παζάρια της Κυριακής, να γίνεται ο ευλογημένος Εκκλησιασμός την Κυριακή και τα παζάρια το Σάββατο Αυτό το τελευταίο έγινε αφορμή να προκληθεί μεγάλη οικονομική ζημία στο εβραϊκό εμπόριο της περιοχής των Ιωαννίνων, τέτοια που οι ζημιωθέντες δίνοντας πολλά πουγκιά στον Κούρτ Πασά, του ζήτησαν να σκοτώσει τον μέγα και άγιο δάσκαλο του Γένους μας!
ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ
Οι Τούρκοι τον συνέλαβαν τελικά στο Βεράτι και με το πρόσχημα ότι θα τον οδηγήσουν στον Κούρτ Πασά, πλάι στην όχθη ενός ποταμού κοντά στο Κολικόντασι του φανέρωσαν ότι είχαν διαταγή να τον σκοτώσουν. Ο Αγιος με χαρά δέχθηκε την απόφαση και γονατιστός προσευχήθηκε στο Θεό ευχαριστώντας Τον γιατί θα αξιωνόταν να θυσιάσει για Εκείνον τη ζωή του. Οι Τούρκοι κρέμασαν σε ένα δέντρο τον Ιερομάρτυρα και Ισαποστόλο Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό στις 24 Αυγούστου 1779, στα εξήντα πέντε του χρόνια! Κατόπιν, έδεσαν στο τίμιο λείψανό του μια βαριά πέτρα και το έριξαν στο ποτάμι για να μη βρεθεί ποτέ.

Εν τω μεταξύ έμαθαν οι Χριστιανοί το Μαρτύριο του Πατροκοσμά και έσπευσαν να βρουν τον ʼγιο. Τρεις ημέρες είχαν περάσει άκαρπες, ώσπου ω του θαύματος! Ο εφημέριος της Εκκλησία της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Κολικόντασι, ο παπα - Μάρκος, μπαίνει στο βαρκάκι του και κάνοντας με πίστη το σταυρό του, αξιώνεται να δει το άγιο λείψανό του Πατροκοσμά να πλέει επάνω στο νερό του ποταμού και να στέκεται όρθιο, σαν να ήταν εν ζωή!!!
Αμέσως σπεύδει και αγκαλιάζει το τίμιο μαρτυρικό σώμα του Αγίου μας να το βάλει στη βάρκα του και καθώς το σηκώνει έτρεξε πολύ το αίμα από το ευλογημένο στόμα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, που τόσες και τόσες ψυχές αμέτρητες στήριξε, ανακούφισε και προφήτεψε με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος!

Ο παπα - Μάρκος ενταφιάζει το λείψανο του Αγίου Δασκάλου του Γένους στο νάρθηκα της Εκκλησίας των Εισοδίων της Θεοτόκου, στο Κολικόντασι…

Ευριπίδη Μήδεια: τῶν γὰρ μετρίων πρῶτα μὲν εἰπεῖν …

Στην προσπάθειά του να ολοκληρώσει το μονόλογό του ο Ιάσονας-Νίκος Ψαράς αναφώνησε «έλεος» για τις διαμαρτυρίες του κοινού κι αυτό ανταπάντησε: «αυτό ζητάμε κι εμείς τόσες ώρες, έλεος».
Μια μεγάλη παρεξήγηση από έναν αλαζόνα ερευνητή που φαίνεται πως πλέον δεν έχει καμία σχέση με τη θεατρική πράξη, που δεν γνωρίζει τι είναι αρχαίο δράμα, θέατρο με ηθοποιούς μιας άλλης εθνότητας, νοοτροπίας και κουλτούρας ήταν η «Μήδεια» του Ανατόλι Βασίλιεφ. Ακόμα δεν καταλάβαμε γιατί ο Ρώσος σκηνοθέτης ανέβασε την τραγωδία του Ευριπίδη και όχι την ομώνυμη παρωδία του Μποστ αφού είχε στο μυαλό του να στήσει αυτό το τραγελαφικό πανηγύρι. Μαρία Κρύου, αθηνόραμα.gr - 21/8/2008
Πάνε χρόνια, ήταν μια παράσταση της Αντιγόνης στην Επίδαυρο, με την Μαρία Σκούντζου σε σκηνοθεσία Ρεμούνδου και χορογραφία Χάρη Μανταφούνη. Τότε, αφού το φιλοθεάμον κοινό περίμενε την έναρξη της παράστασης μέχρι να ανέβει ο Κατσιφάρας με την μερσεντές του πάνω στον ιερό χώρο, καθυστερημένος, μαρσάροντας και αφήνοντας σύννεφο σκόνης, ο Σοφοκλής δεν άντεξε βγήκε από τον μνήμα του και γιουχάρισε τον Χορό που χόρευε συρτάκι με μπουζουκάκι ντυμένος με κουστουμάκια.
Γιατί; Γιατί αυτά τα κόλπα; Τι τα χρειάζονται αυτά οι αρχαίες τραγωδίες; Δεν αρκεί το δράμα για να συνεπάρει; Θέλει και κόλπα;
[125]
τῶν γὰρ μετρίων πρῶτα μὲν εἰπεῖν
τοὔνομα νικᾷ, χρῆσθαί τε μακρῷ
λῷστα βροτοῖσιν

Τα απλά· τα απλά·
εύκολα και ωφέλιμα είναι τα απλά
και βαστούν πολύ·
Δεν αρκεί ο μύθος, ο λόγος, η διδασκαλία του Ευριπίδη στην Μήδεια και χρειαζόμαστε «κόλπα» για να συνεπάρουμε του κοινό;
Η Μήδεια, κυριεύεται από ερωτικό πάθος για τον Ιάσονα, και τον βοηθά να κλέψει το Χρυσόμαλλο Δέρας. Για χάρη του δολοφόνησε τον αδελφό της, προκάλεσε τον θάνατο του γηραιού Πελία, οδηγώντας τις κόρες του να τον κομματιάσουν. Η είδηση, το κακό νέο απλώνεται. Είναι ο κίνδυνος να συνεταιρίζεσαι με μια μάγισσα, μια φόνισσα, που εξαιτίας της δεν έχεις τόπο να σταθείς! Στη Κόρινθο, όπου καταφεύγει το ζευγάρι, η θυγατέρα του βασιλιά σαγηνεύεται από τον ωραίο ξένο, ο Ιάσονας απαρνιέται τη Μήδεια και, αποφασισμένος να ξαναπαντρευτεί, περιμένει να εγκαταλείψει η γυναίκα του τη πόλη. Η Μήδεια στέλνει στην νεαρή γυναίκα ένα φόρεμα ποτισμένο με φαρμάκι, που τη καίει ολόκληρη μαζί με τον βασιλιά της Κορίνθου, που έτρεξε να σώσει την κόρη του. Μόλις η Μήδεια βεβαιώνεται πως ο Ιάσονας έχει πια χάσει τα πάντα, με τα ίδια της τα χέρια σκοτώνει τα δύο παιδιά τους και φεύγει για την Αθήνα. Κι ο Ιάσονας, συνυπεύθυνος κι αυτός, ο πρώην ήρωας, ο ένδοξος βασιλιάς, ο ημίθεος, μόνος, στην απόλυτη μοναξιά επισκέπτεται την Αργώ για να κλάψει κι εκεί ένα σάπιο ξύλο από το φημισμένο πλοίο πέφτει στην … κεφάλα του και πάει.
Την Μήδεια δίδαξε ο Ευριπίδης το 431 στην Αθήνα, την χρονιά που άρχισε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος (431-404 π. Χ.). Πόλεμος, λοιμός, όλα τα δεινά. ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΟ. Από την απόλυτη ακμή η Αθήνα, στην παρακμή. Από την απόλυτη δόξα ο Ιάσονας στην απόλυτη μοναξιά, παρασέρνοντας στον όλεθρο τόσους και τόσους γύρω του. Τραγική φιγούρα η Μήδεια, η μάνα που φτάνει μέχρι το χειρότερο, σκοτώνει τα παιδιά της από απόγνωση.

Δεν φτάνουν αυτά για παιχτεί το έργο; δεν φτάνουν, χρειάζονται και κόλπα;

Υπεύθυνοι απολύτως για τις πράξεις τους οι άνθρωποι, με ελεύθερη βούληση επέλεξαν τον δρόμο τους και ενός κακού μύρια έπονται.
[1415–1418]
Χορός. πολλῶν ταμίας Ζεὺς ἐν Ὀλύμπῳ͵
πολλὰ δ΄ ἀέλπτως κραίνουσι θεοί·
καὶ τὰ δοκηθέντ΄ οὐκ ἐτελέσθη͵
τῶν δ΄ ἀδοκήτων πόρον ηὗρε θεός.

Πολλά κρατάει ο Δίας για τους θνητούς
Πολλά οι θεοί μοιράζουν χωρίς να το προσμένουμε.
Όσα προσμένουμε δεν γίνονται
Και τα απρόσμενα ο θεός βρίσκει τρόπο
να τα εκτελέσει.
Αυτά μόνο αρκούν για να θυμούνται οι άνθρωποι πως στο χέρι τους είναι η ευτυχία ή δυστυχία. Η επιλογή του Καλού από το κακό. Δεν χρειάζονται «κόλπα» στην Επίδαυρο, ο Ευριπίδης μόνος του φτάνει και περισσεύει.

Αφορμή δόθηκε, ευκαιρία για μελέτη και όχι μόνον, από την ανάρτηση του Τζεφέρη Πέτρου H «Μήδεια» του A. Βασίλιεφ και το δικαίωμα στην αποδοκιμασία.

Το χαμομηλάκι 

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki