Friday 11 August 2023

Οδυσσέας Ελύτης: «Με το λύχνο του άστρου»

Που να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ!
Οδυσσέας Ελύτης
που να βρω την ψυχή μου...!!!
Odysseus Elytis
where may I find my soul...!!!
Στίχοι: Οδυσσέας Ελύτης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Album: ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Με το λύχνο του άστρου στους ουρανούς εβγήκα
στο αγιάζι των λειμώνων στη μόνη ακτή του κόσμου
που να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ!

Τα κορίτσια μου πένθος για τους αιώνες έχουν
Τ' αγόρια μου τουφέκια κρατούν και δεν κατέχουν
που να βρω την ψυχή μου το τετράφυλλο δάκρυ!


''With the shimmer of the star''
Lyrics: Odysseas Elytis
Music: Mikis Theodorakis
First Performance: Gfrigoris Mpithikotsis
Album: AXION ESTI


With the shimmer of the star, I went out to the skies
to the hoarfrost of the praire, to the only shore of the world
Where may I find my soul, the four-leafed teardrop!

My girls are in mourning for the centuries
my boys bear rifles and do not know
Where may I find my soul, the four-leafed teardrop!

Μοίρασμα είναι και το χαμόγελο

Πρόσωπα που γελούν, μάτια που γελούν.
Και καρδιές.
Μοίρασμα είναι και το χαμόγελο.
Δεν μοιράζεται μονάχα η ρακή, το γλυκό του κουταλιού, το ποτήρι με το δροσερό νερό που προσφέρεται στον περαστικό και τον ξένο, μοιράζεται το συναίσθημα, η επικοινωνία, η συντροφιά.

Θεέ μου, τι γλώσσα είναι τούτη που μας έδωσες!

Είναι φορές που δεν χρειάζονται λέξεις για να πούμε όσα πηγάζουν από τον μέσα μας κόσμο.

Χαμογελούμε στον άλλο κι εκείνος ανταποδίδει.
Μνήμη γονιδιακή, νόμος άγραφος κι απαράβατος.
Μάτια που γελούν, κόσμοι αρχέγονοι και αγέραστοι συνάμα.
Κι ένας Θεός πάνω από την οικουμένη, πάνω από τα μικρά και τ' ανθρώπινα.

Κάποτε-κάποτε και δίπλα μας, συνταξιδιώτης και συνοδοιπόρος.
Ένας Θεός που δεν ξέρει να προστάζει.
.................
Χαμογελά, εμπνέει, κάνει μετερίζι του το συργούλιο, (καλόπιασμα) κάνει τη φιλοξενία χρέος δικό μας.

Είναι σαν να κρατά κι εκείνος ένα ποτήρι στο χέρι.
«Σίμωσε ξένε», σου λέει.

Μα τι γράφω τώρα και εγώ; Όχι ένα ποτήρι, ποτέ μόνο ένα. Δύο. Και τρία και τέσσερα. Όση είναι η συντροφιά που περνά έξω από την ανοιχτή πόρτα του χωριάτικου σπιτιού.

Μάτια που γελούν. Και καρδιές Ένα ποτήρι ρακή, ένα πιάτο καρυδαμύγδαλα, ένας άντρας και μια γυναίκα, ένα σπιτικό ανοιχτό. Και ένα κούνημα του χεριού. «κοπιάστε»
Είχα καιρό να την ακούσω την λέξη με την ιδιότυπη κρητική προφορά, κάτι σαν "κοπχιάστε", ας πούμε, ένα χι να μπαίνει θαρρετά ανάμεσα στο πι και στο γιώτα και να αλλάζει το νόημα.
Δεν έχει σχέση με τον κόπο, με τον μόχτο, με τον κάματο το δικό μας "κοπχιάστε".
Με το φίλεμα έχει σχέση μόνο.
Είναι η πιο απλή μα και η πιο ευγενική και η πιο αυθόρμητη πρόσκληση.

Πόσο δίκιο είχε ο ποιητής της Ρωμιοσύνης όταν έραινε το χαμόγελο με σταγόνες αθανασίας!

«Αυτό το χαμόγελο κι αυτόν τον ουρανό 
δεν μπορούν να μας τα πάρουν»
Γιάννης Ρίτσος
................
περισσότερα εδώ
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki