Wednesday 28 February 2007

Βρεφοδόχοι χάι - τεκ

Ιταλία: ένα μωρό εγκαταλείφθηκε ήδη σε πολυκλινική της Ρώμης
ΚΙΤΤΥ ΞΕΝΑΚΗ

«Βρεφοδόχος. Κιβώτιον ευμέγεθες δυνάμενον να χωρεί έως δύο βρέφη εξηπλωμένα. Το τοιούτον εντοιχίζεται παρά την εξώθυραν των βρεφοκομείων προς τον σκοπόν να εκτίθενται εν αυτώ κρυφά τα δι' ένα οιονδήποτε λόγον απορριπτόμενα ή εγκαταλειπόμενα νεογνά ή βρέφη»... Εικόνες και περιγραφές μιας άλλης εποχής. Ή μήπως όχι;

Στην Ελλάδα, οι βρεφοδόχοι (όπως τις ορίζει η Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια) λειτούργησαν τα μετακατοχικά χρόνια και καταργήθηκαν το 1980. Στη Ρώμη, η πρώτη βρεφοδόχος («τροχός εκθέτων» λεγόταν τότε, ήταν ένας περιστρεφόμενος, ξύλινος κύλινδρος ο οποίος εντοιχιζόταν συνήθως σε μοναστήρια) λειτούργησε το 1198 με διαταγή του Πάπα Ιννοκέντιου ΙΙΙ', ο οποίος είχε θορυβηθεί με τον αριθμό των (συνήθως νόθων) νεογέννητων που πιάνονταν στα δίχτυα των ψαράδων στον Τίβερη. Οι βρεφοδόχοι καταργήθηκαν επισήμως από τον Μουσολίνι το 1923. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, σύγχρονες, εξελιγμένες εκδόσεις τους επανεμφανίζονται σε πολλά νοσοκομεία της Ευρώπης - στη Γερμανία, την Ελβετία, την Τσεχία, την Αυστρία, το Βέλγιο, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και πιο πρόσφατα στην Ιταλία. Το βράδυ του Σαββάτου, η νέα, υψηλής τεχνολογίας βρεφοδόχος που έχει τοποθετηθεί στην Πολυκλινική Καζιλίνο της Ρώμης δέχθηκε το πρώτο της μωρό.

Στη θερμοκοιτίδα

Ήταν ένα αγοράκι τριών μηνών που «βαφτίστηκε» προσωρινά Στέφανο, όπως ο γιατρός που εφημέρευε εκείνη τη νύχτα. Η μητέρα του (κατά πάσα πιθανότητα) πλησίασε το ειδικό, γυάλινο πορτάκι της βρεφοδόχου, το άνοιξε, τοποθέτησε το μωρό στη θερμοκοιτίδα που βρίσκεται ακριβώς από πίσω και έφυγε. Αμέσως, οι ηλεκτρονικοί ανιχνευτές κίνησης έθεσαν σε λειτουργία έναν συναγερμό, ειδοποιώντας τους γιατρούς και τις νοσοκόμες. «Δεν περιμέναμε ένα μωρό τόσο μεγάλο», δήλωσε ο Πιερμικέλε Παολίνο, διευθυντής της μονάδας νεογνών του νοσοκομείου. «Από τη μία πλευρά, είμαστε ικανοποιημένοι που η διαδικασία λειτούργησε στην εντέλεια. Από την άλλη, μόνο εικασίες μπορούμε να κάνουμε για τη ζωή του». Ο μικρός Στέφανο, πάντως, χαίρει άκρας υγείας: «Όλα δείχνουν πως μέχρι εκείνη τη στιγμή τον αγαπούσαν και τον φρόντιζαν».

Η Ρόσι Μπίντι, η Ιταλίδα υπουργός αρμόδια για Οικογενειακές Υποθέσεις, θέλει μία βρεφοδόχο «σε κάθε μαιευτήριο» της Ιταλίας. «Ελπίζω πως η μητέρα του μωρού που αφέθηκε στο νοσοκομείο Καζιλίνο θα βρει την ελπίδα και το κουράγιο να αναθεωρήσει. Αν χρειάζεται βοήθεια, θα τη βοηθήσουμε να τη βρει», δήλωσε. «Σε κάθε περίπτωση, αυτή η δύσκολη και επώδυνη απόφαση έλαβε χώρα σε ένα ασφαλές περιβάλλον και αυτό από μόνο του είναι καλό... μια καλή εναλλακτική λύση από το να εγκαταλείψεις ένα μωρό στον δρόμο». Το Καζιλίνο βρίσκεται σε μία από τις πιο φτωχές συνοικίες της Ρώμης, μία περιοχή με ολοένα και μεγαλύτερο πληθυσμό μεταναστών.

Σε κάδους απορριμμάτων

Παρουσιάζει επίσης τα περισσότερα κρούσματα εγκατάλειψης βρεφών σε ολόκληρη την πόλη. Μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, περισσότερα από 30 εγκαταλελειμμένα παιδιά - πολλά από αυτά εντοπίστηκαν μέσα σε κάδους απορριμμάτων - μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο Καζιλίνο. Δεν κατάφεραν όμως όλα να επιζήσουν. Εξ ου και οι αφίσες με την έκκληση «Μην εγκαταλείπεις το μωρό σου - άφησέ το σε εμάς», που ανάρτησαν οι υπεύθυνοι σε έξι διαφορετικές γλώσσες.

Αυτό που πραγματικά θα ήθελαν ωστόσο οι υπεύθυνοι, είναι να κατορθώσουν να ενημερώσουν τις νεαρές μετανάστριες που μένουν έγκυες και νιώθουν αβοήθητες για τα δικαιώματά τους: πως όλες οι γυναίκες που διαμένουν στην Ιταλία, συμπεριλαμβανομένων και των λαθρομεταναστριών, έχουν δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική φροντίδα, μπορούν να γεννήσουν στο νοσοκομείο ανώνυμα και επιπλέον δικαιούνται άδεια διαμονής τόσο για τη διάρκεια της κύησης όσο και για ένα εξάμηνο μετά τη γέννηση του μωρού τους.

ΤΑ ΝΕΑ , 28/02/2007 , Σελ.: N41
Κωδικός άρθρου: A18776N411
ID: 559446

ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΠΑΙΔΕΡΑΣΤΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Γελούσε δίπλα στον δολοφόνο του



ΣΕ ΔΥΟ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ θα έκλεινε τα δέκα. Και δεν ήθελε να τον αντιμετωπίζουν πλέον ως μωρό. Το πρωί της περασμένης Πέμπτης, λοιπόν, είπε στη μητέρα του: «Τώρα που είμαι μεγάλος, μπορώ να γυρίσω μόνος μου από το σχολείο;» Εκείνη του απάντησε θετικά. Δεν ήθελε να τον στεναχωρήσει - άλλωστε το σχολείο απείχε μόνο δύο στάσεις με το τραμ από το σπίτι. Το απόγευμα λοιπόν, μετά το σχολείο, ο μικρός επιβιβάστηκε μόνος του στο τραμ. Αλλά δεν κατέβηκε στη στάση μπροστά ακριβώς από το σπίτι του. Κατέβηκε τρεις στάσεις μετά. Και δεν ήταν μόνος: ήταν μαζί με έναν 43χρονο Γερμανό, τον Ούβε Κόλμπιγκ, ο οποίος τον κακοποίησε σεξουαλικά και τον στραγγάλισε. Το πτώμα του μικρού βρέθηκε το Σάββατο σε έναν λαχανόκηπο που χρησιμοποιούσε ο Κόλμπιγκ, στα περίχωρα της Λειψίας. Περισσότεροι από 100 αστυνομικοί, εξοπλισμένοι με ειδικούς σκύλους και ένα ελικόπτερο με υπέρυθρους αισθητήρες, έχουν ριχτεί στο κατόπι του 43χρονου, ο οποίος είχε καταδικαστεί το 1998 σε δύο χρόνια φυλάκιση για απόπειρα σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκου.

Με κάποιον τρόπο, ο Κόλμπιγκ κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη του μικρού: στις 16.49 ακριβώς, το απόγευμα της Πέμπτης, η κάμερα ασφαλείας του τραμ κατέγραψε τον εννιάχρονο να κάθεται δίπλα στον μελλοντικό δολοφόνο του γελαστός και ανέμελος...



ΤΑ ΝΕΑ , 28/02/2007 , Σελ.: N41

Κωδικός άρθρου: A18776N412

ID: 559497

Η ανάπτυξη του παιδιού, 4-5 ετών - 4/5 year old activities

Σταθμοί στην αντίληψη
  • Είναι ικανό από 1-5 αντικείμενα να πάρει συγκεκριμένο αριθμό που του ζητάνε.
  • Είναι ικανό να ονομάσει τουλάχιστον 5 διαφορετικές υφές.
  • Είναι ικανό να αντιγράψει τρίγωνο.
  • Είναι ικανό να ανακαλέσει 4 αντικείμενα που του δείξαμε πριν σε μία φωτογραφία.
  • Είναι ικανό να σχετίζει το χρόνο με κάποια δραστηριότητα (π.χ. το μεσημέρι τρώμε, το βράδυ κοιμόμαστε, κτλ).
  • Είναι ικανό να επαναλάβει γνωστά ποιήματα.
  • Είναι ικανό να προσδιορίζει διαφορές βάρους 500 γρ. και να λέει αν ένα αντικείμενο είναι ελαφρύτερο ή βαρύτερο από κάποιο άλλο.
  • Είναι ικανό αν δει ένα σύνολο 3 πραγμάτων και κάποιος απομακρύνει το ένα απ' αυτά τα πράγματα να προσδιορίσει ποιο απομακρύνθηκε.
  • Είναι ικανό να δώσει την ονομασία 8 χρωμάτων.
  • Είναι ικανό να δώσει την ονομασία 5 κερμάτων..
  • Είναι ικανό να κάνει ταύτιση συμβόλων (γράμματα με αριθμούς).
  • Είναι ικανό να πει το χρώμα ενός πράγματος που του λένε.
  • Είναι ικανό από μια ιστορία που άκουσε τουλάχιστον 3 φορές, να πει τα 5 βασικά μέρη.
  • Ζωγραφίζει κανονικά ανθρώπινες φιγούρες (ολοκληρώνει τη φιγούρα βάζοντας χέρια, πόδια και σώμα).
  • Είναι ικανό να πει 5 στιχάκια από ένα τραγούδι.
  • Είναι ικανό μιμούμενο τις κινήσεις κάποιου άλλου να χτίσει πυραμίδες με δέκα κομμάτια.
  • Είναι ικανό να προσδιορίζει την απόσταση των αντικειμένων, χαρακτηρίζοντάς τα ως κοντινά ή μακρινά.
  • Είναι ικανό να τοποθετεί ένα πράγμα μπροστά από, πίσω από, δίπλα σε κάποιο άλλο πράγμα όταν του ζητηθεί.
  • Είναι ικανό βλέποντας μια ομάδα μέχρι 10 αντικείμενα να φτιάξει την ίδια ομάδα.
  • Είναι ικανό να πει ή να δείξει τί λείπει απ' την εικόνα ενός αντικειμένου.
  • Είναι ικανό να μετρά μέχρι το 20.
  • Είναι ικανό να προσδιορίζει το πρώτο, το μεσαίο και το τελευταίο σε μια σειρά από αντικείμενα.
Σταθμοί στην κίνηση

  • Είναι ικανό να στέκεται στο ένα του πόδι χωρίς βοήθεια για 4-8 δευτερόλεπτα.
  • Είναι ικανό να τρέχει και να αλλάζει κατεύθυνση χωρίς να σταματήσει να τρέχει.
  • Είναι ικανό να περπατά πάνω σε μια δοκό ισορροπίας.
  • Είναι ικανό να κάνει 10 πηδηματάκια με φορά προς τα εμπρός χωρίς να χάνει την ισορροπία του και να πέφτει.
  • Είναι ικανό να πηδάει πάνω από ένα σκαμνάκι 5 εκ. απ' το έδαφος..
  • Είναι ικανό να κάνει 6 πηδηματάκια με φορά προς τα πίσω.
  • Είναι ικανό να πετάει μια μεγάλη μπάλα και να την πιάνει.
  • Είναι ικανό να φτιάχνει με την πλαστελίνη διάφορες μορφές, ενώνοντας διάφορα επιμέρους κομμάτια που έχει κατασκευάσει.
  • Είναι ικανό χρησιμοποιώντας ένα ψαλίδι να κόβει σε καμπύλη γραμμή.
  • Είναι ικανό να βιδώνει αντικείμενα, όταν το έχουν βοηθήσει στην αρχή.
  • Είναι ικανό να κατεβαίνει τις σκάλες εναλλάσσοντας τα πόδια του ανά σκαλί.
  • Είναι ικανό να κάνει με σχετική άνεση ποδήλατο με 3 ρόδες σε ευθεία γραμμή και είναι ικανό να παίρνει στροφή.
  • Είναι ικανό να χοροπηδάει στο ένα πόδι για 5 φορές τουλάχιστον, συνεχόμενα.
  • Είναι ικανό να κόβει με το ψαλίδι μικρούς κύκλους διαμέτρου τουλάχιστον 5 εκ.
  • Είναι ικανό να ζωγραφίζει απλά εύκολα αναγνωρίσιμα σχέδια (π.χ. σπίτι, άνθρωπο, δέντρο, κτλ).
  • Είναι ικανό να κόβει απλά σχέδια και να τα κολλάει σε ένα αντίστοιχο πλαίσιο που του έχουν θέσει.
Σταθμοί στο λόγο
  • Έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει 3 εντολές στη σειρά έτσι όπως του δίνονται.
  • Κατά την ακρόαση μιας πρότασης φαίνεται ότι αντιλαμβάνεται το νόημα αυτής και όχι το ανάστροφο.
  • Έχει τη δυνατότητα να βρει ένα ζεύγος αντικειμένων ή εικόνων όταν του ζητηθεί.
  • Έχει τη λεκτική δυνατότητα να χρησιμοποιεί λέξεις που έχουν αφαίρεση (πχ θα' χει), αποκοπή (πχ απ' το) ή έκθλιψη (πχ μ' αρέσει).
  • Έχει τη δυνατότητα να βρίσκει τα παράδοξα και τα αταίριαστα σε μια εικόνα.
  • Έχει τη λεκτική δυνατότητα να χρησιμοποιεί σωστά και με τη σημασία τους τις λέξεις παππούς, γιαγιά, αδελφός, αδελφή κτλ.
  • Έχει τη λεκτική δυνατότητα να χρησιμοποιεί λέξεις που έχουν αντίθετη σημασία.
  • Έχει τη λεκτική δυνατότητα να πει ένα παραμύθι χωρίς να χρειάζεται ενίσχυση από εικόνες.
  • Έχει την ικανότητα να βρίσκει την εικόνα που είναι διαφορετική και δεν ανήκει σε μια κατηγορία.
  • Έχει τη λεκτική δυνατότητα να διακρίνει και να λέει αν 2 λέξεις έχουν ομοιοκαταληξία ή όχι.
  • Έχει τη λεκτική ικανότητα να κάνει προτάσεις με υποτακτική σύνδεση (πχ θα πάω εκεί επειδή...).
  • Έχει την ακουστική ικανότητα να διακρίνει και να χαρακτηρίζει ήχους σαν σιγανούς ή δυνατούς.
Σταθμοί στην αυτοϋπηρέτηση
  • Είναι ικανό να καθαρίζει την επιφάνεια ενός τραπεζιού.
  • Είναι ικανό να αποφεύγει επικίνδυνες για την υγεία του ουσίες.
  • Είναι ικανό να ξεκουμπώνει και να κουμπώνει τα ρούχα του.
  • Είναι ικανό να μεταφέρει ένα πιάτο απ' το τραπέζι που έφαγε μέχρι το νεροχύτη..
  • Είναι ικανό να χειρίζεται ένα φερμουάρ πιάνοντας το πιαστράκι του.
  • Είναι ικανό να πλένει μόνο του τα χέρια και το πρόσωπό του.
  • Είναι ικανό να χρησιμοποιεί με τον κατάλληλο τρόπο και σωστά το μαχαίρι και το κουτάλι.
  • Όταν κοιμάται παραμένει καθαρό μέχρι το πρωί ή νιώθει τις φυσικές του ανάγκες και σηκώνεται να πάει τουαλέτα.
  • Είναι ικανό τις περισσότερες φορές (3 στις 4) να χειρίζεται την καθαριότητα της μύτης του χωρίς να του το θυμίζουν.
  • Όταν κάνει μπάνιο είναι ικανό να πλύνει κεφάλι, πρόσωπο, στήθος, κοιλιά, μπράτσα, χέρια και πόδια. (Χρειάζεται επίβλεψη για λαιμό, αυτιά και πλάτη).
  • Κατά το πρωινό του είναι ικανό να αλείψει με βούτυρο το ψωμί χρησιμοποιώντας το μαχαίρι του.
  • Είναι ικανό να κουμπώνει και να ξεκουμπώνει αγκράφες.
  • Είναι ικανό να ντύνεται μόνο του κάνοντας όλα τα κουμπώματα που υπάρχουν στην μπροστινή πλευρά του σώματός του.
  • Συμμετέχει στο οικογενειακό τραπέζι και είναι ικανό να σερβίρει με την προϋπόθεση ότι ο γονιός του κρατά την πιατέλα. Επίσης, μπορεί να στήσει τα σερβίτσια όταν έχει τη λεκτική καθοδήγηση του γονέα.
  • Είναι ικανό να βουρτσίζει σωστά τα δόντια του.
  • Είναι ικανό να κάνει τη φυσική του ανάγκη στην τουαλέτα στο σωστό χρόνο και με τον κατάλληλο τρόπο (πηγαίνει έγκαιρα, κατεβάζει τα ρούχα του, παίρνει τη σωστή θέση μέχρι να ολοκληρώσει την ανάγκη του και μετά τραβά καζανάκι και ντύνεται)..
  • Είναι ικανό να χρησιμοποιεί χτένα ή βούρτσα για να βουρτσίζει ή να χτενίζει μακριά μαλλιά.
  • Είναι ικανό να κρεμάει τα ρούχα του στην κρεμάστρα.
  • Είναι ικανό εφ' όσον οι συνθήκες το επιτρέπουν να κυκλοφορεί στο χώρο της γειτονιάς του χωρίς επίβλεψη απ' το γονέα του.
  • Είναι ικανό να περνάει κορδόνια στα παπούτσια του.
Σταθμοί στην κοινωνικοποίηση
  • Είναι ικανό να ζητά βοήθεια όταν δυσκολεύεται σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής.
  • Είναι ικανό πλέον να λαμβάνει μέρος στις συζητήσεις των ενηλίκων.
  • Μπορεί να επαναλαμβάνει τραγούδια, στιχάκια, χορευτικές φιγούρες για να προκαλέσει το ενδιαφέρον των άλλων ώστε να το προσέξουν.
  • Μπορεί να απασχολείται μόνο του με κάποια δραστηριότητα για 20-30 λεπτά.
  • Έχει αναπτύξει τη δεξιότητα να ζητά συγνώμη όταν κάνει κάποιο σφάλμα, χωρίς υπενθύμιση 3 στις 4 φορές.
  • Είναι ικανό σε μια ομάδα 8-9 παιδιών να μπορεί να κρατά τη σειρά του και τους κανόνες.
  • Είναι ικανό για 20 περίπου λεπτά να παίξει μαζί με κάποια άλλα παιδιά σε παιχνίδι ή δραστηριότητα που απαιτεί συνεργασία μεταξύ των παικτών.
  • Η συμπεριφορά του έξω απ' το χώρο του σπιτιού διατηρείται στα κοινωνικά παραδεκτά όρια.
  • Έχει αναπτύξει την κοινωνική δεξιότητα να ρωτά πριν πάρει ένα παιχνίδι ή πράγμα που ανήκει σε άλλον 3 στις 4 φορές.
  • Θέλει να ευχαριστεί τους φίλους του.
  • Θέλει να μοιράζεται με τους φίλους του.
  • Του αρέσει να τραγουδάει, να χορεύει και να υποδύεται.
  • Εκδηλώνει περισσότερη ανεξαρτησία και ίσως κάποια μέρα επισκεφθεί το γείτονά σας μόνο του.
  •  
 mamadesonline

Tuesday 27 February 2007

Ο φόβος για τον παιδίατρο - Επιλέγοντας Παιδίατρο - Fear of Pediatric

Η επίσκεψη στον παιδίατρο μπορεί να δημιουργεί ανασφάλεια ή ακόμα και φόβο τόσο στους γονείς όσο και στα παιδιά, οπότε είναι σημαντικό να είναι όλοι όσο το δυνατόν πιο καλά ενημερωμένοι. Η Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (ΝLΜ) των ΗΠΑ, που ανήκει στα Εθνικά Ιδρύματα Υγείας (ΝΙΗ), παρέχει τις εξής συμβουλές:
  • Εξηγήστε στο παιδί όσο το δυνατόν πιο απλά, αλλά με λεπτομέρειες, τι θα συμβεί και γιατί.
  • Να του πείτε συγκεκριμένα ποιο σημείο του σώματός του θα επηρεαστεί και τι θα νιώσει.
  • Αφήστε το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του- ακόμα κι αν είναι θυμός, φωνές ή κλάματα - και ενθαρρύνετέ το να μιλήσει γι΄ αυτά.
  • Δείξτε στο παιδί τις θέσεις του σώματος που θα ζητήσει ο γιατρός (λ.χ. να τεντώσει το χέρι του ή να κάτσει με ίσια πλάτη).
  • Εξηγήστε του γιατί είναι απαραίτητες τυχόν εξετάσεις ή επεμβάσεις, καθώς και πώς θα το βοηθήσουν.
  • Όταν είναι εφικτό, να το αφήνετε να αποφασίσει το ίδιο (λ.χ. για το χρώμα του λευκοπλάστ ή για το χέρι που θα τεντώσει για εμβόλιο).
Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία
Επιλέγοντας Παιδίατρο
Η επιλογή του παιδιάτρου είναι μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις που πρέπει να πάρουν οι γονείς. Εσείς και το παιδί σας θα δείτε αυτόν τον άνθρωπο - που κάνει πολλά περισσότερα εκτός από το να θεραπεύει μία ασθένεια - πολλές φορές μέσα στα επόμενα χρόνια. 
 
Η ιδανική στιγμή για να επιλέξετε τον γιατρό του μωρού σας, είναι προτού αυτό γεννηθεί, κατά τη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου της εγκυμοσύνης. Από τη στιγμή που σημειώσατε τα ονόματα μερικών παιδιάτρων, οργανώστε μια προσωπική συνάντηση με τον καθέναν από αυτούς. Στις συναντήσεις αυτές θα πρέπει να παρευρίσκονται και οι δύο γονείς ώστε να εξασφαλιστεί ότι και οι δύο συμφωνούν με την πολιτική και τη φιλοσοφία του παιδιάτρου όσον αφορά την παρακολούθηση των παιδιών.

Μη φοβάστε και μη ντρέπεστε να κάνετε ερωτήσεις. Μπορείτε να αρχίσετε με θέματα όπως τα παρακάτω:
  • Πόσο σύντομα μετά τη γέννα θα δει ο παιδίατρος το μωρό;
  • Πότε θα γίνει η πρώτη εξέταση του μωρού μετά την έξοδό του από το μαιευτήριο;
  • Ποια είναι η γνώμη του για το θηλασμό;
  • Πόσο συχνά είναι οι επισκέψεις για εμβόλια και τσεκ-απ;
  • Ποιο είναι το ωράριο λειτουργίας του ιατρείου; Είναι τακτική του ιατρείου να έχει ορισμένες ώρες λειτουργίας ή μπορείτε να καλέσετε το γιατρό οποτεδήποτε;
  • Τι γίνεται με τις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης;
  • Ποιος αντικαθιστά τον γιατρό όταν αυτός δεν είναι διαθέσιμος;
  • Με ποιο νοσοκομείο συνεργάζεται;
  • Ποια ασφάλεια δέχεται;
  • Ποιο είναι το ύψος της αμοιβής του;
Αυτή η επίσκεψη δίνει στον παιδίατρο τη δυνατότητα να κάνει γνωστή στους γονείς την «φιλοσοφία» του. Επιπλέον, μπορεί και αυτός να κάνει συγκεκριμένες ερωτήσεις στους γονείς:

  • Πώς πηγαίνει η εγκυμοσύνη; Αντιμετωπίζει η μητέρα κάποιο πρόβλημα;
  • Είναι η μητέρα κάτω από οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή;
  • Υπάρχει ιστορικό κληρονομικών ασθενειών στην οικογένεια;
  • Υπάρχουν καπνιστές στο σπίτι;
  • Ποιος πρόκειται να βοηθήσει τη νέα μητέρα και το μωρό με την επιστροφή τους στο σπίτι;
  • Υπάρχουν άλλα παιδιά;
  • Αν ναι, τα έχετε προετοιμάσει για τον ερχομό του νέου μωρού;
  • Οι γονείς έχουν αγοράσει ένα εγκεκριμένο κάθισμα αυτοκινήτων για το μωρό;
Οι μέλλοντες γονείς έχουν πολλά στο μυαλό τους και συχνά το τελευταίο πράγμα που σκέφτονται είναι το να επιλέξουν έναν παιδίατρο. Ενώ υπάρχουν ένα πλήθος τρόποι να αποφασίσουν –υποδείξεις από το οικογενειακό, φιλικό, περιβάλλον, νοσοκομεία κ.α.– τίποτα δεν είναι καλύτερο από το να αναζητήσουν οι ίδιοι τον παιδίατρο που θα φροντίσει το παιδί τους. 

mamadesonline

Σωματική κακοποίηση του παιδιού (Μέρος 2)

Το Παιδί που Κακοποιείται
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που κακοποιούνται, σε σχέση με τα αδέλφια τους ή με παιδιά που δεν κακοποιούνται, παρουσιάζουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όπως:
  • Πρόωρος τοκετός
  • Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη
  • Κάποιο πρόβλημα υγείας ή αναπηρία
Το φύλο παίζει ρόλο
Στη χώρα μας ο αριθμός των κακοποιημένων αγοριών είναι σχεδόν διπλάσιος από αυτόν των κοριτσιών. Η τάση των Ελλήνων γονέων (κυρίως μητέρων) να χτυπούν περισσότερο τα αγόρια απ? ότι τα κορίτσια, ή να έχουν υψηλότερες προσδοκίες από τα αγόρια (π.χ. να συνεχίσουν το όνομα της οικογένειας) έχουν προταθεί ως πιθανές εξηγήσεις για τη συχνότερη ΠΣΚ των αγοριών.

Πέρα από τον κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής σωματικής βλάβης, η ΠΣΚ τραυματίζει τον ευάλωτο ψυχικό κόσμο του παιδιού και οδηγεί σε δυσκολίες που συνήθως το συνοδεύουν μέχρι την ενήλικη ζωή.

Οι επιπτώσεις εξαρτώνται από:
  • Τη σοβαρότητα της κακοποίησης (π.χ. σοβαρότερες οι επιπτώσεις της βάναυσης ΠΣΚ, από ότι ΠΣΚ με ξύλο που αφήνει μελανιές).
  • Την ηλικία του παιδιού (διαταρακτικότερες οι επιπτώσεις ΠΣΚ σε νεαρότερες ηλικίες).
  • Την συχνότητα της ΠΣΚ (σοβαρότερες οι επιπτώσεις επανάληψης ΠΣΚ από ότι ενός επεισοδίου).
Κατά την βρεφική και πρώτη παιδική ηλικία, ως αποτέλεσμα του ψυχικού τραύματος της κακοποίησης και της διαταραγμένης δυαδικής σχέσης γονέα-παιδιού, το παιδί εκδηλώνει έντονο κλάμα ή εκρήξεις οργής που δεν κατευνάζονται εύκολα. Δυσκολεύεται εξαιρετικά να αντέξει τη ματαίωση και την καθυστέρηση στην ικανοποίηση των αναγκών του, ενώ δίνει την εικόνα απαιτητικού και ανυπόμονου παιδιού.

Κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, το κακοποιημένο παιδί εκδηλώνει συναισθηματικές δυσκολίες, αντιδράσεις και συμπεριφορές όπως:
  • Φοβισμένη και επιφυλακτική στάση απέναντι στους άλλους και απέναντι στο σωματικό άγγιγμα, κυρίως όταν βλέπει απότομες κινήσεις (π.χ. σήκωμα χεριού).
  • Μια χαρακτηριστική έκφραση που έχει περιγραφθεί ως "παγωμένο βλέμμα", ιδιαίτερα μετά το βίαιο επεισόδιο.
  • Έντονη ψυχοκινητική ανησυχία ή/και υπερκινητικότητα.
  • Χαμηλή αυτοεκτίμηση, θλίψη, στεναχώρια ή απάθεια, απόσυρση (καταθλιπτικά συμπτώματα).
  • Χαμηλή επίδοση στο σχολείο ως αποτέλεσμα του ψυχικού πόνου ή μαθησιακών δυσκολιών.
Διαταραχές συμπεριφοράς
Ο έντονος θυμός και η επιθετικότητα που βιώνει το κακοποιημένο παιδί μπορεί να εκδηλώνονται ως: 
α) αντιδραστική ή επιθετική συμπεριφορά απέναντι σε συνομηλίκους ή μεγαλύτερους, 
β) καταστροφική συμπεριφορά στα παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα ή 
γ) αυτο-επιθετική συμπεριφορά που μπορεί να κλιμακωθεί σε αυτο-ακρωτηριασμούς (χαράζει καρπούς, μπράτσο) και απόπειρες αυτοκτονίας. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις -κυρίως στην εφηβεία- ο θυμός εκτονώνεται μέσω αντικοινωνικής συμπεριφοράς («διαταραχή διαγωγής») που παραβιάζει τα όρια των ενηλίκων, τους ηθικούς κανόνες ή το νόμο.

Στοιχεία ψευδοωριμότητας
Το παιδί δείχνει σοβαρό, λιγότερο αυθόρμητο και πιο προβληματισμένο από τους συνομηλίκους του. Μπορεί ακόμα να καταβάλλει υπερβολική προσπάθεια να γίνει αγαπητό, εκδηλώνοντας υποδειγματική ή πειθήνια συμπεριφορά, άριστη σχολική επίδοση ή τελειομανία. Η ψευδής αυτή εικόνα ωριμότητας συνδέεται με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση του κακοποιημένου παιδιού, το φόβο απόρριψης ή επανάληψης της κακοποίησης, αλλά και τις αυξημένες ευθύνες του για τη φροντίδα του γονέα ("γονεοποιημένο" παιδί).
Σε περιπτώσεις σοβαρής κακοποίησης έχουν παρατηρηθεί και "ψυχωσικές" αντιδράσεις, όπου χάνεται ή περιορίζεται προσωρινά η επαφή του παιδιού με την πραγματικότητα και τους άλλους γύρω του.

Θεραπεία
Στις περιπτώσεις ΠΣΚ, η πιθανότητα να κακοποιηθεί εκ νέου το παιδί φτάνει στο 60%, αν δεν μεσολαβήσει θεραπευτική παρέμβαση των γονέων, ενώ ο κίνδυνος κακοποίησης αδελφών του θύματος φτάνει και το 70%. Γι? αυτό, χρειάζονται παρεμβάσεις που εστιάζονται στη φροντίδα και θεραπεία τόσο του θύματος, όσο και της οικογένειας του, αλλά και στην αποτροπή της επανάληψης της κακοποίησης.

Όταν υπάρχει υποψία ΠΣΚ χρειάζεται να:
  • Ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές (εισαγγελέας, αστυνομία) και να εισάγεται το παιδί στο νοσοκομείο προκειμένου, κατ? αρχήν, να προστατευθεί η ζωή του και να αντιμετωπιστούν τα ιατρικά προβλήματα.
  • Παρέχεται βοήθεια στο παιδί και στην οικογένεια από διεπιστημονική ομάδα ειδικών (παιδίατρος, κοινωνικός λειτουργός, ψυχολόγος και παιδοψυχίατρος) με:
  • Μεταφορά του παιδιού σε ασφαλές πλαίσιο διαμονής (μακριά από τους γονείς, για κάποιο τουλάχιστον διάστημα, αν κριθεί αναγκαίο).
  • Ψυχοδιαγνωστική εκτίμηση παιδιού και γονέων για την πιθανότητα ύπαρξης ψυχολογικών ή άλλων αναπτυξιακών (για το παιδί) δυσκολιών που χρειάζονται φροντίδα.
  • Συμβουλευτική στήριξη - ψυχοθεραπεία γονέων.
  • Ψυχοθεραπευτική βοήθεια παιδιού.
Διευθετούνται νομικά ζητήματα, όπως αφαίρεση (προσωρινή ή όχι) της επιμέλειας από τους γονείς, εάν ενδείκνυται, προκειμένου να είναι ασφαλές το παιδί. Αυτό χρειάζεται μέχρι οι γονείς (ει δυνατόν, μέσω ψυχο-εκπαιδευτικών και υποστηρικτικών προγραμμάτων) να καταστούν ικανότεροι να ανταποκριθούν σωστά στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο παιδί. Σημαντικότερο όλων όμως είναι να αναπτυχθούν ενέργειες και προγράμματα που προλαμβάνουν την ΠΣΚ πριν την εκδήλωσή της. Αυτά, καλό είναι να πραγματοποιούνται από ποικίλους φορείς και σε πολλούς τομείς συγχρόνως, αφού η ΠΣΚ είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλών παραγόντων. Πιο συγκεκριμένα χρειάζονται:

Πρώτο Eπίπεδο Πρόληψης:
Ανάπτυξη κοινωνικής πολιτικής που ενισχύει τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος τόσο με προγράμματα γενικά (π.χ. μείωση ανεργίας, οικονομική ενίσχυση στους χαμηλόμισθους γονείς), όσο και με παροχή ειδικότερων υπηρεσιών (π.χ. δημόσιοι βρεφονηπιακοί σταθμοί, κοινοτικά κέντρα συμβουλευτικής και στήριξης).

Προγράμματα κοινωνικής ευαισθητοποίησης για την τροποποίηση στάσεων και αντιλήψεων που ενθαρρύνουν την ΠΣΚ (π.χ. αποδοχή σωματικής τιμωρίας, το απαραβίαστο των ενδο-οικογενειακών υποθέσεων, ακόμα και όταν ένα παιδί κινδυνεύει).
Προγράμματα οικογενειακού προγραμματισμού για πρόληψη ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων που οδηγούν σε ανεπιθύμητα παιδιά με κίνδυνο ΠΣΚ.

Ψυχο-εκπαιδευτικά προγράμματα ανάπτυξης γονεϊκών ικανοτήτων για μελλοντικούς ή νέους γονείς ή και νέους, φοιτητές ή μαθητές λυκείων.

Εντοπισμός γονέων/οικογενειών "υψηλού κινδύνου" για ΠΣΚ - ακόμα και πριν τη γέννηση του παιδιού - και παραπομπή σε προγράμματα ψυχολογικής στήριξης και ανάπτυξης γονεϊκών ικανοτήτων.

Δεύτερο Eπίπεδο Πρόληψης:
Ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών που ασχολούνται με παιδιά (εκπαιδευτικοί, παιδίατροι, κ.α.) στην έγκαιρη αναγνώριση και παραπομπή για βοήθεια των παιδιών και οικογενειών "υψηλού κινδύνου".
Τροποποίηση της υπάρχουσας νομοθεσίας προκειμένου: α) να ενισχυθεί η υποχρεωτική αναφορά περιστατικών κακοποίησης στις αρχές και β) να επιλύονται οι υποθέσεις κακοποίησης και γονεϊκής επιμέλειας έγκαιρα από αρμόδιο οικογενειακό δικαστήριο.
Ανάπτυξη κατάλληλων εναλλακτικών δομών φιλοξενίας του παιδιού όταν απομακρύνεται από τους βίαιους γονείς (π.χ. θετές οικογένειες, στέγες νέων, κατάλληλα θεραπευτικά κέντρα/κοινότητες, κλπ.)

Σ. Π. Διαρεμέ
Ι. Τσιάντης


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  1. Αγάθωνος-Γεωργοπούλου Ε. (Επ.), "Οδηγός για την Αναγνώριση και την Αντιμετώπιση της Κακοποίησης και της Παραμέλησης του Παιδιού". Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού. Αθήνα, 1998.
  2. Αγάθωνος-Γεωργοπούλου Ε.(Επ.), «Κακοποίηση - Παραμέληση Παιδιών". Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού. Αθήνα, 1987. Η.
  3. Agathonos-Georgopoulou, "Child Maltreatment in Greece": A Review of Research. Child Abuse Review, Vol. 6: 257-271. 1997.
  4. Finkelhor D. and Korbin J., "Child Abuse as an International Issue". Child Abuse & Neglect, Vol.12: 3-23. 1988.
  5. Korbin J., ?Child Abuse and Neglect: Cross-Cultural Perspectives. University of California Press. Berkeley, CA, 1981.
  6. Τσιάντης Γ., «Ψυχική Υγεία του Παιδιού και της Οικογένειας, Τεύχος Β΄. Εκδ. Καστανιώτης. Αθήνα, 2000.
Πρώτο Μέρος

Κάθε μωρό είναι ένας μικρός Αϊνστάιν - The Philosophical Baby

«Στα μικρά παιδιά, η αναζήτηση εξηγήσεων είναι τόσο βαθιά ριζωμένη όσο η αναζήτηση τροφής ή νερού». 
Νέες μελέτες αποδεικνύουν ότι τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά είναι... μικροί Αϊνστάιν. Γνωρίζουν, παρατηρούν, εξερευνούν, φαντάζονται και μαθαίνουν περισσότερα απ΄ όσα θα πιστεύαμε ποτέ. 

Μάλιστα από μερικές πλευρές, είναι εξυπνότερα από τους ενηλίκους, γράφει στην εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» η δρ Alison Gopnik, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και συγγραφέας του βιβλίου «Τhe Ρhilosophical Βaby».

Τρία πρόσφατα πειράματα έδειξαν ότι ακόμη και τα μικρότερα παιδιά έχουν εξελιγμένες και ισχυρές ικανότητες εκμάθησης.

Πέρυσι, οι δρες Φέι Σου και Βάστι Γκαρσία του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας απέδειξαν ότι τα μωρά μπορούν να κατανοούν τις πιθανότητες.

Το 2007, οι δρες Λόρα Σουλτς και Ελίζαμπετ Μπάραφ Μπόναβιτς στο ΜΙΤ έδειξαν πως όταν τα μικρά παιδιά παίζουν, συσχετίζουν αίτια και αποτελέσματα.

Επίσης το 2007, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ ανακάλυψαν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μπορούν να χρησιμοποιούν τις πιθανότητες για να μαθαίνουν πώς λειτουργούν τα διάφορα πράγματα και αυτό τους επιτρέπει να φαντάζονται νέες δυνατότητες.

Διαφορετική ευφυΐα
Όμως η ευφυΐα των μωρών, δείχνουν οι έρευνες, είναι πολύ διαφορετική απ΄ αυτή των ενηλίκων και από το είδος της ευφυΐας που συνήθως καλλιεργούμε στο σχολείο.

Η σχολική εργασία θέλει τα παιδιά να επικεντρώνουν και να σχεδιάζουν. Οι δάσκαλοι θέτουν  στόχους για τα παιδιά, με έμφαση στις δεξιότητες που θα πρέπει να αποκτήσουν ή τις πληροφορίες που θα πρέπει να ξέρουν. Τα παιδιά κάνουν τεστ για να αποδείξουν ότι έχουν απορροφήσει ένα συγκεκριμένο σύνολο δεξιοτήτων και γεγονότων, χωρίς περισπασμούς από άλλες δυνατότητες.

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να λειτουργεί για παιδιά άνω των 5 ετών. Όταν κάποιος λέει ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν προσέχουν, στην πραγματικότητα εννοεί ότι δεν μπορούν να μην προσέχουν: δυσκολεύονται να επικεντρώσουν σ΄ ένα μόνο συμβάν και να αποκλείσουν όλα τα υπόλοιπα.

Αυτό μας έκανε στο παρελθόν να υποτιμήσουμε τα μωρά. Όμως οι νέες έρευνες λένε ότι τα μωρά μπορούν να είναι ορθολογικά χωρίς να είναι προσανατολισμένα σ΄ έναν στόχο.

Υπέρ και κατά
Κάθε είδος ευφυΐας έχει τα υπέρ και τα κατά του. Το να επικεντρώνεις και να σχεδιάζεις σε οδηγούν ταχύτερα στον στόχο σου, σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά μπορεί επίσης να σε κλειδώσουν μέσα σ΄ αυτά που ήδη γνωρίζεις, αποκλείοντάς σε από εναλλακτικές δυνατότητες. Τα μωρά και τα μικρά παιδιά εκ φύσεως εξερευνούν και θα πρέπει να ενθαρρύνονται να το κάνουν.

Και αυτό που τα παιδιά παρατηρούν από πιο κοντά, εξερευνούν πιο επίμονα και φαντάζονται πιο ζωηρά, είναι οι άνθρωποι γύρω τους. Δεν υπάρχουν τέλεια παιχνίδια· δεν υπάρχει μαγική φόρμουλα. Οι γονείς και οι άλλοι που τα φροντίζουν, διδάσκουν τα μικρά παιδιά δίνοντάς τους την προσοχή τους και αλληλεπιδρώντας φυσικά μαζί τους και, το κυριότερο, επιτρέποντάς τους απλώς να παίζουν.

«Ρωτήστε τα στη δική τους γλώσσα»
«Η σπουδαία ιδέα της Γνωστικής Επιστήμης είναι πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένας υπολογιστής- αν και βαθιά διαφορετικός και απέραντα ισχυρότερος απ΄ αυτούς που έχουμε τώρα. Ως εκ τούτου ο εγκέφαλος των μωρών είναι εξίσου ικανός για υπολογισμούς με τους ενήλικους εγκεφάλους, έστω κι αν τα μωρά μπορεί να μην μπορούν να πούνε συνειδητά τι κάνει ο εγκέφαλός τους».

«Αν ρωτήσεις ένα 3χρονο παιδί μια ευθεία ερώτηση όπως “πώς λειτουργεί αυτή η μηχανή;”, το πιθανότερο είναι να πάρεις για απάντηση ένα γλυκό βλέμμα ή ασυναρτησίες. Αν όμως το ρωτήσεις “παίρνει μπρος με τον κύβο ή με το κίτρινο κουμπί;”, θα σου δώσει τη σωστή απάντηση. Πρέπει να ρωτάς τα μωρά και τα παιδιά στη γλώσσα τους, όχι στη δική μας. Μας πήρε 30 χρόνια για να φανταστούμε πώς να το κάνουμε και ακόμη μαθαίνουμε».

«Στα μικρά παιδιά, η αναζήτηση εξηγήσεων είναι τόσο βαθιά ριζωμένη όσο η αναζήτηση τροφής ή νερού».

«Αυτό που κάνουμε ως επιστήμονες και φιλόσοφοι είναι να επεκτείνουμε αυτή την παρόρμηση της παιδικής ηλικίας- τα ερωτήματα αλλάζουν συνεχώς, όμως η παρόρμηση να τα θέτουμε, είναι που μας κάνει ανθρώπους».

«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς η συμπεριφορά μας ως γονιών θα επηρεάσει μακροπρόθεσμα τα παιδιά μας. Πολλοί μπορεί να επιτύχουν σπουδαία πράγματα ως ενήλικες παρά το γεγονός ότι - ή ακριβώς επειδή - ήταν δυστυχείς ως παιδιά. Όμως έχουμε τεράστια εξουσία πάνω στη ζωή των παιδιών μας όταν είναι παιδιά. Μπορούμε να καθορίσουμε αν θα ευτυχήσουν ως παιδιά και αν θα θυμούνται αυτή την ευτυχισμένη παιδική ηλικία ως ενήλικοι. Αυτό δεν είναι το σημαντικότερο;»

Αποσπάσματα από συνέντευξη που έδωσε η δρ Άλισον Γκόπνικ στον Ρόμπερτ Μπάρτον του ηλεκτρονικού περιοδικού Salon.com

Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ

Monday 26 February 2007

Ώρα για ύπνο

Ένα μωρό που κοιμάται ήρεμο στην κούνια του είναι μια από τις ωραιότερες εικόνες για κάθε γονιό. 
Το βλέπετε τόσο όμορφο, τόσο γαλήνιο που δεν μπορείτε παρά να νιώσετε την αγάπη να σας κατακλύζει. 
. Η όμορφη αυτή εικόνα, όμως, κρύβει στιγμές έντονης απογοήτευσης και κούρασης, κρύβει άγρυπνες νύχτες για εσάς. Η αλήθεια είναι ότι ο ύπνος του μωρού είναι μια απαιτητική υπόθεση, καθώς περιλαμβάνει για αρκετό καιρό συχνές αφυπνίσεις μέσα στη νύχτα. Το μωρό ξυπνά και με το κλάμα του σας ζητά, ό,τι ώρα και αν είναι. Το κλάμα του μπορεί να σημαίνει ότι πεινά, ότι θέλει άλλαγμα η πάνα του, ότι φοβάται, ότι κινδυνεύει ή ότι απλά σας θέλει κοντά του.
 .
Οι 8 πρώτες εβδομάδες
Τις πρώτες εβδομάδες το βρέφος χρειάζεται τάϊσμα κάθε δύο - τρεις ώρες, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να τρώει και κατά τις νυχτερινές ώρες. Επειδή είναι ακόμη αρκετά μικρό, το στομαχάκι του δεν μπορεί να κρατήσει αρκετή τροφή ώστε να είναι σε θέση να κοιμηθεί περισσότερες ώρες. 
 Ξυπνάει επομένως γιατί πεινάει και ο μόνος τρόπος για να ξανακοιμηθεί είναι να του δώσετε το γάλα του. Είναι λογικό ότι αυτή η διαδικασία προκαλεί επιπλέον κούραση στους γονείς αλλά για το μωρό δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ μέρας και νύχτας. Ό,τι ώρα και αν είναι αν πεινάει ζητά το φαγητό του και αν έχει λερώσει την πάνα του ζητά να το αλλάξετε. Η μοναδική λύσει είναι να κάνετε υπομονή και ανάλογα με το πρόγραμμά σας να αποφασίζετε ποιος από τους δύο θα σηκώνετε για να φροντίσει το μωρό.
Αν το μωρό σας συνεχίσει να κλαίει παρόλο που το έχετε ταΐσει και του έχετε αλλάξει την πάνα, θα θέλει προφανώς τη βοήθειά σας για να κοιμηθεί ξανά. Τα περισσότερα βρέφη κοιμούνται πιο εύκολα αν τα πάρετε στην αγκαλιά σας και τα κουνάτε με απαλές αλλά συνεχόμενες κινήσεις. 
Επίσης, ορισμένα μωρά κοιμούνται ευκολότερα όταν τους δίνετε την πιπίλα τους ή τους βάζετε λίγη μουσική. Κάποιοι ήχοι φαίνεται πως δημιουργούν ένα αίσθημα ηρεμίας στα μωράκια, αρκετό για να αποκοιμηθούν. Πολύ συχνά αυτό επιτυγχάνεται αφήνοντας απλά ανοιχτή την τηλεόραση, σε χαμηλή όμως ένταση.
 .
Η στάση του ύπνου
Η θέση του σώματος του μωρού κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι ένα θέμα εξαιρετικής σημασίας, για το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας. 
Το ερώτημα είναι αν πρέπει να κοιμάται μπρούμυτα ή ανάσκελα. Παλαιότερα συνήθιζαν να κοιμίζουν τα μωρά μπρούμυτα για να αποφύγουν τον κίνδυνο πνιγμονής σε περίπτωση που το μωρό έκανε εμετό στον ύπνο του. Πρόσφατα όμως διατυπώθηκε η άποψη ότι είναι προτιμότερο το μωρό να κοιμάται ανάσκελα για να διευκολύνεται έτσι η αναπνοή του. 
 Αν το μωρό κοιμάται μπρούμυτα ενδέχεται να παγιδεύεται ο αέρας που εκπνέει ανάμεσα στο στρώμα και το σεντόνι και ουσιαστικά να αναπνέει εκ νέου τον ίδιο αέρα, λαμβάνοντας έτσι λιγότερο οξυγόνο. Για να διασφαλίζεται λοιπόν η απρόσκοπτη αναπνοή του μωρού προτείνεται να κοιμούνται τα μωρά ανάσκελα, τουλάχιστον τους έξι πρώτους μήνες της ζωής τους.
.
Από τον 3ο έως τον 7ο μήνα
Όταν το μωρό μπει στον τρίτο μήνα θα μπορεί πλέον να κοιμάται το βράδυ έξι με οκτώ ώρες χωρίς κάποια διακοπή. Κάτι που μπορεί να συμβεί και νωρίτερα αν το μωρό ζυγίζει περισσότερο από πεντέμισι κιλά. 
Αυτό έχει να κάνει αποκλειστικά με το πόση τροφή μπορεί να συγκρατήσει το στομάχι του μωρού. Όσο το μωρό δεν πεινάει μπορεί να απολαμβάνει τον ύπνο του απερίσπαστο. Βέβαια, ακόμη και αν αρχίσει να κοιμάται αρκετές ώρες τη νύχτα αυτό δε σημαίνει ότι τα νυχτερινά ξυπνήματα θα σταματήσουν. Υπάρχουν κάποιες περίοδοι όπου το μωρό αναπτύσσεται με πιο γρήγορους ρυθμούς από ό,τι συνήθως και αυτό του δημιουργεί αυξημένες ανάγκες για τροφή. 
Μην εκπλαγείτε λοιπόν αν μετά από λίγες εβδομάδες ή και μέρες το μωρό σας αρχίσει και πάλι να ξυπνάει τι νύχτα πεινασμένο.
Από τον 4ο μήνα κάποια μωρά κοιμούνται από νωρίς το βράδυ μέχρι τις επτά το πρωί ενώ άλλα κοιμούνται κατά τις δέκα και ξυπνούν με όρεξη για παιχνίδι από τις έξι. Αυτό ποικίλλει ανάλογα με το πόσες ώρες ύπνου χρειάζεται κάθε μωρό. 
Μπορείτε πάντως να βοηθήσετε το μωρό σας να αλλάξει το ωράριό του ανάλογα με το δικό σας πρόγραμμα. Αν θέλετε να κοιμάται νωρίς το βράδυ για να ξυπνάει νωρίς το πρωί μπορείτε να μειώσετε λίγο τον απογευματινό του ύπνο και να παίζετε μαζί του περισσότερο ώστε να είναι κουρασμένο πια όταν θα είναι ώρα να κοιμηθεί. Αν πάλι θέλετε να ξυπνάει πιο αργά το πρωί, μπορείτε να το αφήνετε να κοιμάται περισσότερο το απόγευμα και να το κοιμίζετε πιο αργά το βράδυ. Για να το πετύχετε αυτό μπορείτε να το έχετε μαζί σας και να ασχολείστε μαζί του ώστε να μη θέλει να πάει για ύπνο.
 .
Η γλυκιά ρουτίνα
Όποια ώρα και αν επιλέξετε να βάζετε το μωρό σας για ύπνο θα πρέπει να τηρείτε ένα σταθερό ωράριο και μια σταθερή σειρά από ενέργειες, ώστε να κοιμάται το μωρό πιο εύκολα. 
Το πρόγραμμα δηλαδή πριν από τον ύπνο καλό είναι να χαρακτηρίζεται από μια συγκεκριμένη ρουτίνα. Μπορείτε να του κάνετε ένα χαλαρωτικό μπάνιο κάθε βράδυ, να το ταΐζετε και μετά να του λέτε ένα παραμύθι. Επίσης, μπορείτε να συνδυάσετε την ώρα του ύπνου με ένα τρυφερό μασάζ και γλυκόλογα ή απαλή μουσική και ήρεμο λίκνισμα στην αγκαλιά σας. 
Μπορείτε να δοκιμάσετε διάφορες ενέργειες και να επιλέξετε εκείνες που ταιριάζουν καλύτερα στις δικές σας συνήθειες αλλά και εκείνες στις οποίες το μωρό ανταποκρίνεται καλύτερα. Καλό είναι πάντως να μην αφήνετε το μωρό να αποκοιμηθεί όσο διαρκεί η τελετουργία του βραδινού ύπνου και να το βάζετε στην κούνια του ξύπνιο ακόμη. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει να αποκοιμιέται μόνο του χωρίς να χρειάζεται την παρουσία σας.
 .
Πώς να αντιμετωπίσετε το κλάμα του
Το κλάμα του μωρού μέσα στη νύχτα ενδέχεται να οφείλεται σε διάφορους λόγους γι' αυτό και δεν μπορείτε να το αγνοήσετε. 
Η καλύτερη λύση είναι να ελέγξετε αν είναι όλα εντάξει, αν δηλαδή είναι στεγνό, αν πεινάει ή αν κάτι το ενοχλεί και δεν μπορεί να κοιμηθεί. Αν διαπιστώσετε ότι το μωρό είναι ασφαλές και το κλάμα του είναι απλά και μόνο για να σας φέρει κοντά του, θα πρέπει να το αφήσετε να κλάψει μέχρι να ηρεμήσει.  
Το πιθανότερο είναι ότι αν το μωρό καταλάβει ότι δεν πρόκειται να σας κάνει να παίξετε μαζί του, θα ηρεμήσει και θα αποκοιμηθεί πάλι. Αυτό βέβαια είναι πολύ δύσκολο γιατί σημαίνει ότι θα πρέπει να αντέξετε να ακούτε το μωρό σας να κλαίει για ώρα και για αρκετές νύχτες στη σειρά μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι με το κλάμα δεν πρόκειται να καταφέρει τίποτα.
Είναι σημαντικό να δώσετε στο μωρό να καταλάβει ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη μέρα και τη νύχτα. Πρέπει να καταλάβει ότι τη μέρα μπορείτε να παίζετε μαζί του αλλά τη νύχτα δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο. Για να το κατορθώσετε αυτό καλό είναι όταν πηγαίνετε το βράδυ κοντά του να έχετε μια διαφορετική συμπεριφορά. Αν θέλετε να το ταΐσετε ή να του αλλάξετε την πάνα, θα πρέπει να το κάνετε με ησυχία, χωρίς πολλές κουβέντες και χωρίς να ανάψετε τα φώτα. Με αυτόν τον τρόπο το μωρό θα συνειδητοποιήσει σιγά - σιγά ότι τη νύχτα δεν υπάρχουν περιθώρια για παιχνίδι και διασκέδαση.  
Πρέπει όμως να είστε σταθεροί σε αυτήν την αντιμετώπιση γιατί αν ένα βράδυ αρχίσετε το παιχνίδι μαζί του, τότε θα συνεχίσει να κλαίει με την ελπίδα ότι θα καταφέρει και πάλι να σας κάνει να παίξετε μαζί του.
.

Το μωρό στο δωμάτιό του
Τις πρώτες εβδομάδες μπορείτε να κοιμίζετε το μωρό στη δική σας κρεβατοκάμαρα ώστε να το ταΐζετε πιο εύκολα και να νιώθετε πιο σίγουροι για την ασφάλειά του. 
Από τον τρίτο μήνα και μετά όμως καλό είναι να βάλετε το μωρό στο δικό του δωμάτιο ώστε να αποκτήσει τις κατάλληλες συνήθειες ύπνου. Αν το μωρό μάθει να κοιμάται στο ίδιο δωμάτιο με εσάς, μετά θα είναι δύσκολο να του αλλάξετε αυτή τη συνήθεια. 
Για να διασφαλίσετε όμως τη δική σας ηρεμία και προσωπική ζωή θα πρέπει το μωρό να μάθει να είναι ανεξάρτητο τις ώρες του ύπνου. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κοιμάται στο δικό του δωμάτιο και όχι στη δική σας κρεβατοκάμαρα και πολύ περισσότερο όχι στο κρεβάτι μαζί σας.
.
Από τον 8ο μήνα
Από τον όγδοο μήνα αρχίζει για το μωρό μια «δύσκολη» συναισθηματική περίοδος κατά την οποία θα θέλει διαρκώς να είναι κοντά σας και να σας βλέπει. 
Το μωρό συνειδητοποιεί ότι είστε πάρα πολύ σημαντικοί και αρχίζει να φοβάται, όταν δε σας βλέπει, ότι μπορεί να σας χάσει. Η περίοδος αυτή κορυφώνεται μεταξύ 10ου και 18ου μήνα και στη συνέχεια αρχίζει το παιδί να την ξεπερνάει. 
 Κατά την περίοδο αυτή το μωρό θα αρχίσει κυριολεκτικά να γαντζώνεται επάνω σας και δε θα θέλει να πάει ούτε καν στο δίπλα δωμάτιο αν δεν είστε και εσείς εκεί. Μόλις λοιπόν αρχίσει αυτή η περίοδος το μωρό θα αρνείται να κοιμηθεί για να μπορεί να είναι μαζί σας, και το βράδυ θα ξυπνάει κλαίγοντας μέχρι να σας δει. 
Θα πρέπει να δείξετε υπομονή τους μήνες αυτούς και να σκέφτεστε ότι αυτή η συμπεριφορά του μωρού οφείλεται απλά και μόνο στη μεγάλη αγάπη που νιώθει για εσάς.
Αν τηρήσετε μια συνεπή στάση στις αρχές αυτής της περιόδου, το μωρό μετά από λίγες εβδομάδες θα κοιμάται και πάλι ήσυχο ή τουλάχιστον αφού κλάψει για λίγο θα αποκοιμιέται μόνο του. 
 Όταν λοιπόν το μωρό ξυπνά και αρχίζει να κλαίει θα πρέπει να πάτε στο δωμάτιό του για να σας δει, αλλά δε θα πρέπει να κάτσετε μαζί του ούτε να το πάρετε αγκαλιά. Όπως και τους προηγούμενους μήνες έτσι και τώρα απλά θα ελέγχετε ότι όλα είναι καλά, θα του λέτε να μην ανησυχεί και θα φεύγετε από το δωμάτιό του. Με αυτήν την τακτική το μωρό θα καταλάβει ότι όσο και αν το θέλει δεν πρόκειται να μείνετε για να ασχοληθείτε μαζί του. Έτσι, μετά από λίγο καιρό θα αρχίσει και πάλι να κοιμάται τη νύχτα χωρίς περιττά ξυπνήματα και κλάματα.

Σωματική κακοποίηση του παιδιού (Μέρος 1)

Κάθε χρόνο ένας σημαντικός αριθμός παιδιών, ακόμα και της πιο τρυφερής βρεφικής ηλικίας, παραπέμπονται σε παιδιατρικά νοσοκομεία με ανεξήγητους σωματικούς τραυματισμούς που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχοκοινωνική υγεία τους, αλλά ακόμα και την ίδια τους τη ζωή.
Ως παιδική σωματική κακοποίηση (ΠΣΚ) (σε διάκριση από την παραμέληση, τη σεξουαλική κακοποίηση και τη συναισθηματική κακοποίηση παιδιού) ορίζουμε την "χρησιμοποίηση βίας ή άλλων ηθελημένων, "όχι τυχαίων" πράξεων εις βάρος παιδιών (ατόμων έως 18 ετών) από γονείς ή άλλα πρόσωπα, η οποία προκαλεί πόνο, τραυματισμό ή μόνιμη βλάβη στη σωματική και κάθε άλλη λειτουργία και ανάπτυξη του παιδιού".
Το πρόβλημα της ΠΣΚ είναι δύσκολο να οριστεί με σαφήνεια λόγω των διαφορών που υπάρχουν στις συνήθειες και στις στάσεις των ανθρώπων όσον αφορά στην ανατροφή των παιδιών στις διάφορες χώρες. Η σωματική τιμωρία (το «ξύλο») στα παιδιά, λόγου χάριν, αποτελεί συνηθισμένη και αποδεκτή πρακτική για την πειθαρχία των παιδιών σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, ενώ σε άλλες (π.χ. Η.Π.Α., Σουηδία, Ολλανδία) θεωρείται ΠΣΚ και απαγορεύεται δια νόμου.

Πότε αναγνωρίστηκε ως πρόβλημα;
Μαρτυρίες για κακομεταχείριση ακόμα και θανάτωση παιδιών από τους γονείς τους έχουμε από την αρχαιότητα. H ΠΣΚ αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ως πρόβλημα ("σύνδρομο κακοποιημένου παιδιού") στις αρχές της δεκαετίας του ?60, από τον Αμερικανό γιατρό C. Kempe και τους συνεργάτες του, μετά από παρατηρήσεις ακτινογραφιών παιδικών καταγμάτων και τραυμάτων που φαίνονταν ανεξήγητα και δεν αιτιολογούνταν επαρκώς από τους γονείς των παιδιών. Μετά από πολλές αρχικές δυσκολίες των ειδικών να παραδεχθούν την ύπαρξη ενός τόσο βίαιου φαινομένου στους κόλπους της οικογένειας, η μελέτη της ΠΣΚ και η δημιουργία σχετικών προστατευτικών νομοθεσιών καθώς και προγραμμάτων θεραπείας και πρόληψης αναπτύχθηκαν ταχύτατα σε όλες τις δυτικές κοινωνίες. Στην χώρα μας οι προβληματισμοί για το σύνδρομο της ΠΣΚ πρωτοπαρουσιάστηκαν κάπως αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του ΄70.

Επιδημιολογία
Δεν υπάρχουν σαφή επιδημιολογικά δεδομένα για την έκταση του προβλήματος στην Ελλάδα. Ενδεικτικές μελέτες όμως μαρτυρούν πως στο 0,60% παιδιών που νοσηλεύονται στο Νοσοκομείο Παίδων "Αγία Σοφία" διαπιστώνεται ΠΣΚ ή/και παραμέληση. Υπολογίζεται επίσης ότι 68% περίπου των κρανιοεγκεφαλικών τραυμάτων σε παιδιά κάτω των 2 ετών, όπως και οι περισσότεροι θάνατοι σ? αυτή την ηλικία, οφείλονται σε κακοποίηση από τους γονείς. Σε άλλες χώρες τα ποσοστά ΠΣΚ παρουσιάζονται κάπως υψηλότερα, πράγμα που πιθανότατα οφείλεται στις αποτελεσματικότερες μεθόδους εντοπισμού και καταγραφής του προβλήματος. Στην Αγγλία συγκεκριμένα εκτιμάται ότι 1 στα 1000 παιδιά όλων των ηλικιών κακοποιείται σοβαρά, ενώ μόνο το 1985 στις Η.Π.Α. καταγράφθηκαν πάνω από 6,5 εκατομμύρια περιπτώσεις σοβαρής ΠΣΚ.

Αιτιολογία
Για χρόνια οι μελέτες εστιάζονταν στην ψυχοπαθολογία του γονέα για να εξηγήσουν το πρόβλημα της ΠΣΚ. Σήμερα όμως αναγνωρίζουμε πως η κακοποίηση παιδιού από τους γονείς του είναι το αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλών παραγόντων που σχετίζονται, όχι μόνο με τους γονείς, αλλά και με τη δυσλειτουργία της οικογένειας και με κοινωνικο-οικονομικούς παράγοντες.

Οι Γονείς που Κακοποιούν
Τα ευρήματα τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες δείχνουν ότι οι γονείς της ΠΣΚ είναι άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες για φροντίδα και στήριξη τόσο από κοινωνικούς φορείς, όσο και από ειδικούς ψυχικής υγείας.

Μπορεί να χαρακτηρίζονται από:
  • Σοβαρές ψυχικές δυσκολίες (π.χ. πληρούν τα κριτήρια για ψυχιατρικές διαγνώσεις όπως, κατάθλιψη, διαταραχή προσωπικότητας, σπανιότερα ψύχωση).
  • Περιορισμένες νοητικές ικανότητες.
  • Σημαντική δυσκολία να ελέγχουν τον εαυτό τους και τις παρορμήσεις τους (κυρίως τις επιθετικές).
  • Συναίσθημα βαθιάς ανεπάρκειας για το γονεϊκό τους ρόλο και για την εικόνα του εαυτού τους γενικότερα.
  • Έντονες (ναρκισσιστικές) ανάγκες για εξάρτηση και προσοχή από τους άλλους, τις οποίες τείνουν να καλύπτουν χρησιμοποιώντας τα παιδιά τους ως πηγή φροντίδας. Έτσι, τα παιδιά τους αναλαμβάνουν να στηρίζουν τους γονείς, παραμελώντας τις δικές τους φυσιολογικές ανάγκες για φροντίδα και εξάρτηση (το λεγόμενο σύνδρομο "γονεοποιημένου παιδιού").
  • Κακές σχέσεις με τους δικούς τους γονείς. Οι περισσότεροι γονείς που κακοποιούν έχουν υπάρξει θύματα ΠΣΚ ή μάρτυρες βίαιων σκηνών μέσα στις δικές τους οικογένειες. Με την κακοποίηση του παιδιού τους τείνουν ασυνείδητα να ανακουφίζουν και να ελέγχουν τα δικά τους παιδικά ψυχικά τραύματα μέσα από τη διαδικασία της "ταύτισης" με τον βίαιο και επιθετικό γονιό τους (ο λεγόμενος μηχανισμός "ταύτισης με τον επιτιθέμενο"). Έτσι ένα κακοποιημένο παιδί ενδέχεται να γίνει κι εκείνο ένας βίαιος γονιός στο μέλλον, συνεχίζοντας κατά αυτόν τον τρόπο το δια-γενεαλογικό πέρασμα της βίας στην οικογένεια.
  • Συχνότερη χρησιμοποίηση λεκτικής επιθετικότητας, σωματικής τιμωρίας και επιβολής δύναμης στα παιδιά συγκριτικά με φυσιολογικούς γονείς. Επίσης, εκδηλώνουν σημαντικά σπανιότερα θετικές αλληλεπιδράσεις (π.χ. παιχνίδι, διάλογο, καθοδήγηση) με τα παιδιά τους.
  • Ακαμψία στις στάσεις τους απέναντι στο παιδί, αλλά και σε άλλα θέματα της ζωής γενικότερα.
  • Τάση να αντιλαμβάνονται και να περιγράφουν το παιδί με τρόπο αρνητικό ("δύσκολο", "κακό", "προβληματικό"). Έτσι αρνητικά άλλωστε βλέπουν και τον ίδιο τους τον εαυτό.
Ο Ρόλος της Οικογένειας
Σε οικογένειες που εκδηλώνεται ΠΣΚ υπάρχουν συχνά διαταραγμένες σχέσεις ανάμεσα στους γονείς (π.χ. μονογονεϊκές οικογένειες, μητέρες που δεν στηρίζονται επαρκώς οικονομικά και συναισθηματικά από το σύζυγο), στους γονείς και το παιδί και ανάμεσα στους γονείς και την εκτεταμένη οικογένεια (παππούδες και άλλους συγγενείς). Επίσης, οι οικογένειες αυτές είναι συνήθως κοινωνικά απομονωμένες, χωρίς βοήθεια από γείτονες, φίλους ή άλλα κοινοτικά πλαίσια στήριξης.

Ο Ρόλος Εξω-οικογενειακών Παραγόντων
Η σημασία των εξω-οικογενειακών παραγόντων αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Είναι γεγονός ότι ΠΣΚ εκδηλώνεται συχνότερα σε οικογένειες χαμηλού μορφωτικό-οικονομικού επιπέδου. Οι οικονομικές αντιξοότητες (π.χ. ανεργία, στέρηση υλικών αγαθών) και οι περιορισμένες παροχές και πηγές στήριξης (έλλειψη παιδικών σταθμών, κλπ.) αυξάνουν σημαντικά το στρες και μειώνουν την αντοχή του γονέα στις αναμενόμενες πιέσεις από το παιδί και την ανατροφή του. Ακόμα, οι στάσεις της ευρύτερης κοινωνίας και της τοπικής κοινότητας μπορεί να λειτουργήσουν διευκολυντικά στην εκδήλωση της κακοποίησης. Έτσι, η αποδοχή της σωματικής τιμωρίας (π.χ. "Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο") μπορεί να ενθαρρύνει την εμφάνιση ακραίας μορφής βίας στα παιδιά για λόγους πειθαρχίας. Ακόμα, πεποιθήσεις όπως "ποτέ δεν επεμβαίνω στα ενδο-οικογενειακά ζητήματα άλλων" ενισχύουν την απόκρυψη της ΠΣΚ και ενδέχεται να αποτρέπουν τους άλλους από το να παρέμβουν για να προστατέψουν ένα παιδί που κακοποιείται.

Πηγή: Κέντρο πληροφόρησης για την ψυχική υγεία του Παιδιού και του Εφήβου, http://www.childmentalhealth.gr/index.php

Μέρος 2: Σωματική κακοποίηση του παιδιού (μέρος 2ο)

Μεγαλώστε πανέξυπνα παιδιά

Το «γενετικό» επιχείρημα καταρρίπτεται 
Λανθασμένη η άποψη ότι η ευφυΐα είναι κληρονομική,
αποδεικνύουν νέες έρευνες.
H ευφυΐα μας δεν είναι προαποφασισμένη αλλά μπορεί να βελτιώνεται διαρκώς
Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες έτειναν να πιστέψουν ότι η ευφυΐα εξαρτάται κυρίως από τα γονίδιά μας και ότι το περιβάλλον μάς επηρεάζει ελάχιστα. Η άποψη αυτή τώρα ανατρέπεται δίνοντας σε όλους την ευκαιρία να μεγαλώσουν με πανέξυπνα παιδιά που δεν θα επηρεαστούν από τα δικά μας κληρονομικά ελαττώματα...


Εάν δεν ήσασταν καλοί στα μαθηματικά στο σχολείο, ίσως κατηγορούσατε τους γονείς σας γιατί και αυτοί είχαν την ίδια αδυναμία. Εάν μάλιστα περάσατε στα παιδιά σας την ίδια άποψη, τότε κι αυτά μάλλον δεν θα τα καταφέρουν στον τομέα αυτό. Πολλές έρευνες έγιναν τα τελευταία χρόνια για να αποδείξουν την κληρονομικότητα της ευφυΐας- πιο γνωστή αυτή με τα δίδυμα τα οποία πολύ νωρίς υιοθετήθηκαν από διαφορετικές οικογένειες. Όταν αργότερα υποβλήθηκαν σε τεστ, αποδείχθηκε ότι είχαν τον ίδιο βαθμό ευφυΐας και οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτό συνέβη επειδή διέθεταν τα ίδια γονίδια. Τώρα ήρθε η ώρα να ξανακοιτάξουμε εκείνη τη μελέτη.

Ο Ρίτσαρντ Νίσμπετ είναι καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και συγγραφέας του βιβλίου «Η ευφυΐα και πώς να την αποκτήσετε». Όπως λέει στην εφημερίδα «Sunday Τimes», επί πολλά χρόνια πίστευε ότι η ευφυΐα είναι κληρονομική. «Συνειδητοποίησα όμως ότι οι έρευνες δεν έχουν διεξαχθεί σωστά αλλά και ότι αυτή η άποψη είναι ιδιαίτερα ατυχής, επειδή υπονοεί ότι ακόμα και με σκληρή δουλειά δεν μπορεί να υπάρξει βελτίωση. Ευτυχώς, γίνεται πλέον ξεκάθαρο ότι είναι λανθασμένη».


Το μήνυμα του Νίσμπετ, ότι δηλαδή η ευφυΐα μας δεν είναι προαποφασισμένη αλλά μπορεί να βελτιώνεται διαρκώς, είναι ιδιαίτερα αισιόδοξο. Για τους γονείς σημαίνει ότι τα παιδιά τους δεν είναι καταδικασμένα να επαναλάβουν τα ίδια λάθη, για τα σχολεία σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μαθητές ανεπίδεκτοι μαθήσεως και για την κοινωνία σημαίνει ότι τα χαμηλά επιτεύγματα κάποιων κοινωνικών ομάδων δεν έχουν γενετικές αιτίες, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά πολιτιστικές- και άρα μπορούν να αλλάξουν.  

Η μελέτη των διδύμων 
Ο Νίσμπετ κοίταξε κατ΄ αρχήν την έρευνα με τα δίδυμα που χωρίστηκαν και κατέληξε ότι διεξήχθη λανθασμένα κυρίως διότι οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι οικογένειες που τα υιοθέτησαν ήταν πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Όμως στην πράξη οι οικογένειες που επιλέγονται για υιοθεσία είναι έτοιμες να δώσουν τα πάντα στα παιδιά, κίνητρα και εφόδια για τη ζωή. «Οι οικογένειες που υιοθετούν είναι σχεδόν ίδιες», παρατηρεί ο Νίσμπετ. «Εάν κάποιος μεγαλώνει σε μια οικογένεια της ανώτερης-μέσης τάξης έχει 12 με 18 βαθμούς ευφυΐας περισσότερους απ΄ ό,τι εάν μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον κατώτερης τάξης- πολύ σημαντική διαφορά». Οι γονείς της μεσαίας τάξης μιλούν στα παιδιά τους, τους διαβάζουν και τα ενθαρρύνουν διαρκώς- επηρεάζοντας άμεσα τον βαθμό ευφυΐας τους.

Σημαντική στη διερεύνηση της ευφυΐας είναι και η έρευνα του Τζέιμς Φλιν, που συνέκρινε τεστ ευφυΐας από όλο τον κόσμο, τον τελευταίο αιώνα. Βρήκε ότι κάθε δεκαετία, το ΙQ των νέων αυξάνεται, κατά μέσο όρο, 3 βαθμούς απ΄ ό,τι την προηγούμενη δεκαετία. 
Αυτό σημαίνει ότι τα τελευταία 100 χρόνια, το ΙQ στον δυτικό κόσμο έχει αυξηθεί κατά 30 βαθμούς, γεγονός που καταρρίπτει το «γενετικό» επιχείρημα, καθώς δείχνει ότι το περιβάλλον επιδρά άμεσα και πολύ περισσότερο απ΄ ό,τι πιστεύαμε μέχρι τώρα.

Sunday 25 February 2007

Προς το Φως

«Ο κόσμος είναι επικίνδυνο μέρος για να ζει κανείς,
όχι γιατί υπάρχουν κακοί άνθρωποι,
αλλά γιατί υπάρχουν άνθρωποι
που αφήνουν το κακό να περνάει ατιμώρητο»

(Associated Press)

«H αγάπη είναι η μόνη ικανοποιητική απάντηση
στο πρόβλημα της ανθρώπινης ύπαρξης»

Έριχ Φρομ

Η ΦΛΥΑΡΟΥΛΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΣΤΟ ΤΣΙΡΚΟ

Καλή σας μέρα.
Και τι όμορφη μέρα που είναι πραγματικά σήμερα.
Ένας υπέροχος ολοζώντανος ήλιος έχει ανέβει στον ουρανό σας και φωτίζει ολόκληρη την πόλη που απλώνεται από κάτω μου.
Κάνει αρκετή ζέστη κι όλοι σας κυκλοφορείτε με ελαφρά ρούχα που για να ταιριάζουν με την χαρά του φωτός είναι τα περισσότερα ανοιχτόχρωμα.
Χαρωπά κόκκινα, παιχνιδιάρικα κίτρινα, ανοιχτά γαλάζια και λευκά.
Οι δρόμοι από εδώ ψηλά που βρίσκομαι πετώντας μοιάζουν να είναι στρωμένοι με ένα πολύχρωμο χαλί.
Βλέπω πολλά παιδιά σήμερα στους δρόμους αλλά και πολλούς μεγάλους.
Δεν είναι Κυριακή, είδατε μέχρι και τις ημέρες τις εβδομάδας ξέρω, άρα θα πρέπει να είναι κάποια από τις γιορτές που τις ονομάζεται και αργίες.
Αν θυμάμαι καλά αργία είναι μια μέρα που οι μεγάλοι δεν δουλεύουν και οι μικροί δεν πηγαίνουν σχολείο. Και μιας και το σχολείο σας είναι η δουλειά των μικρών, αργία είναι η ημέρα που δεν δουλεύει κανείς.
Μου αρέσουν οι αργίες, όχι γιατί δεν έχω να κάνω τίποτα, αλλά ακριβώς γιατί μπορώ να κάνω πολλά από αυτά που δεν μπορώ να κάνω τις άλλες μέρες. Για τον ίδιο λόγο νομίζω πως αρέσουν και σε σας.
Για να δούμε ποιόν θα διαλέξουμε σήμερα για να του κάνουμε παρέα στα όσα θα δει και θα μάθει. Νομίζω πως είμαι ήδη πολύ τυχερή.
Ακριβώς από κάτω μου περνάει ένα χαριτωμένο αγοράκι με καστανά μαλλιά και μάτια, γυαλιά και ένα όμορφο κόκκινο φανελάκι πάνω από το τζην παντελόνι του.
Η μητέρα του κι ο πατέρας του τον κρατάνε από τα χέρια καθώς διασχίζουν τον δρόμο. Πάντα πρέπει να περνάτε τους δρόμους σας με τους γονείς σας και πάντα κρατώντας τους σφιχτά από το χέρι.
Έχετε πολλά αυτοκίνητα μιας και δεν έχετε φτερά σαν εμάς για να πηγαινοέρχεστε και τα καημένα είναι φτιαγμένα για να τρέχουν.
Οι οδηγοί τους πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί αλλά το ίδιο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε κι εμείς.
Κατεβαίνω χαμηλότερα και κάθομαι απαλά απαλά στον ώμο του μικρού μου φίλου.
Μα ναι !!!!
Είμαι όντως πολύ τυχερή σήμερα.
Οι γονείς του Νικόλα θα τον πάνε για πρώτη φορά στο τσίρκο.
Νοιώθω πόσο χαρούμενος είναι, και άλλο τόσο είμαι κι εγώ. Δεν έχω πάει ούτε κι εγώ ξανά σε ένα τσίρκο κι είμαι ανυπόμονη να δω όλα αυτά που έχω ακούσει από άλλους στο μανιταρένιο μου χωρίο.
Η μητέρα του Νικόλα του μιλάει για τα ζώα που θα δούμε εκεί, μερικά από τα οποία είναι από χώρες τόσο μακρινές όσο περίπου και η δικιά μου. Του εξηγεί πόσο πρέπει να φροντίζουμε και να αγαπάμε τα ζώα ακόμα κι εκείνα που δεν είναι ούτε τόσο όμορφα ούτε τόσο χρήσιμα όσο κάποια άλλα.
Συμφωνώ μαζί της. Κάθε ζώο έχει και αισθήσεις για να νοιώσει τον πόνο –που ποτέ δεν πρέπει να προκαλούμε- αλλά και αισθήματα για να καταλαβαίνει πότε του φερόμαστε καλά και πότε όχι.
Ο μπαμπάς του αναλαμβάνει να του εξηγήσει πως πρέπει να περιμένουν στην ουρά υπομονετικά μέχρι να βγάλουν τα εισιτήρια τους και μέχρι σιγά σιγά οι άνθρωποι του τσίρκου να τους βάλουν στις θέσεις τους.
Του εξηγεί επίσης πως πρέπει να δει όλα αυτά τα θαυμάσια πράγματα που θα δει εκεί χωρίς να κάνει φασαρία και χωρίς να ενοχλεί τους διπλανούς του και πως αν θέλει να ρωτήσει οτιδήποτε να το κάνει αμέσως.
Θυμάστε τι είπαμε για τις ερωτήσεις ; Είναι ο καλύτερος τρόπος να μάθει κανείς κάτι αρκεί να ρωτάει με όμορφο τρόπο.
Αν και καμιά φορά όταν είμαστε με πολύ κόσμο είναι καλύτερα να περιμένουμε και να ρωτήσουμε αυτό που θέλαμε αργότερα. Έτσι θα μπορέσουν να μας εξηγήσουν καλύτερα και δεν θα ενοχλήσουμε πραγματικά κανέναν.
Η διαδρομή για το τσίρκο είναι μικρή και φτάνουμε σύντομα.
Είμαι ενθουσιασμένη.
Μια πελώρια τέντα με τεράστιες λευκές και πράσινες ρίγες υψωνόταν μέχρις εκεί που δύσκολα πια την έβλεπε κανείς. Πρέπει να περιείχε όλα εκείνα τα θαύματα που είχαμε έρθει να δούμε μιας κι όλοι πήγαιναν προς τα εκεί.
Όλος ο χώρος γύρω από την τέντα έμοιαζε με μεγάλο πανηγύρι.
Οι μπαλoνάδες χαμογελούσαν στα παιδιά και έκανα βόλτες πάνω κάτω για να φανούν τα πολύχρωμα μπαλόνια τους από όλες τις πλευρές. Οι κουλουράδες θα πρέπει να είχαν κλείσει την μύτη τους, αλλιώς δεν μπορώ να καταλάβω πως άντεχαν και δεν έτρωγαν μόνοι τους τα μοσχομυρωδάτα τους κουλούρια.
Πολλά παιδάκια γκρίνιαζαν πραγματικά πολύ άσχημα για να κάνουν τους γονείς τους να τους αγοράσουν κάτι από όλα αυτά.
Χαίρομαι γιατί ο μικρός μου φίλος ήταν πολύ ευγενικός όταν ζήτησε ένα ζαχαρωμένο μήλο και χαίρομαι ακόμα περισσότερο που οι γονείς του αναγνωρίζοντας τους καλούς του τρόπους του το πήραν αμέσως.
Ίσως αργότερα όταν το ανοίξει προσεκτικά να πάρω κι εγώ έναν μικρό κόκκο ζάχαρης αλλά πρέπει να θυμηθώ να πλύνω καλά καλά τα δόντια μου το βράδυ στο μανιταροχωριό.Η ζάχαρη είναι πολύ νόστιμη και μου αρέσει όπως σε όλα τα παιδάκια –παιδάκι είμαι κι εγώ- αλλά δεν κάνει να μένει στα δόντια μας.
Κι ο καλύτερος τρόπος να την ευχαριστιόμαστε χωρίς να μας κάνει κανένα κακό στα δοντάκια μας είναι να τα φροντίζουμε καθημερινά.
Ο Νικόλας έχει κάτασπρα δοντάκια κι όμορφο χαμόγελο και πρέπει να ακολουθεί τον κανόνα αυτόν με μεγάλη προσοχή.
Χαίρομαι.
Χαίρομαι επίσης πάρα πολύ για τον καλό χαρακτήρα που έδειξε ο φίλος μου όλη την ώρα –πραγματικά βαρετή- που έπρεπε να περιμένει για να βγάλουν τα εισιτήρια τους, και να μπουν στην μεγάλη τέντα.
Πολλά παιδάκια και αρκετοί μεγάλοι δυστυχώς βιάζονταν, θύμωναν και καμιά φορά έσπρωχναν τους μπροστινούς τους ή γκρίνιαζαν συνεχώς γιατί τους φαινόταν πως όλα γίνονταν πολύ αργά.
Α !! Είναι μεγάλη αγένεια όλα αυτά και δεν μου αρέσουν καθόλου.
Όλα τα πράγματα όταν γίνονται με μια σειρά και με μια τάξη γίνονται πάντα πολύ πολύ καλύτερα και είναι συχνά προτιμότερο να περιμένει κανείς παρά να θέλει να τα κάνει όλα μαζί βιαστικά.
Σκέφτηκα μάλιστα να μαλώσω ένα κοριτσάκι που έλεγε συνεχώς πόσο πολύ βιάζεται αλλά με την ψιλή φωνούλα μου δεν θα με άκουγε.
Ευτυχώς ο μεγάλος κύριος που ήταν μαζί της, ο παππούς της μάλλον, της εξήγησε αυτά που είπα κι εγώ προηγουμένως και η Ελενίτσα, έτσι έλεγαν το κοριτσάκι, σταμάτησε αμέσως.
Μπήκαμε στην πελώρια τέντα και ακολουθήσαμε την ευγενική κυρία με την όμορφη γκρίζα στολή που μας έδειξε τις θέσεις μας.
Ο κόσμος έμπαινε συνέχεια από τις πόρτες τις μεγάλης τέντας και καθόταν στις θέσεις που κύκλωναν έναν μεγάλο άδειο χώρο στο κέντρο της. Σε λίγη ώρα όλες οι θέσεις ήταν γεμάτες.
Κόντευα να τρελαθώ από τη χαρά μου. Ο Νικόλας το ίδιο.
Περίμενα να δω ζώα, ακροβάτες, ταχυδακτυλουργούς, κλόουν, αμαζόνες, ισορροπιστές και όλα εκείνα που είχα ακούσει πως βλέπει κανείς σε ένα τσίρκο.
Μα γιατί δεν αρχίζουν ακόμα ;
Α….να.
Έσβησαν τα φώτα, ξεκινάμε.
Είδα τόσα πολλά εκεί στις 2 ώρες που κράτησε η παράσταση που είναι αδύνατον να σας τα πω όλα. Μερικά όμως ήταν πραγματικά τόσο εντυπωσιακά που δεν μπορώ παρά να σας τα πω όπως ακριβώς θα τα πω και στους άλλους όταν γυρίσω στο χωριουδάκι μου.
Μου άρεσαν πάρα πολύ τα άλογα.
Ήταν πολύ όμορφα με τα χρυσά τους γκέμια και τις αστραφτερές τους σέλες και τόσο μα τόσο καλά εκπαιδευμένα που έφτανε μια απλή λέξη από την κυρία που τα κατεύθυνε για να κάνουν του κόσμου τους όμορφους σχηματισμούς.
Έτρεχαν, σταματούσαν απότομα κι άλλαζαν πορεία, στέκονταν και περπατούσαν μόνο στα πίσω τους πόδια, κουνούσαν το κεφάλι τους σαν να συνομιλούσαν μεταξύ τους, χλιμίντριζαν, έκανα χορευτικές φιγούρες κι ύστερα ξαναέτρεχαν γύρω γύρω για να μπορούν όλοι να τα θαυμάζουν καλύτερα.
Εντυπωσιάστηκα ιδιαίτερα όταν μπήκαν το ένα δίπλα στο άλλο πολύ πολύ κοντά από την άκρη της πίστας μέχρι το κέντρο της κι άρχισαν να τρέχουν με τέτοιο τρόπο που να κρατάνε τον σχηματισμό τους.
Είμαι σίγουρη πως αυτά που ήταν έξω έξω κουράστηκαν αρκετά περισσότερο τρέχοντας για να προλάβουν τα άλλα που ήταν στο κέντρο και που έκανα απλά μικρά βηματάκια.
Από όλα τα ζώα που είδα τα μεγαλύτερα και τα πιο εντυπωσιακά ήταν οι Ελέφαντες. Άκουσα τον πατέρα του Νικόλα να του λέει πως έρχονται από μια μεγάλη χώρα που λέγεται Αφρική και στην οποία κάνει συνέχει πάρα πολύ ζέστη.
Πόσο μεγάλοι ήταν. Ακόμα κι ένα μικρό ελεφαντάκι που έτρεχε κρατώντας με την μεγάλη του μύτη, προβοσκίδα άκουσα πως το λένε, την μητέρα του από την ουρά ήταν σχεδόν τόσο μεγάλο όσο το μικρότερο από τα άλογα που είχαμε δει πιο πριν.
Δεν έτρεχαν γρήγορα τόσο μεγάλοι που ήταν κι ήταν λίγο αστείοι με τα μεγάλα τους αυτιά και τα τεράστια δόντια τους που αν άκουσα σωστά ανάμεσα από τα χειροκροτήματα τα λένε χαυλιόδοντες.
Έκαναν όμως κόλπα που μόνο θαυμάσια μπορώ να τα πω και μου άρεσαν πολύ. Ειδικά όταν ο μεγαλύτερος από αυτούς ανέβηκε σε μια γιγαντιαία μπάλα και την κύλησε με τα πόδια τους χωρίς να πέσει από την μια άκρη της πίστας στην άλλη. Εντυπωσιακό αν σκεφτεί κανείς πόσο μεγάλος ήταν.
Αν τα ζώα έκανα θαυμαστά κόλπα τότε τι να πει κανείς για τους ανθρώπους του τσίρκου. Οι Κλόουν ήταν τόσο αστείοι που πολλές φορές από τα δυνατά του γέλια ο μικρός μου φίλος με έριξε από τον ώμο του.
Έτρεχαν πάνω κάτω, πείραζαν ο ένας τον άλλον, έκαναν πως έπεφταν και χτυπούσαν πλησίαζαν τα παιδιά στις πρώτες θέσεις και τα έκαναν να γελούν.
Κάθε ένας από αυτούς φορούσε πολύ αστεία πολύχρωμα ρούχα και τεράστια παπούτσια πολλές φορές παράταιρα μεταξύ τους.
Όλοι είχαν τα πρόσωπα τους βαμμένα με λαμπερά χρώματα και όλοι μα όλοι έδειχνα να το ευχαριστιούνται τόσο μα τόσο πολύ. Οι ακροβάτες με τρόμαξαν λίγο τόσο ψηλά που βρίσκονταν.
Ακόμα κι εγώ που έχω φτερά και μπορώ να πετάω πολλές φορές φοβάμαι τόσο ψηλά. Εκείνοι όμως έμοιαζαν να είναι γεννημένοι πάνω στις κούνιες που ήταν κρεμασμένες από την οροφή της τεράστιας τέντας και που είμαι σίγουρη πως τις λένε αιώρες.
Το άκουσα από τον παππού της Ελενίτσας που είχε καθίσει δίπλα μας. Ένα πράγμα που πρέπει να θυμάμαι και που το άκουσα κι αυτό από τον παππού της Ελενίτσας είναι πως όλα αυτά που κάνουν οι ακροβάτες και οι ισορροπιστές δεν είναι καθόλου μα καθόλου εύκολα όσο κι αν φαίνονται πως είναι.
Αυτοί οι άνθρωποι έχουν αφιερώσει πολλές ώρες για να μάθουν να κάνουν όλα αυτά που τους βλέπουμε να κάνουν και τα έχουν μάθει από μεγαλύτερους και εμπειρότερους από αυτούς.
Ποτέ, μα ποτέ δεν πρέπει να ξεγελιόμαστε και να νομίζουμε πως μπορούμε έτσι απλά να τα κάνουμε κι εμείς κι αν δοκιμάσουμε το πιο πιθανό είναι να χτυπήσουμε και μάλιστα πολύ. Θα πρέπει να το θυμάμαι αυτό κι ελπίζω να το θυμάται καλά και η Ελενίτσα που την είδα πολύ ενθουσιασμένη.
Όταν βγήκαμε από την τέντα είχα τόσο πολλά να πω στους άλλους στο μανιταροχωριό που βιαζόμουν να φύγω.
Έμεινα όμως λίγο παραπάνω για να ευχαριστήσω τον μικρό μου φίλο για την ευκαιρία που μου έδωσε να δω όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα.
Και ξέρετε κάτι ;
Μου άρεσε πάρα πολύ που και ο ίδιος ο Νικόλας ευχαρίστησε πρώτα τους γονείς του που τον πήγαν στο τσίρκο και αμέσως μετά άρχισε να τους ρωτάει όλα εκείνα που ήθελε από ώρα να ρωτήσει για όσο είχε δει.
Το βράδυ στο χωριό όλοι με άκουγαν με προσοχή.
Είχα ενθουσιαστεί τόσο πολύ με όλα εκείνα τα χρώματα, τα σχήματα και τις κινήσεις που πρέπει να μιλούσα ασταμάτητα για πολύ ώρα.
Είμαι σίγουρη πως δεν τους πείραξε και πολύ μιας και όλοι στο τέλος της διήγησης μου δήλωσαν πως με την πρώτη ευκαιρία θα πάνε κι εκείνοι να δουν από κοντά αυτό το τόσο υπέροχο θέαμα.
Πάντως, κανείς από εμάς όσο κι αν το σκεφτήκαμε, όσο κι αν βασανίσαμε το μικρό μας μυαλό, δεν μπόρεσε να καταλάβει πως χώρεσε ολόκληρος λαγός σε ένα τόσο δα καπέλο.

Δημήτρης Μπαλτάς

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki