Ανθρω…ποιά; Σύνοικοι γινόμαστε στην κοινωνία της μοναξιάς

Γράφουν οι: 
Δρ. Πολύβιος Ν. Πρόδρομος, φιλόλογος
και Χρίστος Φραγκογιάννης

«Είμαστε καθώς τα τρένα της ερημιάς, που διασταυρώνονται μέσα στη χειμωνιάτικη νύχτα, διασταυρώνονται και σφυρίζουν και προσπερνιούνται. Ή καθώς τα καράβια στο απέραντο νερό του ωκεανού. Πορείες παράλληλες προς τα πάνω ή προς τα κάτω, με την ταχύτητα που επιβάλλει ο κανονισμός.» 

Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος

«Κάτω από τα ρούχα μου, δεν χτυπά πια η παιδική μου καρδιά. Λησμόνησα την αγάπη που ’ναι μόνο αγάπη». 

Αυτή η πραγματικότητα που ολοένα και περισσότερο γίνεται πιο κοινή, μοιάζει να είναι η αντίπαλη μοίρα της κοινωνικής φύσης του ανθρώπου. Δέσμιος των υλικών αγαθών και της αλαζονικής τεχνοκρατίας, έχασε τη σχέση του με τον εαυτό του, τη φύση, τους άλλους. 

Οι ρυθμοί ζωής, στις πολύβουες πολιτείες, αντιστρατεύονται την «κοινωνία». 

Αξίες απλές όπως η αγάπη, η συμπόνια, η αφοσίωση και η στοργή καταβροχθίζονται από τον απάνθρωπο ατομικισμό και τη θέση τους παίρνουν η έχθρα, η αντιπαλότητα, ο θυμός και ο φόβος. 

Οι σημερινές «κοινωνίες» -κοινωνίες γενικευμένης ηθικής αταξίας- βιώνονται ως απειλή. Για το λόγο αυτό ο άνθρωπος έγινε ηθικά εύκαμπτος και συνειδησιακά ελαστικός. Και ενώ σε παλιότερες εποχές οι κοινωνικοί δεσμοί απαιτούσαν θυσία της απόλαυσης του υποκειμένου προς χάρη του κοινωνικού καθήκοντος, στις μέρες μας το κοινωνικό καθήκον υποτάχθηκε στο ατομικό συμφέρον. 

Κυρίαρχη ιδεολογία έγινε η κατανάλωση. σταδιακά εξελίχθηκε σε αυτοσκοπό, αντικατέστησε τον συν-άνθρωπο με τα υλικά αγαθά. 

Αρκετά χρόνια πριν ο Σαιν-Εξυπερύ είχε προφητέψει το δράμα του ανθρώπου της εποχής μας: 

«Οι άνθρωποι δεν έχουν καιρό πια να γνωρίσουν τίποτε. Τ’ αγοράζουν όλα έτοιμα από τα μαγαζιά. Μα καθώς δεν υπάρχει μαγαζί που να πουλά φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν πια φίλους». 

Η ύλη πρόβαλε ως μοντέλο ζωής την «μοναχική αυτάρκεια». Μια ψευδαίσθηση υπεροχής, στην ουσία όμως σχέση αγοραία, εξάρτησης και υποδούλωσης. 

«Στο χωνευτήρι του μαζικού ηδονισμού και του καταναλωτισμού οι διαφορές χάνονται και όλοι οι άνθρωποι γίνονται πανομοιότυποι», αναφέρει ο Παζολίνι για να τονίσει την, λόγω αυτού, ισοπέδωση της μοναδικότητάς μας.

Με την εξαφάνιση όμως του προσωπικού στοιχείου αποδυναμώνεται η αίσθηση της προσωπικής ευθύνης έναντι της κοινωνίας, χαλαρώνει η κοινωνική συνείδηση και το ατομικό συμφέρον προτάσσεται του κοινωνικού. 

«Δικαιολογείται» έτσι η αρρωστημένη χαρά, αυτή που παίρνει κάποιος κάνοντας το κακό και προκαλώντας πόνο. Ηθικοποιήθηκε κάθε άνομη και έκνομη πράξη, αφού όταν οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων είναι επιφανειακές, ρηχές και επίπλαστες «όλα επιτρέπονται».
Προς την κατεύθυνση αυτή κινήθηκε και η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, η οποία διαμόρφωσε νέες μορφές ατομικής συμπεριφοράς και κοινωνικών σχέσεων. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποξένωσαν τους ανθρώπους και τους έκαναν παθητικούς παρατηρητές και αποδέκτες κάθε γεγονότος. Τους εγκλώβισαν στην εικονο-λαγνεία και επιδείνωσαν την κοινωνική αλλοτρίωση. 
Και παρά το γεγονός πως οι μηχανισμοί που κατευθύνουν την τεχνολογία γίνονται ολοένα και πιο αδιαφανείς και οι χρήσεις της ολοένα και πιο ανεξέλεγκτες, οι άνθρωποι κάνοντας υπέρβαση των ορίων τους, την εμπιστεύονται περισσότερο.

Οι διαδικτυακές φιλίες υποκαθιστούν τις αληθινές. 

Η καθημερινή επαφή και επικοινωνία, η συναισθηματική και σωματική εγγύτητα, αντικαταστάθηκαν από ένα «touch» στην οθόνη του κινητού μας ή του tablet μας. 

Έχοντας όμως αποξενωθεί από τον συνάνθρωπο, αποξενωθήκαμε από τον εαυτό μας, αφού το «εγώ» το γνωρίζουμε καλύτερα μέσω του «συ».

Γινόμαστε με την συμπεριφορά μας αυτή σύνοικοι στην κοινωνία της μοναξιάς. Δέσμιοι μιας μοναχικότητας που δεν επιδιώξαμε ποτέ. 

Δεν επιτρέπουμε στο «άνθος της καρδιάς ν’ ανθίσει στα χείλη».

Η Τεχνολογία εισήγαγε και μια ανάλογη παιδεία, η οποία βασίζεται στην πληροφορία και όχι στη γνώση. Συνεπώς διαμόρφωσε μια νέα αντίληψη και ηθική που αντιμάχεται την αυθεντική ανθρώπινη φύση και επαφή.
Η ρήξη των ανθρώπινων σχέσεων και η απουσία ανθρωπιάς, φαίνεται να φαντάζει ως προϋπόθεση προόδου. Όχι όμως και ως εγγύησή της. 

Είναι στο χέρι μας να επανατοποθετηθούμε στον αξιακό κώδικα, να αγαπήσουμε τον συν-άνθρωπο και να γίνουμε συμμέτοχοι στη διαμόρφωση μιας νέας ηθικής η οποία θα προσδώσει στη ζωή μας ουσιαστικό νόημα, αρνούμενοι το ρόλο του συνένοχου στους όρους που μεταλλάσσουν τον άνθρωπο σε μισάνθρωπο.

filologikos-istotopos

antikleidi

Η ισότητα των φύλων ξεκινά από το σπίτι / Gender Equity Starts in the Hom

Οι οικογένειες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αλλαγής. Για την επόμενη γενιά τα παραδείγματα που δίνουν στο σπίτι οι γονείς, οι φροντιστές και η ευρύτερη οικογένεια διαμορφώνουν τον τρόπο που σκέφτεται για τα φύλα και την ισότητα.

Gender Equity Starts in the Hom

Από το σπάσιμο των στερεοτύπων μέχρι την κατανομή των δουλειών στο σπίτι, της φροντίδας των παιδιών και των ηλικιωμένων και την εκπαίδευση των παιδιών για τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, παρακάτω είναι μερικοί τρόποι με του οποίους μπορείτε να εμπνεύσετε τους μελλοντικούς φεμινιστές στην οικογένειά σας.

1. Μιλήστε γι’ αυτό

Αγκαλιάστε την ιδέα να μιλάτε στα παιδιά σας για την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών. Μιλώντας στα παιδιά σας για αυτά τα θέματα και τι πρέπει να γίνει για να φτάσουμε σε έναν κόσμο ισότιμο, τα προετοιμάζετε για να οικοδομήσουν ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

«Κατά τη γνώμη μου ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσετε ένα παιδί είναι με το παράδειγμα που παίρνει το παιδί σας από εσάς. Συχνά μιλάω στον γιο μου για τους ρόλους των φύλων» έχει επισημάνει ο Ουκρανός τραγουδιστής και μέλος της κριτικής επιτροπής της ουκρανικής τηλεοπτικής εκπομπής X-Factor, Dmytro Shurov, εξηγώντας πως φροντίζει ο γιος του να καταλαβαίνει ότι όλα στο σπίτι τους είναι 50/50.

«Οι άνθρωποι έχουν γεννηθεί για να είναι ευτυχισμένοι και όλοι έχουμε ίσα δικαιώματα. Όλα ξεκινούν από τις οικογένειες: Νομίζω ότι τα παιδιά πρέπει να έχουν ίση προσοχή από τους γονείς τους, πρέπει να δουν ότι ο πατέρας τους δεν φοβάται να είναι αδύναμος μερικές φορές και η μητέρα τους δεν φοβάται να είναι δυνατή».

2. Μοιραστείτε τις δουλειές στο σπίτι

Από το μαγείρεμα και το καθάρισμα μέχρι τα ψώνια από το σούπερ μάρκετ και τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων, οι γυναίκες πραγματοποιούν τουλάχιστον δυόμισι φορές περισσότερη απλήρωτη εργασία στις δουλειές του σπιτιού και τη φροντίδα των μελών της οικογένειας από τους άντρες.

Ως αποτέλεσμα χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια χάνουν τις ίσες ευκαιρίες να πάνε στο σχολείο ή να συμμετάσχουν σε εργασία πλήρους απασχόλησης ή να έχουν αρκετό χρόνο για ξεκούραση! Δώστε το παράδειγμα μοιράζοντας εξίσου όλες τις δουλειές του σπιτιού και τη φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων στο σπίτι σας. Συμπεριλάβετε τα αγόρια στις δουλειές του σπιτιού και στη φροντίδα των μελών της οικογένειας από μικρή ηλικία, μαζί με τα κορίτσια!

3. Αγκαλιάστε διαφορετικά πρότυπα

Τα πρότυπα έρχονται σε όλα τα σχήματα, μεγέθη, φύλα, τόνους δέρματος και πολιτισμικό υπόβαθρο. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να αγκαλιάσουν τη διαφορετικότητα, δείξτε τους πρότυπα από διαφορετικά φύλα, εθνικότητες και χρώμα.

Και υπενθυμίστε τους ότι μπορούν να είναι ό,τι θελήσουν να είναι, ανεξάρτητα από το φύλο τους, για παράδειγμα.

4. Δώστε δύναμη στα παιδιά σας να μιλήσουν

Νέοι σε όλο τον κόσμο βγαίνουν μπροστά και υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων. Οταν ενδυναμώνουμε και εκπαιδεύουμε νέους υποστηρικτές για τα δικαιώματα των γυναικών, διασφαλίζουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας.

Στην Κιργιζία η Aigul Alybaeva κάνει το καθήκον της για να προωθήσει τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, υποστηρίζοντας τη συμμετοχή της κόρης της σε ένα σχολικό πρόγραμμα που λειτουργεί για την ενδυνάμωση των κοριτσιών, τη δημιουργία διαλόγου μεταξύ των γενεών και την αλλαγή στάσεων σχετικά με τον παιδικό γάμο.

«Προσπαθούμε να την υποστηρίξουμε, να δημιουργήσουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον στο σπίτι, έτσι ώστε να πάρει τον χρόνο που χρειάζεται για να σπουδάσει, να προετοιμαστεί για τις εργασίες της» λέει η Aigul για τη σχέση της με την κόρη της και προσθέτει: «Ο φεμινισμός είναι στον χαρακτήρα της. Γνωρίζει τα δικαιώματά της και μοιράζεται μαζί μου ό,τι μαθαίνει στο σχολείο». Η κόρη της Aigul, Aiturgan Djoldoshbekova, έχει μάθει για τα νόμιμα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα της και θέλει να ακολουθήσει καριέρα στη Νομική. Γνωρίζει επίσης τη σημασία τού να μοιράζεται τις γνώσεις της με άλλους.

5. Καταπολεμήστε τα στερεότυπα, συμπεριλαμβανομένων των δικών σας

Το κοινωνικό φύλο δεν αφορά τις βιολογικές διαφορές -τη βιολογική ταξινόμηση- μεταξύ των δύο φύλων, αλλά είναι ένα κοινωνικό κατασκεύασμα. Οι άνθρωποι καθορίζουν τι σημαίνει να είσαι αγόρι ή κορίτσι και αυτές οι κοινωνικές συνθήκες συχνά αναμένουν από τα παιδιά να συμμορφώνονται με συγκεκριμένους και περιοριστικούς ρόλους και προσδοκίες του βιολογικού φύλου από μικρή ηλικία.

Οι ερευνητές λένε ότι τα παιδιά αρχίζουν να απορροφούν στερεότυπα από την ηλικία των 3 ετών, με αποτέλεσμα μέχρι να γίνουν 10 χρονών ο κόσμος να επεκτείνεται για τα αγόρια και να συρρικνώνεται για τα κορίτσια. 

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να ξεκινήσουμε συζητήσεις σχετικά με τους ρόλους των κοινωνικών φύλων από νωρίς και να αμφισβητήσουμε τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται σε άντρες και γυναίκες στο σπίτι, στην καθημερινότητά μας, στο σχολείο και στους χώρους εργασίας.

Ολοι έχουμε ασυνείδητες προκαταλήψεις για τα φύλα. Αυτοί είναι οι ρόλοι που έχουμε εσωτερικεύσει με βάση τις προσδοκίες της κοινωνίας μας για το πώς οι άντρες και οι γυναίκες πρέπει να ντύνονται, να συμπεριφέρονται και να παρουσιάζονται και σε ορισμένες περιπτώσεις τι είδους δουλειά πρέπει να κάνουν… Είναι στο χέρι μας να αναγνωρίσουμε αυτές τις προκαταλήψεις και να αμφισβητήσουμε τα στερεότυπα που συναντούν τα παιδιά μας συνεχώς στα ΜΜΕ, στον δρόμο ή στο σχολείο.

Ενημερώστε τα παιδιά σας ότι η οικογένειά σας είναι ένας ασφαλής χώρος για να εκφραστούν όπως είναι, επιβεβαιώνοντας τις επιλογές τους, διαβεβαιώνοντάς τα ότι είναι εντάξει να είναι διαφορετικά και ενθαρρύνοντας μια κουλτούρα αποδοχής.

6. Σταματήστε το body shaming

Ο κόσμος μας είναι κατασκευασμένος με τρόπο που μας κάνει να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τα πρότυπα ομορφιάς που θέτουν τα ΜΜΕ, η παράδοση και η κοινωνία. Μετράμε συνεχώς τον εαυτό μας έναντι άλλων ανθρώπων και νιώθουμε ότι μας κρίνουν από τη φυσική μας εμφάνιση. Το body shaming είναι μια συμπεριφορά που μαθαίνεται, επομένως είναι σημαντικό για τους γονείς να δίνουν το παράδειγμα.

Προσέξτε να μην ασκείτε κριτική στην εικόνα του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της δικής σας, και απορρίψτε σεξιστικά, αρνητικά στερεότυπα μη ρεαλιστικών προτύπων σώματος. Προωθήστε έναν θετικό για το σώμα τρόπο ζωής στο σπίτι, δείχνοντας στα παιδιά σας ότι δεν καθορίζονται από το πώς φαίνονται, αλλά από το πώς ενεργούν.

7. Ακούστε και μάθετε από αυτά

Η σημερινή νεολαία -1,8 δισεκατομμύρια- αντιπροσωπεύει απεριόριστες δυνατότητες και τεράστιο ταλέντο για να χτίσει ένα καλύτερο μέλλον για τον κόσμο. Αλλά για να αξιοποιήσουμε πραγματικά αυτή τη δύναμη, πρέπει να την ακούσουμε. Τα κορίτσια και τα αγόρια πρέπει να παίξουν ρόλο στην επίτευξη της ισότητας των φύλων σήμερα.

Τα τελευταία χρόνια οι νέοι μιλούν για τα ζητήματα που τους επηρεάζουν και τον κόσμο. Από τη Μαλάλα, που υποστηρίζει την εκπαίδευση των νέων, μέχρι την Γκρέτα που μας παροτρύνει να αναλάβουμε δράση για το κλίμα, οι νέοι έχουν πολλά να πουν στις συζητήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δράση για το κλίμα, την ισότητα των φύλων και πολλά άλλα. Εμείς απλώς χρειάζεται ν’ ακούμε.

Της Ντάνι Βέργου

ΠΗΓΗ: UN WOMEN- Αναδημοσίευση από 

https://www.efsyn.gr/

Ειρήνη είναι...

"Ειρήνη είναι ένα ποτήρι ζεστό γάλα κ’ ένα βιβλίο μπροστά στο παιδί που ξυπνάει."😞

Γιάννης Ρίτσος (ΕΙΡΗΝΗ)

Από την συλλογή ΑΓΡΥΠΝΙΑ (1941-1953)
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι