Tuesday 21 March 2023

«Μήν ἀγγίζετε!», «Μή μοῦ σκοτώσετε τό νερό.»

Μὴν ἀγγίζετε!
Ἀφῆστε αὐτὸν τὸν ὄμορφο κόσμο νὰ διαιωνίζεται
ἀνακυκλώνοντας τὸ αὔριο μὲς στὶς πηγές του ὅπως
τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκα ὡς ν᾿ ἀναδύεται,
κάθε πρωί, γιὰ πρώτη φορά, μὲς
ἀπ᾿ τὶς ρόδινες γάζες τῆς γέννας του.
Σβῆστε στὸν ἥλιο τὴν κακὴ φωτιά.
Μὴ μᾶς σκοτώνετε!
Αὐτοβιογραφία (ἀποσπάσματα)
Μὴ μοῦ σκοτώσετε τὸ νερό.
Μὴ μοῦ σκοτώσετε τὰ δέντρα.
Μὴ μοῦ ξεσκίστε αὐτὲς τὶς θεῖες σελίδες ποὺ τὶς γράψανε
τ᾿ ἀσύλληπτο φῶς κι ὁ ἀσύλληπτος χρόνος
κι ὅπου σταθῶ μὲ περιβάλλουν.
Μὴ μοῦ σκοτώσετε τῆς γῆς τὸ ποίημα!...
.... 
Ἐπιστρατέψετε τὴν αἰωνιότητα,
ἀνάβοντας τὸ ἄστρο: «Ἀγάπη».
Ἐπιστρατέψετε τὴν αἰωνιόττητα, ἀνάβοντας
ψηλότερα ἀπ᾿ ὅλα, πάνω ἀπ᾿ τὸ ἕτοιμο
βάραθρο, τὸ ἄστρο: «Ἀνθρώπινο μέτωπο!»...
.... 
Σᾶς παρακαλοῦμε:
Ἀφῆστε μας τὰ πράγματα. Μὴ μᾶς τὰ καῖτε.
Ἀφῆστε τὰ ἔντομα νὰ βρίσκουνε τ᾿ ἄνθη τους.
            Νικηφόρος Βρεττάκος

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Να βάλουμε την Ποίηση στη Ζωή των Παιδιών μας!

    Mέσα στην τεχνοκρατική κοινωνία που ζούμε, μια κοινωνία χρωματισμένη από την ψηφιακή ζωή και την τεχνολογία, η απουσία ποιητικών στοιχείων είναι φανερή. Η γλώσσα υποφέρει και η ποίηση απουσιάζει. 
    Όμως λίγοι γνωρίζουν πως τα παιδιά έχουν μια έμφυτη αγάπη στην ποίηση. Πως στον δικό τους κόσμο η ποίηση μπορεί να συνυπάρχει μαζί με άλλες δραστηριότητες και τέχνες και πως μπορεί να καλλιεργήσει τη μουσικότητα και τον ρυθμό στη ζωή τους. 
    Τα παιδιά έρχονται πολύ νωρίς σε επαφή με την ποίηση, αφού τα νανουρίσματα και τα ταχταρίσματα αποτελούν κομμάτι της. 
Η ποίηση μπορεί να γίνει ένα αποτελεσματικό εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού αλλά και του γονιού, αφού τροφοδοτεί την κατανόηση της γλώσσας και του προφορικού λόγου .

    Η ποίηση ασκεί μια γοητεία που δεν ανακαλύπτουν τα παιδιά, αφού συχνά καλούνται στις σχολικές γιορτές να μάθουν απ’ έξω κάποιο ποίημα δίχως να καταλαβαίνουν ούτε τι λένε ούτε γιατί το λένε. 
    Η ποίηση δεν χωράει στα “πρέπει”. Ούτε λειτουργεί με κανόνες και αναλύσεις δομών. Υπάρχει για να αφυπνίσει, να συγκινήσει, να διδάξει και να καλλιεργήσει. Με ένα ποίημα, ακόμα και με έναν στίχο, μπορεί ένα παιδί να γελάσει, να κλάψει, να σκεφτεί, να νιώσει καλύτερα, να κατανοήσει έννοιες, να αφουγκραστεί. Κι αυτό είναι υπέροχο, όταν το μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας. 
    Ας μην ξεχνάμε άλλωστε και την παιδική ποίηση με όμορφα, τρυφερά ποιήματα, ικανά να κρατήσουν το ενδιαφέρον των μικρών παιδιών. Υπάρχουν πολλές ποιητικές συλλογές οι οποίες απευθύνονται σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης των παιδιών. 
Το σίγουρο είναι πως η επαφή με την ποίηση είναι μέλημα των γονιών.

Γιατί να αγαπήσουν τα παιδιά μας την ποίηση;
Γιατί να τα φέρουμε πιο κοντά σε αυτή την τέχνη;

  • Η ποίηση μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αγαπήσουν την ανάγνωση και την συγγραφική δράση. Η ποίηση μας μετατρέπει σε ενεργητικούς αναγνώστες.
  • Η ποίηση πάντα γεννάει συναισθήματα. Είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης.
  • Δίνει ερεθίσματα για να κατανοήσουν τα παιδιά τον κόσμο. Ένας στίχος ανοίγει ένα παράθυρο. Με ένα στίχο ξεφυτρώνουν νέες ιδέες.
  •  Έχει παιδαγωγική δύναμη, αφού ενεργοποιεί το νοητικό πεδίο.
  •  Εμπλουτίζει το λεξιλόγιο των παιδιών, τις γλωσσικές τους δεξιότητες και ενισχύει την ανάπτυξη του λόγου τους.
  • Επιτρέπει στα παιδιά να σχηματίσουν τη δική τους γνώμη και άποψη. Το ποίημα δεν είναι ένας γρίφος που πρέπει να λυθεί. Αντίθετα δίνει ανάσες ελευθερίας στην κρίση και στη σκέψη του παιδιού.
  • Ενισχύει τη φαντασία και αναπτύσσει τη μνήμη. Τα παιδιά βιώνουν τις λέξεις με τρόπο μοναδικό.
  • Βοηθάει τα παιδιά να ξεδιπλώσουν την προσωπικότητά τους και τις δυνατότητές τους.
  • Εισάγει τα παιδιά σε διαφορετικούς κόσμους, συνήθειες, ήθη, έθιμα, γλώσσες, πατρίδες.
  • Η ποίηση, όπως όλες οι τέχνες, είναι πηγή ψυχαγωγίας και χαράς.
Βάζοντας την ποίηση στη ζωή των παιδιών μας είναι σίγουρο ότι αναβαθμίζουμε την αισθητική τους αλλά και την κρίση τους. Πολλά πράγματα που δεν μπορούν να ειπωθούν είτε από το παιδί είτε από τον γονιό ξεδιπλώνονται μέσα από έναν στίχο. Πολλές έννοιες και αξίες γίνονται περισσότερο κατανοητές με τη δυναμική ενός στίχου. 

Διαβάστε μαζί με τα παιδιά σας κι ανακαλύψτε μαζί τους την ύπαρξη, τη χαρά, την αισθητική, την ίδια τη ζωή! Με ένα ποίημα αγκαλιά. Με έναν στοχασμό.

Τ' όνειρο του παιδιού είναι η ειρήνη
το όνειρο της μάνας είναι η ειρήνη
τα λόγια της αγάπης κάτω από τα δέντρα είναι η ειρήνη
Ο πατέρας που γυρνάει από τ’ απόβραδο 
μ’ ένα φαρδύ χαμόγελο στα μάτια, 
με ένα ζεμπίλι στα χέρια του γεμάτο φρούτα… 
είναι η ειρήνη
Γ. Ρίτσος.
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Εαρινό (Της ζωής το ξανάνιωμα)

Η Κόρη κερνάει από πορφυρούς κυάθους
απόσταγμα απ΄ αγιόκλημα
και άρωμα γαζίας αιθέριας.
Η Μάνα Γη σε ευωχία χλοάζουσα
απλώνει μιαν αγκαλιά φιλόστοργη
και γλυκοανθισμένη.
William McTaggart Spring (1864)
Η ροδίτσα σαλεύει,
ανοίγει δειλά τα πρώτα της ματάκια
και κρατεί το κόκκινο χρώμα του λιόφωτου
για τα κάρπιμα άνθια της.
Χεράκια πράσινα αγκαλιάζουν τον πλάτανο
που κράτησε ζωντανή την καρδιά του
αμέλγοντας υπόγεια νάματα.

Καταπράσινες περδικούλες σκαλωμένες στα βράχια,
κρατάνε το ίσο
σε μεταμεσονύχτια αγρυπνιά μέσα σε κήπο,
— ανάστροφες θύμησες οσφραντικές —,
τότε π’ ακούς τις ανεπαίσθητες εκρήξεις των χυμών,
της ζωής το ξανάνιωμα,
ν’ ανασταίνει τα ριζοβόλα πλάσματα.

Βασιλική Π. Δεδούση

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki