Σχολική Φοβία - School Phobia

Ο όρος «σχολική φοβία» αναφέρεται σε μια αγχώδη διαταραχή που χαρακτηρίζεται από φόβο για την παρακολούθηση του σχολείου.
Η πρώτη εμφάνιση φόβου για το σχολείο εμφανίζεται στον παιδικό σταθμό, το νηπιαγωγείο και κορυφώνεται στη Β’ τάξη του Δημοτικού. 

Η σχολική φοβία όμως παρατηρείται και στο γυμνάσιο. 

Many children at some time in their school career are challenged by anxiety. School phobia (known to professionals as school refusal), a complex and extreme form of anxiety about going to school (but not of the school itself as the name suggests), can have many causes (see below) and can include related anxiety disorders such as agoraphobia and selective mutism. Symptoms include stomachaches, nausea, fatigue, shaking, a racing heart and frequent trips to the toilet.
Young children (up to age 7 or 8) with school phobia experience separation anxiety and cannot easily contemplate being parted from their main carer, whereas older children (8 plus) are more likely to have it take the form of social phobia where they are anxious about their performance in school (such as in games or in having to read aloud or answer questions in class).
Children with anxieties about going to school may suffer a panic attack if forced which then makes them fear having another panic attack and there is an increasing spiral of worry with which parents often do not know how to deal. more...

Δεν πρέπει να συγχέουμε τη σχολική φοβία με τις πρώτες αρνητικές αντιδράσεις του παιδιού όταν πρωτοπηγαίνει στο σχολείο. Όπως ξέρουμε, το παιδί δείχνει έναν ενστικτώδη φόβο προς το άγνωστο, το καινοφανές. Το σχολικό περιβάλλον για το «νεοσύλλεκτο» μαθητή είναι κάτι άγνωστο. Είναι φυσικό λοιπόν τις πρώτες μέρες της εισόδου του παιδιού στο σχολείο να υπάρχουν ακόμη και έντονες αντιδράσεις και άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο. Οι εκδηλώσεις αυτές μετά τις πρώτες εντυπώσεις, συνήθως υποχωρούν. Επίσης, δεν πρέπει να συγχέουμε τη σχολική φοβία με άλλους συγκεκριμένους και πραγματικούς φόβους που εκδηλώνει το παιδί για το σχολείο, όπως π.χ. φόβο για κάποιο συμμαθητή ή κάποιο διαγώνισμα κλπ.

Χαρακτηριστικές συμπεριφορές και γνωρίσματα σχολειοφοβικού παιδιού
Για να φτάσει κανείς στο συμπέρασμα ότι ένα παιδί παρουσιάζει σχολική φοβία πρέπει να εμφανίζει τα ακόλουθα (Schmitt, 1991):

• Αόριστα σωματικά συμπτώματα, όπως στομαχόπονοι, πονοκέφαλοι, πόνος στο λαιμό, ναυτία ή ζάλη, διάρροια, ιδιοτροπίες στο φαγητό, νυχτερινούς εφιάλτες, ενούρηση, εγκόπριση κλπ
• Το παιδί έχει απουσιάσει πέντε ή περισσότερες μέρες από το σχολείο εξαιτίας αυτών των συμπτωμάτων
• Τα συμπτώματα εμφανίζονται κατά κύριο λόγο το πρωί. Την ώρα που πρέπει το παιδί να πάει σχολείο παρουσιάζει συμπτώματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς, όπως εκρήξεις θυμού, επιθετικότητα, υπερκινητικότητα, άρνηση να δεχτεί φαγητό.
• Τα συμπτώματα επιδεινώνονται τη στιγμή της αναχώρησης για το σχολείο ή κατά την άφιξη στο σχολείο.
• Συνήθως υπάρχουν ελάχιστα συμπτώματα κατά τα σαββατοκύριακα και τις διακοπές, ενώ εμφανίζονται την Κυριακή το βράδυ και τη Δευτέρα το πρωί.
• Το παιδί αναζητά τους γονείς του κατά την παραμονή στο σχολείο και θέλει να γυρίσει στο σπίτι.
• Τα συμπτώματα έχουν αρχίσει στο νηπιαγωγείο ή στην Α΄τάξη του Δημοτικού.
• Τα συμπτώματα αρχίζουν το Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο.
• Τα παιδί σ' όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες του φαίνεται υγιές και ενεργητικό.

Το σχολειοφοβικό παιδί βασανίζεται από την έγνοια ότι πρέπει να εγκαταλείψει το σπιτικό περιβάλλον και όχι τόσο από ένα συγκεκριμένο φόβο στο σχολείο. Έτσι επικαλείται διάφορους λόγους για να παραμείνει στο σπίτι, λογικοφανείς δικαιολογίες που συνήθως δεν πείθουν τους οικείους του: μπορεί να παραπονεθεί για τον αυστηρό δάσκαλο, κάποιο μαθησιακό πρόβλημα, τα διαγωνίσματα, κοροϊδία ή χειροδικία από τους συμμαθητές του κλπ. 

Επίσης, το παιδί μπορεί να εκφράσει το φόβο ότι κάτι κακό θα συμβεί στη μητέρα όσο αυτό λείπει από το σπίτι. Τα μικρότερα παιδιά συνήθως δε δίνουν εξηγήσεις για την άρνησή τους να πάνε στο σχολείο και απλώς εκδηλώνουν τα παραπάνω συμπτώματα, για τα οποία δε μπορεί να δοθεί ιατρική εξήγηση.

Αιτιολογία

Μπορεί να οφείλεται σε διαφορετικούς λόγους: α) μητέρες που διακατέχονται από φοβίες, πανικό, άγχος και ανασφάλεια, είναι κλειστές και υπερπροστατευτικές και δεν έχουν ικανοποιήσει επαρκώς τις δικές τους ανάγκες, β) αρνητικές εμπειρίες στο σχολείο (αυστηρός δάσκαλος, κακές σχέσεις με συνομηλίκους), γ) στρεσογόνα γεγονότα στην οικογένεια (ασθένεια, θάνατος, διαζύγιο, οικονομικά προβλήματα, ζήλια λόγω νέου μωρού).

Αντιμετώπιση

Το παιδί πρέπει να επιστρέψει ξανά στο σχολείο.
Οι γονείς οφείλουν ν’ αναρωτηθούν: 
Εδώ και πόσο καιρό αντιπαθεί το παιδί το σχολείο; 
Σχετίζεται ο φόβος με προβλήματα στις διαπροσωπικές του σχέσεις, με τη χαμηλή επίδοση ή με το σχολείο γενικά; 
Πώς εκφράζει το παιδί τα συναισθήματά του για το σχολείο; 
Σε ποιον άλλο μπορώ να μιλήσω; 
Οι γονείς πρέπει να δείξουν υπομονή, σταθερότητα στη συμπεριφορά τους και έμπρακτο ενδιαφέρον για τη συμπεριφορά του παιδιού τους. Όταν το παιδί παραπονείται ότι είναι άρρωστο, πρέπει να κρίνουν απ’ όσα ξέρουν για την προσωπικότητά του κατά πόσο προσποιείται ή όχι και να ενθαρρύνουν την έκφραση των συναισθημάτων του και την επικοινωνία. 
Είναι καλό να συζητηθούν πράγματα που συνέβησαν την ημέρα, είτε καλά είτε άσχημα και να διερευνηθεί η ζωή του παιδιού στο σχολείο. 
Συγκεκριμένα οι γονείς θα πρέπει να είναι σταθεροί στα πρωινά που μένει στο σπίτι, να ζητήσουν βοήθεια από το προσωπικό του σχολείου και να συζητήσουν με το παιδί τους φόβους για το σχολείο. 
Να το ρωτήσουν για το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί στο σχολείο και αν μπορούν ν’ αλλάξουν κάτι οι γονείς, να το εξετάσουν. 
Να ενθαρρύνουν το παιδί να έχει περισσότερες επαφές με συνομηλίκους (να ενταχθεί σε αθλητικές ομάδες, να πηγαίνει στα σπίτια άλλων παιδιών, να βγαίνει συχνά έξω).
Δάσκαλοι: μπορούν να βοηθήσουν εξασφαλίζοντας τάξεις υποστηρικτικές, οριοθετημένες και μη απειλητικές, με το να υποδέχονται το παιδί στην πόρτα και ενισχύοντας τον αποχωρισμό από το γονιό, χρησιμοποιώντας αμοιβές και ενισχύσεις, επικοινωνώντας με την οικογένεια, βοηθώντας τα παιδιά να κάνουν νέους φίλους.

Πρόληψη

Οι γονείς θα έπρεπε να καταλάβουν ότι κάποια παιδιά είναι πιο επιρρεπή να εμφανίσουν σχολική φοβία (Rouse, 1997). Αυτά τα παιδιά είναι:

• Όσα δεν είναι κοινωνικώς ώριμα ή δεν έχουν συνηθίσει να είναι με άλλα παιδιά.
• Όσα δεν τους αρέσει να συμμετέχουν στην ομάδα.
• Όσα απεχθάνονται την τάξη και την αυστηρή δομή.
• Όσα έχουν βιώσει αρνητικές εμπειρίες κατά τη συναναστροφή τους με ενηλίκους και συνομηλίκους.
• Όσα έχουν λάβει ελάχιστη στοργή ή πολύ συχνή επίκριση από τους ενηλίκους και συνομηλίκους.
• Όσα έχουν λάβει ελάχιστη στοργή ή πολύ συχνή επίκριση από τους ενηλίκους και ως αποτέλεσμα έχουν αναπτύξει χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Για ν’ αποφύγουν το ενδεχόμενο σχολικής φοβίας οι γονείς μπορούν ν’ ακολουθήσουν συγκεκριμένα βήματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

• Σταδιακή ανάπτυξη της αίσθησης ανεξαρτησίας του παιδιού.
• Η επαφή με συνομηλίκους από τον πρώτο χρόνο κιόλας της ζωής του είναι πολύ σημαντική, παρά το γεγονός ότι τα παιδιά δε συνεργάζονται στο παιχνίδι.
• Εισαγωγή του παιδιού στον παιδικό σταθμό στην ηλικία των τριών ή τεσσάρων, ιδιαίτερα στην περίπτωση που το παιδί εμφανίζει τάση υπερβολικής εξάρτησης από τους γονείς.
• Το παιδί πρέπει να βοηθηθεί στην προσαρμογή του στο νηπιαγωγείο. Πάνω από τα μισά παιδιά κατά τη μετάβασή τους εκεί κλαίνε για δύο έως πέντε μέρες. Τα συμπτώματα εξαλείφονται αν το παιδί επιστρέψει στο σχολείο και ο δάσκαλος είναι υποστηρικτικός.
• Ενθάρρυνση του παιδιού να συζητά τα συναισθήματά του και τους φόβους του με τους γονείς του.
• Οι γονείς μοιράζονται με το παιδί ιστορίες από τη δική τους παιδική ηλικία για να καταλάβει το παιδί ότι δεν αισθάνονται μόνο αυτά έτσι.
• Αντιμετώπιση των αρνητικών συναισθημάτων με αύξηση της στοργής, της συχνότητας του επαίνου και της προσοχής κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες στο σχολείο.
• Συμμετοχή των γονιών στις δραστηριότητες του σχολείου και στις συναντήσεις με το προσωπικό.
• Εξοικείωση του παιδιού με το καθημερινό πρόγραμμα του σχολείου.

Επίσης, οι ίδιοι οι γονείς βιώνουν άγχος για την πρώτη μέρα του παιδιού στο σχολείο, που είναι κάτι συνηθισμένο. Εντούτοις, πρέπει να προσπαθήσουν να το αποκρύψουν, διότι συχνά το παιδί το αντιλαμβάνεται, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το δικό του άγχος.

Δεσποτοπούλου Φρόσω, Ψυχολόγος

Βιβλιογραφία

Herbert M. (1992). Ψυχολογικά Προβλήματα Παιδικής Ηλικίας. Τόμος Α΄.
Εκδ. Ελληνικά Γράμματα.
Παρασκευόπουλος Ι. Ν., Εξελικτική Ψυχολογία, Τόμος 3.
Rouse S. (1997). Extension Specialist Advises on First Day of School Phobia,
http://rhema.ncat.edu/news/aug.97/school/html.
Schmitt B. (1991), Preventing and Overcoming School Phobia. Your Child’s Health.
Schmitt B. (1991), Getting over the fear of school. Your Child’s Health.

Όταν το παιδί χρησιμοποιείται ως όπλο (Γονεϊκή Αποξένωση) - Parental Alienation Syndrome

Το σύνδρομο της γονεϊκής αποξένωσης που αναφέρεται με τα αρχικά PAS (Parental Alienation Syndrome) πρωτοαναφέρθηκε το 1976 ως «παθολογικός προσεταιρισμός», όπου ένα παιδί απορρίπτει και στρέφεται έντονα εναντίον ενός γονιού και σχετίζεται με διαμάχες γύρω από ένα έντονο διαζύγιο και την επιμέλεια του παιδιού.
 
Parental Alienation Syndrome:
How to Detect It and What to Do About It


Το παιδί χρησιμοποιείται ως «όπλο» από τον γονιό που προσεταιρίζεται το παιδί έναντι του γονιού θύματος.
Η σχέση γονιού παιδιού, από σχέση με ανιδιοτελή αγάπη μεταμορφώνεται σε εκστρατεία λασπολογίας, αέναης κριτικής και μίσους. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του συνδρόμου διαδραματίζουν τα διαπροσωπικά δυναμικά που αναπτύσσονται και γι’ αυτό η θεραπεία πραγματοποιείται μέσα από οικογενειακές συνεδρίες. 
Οι ενέργειες αυτές του παιδιού είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών του γονιού με την οριστική ή προσωρινή επιμέλεια μέσω συναισθηματικών κακοποιητικών πράξεων, να βλάψει το γονιό χωρίς επιμέλεια. Όταν η απόρριψη του γονιού βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα του παρελθόντος τότε δεν μιλάμε για το σύνδρομο αυτό.
Στις αρχές του 1980 ο Richard Gardner, ένας έμπειρος παιδοψυχίατρος με ενασχόληση και στην παιδο-ψυχιατροδικαστική, πρότεινε τον όρο Parental Alienation με αφορμή την εμπειρία του με παιδιά χωρισμένων γονιών. Διαπίστωσε σταδιακά ότι από την δεκαετία του 80 υπήρχε τάση κακολόγησης τους ενός γονιού από τον άλλο, μέσω του παιδιού. Έχει αναφερθεί στην ύπαρξη συγκεκριμένων συμπτωμάτων για να καθοριστεί το φαινόμενο αυτό ως σύνδρομο  Το σύνδρομο αυτό δεν κατόρθωσε να γίνει αποδεκτό ούτε στα πρόσφατα ταξινομητικά ψυχιατρικά κριτήρια DSM -5.
Αρχικά είχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών καθότι υπήρχε η θεώρηση ότι αποκλειστικά οι μητέρες προκαλούσαν το φαινόμενο αυτό. Στην πορεία αναθεωρήθηκαν οι απόψεις από  τον εμπνευστή του συνδρόμου. Επίσης είχαν διαπιστωθεί περιπτώσεις όπου γονείς κακοποιητικοί κρυβόντουσαν πίσω από τον τίτλο του θύματος ως προς την γονεϊκή αποξένωση και κατάφερναν να έχουν κοινή επιμέλεια του παιδιού ,με ολέθρια αποτελέσματα για το παιδί.
Ιατρικές και δικαστικές υπηρεσίες ασχολούνται με αυτό το θέμα διαρκώς
Οι δικαστικές αρχές το γνωρίζουν αλλά δεν το αποδέχονται και παραπέμπουν τα παιδιά να εκτιμώνται από παιδοψυχιάτρους .
Στην Ελληνική πρακτική ένας μεγάλος όγκος εργασίας των ειδικών παιδοψυχιάτρων ,ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών ασχολείται στην διερεύνηση των εισαγγελικών εντολών που δίνουν οι γονείς εν’ όψει ενός δύσκολου διαζυγίου . Υπάρχει η τάση μέσω των δικηγόρων να κάνουν οι γονείς ασφαλιστικά μέτρα ο ένας στον άλλο και για να ενδυναμώσουν την θέση τους οι γονείς χρησιμοποιούν τα παιδιά.
Ιδίως ο γονιός που δεν επιθυμεί το διαζύγιο ή θεωρεί τον εαυτό του αδικημένο και απατημένο ,τυφλώνεται από τον θυμό και το μίσος και παραμερίζει την οικογενειακή ιεραρχία κάνοντας παράλληλα το παιδί ,που είναι πιο κοντά στον πληγωμένο γονιό ,”κολλητό φίλο” και “εξομολογητή”.
Τα παιδιά μαθαίνουν συγκλονιστικές λεπτομέρειες ,αληθινές ή διαστρεβλωμένες, για πολύ προσωπικές στιγμές που δεν θα έπρεπε ποτέ να φτάσουν στα αυτιά τους. Συχνά οι πληροφορίες που έχουν τα παιδιά αφορούν εποχές πριν καν γεννηθούν και λέγονται τόσο ζωντανά και με τόση απέχθεια για τον άλλο γονιό που όντως εντυπωσιάζουν.
Τα συμπτώματα
Το σύνδρομο αυτό δεν έχει γίνει αποδεκτό από τις επιστημονικές κοινότητες ούτε από την δικαστική εξουσία. Αρχικά ο Gardner πίστευε ότι στο 90% οφείλοταν στις μητέρες.
Συχνό φαινόμενο του συνδρόμου είναι οι ψευδείς κατηγορίες για σεξουαλική κακοποίηση του παιδιού που οδηγούν στην θετική έκβαση της λήψης επιμέλειας από τον γονιό που κάνει αυτούς τους ισχυρισμούς .
Η εμφάνιση του φαινoμένου σχετίζεται με την αλλαγή στάσης της δικαστικής εξουσίας όπου πριν θεωρούνταν δεδομένο ότι «τα παιδιά μέχρι την εφηβεία καλό είναι να μένουν με την μητέρα» και οι μητέρες είχαν την κηδεμονία. Όταν έγινε η στροφή στην λήψη αποφάσεων και η εκτίμηση γινόταν σύμφωνα με το “συμφέρον του παιδιού ‘’ οπότε άρχισαν οι κοινές κηδεμονίες ή και η χορήγηση της και σε μπαμπάδες, το φαινόμενο έγινε πιο συχνό. Δόθηκαν μεγαλύτερα δικαιώματα στους πατεράδες και αυξήθηκε ο χρόνος που περνούσαν με τα παιδιά τους, εντάθηκαν όμως και οι διενέξεις γύρω από το διαζύγιο. Σε μελέτη ήδη του 1991 απο το Αμερικάνικο Τμήμα οικογενειακού δικαίου που χρειάσθηκε 12 χρόνια να ολοκληρωθεί διαπιστώθηκε «πλύση εγκεφάλου» των παιδιών σε μεγάλο εύρος και σε ποσοστά που φτάνουν ως και το 80% των διαζυγίων.
Ένας άλλος παράγοντας που συμβάλλει στην αύξηση του φαινομένου είναι η μεγαλύτερη συχνότητα με την οποία ζητώνται οι εισαγγελικές εντολές , κάτι που διαπιστώνουν όλοι όσοι εργάζονται σε δημόσια παιδοψυχιατρικά τμήματα και επωμίζονται τον φόρτο της διερεύνησης πιθανών κακοποιήσεων των παιδιών από τον ένα ή τον άλλο γονιό. Οι δικηγόροι που χειρίζονται υποθέσεις διαζυγίων καταφεύγουν πολύ εύκολα σε προτάσεις διενέργειας εισαγγελικής εντολής ως πιο επιθετική τακτική ,χωρίς βέβαια να υπολογίζουν το ψυχικό κόστος στα παιδιά αλλά και τους γονείς τους. Στις Η.Π.Α. έχει βρεθεί ότι όπως και οι καταγγελίες για κακοποίηση έχουν διπλασιασθεί ,έτσι και οι ψευδείς αναφορές αφορούν το 50% του συνόλου καθώς  θεωρείται το υπέρτατο όπλο για να κερδίσει ένας γονιός την επιμέλεια η αναφορά για μια πιθανή κακοποίηση.
Απο δεδομένα του 1985-86 ,όταν έγινε έντονο το φαινόμενο στις Η.Π.Α. ,διαπιστώθηκε ότι από γύρω στο 2% των διαζυγίων υπήρχαν αναφορές για κακοποίηση του παιδιού ,τα ποσοστά ανά περιοχή διέφεραν από 1-8% ενώ διαπιστώθηκε ότι στο 50% ήταν ψευδείς οι αναφορές . 10 χρόνια αργότερα το 1996, 2 εκατομμύρια παιδιά αναμίχθηκαν σε διαδικασίες διερεύνησης με ψευδείς κατηγορίες για τους γονείς τους .Ο πραγματικός αριθμός κακοποιημένων παιδιών ήταν 1 εκατομμύριο ,τεράστιος αριθμός και πάλι. Λήφθησαν αποφάσεις και πλέον θεωρείται ποινικό αδίκημα ή ψευδής αναφορά για κακοποίηση στις Η.Π.Α.
Δεν είναι συνώνυμο η σεξουαλική κακοποίηση με το σύνδρομο Γονεϊκής Αποξένωσης αλλά είναι αυξημένες οι αναφορές γύρω από αυτό. Άλλα στοιχεία που συχνά αναφέρονται είναι η σωματική κακοποίηση,η παραμέληση,η συναισθηματική κακοποίηση ή ιστορικό συζυγικής βίας. Επίσης κάποιες φορές αυτοί που προσπαθούν να εξοστρακίσουν τον/την πρώην σύζυγο τους καταγγέλουν ψευδώς ότι η άλλη πλευρά χρησιμοποιεί τακτικές αποξένωσης. Εννοείται ότι όταν όντως υπήρχαν περιστατικά βίας και κακοποίησης δεν μπορούμε να μιλάμε για το εν λόγω σύνδρομο.
Με την αλλαγή που επέφερε το φεμινιστικό κίνημα οι πατεράδες ανέλαβαν ενεργό ρόλο στην ανατροφή των παιδιών τους . Μετά το διαζύγιο οι πατεράδες συνέχιζαν να ασχολούνται με τα παιδιά τους μέχρι που διαπιστωνόταν ότι δεν είχαν κανένα νομικό δικαίωμα στην ανατροφή του παιδιού τους εκτός και αν η μητέρα συμφωνούσε. 

Πλέον και σε δικαστικές αποφάσεις η κοινή επιμέλεια φάνηκε βοηθητική λύση για να μειωθούν οι εντάσεις και οι διενέξεις. Οι περισσότερες μητέρες δέχονταν εύκολα την κοινή επιμέλεια ,άλλες πάλι όχι. Συχνά υπήρχαν αναφορές για την σχέση του φύλου του παιδιού και του γονιού που έπαιρνε την επιμέλεια.

Χαρακτηριστικά του συνδρόμου γονεϊκής αποξένωσης είναι

• To παιδί μειώνει τον αποξενωμένο πατέρα με υβριστική γλώσσα και εναντιωματική συμπεριφορά .
  
• Το παιδί δεν έχει ισχυρά επιχειρήματα την συμπεριφορά του.
  
• Το παιδί είναι σίγουρο για τον τρόπο που φέρεται και

Μύθοι διάφορων πολιτισμών για την ερμηνεία των σεισμών

Ερευνητική Εργασία 

Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν
ότι ο υπερφυσικός Άτλας σήκωνε
τη γη στους ώμους του

Οι άνθρωποι στην αρχαιότητα θέλοντας να μάθουν περισσότερα για τους σεισμούς, δημιούργησαν διάφορους μύθους. Σε αρκετά μέρη του κόσμου, οι μύθοι και οι θρύλοι, οι οποίοι διαδόθηκαν από γενιά σε γενιά, είναι η μόνη ιστορική πηγή. Ωστόσο πίσω από την ποιητική γλώσσα και τις υψηλές ιδέες, μπορεί να δει κανείς αληθινούς τόπους και πραγματικά γεγονότα. Υπάρχουν κοινωνίες, οι οποίες θεωρούν ότι οι θεοί ευθύνονται για το φυσικό αυτό φαινόμενο. Δηλαδή, όταν είναι θυμωμένοι, τιμωρούν τους ανθρώπους με μια τρομερή σεισμική δόνηση. Γι' αυτό και οι άνθρωποι προσφέρουν θυσίες ή δώρα στους θεούς για να τους εξευμενίσουν. Πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί πίστευαν ότι κάποιο τεράστιο πλάσμα κρατούσε το έδαφος. Οι Αρχαίοι Έλληνες, για παράδειγμα πίστευαν ότι ο υπερφυσικός Άτλας σήκωνε την γη στους ώμους του, ενώ οι Μoγγόλοι πίστευαν σε ένα πελώριο βάτραχο. Κάθε φορά που το ζώο παραπατούσε γινόταν σεισμός. Υπάρχει ένας Ιαπωνικός μύθος που λέει ότι ένα τεράστιο γατόψαρο προκαλεί τους σεισμούς. Με ένα μεγάλο βράχο οι θεοί κρατούν ακινητοποιημένο το σκανταλιάρικο αυτό ζώο, αλλά τον Οκτώβριο, όταν φεύγουν οι θεοί, το ψάρι ελευθερώνεται.

Σεισμός: Μύθοι και Λαογραφία

Όταν εξετάζουμε με την σύγχρονη ματιά το γιατί η γη κινείται, οι μύθοι για τους σεισμούς μπορεί να φαίνονται χιουμοριστικοί και ασήμαντοι. Ωστόσο ήταν κάποτε κομμάτι της παράδοσης των διαφόρων πολιτισμών, ένας τρόπος για να κατανοήσουν τα πανίσχυρα φυσικά φαινόμενα που μπορεί να επηρέαζαν πάρα πολύ τη ζωή των αρχαίων λαών. Οι μύθοι για τους σεισμούς εξελίχθηκαν σχεδόν σε όλους τους πολιτισμούς και αντανακλούν μοναδικές και ενδιαφέροντες αντιλήψεις για την μετατόπιση του φλοιού της γης. Όμως παρ 'όλες τις προόδους που έκαναν οι επιστήμονες από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα για να κατανοήσουν τους λόγους για τους οποίους δημιουργούνται οι σεισμοί, υπάρχουν ακόμα σύγχρονοι μύθοι που αιχμαλωτίζουν τη φαντασία πολλών σε όλο τον κόσμο.

Αρχαίοι μύθοι

Αρχαία Ελλάδα: Ο Θαλής της Μιλήτου (6ος αιώνας π.Χ.) πίστευε ότι όταν "ταραζόταν" η θάλασσα πάνω στην οποία "επέπλεε" η Γη, παράγονταν οι σεισμοί. Αλλά η ιδέα ότι η κυκλοφορία του αέρα σε υπόγειους θαλάμους δημιουργούσε σεισμούς, αποτέλεσε τη βάση για τις πιο περίτεχνες θεωρίες των αρχαίων χρόνων.
Ο γίγαντας Εγκέλαδος, της αρχαιοελληνικής μυθολογίας, γιος του Τάρταρου και της Γης. Στη γιγαντομαχία ήταν αντίπαλος της Αθηνάς, που τον εξουδετέρωσε ρίχνοντας πάνω του τη Σικελία. Σύμφωνα με τους αρχαίους μυθιστοριογράφους, ο καταπλακωμένος γίγαντας προσπαθεί κατά καιρούς να ξεφύγει από το βάρος, με αποτέλεσμα...