Αναμνήσεις μιας Σχολικής ποδιάς

Η 6η Φεβρουαρίου μπορεί να σημαίνει τίποτε για τους περισσότερους από εμάς. Ίσως μονάχα όσοι γιορτάζουν ή έχουν γενέθλια θεωρούν ξεχωριστή αυτή την ημέρα. Κι όμως όσοι είχαν γεννηθεί στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και αρχές του 1970 έχουν να θυμούνται την 6η Φεβρουαρίου του 1982 ως την ημέρα που καταργήθηκε η μπλε σχολική ποδιά με τον άσπρο γιακά. Ο τότε υπουργός Παιδείας Λευτέρης Βερυβάκης προχώρησε στην κατάργηση των σχολικών ποδιών με την πλειοψηφία της κοινής γνώμης να βλέπει θετικά το μέτρο αυτό της τότε κυβέρνησης.

Η σχολική ποδιά πριν γίνει μπλε ήταν μαύρη όπως μαθαίνουμε από πληροφορίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και φοριόταν από τα κορίτσια μέχρι το 1965. Ο υπουργός παιδείας της εποχής, Γεώργιος Παπανδρέου, άλλαξε τότε το χρώμα της από μαύρο σε μπλε και συνέταξε και την εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας με τα υποχρεωτικά της χαρακτηριστικά. Στο πέτο έπρεπε η κάθε μαθήτρια να φορά κονκάρδα, όπου αναγραφόταν το σχολείο και η τάξη ενώ το μήκος της ποδιάς ήταν απαραίτητα κάτω από το γόνατο.

Για χρόνια ολόκληρα η σχολική μπλε ποδιά ήταν το Α και το Ω της εμφάνισης μιας μαθήτριας ή ενός μαθητή, αλλά με την έλευση του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία και του αέρα της «αλλαγής» που ενέπνεε το κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου η κατάργηση της ποδιάς το 1982 ήταν ένα από τα μέτρα που δεν προκάλεσε αντιδράσεις, παρά ελάχιστες. Άλλωστε ήταν ακόμη μια πράξη συμβολισμού της ελευθερίας του ατόμου και του εκσυγχρονισμού. Φυσικά υπήρξαν και οι αντίθετες φωνές οι οποίες πνίγηκαν στη σιωπή της πλειοψηφίας.

Η σχολική ποδιά λοιπόν ήταν το σήμα κατατεθέν του μαθητικού πληθυσμού και αναπόσπαστο στοιχείο της ταυτότητας των κοριτσιών. Άλλωστε το μαθητικό πηλήκιο που φορούσαν τα αγόρια καταργήθηκε βάσει νόμου το 1964 και έκτοτε ξεκίνησε η συζήτηση για την κατάργηση και της ποδιάς των κοριτσιών, που έγινε στις 6 Φεβρουαρίου του 1982.

Έτσι κάθε τέλος καλοκαιριού και πριν ξεκινήσει η σχολική χρονιά πλήθος μαθητριών με τους γονείς τους κατέκλυζαν τα μεγάλα εμπορικά κέντρα της εποχής όπως Μινιόν, Αφοί Λαμπρόπουλοι, Δραγώνας για να αγοράσουν την σχολική ποδιά. Οι τιμές των σχολικών ποδιών, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής έφταναν μέχρι και τις 4000 δραχμές, δέκα χρόνια πριν από την κατάργήσή τους. Ακριβές ήταν οι τιμές όταν επρόκειτο για ποδιά επώνυμης μάρκας. Όπως αυτή του Τσεκλένη.

Γιατί ο Γιάννης Τσεκλένης, ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 83 ετών στις 29 Ιανουαρίου 2020, ήταν από τους σχεδιαστές εκείνους του οποίου οι σχολικές ποδιές ήταν από τις πιο ακριβές. Μάλιστα σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα» οι τιμές για τις ποδιές του νηπιαγωγείου ξεκινούσαν από 395 δραχμές και έφθαναν τις 495 δραχμές και τις 550 δραχμές όπως αυτές του Τσεκλένη.

Οι ποδιές του Δημοτικού κυμαίνονταν από 485 δραχμές και έφθαναν τις 970 δραχμές (Τσεκλένης) ενώ οι ποδιές του Γυμνασίου ξεκινούσαν από 695 δραχμές έως 735 δραχμές οι απλές, ενώ του Τσεκλένη κυμαίνονταν από 1050 δραχμές έως 1450 δραχμές.
Αν κάποιο κορίτσι πήγαινε στο σχολείο χωρίς ποδιά τότε έπαιρνε αποβολή. Κι υπήρχαν πολλά κορίτσια φτωχών οικογενειών που δεν μπορούσαν να έχουν ποικιλία ποδιών και περιορίζονταν στη μια την οποία έπλεναν και τη στέγνωναν πάνω στη σόμπα. Για όσους δεν θυμούνται αυτές τις σχολικές ποδιές, αν αναζητήσει κανείς παλιές ελληνικές ταινίες με πιο χαρακτηριστικές αυτές που πρωταγωνιστούσε η Αλίκη Βουγιουκλάκη όπως «χτυποκάρδια στο θρανίο» ή «το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο», θα διαπιστώσει πως ήταν οι περίφημες σχολικές ποδιές. Αρχικά πάντως, οι πρώτες ποδιές είχαν λιτό σχεδιασμό και όσο περνούσαν τα χρόνια οι σχεδιαστές πρόσθεταν λεπτομέρειες.
Έτσι η σχολική ποδιά απέκτησε λευκές διακριτικές λεπτομέρειες, σούρες μανσέτες, τσέπες, αποσπώμενο γιακά, ζώνη, κουκούλα, φερμουάρ κ.ά. ενώ κόντυνε και λίγο στο μήκος φτάνοντας έως το γόνατο. Μάλιστα τη δεκαετία του 1970 γίνονταν μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες με τα νέα σχέδια των σχολικών ποδιών. Τα πλουσιοκόριτσα της εποχής που άλλαζαν κάθε χρονιά ποδιά, ενώ αγόραζαν και από δυο με τρία σχέδια έδιναν τις παλιές τους στα κορίτσια των υπηρετριών του σπιτιού, όπως λ/ενε άνθρωποι εκείνης της εποχής.
Από τις 6 Φεβρουαρίου του 1982 η μοναδική στιγμή που υπάρχει ένα ομοιόμορφο ντύσιμο μέχρι και σήμερα είναι στις εθνικές μας παρελάσεις, ενώ κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους αγόρια και κορίτσια επιλέγουν τα δικά τους ρούχα με το δικό τους προσωπικό στυλ.
Φυσικά ποδιά ή στολή δεν είχε μόνο η Ελλάδα. Σήμερα η σχολική στολή παραμένει σε πολλές χώρες υποχρεωτική στα δημόσια σχολεία, ενώ πολλά κολέγια έχουν τις δικές τους ενδυμασίες. Σε κάποια σχολεία μάλιστα είναι σύνθετη η σχολική στολή με πλεκτό γιλέκο, γραβάτα και σακάκι. Μερικές χώρες στις οποίες συναντάμε σχολικές στολές είναι η Τανζανία, η Αυστραλία, στη Μεγάλη Βρετανία, στα νησιά Φίτζι, στη Βολιβία, στο Νεπάλ, στην Ινδονησία, στην Κίνα, στην Κούβα, στην Ινδία, στην Κένυα, στο Μπαλί και στη Σρι Λάνκα.

pagenews.gr
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

«Απόψε θυμήσου, να αγαπήσεις το παιδί σου χωρίς όρια, βαθμούς και αριθμούς!»

Η αγάπη μας για τα παιδιά μας, μας προκαλεί έντονη αγωνία για την ενηλικίωσή τους. Οι βαθμοί, οι σχολικές τους επιδόσεις ή η πειθαρχία που θα επιδείξουν μοιάζουν τόσο σημαντικά που τελικά ξεχνάμε τα βασικά (και απαραίτητα): μια αγκαλιά, ένα ζεστό φιλί και ένα «σ’ αγαπώ για αυτό που είσαι και όχι για τους βαθμούς που φέρνεις».

Το γράμμα της παρακάτω μαμάς στην κόρη της, μια μέρα πριν από κάποιες εξετάσεις, είναι συγκινητικό και αξίζει να διαβαστεί:
«Απόψε δεν θα μιλήσουμε για έρωτα…

Πού και πού, όχι συχνά, αλλά πού και πού, στέκεται κι εκείνος προσοχή μπροστά στην αγάπη. Κι εσύ, εσύ που απόψε μπορεί να προσευχηθείς, μπορεί να παρακαλέσεις, μπορεί να ζητήσεις απ’ όποιο θεό πιστεύεις ή από όποια μοίρα πιστεύεις ότι μας ορίζει, για το παιδί σου που αύριο θα σηκωθεί να πάει να δώσει την μάχη του απέναντι από τις γνώσεις, σε παρακαλώ… απόψε μην το αγχώσεις άλλο.

Απόψε πάρτο αγκαλιά το παιδί σου και θύμισέ του ιστορίες απ’ όταν ήταν μικρό.
Την πρώτη φορά που σου πέταξε την φρουτόκρεμα στα μούτρα και την πρώτη φορά που αρρώστησε λίγο παραπάνω από το “κανονικό”.  
Απόψε μην διαβάσετε άλλο.. Μην το ρωτήσεις αν θυμάται, τι θυμάται, τι φοβάται.
Απόψε πες του πως το αγαπάς.
Πες του πως η αγάπη σου και η αποδοχή σου είναι αδιαπραγμάτευτα.
Απόψε πάρτου λίγο από το βάρος που κουβαλάνε οι ώμοι του. Απόψε ξαναγίνε η μαμά ενός μωρού.. που ετοιμάζεται να γνωρίσει τον κόσμο.
Η επιτυχία με τους βαθμούς δεν είχαν ποτέ καμία σχέση. Η αποδοχή με τις γνώσεις δεν συναντήθηκαν πουθενά.
Η αγάπη με τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις δεν θα γινει κολλητή ποτέ.

Απόψε, μίλα γι’αγάπη, όνειρα, καλοκαίρια που θα μετρηθούν με παγωτά και βουτιές στη θάλασσα. Απόψε, τα μόνα σημάδια που αξίζουν, είναι εκείνα από τα γδαρμένα γόνατα.
Κι αύριο το πρωί…
Μην σκεφτείς τι “πρέπει” να ετοιμάσεις για πρωινό…
Ετοίμασε αυτό που σου ζητάει κάθε φορά κι εσύ μπορεί να μην προλαβαίνεις. Μην του πεις καλή επιτυχία, πες του ένα “σ’αγαπώ καμάρι μου”!

ΥΓ. Τα πιο μεγάλα όνειρα, τα πιο γενναία ρίσκα, οι πιο σημαντικές στιγμές.. δεν συναντήθηκαν ποτέ με αριθμούς, βαθμολογίες και μόρια…»

Κείμενο: Σοφία Παπαηλιάδου
Πηγή: loveletters.gr
newsitamea.gr

Ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι που οι έφηβοι επιλέγουν συνήθως τις κακές παρέες;

Η ανάγκη ένταξης σε μια παρέα είναι βασικό χαρακτηριστικό της εφηβείας. Ο έφηβος, μεγαλώνοντας διαπιστώνει ότι μπορεί να φύγει από την οικογένεια όσον αφορά τη διασκέδαση και να αναζητήσει σε συνομήλικους την πηγή διασκέδασης.

Επίσης, ο έφηβος που βρίσκεται στο μεταιχμιακό στάδιο ανάμεσα στην παιδική και την ενήλικη ζωή, έχει έντονη ανάγκη να ανήκει κάπου όπου θα νιώθει αποδεκτός και κατανοητός. Η παρέα στον έφηβο προσφέρει εκτός από διασκέδαση, την αίσθηση της ταύτισης. Οι έφηβοι έχουν τη δική τους «γλώσσα» επικοινωνίας και αυτό είναι πολύ φυσιολογικό. Επομένως, η ένταξη σε μια παρέα είναι απαραίτητη για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του εφήβου.

Ωστόσο, μερικές φορές ένας έφηβος επιλέγει να ενταχθεί σε μια παρέα που ίσως αποκλίνει από το συνηθισμένο. Αυτή η παρέα, απαρτίζεται από νέους που προβαίνουν σε προκλητικές ή και απαγορευμένες συμπεριφορές. Συνήθως αυτή η «κακή» παρέα, αποτελείται από παιδιά με ανασφάλειες, θυμό και λύπη, τα οποία έχουν ανάγκη να έχουν παραβατικές συμπεριφορές ίσως για να δείξουν τη δύναμή τους ενάντια σε μορφές εξουσίας, όπως οι γονείς. Επομένως, δεν υπάρχουν τόσο «κακές» παρέες, όσο παιδιά με δυσκολίες στη διαχείριση των συναισθημάτων τους.

Ένας λόγος που ένα παιδί θα αποφασίσει να ενταχθεί σε μια τέτοια παρέα είναι ίσως η δική του δυσκολία στην επικοινωνία με τους γονείς του. Ο έφηβος έχει ανάγκη να ακούγεται στο σπίτι, να μετράει η γνώμη του και οι γονείς να τον υπολογίζουν. Συνήθως όταν οι γονείς είναι υπερβολικά αυταρχικοί και τον ακυρώνουν, βρίσκει διέξοδο σε μια παρέα που μοιράζεται τους ίδιους προβληματισμούς. Παίρνει λοιπόν ικανοποίηση, μέσω της παραβατικότητας, προκαλώντας την «εξουσία».

Ένας άλλος λόγος είναι ότι οι «κακές» παρέες είναι πολύ ισχυρές στον κύκλο των εφήβων. Ασκούν εξουσία είτε μέσω του άμεσου εκφοβισμού (ξύλο, κλέψιμο) είτε μέσω του έμμεσου (κοροϊδία, υπονόμευση). Ίσως λοιπόν ασκούν γοητεία σε κάποιο έφηβο που έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση. Έτσι θεωρεί ότι αν μπει σε αυτή την παρέα θα αποκτήσει δύναμη και θα τον αναγνωρίζουν ως ικανό. Με κάποιο τρόπο λοιπόν, προστατεύει τον εαυτό του από τον εκφοβισμό που ίσως δεχτεί από την παρέα.

Τέλος, ένας ακόμη λόγος είναι η απλή περιέργεια γύρω από τη συγκεκριμένη παρέα. Ένας έφηβος μπορεί να θέλει να πειραματιστεί σε μια νέα παρέα και να ικανοποιήσει την περιέργειά του γύρω από τις συμπεριφορές αυτών των παιδιών. Και σε αυτήν την περίπτωση, πολύ σημαντικό ρόλο έχει η οικογένεια, που αν το αντιληφθεί εγκαίρως μπορεί να αποτρέψει την πλήρη ένταξή του.
Σημαντικό ρόλο και στην επιλογή παρέας σαφώς έχει η οικογένεια. Στην εφηβεία χρειάζεται να υπάρχει ένα «σπίτι» με πολύ συζήτηση, ανοιχτές ιδέες και λειτουργικά όρια που βοηθούν τον έφηβο να ανακαλύψει τον κόσμο. Όταν ο έφηβος λαμβάνει από τους γονείς υπερβολική αυστηρότητα, άκαμπτη σκέψη, πολύ αυστηρά όρια ή πολύ χαλαρά όρια, είναι επόμενο να προβεί σε μη αποδεκτές συμπεριφορές. Η δυναμική της παρέας δίνει πολύ εύκολα αυτήν την ευκαιρία. Είναι καλό να θυμόμαστε ότι ακόμη και να βρεθεί ο έφηβος σε μια τέτοια παρέα, δεν χρειάζεται να τον «τιμωρήσουμε» αλλά να βρούμε για ποιον λόγο το έκανε και να το συζητήσουμε μαζί του.

Ψυχολόγος Βασιλική Τσούτσου
efiveia.gr