Sunday 3 June 2018

Σε εκείνους τους Δασκάλους, που μας έκαναν καλύτερους ανθρώπους

Την έλεγαν Ελένη, έτσι μας είχε συστηθεί· μπήκε μέσα στην αίθουσα και τα παιδικά μας μάτια την καταβρόχθισαν με την περιέργειά τους. Είχε σγουρά μαλλιά, ήταν χαμογελαστή, υποστηρικτική και πάντα χαρούμενη
Δε θυμάμαι αν ήταν όντως τόσο όμορφη, όσο μου έμοιαζε, δε θυμάμαι καν αν ήταν πράγματι τόσο υπέροχη δασκάλα όσο πίστευα· δε θυμάμαι αν όσα έμαθα τα έμαθα αποκλειστικά από αυτήν ή έβαλαν το χεράκι τους κι όλοι εκείνοι οι καθηγητές που ακολούθησαν, θυμάμαι όμως με απόλυτη ακρίβεια πως η δασκάλα μου αυτή με έκανε να αγαπάω το σχολείο και πως η ίδια γυναίκα με έκανε να θέλω να γίνω καθηγήτρια κι η ίδια, κι αυτό, όπως και να το κάνουμε, κάτι έχει να λέει.

Ακολούθησαν κι άλλοι, όχι πολλοί, μα ακολούθησαν· ξέρεις, σε μια χώρα που αποτελείται κατά 70% από δικηγόρους, γιατρούς και καθηγητές, παράγεται γενικότερα πολύ περισσότερη διάνοια απ’ όση μπορεί να καταναλωθεί, μα κανένα άθροισμα μονάδων iq δε διασφαλίζει μεταδοτικότητα ...
......
Τρεις-τέσσερις θα ήταν με λίγα λόγια στην τόσο μακρόχρονη πορεία μου στην ελληνική παιδεία, κάπου τόσοι υπολογίζω να ήταν και για εσένα, και να ξέρεις πως αν ισχύει κάτι τέτοιο είμαστε απ’ τους τυχερούς γιατί άλλοι δε συνάντησαν ούτε τόσους.

Επειδή όλοι, κάπως κάπου, κάποτε στη ζωή μας είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε ένα δάσκαλο ή καθηγητή που δε φρόντισε απλά να μας διδάξει πως ένα κι ένα κάνει δύο, μα φρόντισε να μας διδάξει πως η μάθηση είναι κάτι πολύ παραπάνω από στείρα αποστήθιση και γνώσεις που υπάρχουν γραμμένες σε βιβλία· 
ήταν οι άνθρωποι εκείνοι που έγιναν καθηγητές όχι απλά με το πτυχίο τους, μα επειδή έμφυτα γνώριζαν πως αυτό που χρειάζονται τα παιδιά δεν υπήρξε ποτέ γραμμένο σε εγκυκλίους και πλάνα ύλης, υπήρχε όμως μέσα τους και θεώρησαν μοναδικό χρέος της σταδιοδρομίας τους να σε κάνουν να σκεφτείς κι όχι να ακολουθήσεις το παράδειγμά τους.

Ήταν οι άνθρωποι εκείνοι που καμιά φορά έλεγαν 
«δεν ξέρω», 
«θα το ψάξω και θα σου πω», 
«πολύ καλή ερώτηση μα δεν μπορώ να σου απαντήσω στα σίγουρα»
που τσαλακώθηκαν μπροστά στους μαθητές τους, που παράβλεπαν απουσίες ή έβαζαν ένα-δυο βαθμούς παραπάνω συνωμοτικά για να μη μείνεις στην τάξη, που ήξεραν να ξεχωρίζουν το δημιουργικό χάος απ’ το χάος σκέτο και δεν κατέφυγαν ποτέ σε τιμωρίες για να υπογραμμίσουν στο ακροατήριό τους ποιος είναι το αφεντικό εκεί μέσα, καθώς δεν είδαν ποτέ τους κάποιο αφεντικό στην αντανάκλασή τους στην τζαμαρία της αίθουσας κι επειδή έγιναν εκπαιδευτικοί γιατί το έλεγε η καρδούλα τους κι όχι ο μπαμπάς τους.

Είναι οι καθηγητές εκείνοι που δε συμπάθησαν ποτέ την έδρα και το τεφτέρι με τα ονόματα, που δεν είχαν αρχηγικές τάσεις και σύνδρομα, που δεν είπαν ποτέ «βγάλτε μια κόλλα χαρτί». 
Είναι εκείνοι που αντιπαθούσαν τις εξετάσεις και τα διαγωνίσματα, που είχαν καλλιεργημένη την ενσυναίσθησή τους κι απέφευγαν συστηματικά οτιδήποτε γεννούσε άγχος και δεν προήγαγε την ελεύθερη σκέψη, χωρίς να φοβούνται το ξεβόλεμα και το παραστράτημα απ’ τις to do list του υπουργείου.

Είναι οι σπάνιοι εκείνοι άνθρωποι που πάντα έβρισκαν τα λάθη σου λογικά γιατί ήξεραν πώς σκέφτεσαι, γιατί είχαν το σπάνιο χάρισμα να θυμούνται πώς δουλεύει το παιδικό, το εφηβικό μα και το κουρασμένο ενήλικο μυαλό, ήξεραν πώς να μην κρίνουν, να προσαρμόζονται, να διευκολύνουν· που αν δε μάθαινες με τον τρόπο που δίδασκαν, δίδασκαν με τον τρόπο που μαθαίνεις, που έκοβαν κι έραβαν το μάθημά τους στα μέτρα σου κι ουδέποτε σου ζήτησαν να χωρέσεις εσύ στα δικά τους πατρόν. 
Άλλωστε άνθρωποι σαν αυτούς ξέρουν καλά πως τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν νιώθουν αποδεκτά, όταν δεν κάνουν μόνο λάθη, όταν συμπαθούν το δάσκαλό τους κι ακόμα καλύτερα όταν γνωρίζουν πως τους συμπαθεί κι αυτός

Ήταν όλοι εκείνοι οι εκπαιδευτικοί που σου έδιναν συγχαρητήρια κάθε φορά που έκανες κάτι με το δικό σου τρόπο και δεν ακολουθούσες τη δική τους πεπατημένη, που δε σε μάλωναν για το γραφικό σου χαρακτήρα, που στόχευαν στην πρόοδο κι όχι στην τελειότητα. 
Είναι όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που προάγουν την πεποίθηση πως η διδασκαλία, όταν γίνεται σωστά, είναι αγάπη, είναι νοιάξιμο, είναι «εγώ είμαι εδώ», είναι «μπορείς». 
Όχι, δεν είναι εύκολο όπως πολλοί θέλουν να πιστεύουν, είναι δύσκολο, ίσως είναι και το πιο δύσκολο επάγγελμα από όλα, αρκεί να το λειτουργείς, να μην το κάνεις διαδικαστικά.

Όλοι είχαμε λοιπόν έναν τέτοιο δάσκαλο στη ζωή μας· 
έναν άνθρωπο που δε μας μεταλαμπάδευσε απλά γνώσεις, μας έκανε και καλύτερους ανθρώπους, μας βοήθησε να ανακαλύψουμε τις κλίσεις μας, μας μάλωνε με βλέμματα κι όχι με φωνές ή τιμωρίες, μας έκανε να αγαπάμε το σχολείο ακόμα κι αν δεν ήμασταν καλοί μαθητές. 
Όχι, δεν είναι εύκολο, ας λένε εκείνοι που δεν ξέρουν. 
Ξέρεις γιατί; 
Επειδή η σπουδαιότητα του να είσαι εκπαιδευτικός είναι πως πλάθεις ζωές, πως έχεις στα χέρια σου το μέλλον· κι επειδή η δυσκολία του να είσαι εκπαιδευτικός είναι ακριβώς η ίδια.

Συντάκτης: Φρόσω Μαγκαφοπούλου
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη

Η Κυριακή των Αγίων Πάντων
Το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη της Ορθοδοξίας


Η Κυριακή των Αγίων Πάντων είναι η τελευταία Κυριακή του «Πεντηκοσταρίου». Με αυτήν τελειώνει ο κινητός κύκλος των εορτών που άρχισε από την Α΄Κυριακή του Τριωδίου (Τελώνου και Φαρισαίου). Η Κυριακή των Αγίων Πάντων είναι η σφραγίδα της εορταστικής αυτής περιόδου, που μας παρουσιάζει τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, τους Αγίους Πάντες. Είναι απόδειξη του έργου της Εκκλησίας και παρουσιάζει όσους αγαθά αγίασε το Πνεύμα το Άγιο στον κόσμο.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ: 
Η Εορτή των Αγίων Πάντων τους πρώτους αιώνες ήταν εορτή μόνο των Μαρτύρων. Το Τυπικό της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινουπόλεως κατά τον Ι' αιώνα, προβλέπει σύναξη και παννυχίδα στη Μεγάλη Εκκλησία, και στο ναό των Αγίων Μαρτύρων. Η εορτή ονομάζεται “των Αγίων Πάντων” και το συναξάρι επισημαίνει ότι κατ' αυτήν επιτελείται η μνήμη «των αγίων και καλλινίκων μαρτύρων των εν πάση τη οικουμένη κατά διαφόρους καιρούς μαρτυρησάντων υπέρ του ονόματος του Μεγάλου Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού». Η Εορτή των Αγίων Πάντων θεσπίσθηκε επί Λέοντος του Σοφού.
Μετά το θάνατο της ευλαβούς συζύγου του Θεοφανούς, έκτισε ναό με σκοπό να τον τιμήσει στο όνομά της. Όταν ανακοίνωσε στην Εκκλησία το σκοπό του, του υποδείχθηκε ότι πρέπει να περάσει χρόνος για να αποκτήσει αυτή το «τίμιον και σεβάσμιον». Ο Βασιλεύς υποτάχθηκε και αφιέρωσε το ναό στη μνήμη και τιμή πάντων των Αγίων των απανταχού της γης.
ΓΙΑΤΙ ΚΑΘΙΕΡΩΘΗΚΕ Η ΕΟΡΤΗ: 
Έστω κι αν η εορτή ξεκίνησε για τους Αγίους Μάρτυρες και επεκτάθηκε στη συνέχεια για Πάντες τους Αγίους, οι Άγιοι Πατέρες θέσπισαν τη συλλογική αυτή εορτή για να μας δείξουν ότι κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα στον κόσμο και ανεβαίνει στον ουρανό ο χοϊκός άνθρωπος. Οι πριν αποξενωμένοι από το Θεό γίνονται “ένα” με αυτόν, έχοντας τη δυνατότητα να γίνουν Άγιοι. Και έτσι η ανθρωπότητα διά των Αγίων Πάντων αναπλήρωνει το πεπτωκός εκείνο τάγμα των Αγγέλων. 
Ακόμη, επειδή υπάρχουν πολλοί άγνωστοι και αφανείς άγιοι, γνωστοί στο Θεό, «νέφος μαρτύρων», αυτούς τους αγνώστους τιμά η Εκκλησία. Είναι, θα λέγαμε, το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη της Ορθοδοξίας η παρούσα εορτή. Η εορτή καθιερώθηκε ακόμη διότι κρίθηκε επιβεβλημένο να συναθροισθούν όλοι οι γνωστοί και άγνωστοι Άγιοι σε μια κοινή εορτή για να υπογραμμισθεί μ' αυτόν τον τρόπο ότι όλοι μαζί αγωνίσθηκαν για ένα Χριστό, σε ένα κοινό στάδιο της αρετής και υπό ενός Τριαδικού Θεού στεφανώθηκαν και συνέστησαν την «μίαν Εκκλησίαν», προτρέποντας και εμάς να αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις «τον ίσον αγώνα» με αυτούς, ώστε και εμείς να μπορέσουμε να συναριθμηθούμε μετά των Αγίων του. 
Τέλος η εορτή συνεστήθη ακόμη για τους “επιγενησομένους αγίους”, αυτούς δηλαδή που θα γίνουν στη συνέχεια άγιοι. Θα λέγαμε ότι η εορτή έχει και προληπτικό χαρακτήρα εφόσον υπάρχει η δυνατότητα να περιλαμβάνει κάθε πιστό του σήμερα και του αύριο.

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ: 
Μάρτυρες του Χριστού και Άγιοι δεν είναι μόνο εκείνοι που έχυσαν το αίμα τους για την πίστη του Χριστού. Μάρτυρες είναι όλοι όσοι αγωνίσθηκαν και αγωνίζονται τον αγώνα της Χριστιανικής ζωής με ακρίβεια και συνέπεια. Είναι αυτοί που αναδεικνύουν το μαρτύριο του πνεύματος, αυτοί που καθημερινά βιώνουν τη χαρμολύπη του λόγου του Σταυρού, αυτοί που σταυρώνουν τα πάθη τους και την κακία τους.
ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ

Των εν όλω τω κόσμω Μαρτύρων σου, ως πορφύραν και βύσσον τα αίματα, η Εκκλησία σου στολισαμένη, δι' αυτών βοά σοι, Χριστέ ο Θεός. Tω λαώ σου τους οικτιρμούς σου κατάπεμψον, ειρήνην τη πολιτεία σου δώρησαι, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Στην εικόνα της σύναξης των Αγίων Πάντων, το άνω τμήμα το καταλαμβάνει σε κυκλική διάταξη η δόξα του Χριστού στο κέντρο, και γύρω οι χοροί των δικαίων. Η Ετοιμασία του θρόνου βρίσκεται πάνω από τη δόξα και οι δύο προφήτες Δαβίδ και Σολομών γονατιστοί με ανοιχτά ειλητάρια. Κάτω εικονίζεται ο παράδεισος και οι προπάτορες Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ καθισμένοι σε θρόνους. Μεταξύ τους παρεμβάλλεται ο ληστής, ντυμένος μόνο με περίζωμα και κρατώντας το σταυρό. Δηλαδή, γυμνός από αρετές, αλλά πρώτος στο παράδεισο.

Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki