Thursday 21 October 2021

Θα το δεχόσουν;

Έστω, ότι θα μπορούσες να έχεις τα πάντα. Τον κόσμο ολόκληρο. Χρήματα, περιουσία, δόξα. 
Έστω, ότι θα μπορούσες να αποκτήσεις, ό,τι η ψυχή σου επιθυμεί, με έναν όμως όρο.
Την μοναξιά. Να μείνεις μόνος.
Να μην μπορείς να έχεις τους ανθρώπους σου κοντά. 
Την γυναίκα σου, τον άντρα σου, τα παιδιά, τους γονείς, τα αδέρφια και τους φίλους. 
Όλους αυτούς, που έχεις στη ζωή σου.
Τι θα επέλεγες να κάνεις;
Θα το δεχόσουν;
Σκέψου…

Ερχόμαστε λοιπόν στο σήμερα. Στην πραγματικότητα. 
Στο τώρα.

Γιατί τους φέρεσαι έτσι;
Γιατί αδιαφορείς για την γυναίκα σου; 
Γιατί προσβάλεις τον άντρα σου; 
Γιατί αποπαίρνεις τα παιδιά σου;

Το έχεις σκεφθεί;
Είναι γιατί δίνεις στα υλικά, γιατί δίνεις στο "εγώ" σου, στην ικανοποίηση των "θέλω" σου μεγαλύτερη αξία, απ' ό,τι στους ανθρώπους που αγαπάς…

Τους γονείς σου;
Γιατί τους κρατάς θυμό; 
Επειδή τα λόγια τους σε ελέγχουν;

Με τα αδέρφια σου; 
Πως δέχεσαι να μη μιλιέστε για δύο μέτρα γη και για ντουβάρια;

Και τους φίλους σου; 
Όλους αυτούς που λες πως αγαπάς. Γιατί για χάριν της δουλειάς, των υποχρεώσεων τους έχεις θυσιάσει;

Μια υποθετική ερώτηση…
Τι θα επέλεγες να κάνεις;

Ξέρεις…
Πολλές φορές και για πολύ λιγότερα, προδίδουμε αυτούς που αγαπάμε.

Ελευθεριάδης Γ. Ελευθέριος, Ψυχολόγος M.Sc.
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Έφηβοι και διαδίκτυο: Ο «ζογκλέρ», ο «παγιδευμένος» ο «βαριέμαι τα πάντα»...

Οι γονείς μαθητών γυμνασίου, εσχάτως δε και του δημοτικού, μπορεί να είναι εξοικειωμένοι με ονόματα διαδικτυακών παιχνιδιών όπως το Fortnite. 
Αν όχι, και έχουν διαθέσει στα παιδιά τους παιχνιδομηχανές συνδεδεμένες στο Διαδίκτυο, ίσως… να το ψάξουν. 
Όχι βέβαια πως το διαδικτυακό παιχνίδι είναι, εκ προοιμίου, κακό, ούτε μπορεί κάποιος να γυρίσει την πλάτη στην τεχνολογία και να ζήσει με όρους 1980. 
Ωστόσο, όταν το διαδικτυακό gaming γίνεται κυρίαρχο θέμα συζήτησης σε παιδιά Γ΄ ή Δ΄ Δημοτικού ή καταγράφονται περιπτώσεις που μαθητές 11 ετών δεν πηγαίνουν στο σχολείο για να μη χάσουν τη νέα έκδοση που κυκλοφορεί εκείνη την ημέρα, προφανώς κάτι ανησυχητικό υπάρχει.
«Το πρόβλημα εντοπίζεται σε όλο και μικρότερες ηλικίες, έχουμε περιπτώσεις παιδιών Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού που εμφανίζουν συμπτώματα εξάρτησης από το Διαδίκτυο», 
σημειώνει η επιστημονική υπεύθυνος της Μονάδας Εφηβικής Ιατρικής της Β΄ Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής Aρτεμις Τσίτσικα. Η Aρτεμις Τσίτσικα αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ειδικεύθηκε στην παιδιατρική και στη συνέχεια μετεκπαιδεύθηκε στην εφηβική ιατρική και υγεία, ενώ βρέθηκε αντιμέτωπη με τον… μαγικό κόσμο του Διαδικτύου τον Ιούνιο του 2007, όταν κλήθηκε να διαχειριστεί το πρώτο περιστατικό εφήβου με συμπτώματα διαδικτυακής εξάρτησης.

Με 11 χρόνια εμπειρίας, πλέον, η κ. Τσίτσικα έχει σαφή εικόνα. «Ειδικά στη μέση εφηβική ηλικία, υπάρχουν παιδιά που παρουσιάζουν ακραίες συμπεριφορές, κοιμούνται όλο το πρωί, χάνουν το σχολείο τους, μένουν από απουσίες, αμελούν βασικές ανάγκες, όπως η διατροφή και ο ύπνος τους, αδιαφορούν για τις άλλες δραστηριότητές τους, για τις σχέσεις τους, ακόμη και για την προσωπική φροντίδα και υγιεινή τους… έχουμε συναντήσει παιδιά που φορούν τα ίδια ρούχα για εβδομάδες».

Η κ. Τσίτσικα βρίσκεται πίσω από μεγάλη ευρωπαϊκή έρευνα (EU NETADB E. Tzavela, C. Karakitsou, A.Tsitsika, 2015) για τη μελέτη των συμπεριφορών εξάρτησης στο Διαδίκτυο σε εφήβους. Δεν πρόκειται για μικρή έρευνα, καθώς συνολικά συμμετείχαν 13.284 έφηβοι από επτά ευρωπαϊκές χώρες. 
Τα στοιχεία που συνελλέγησαν βοήθησαν την επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Iατρικής στο ΕΚΠΑ να καταλήξει σε μια τυπολογία διάγνωσης, που όχι μόνον καταγράφει τον βαθμό επικινδυνότητας, αλλά εξηγεί πώς οι έφηβοι καταφέρνουν συχνά να ξεπεράσουν μόνοι τους τον διαδικτυακό εθισμό, κάτι που δεν συμβαίνει με τις άλλες εξαρτήσεις, όπως αλκοόλ ή ουσίες.

Τέσσερις «τύπους» εφήβων με προβληματική χρήση του Διαδικτύου περιγράφει η κ. Τσίτσικα: τον «ζογκλέρ», «αυτόν που κάνει τον πλήρη κύκλο», τον «παγιδευμένο» και… «αυτόν που βαριέται τα πάντα».
Ο «ζογκλέρ» δεν είναι τίποτε άλλο από ένα μάλλον χαρακτηριστικό δείγμα εφήβου. Πολυσχιδής, καταφέρνει να έχει επαρκή αυτοέλεγχο, ώστε και «δικτυωμένος» να παραμένει και την εξωδικτυακή δραστηριότητα στον κοινωνικό και σχολικό του κύκλο να διατηρεί. Ο δεύτερος τύπος εφήβων είναι αυτοί που «κολλάνε». 
Όπως σημειώνει, όμως, η κ. Τσίτσικα, πολλές φορές είναι ο ίδιος ο έφηβος που «αυτοδιορθώνεται», όταν αποκτά κίνητρο, π.χ. ερωτεύεται, συνειδητοποιεί τις αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική ή σχολική ζωή του ή απλώς βαρεθεί. Συχνά, ωστόσο, για να κλείσει ο κύκλος χρειάζεται ένα εξάμηνο ίσως και χρόνος.

Η κατάσταση είναι απείρως πιο δύσκολη για τους άλλους δύο «τύπους» εφήβων. Ο «παγιδευμένος» είναι ένας έφηβος που μπορεί να είχε κάθε όρεξη για εξωδικτυακή ζωή, ωστόσο μια απόρριψη, το bullying, τον εξωθούν στο Διαδίκτυο, «το μόνον περιβάλλον που μπορεί να νιώσει αποδοχή και αριστεία». Κάτι που, βεβαίως, ανατροφοδοτεί τον εθισμό του. 
Εξίσου σοβαρά είναι τα προβλήματα στον τέταρτο τύπο εφήβου, σε αυτόν που απλώς μοιάζει να μην ενδιαφέρεται για τίποτε. 
Η κ. Τσίτσικα υπογραμμίζει πως στις δύο τελευταίες περιπτώσεις απαιτείται σοβαρή παρέμβαση, ακόμη και φαρμακευτική αγωγή, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πηγή του προβλήματος, η βασική νοσηρότητα του εφήβου.

Η συζήτηση επιστρέφει στη βάση του προβλήματος, στη λειτουργία της οικογένειας, εν προκειμένω της ελληνικής. 
«Υπάρχει μια λανθασμένη εντύπωση ότι τα παιδιά είναι πιο ασφαλή στο δωμάτιό τους παρά όταν παίζουν έξω και, φυσικά, υπάρχει και το μοντέλο, η εικόνα γονέων κολλημένων μπροστά σε μία οθόνη, γονέων που δεν κοινωνικοποιούνται όπως παλιά. Τα παιδιά μαθαίνουν από το μοντέλο», 
σημειώνει στις «Σαββατιάτικες Συναντήσεις».

Υπάρχει, πάντα, και το βάρος των «ενοχών» που κουβαλούν πολλοί γονείς, είτε λόγω οικονομικών δυσκολιών, είτε λόγω προβλημάτων στον γάμο τους, είτε γιατί απουσιάζουν πολλές ώρες. «Αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να βάλουν όρια, ανέχονται τα πάντα και τελικά χάνουν», σημειώνει η κ. Τσίτσικα, προσθέτοντας ότι κάποιος θα θεωρούσε πως σε ανώτερα οικονομικά στρώματα η κατάσταση θα ήταν καλύτερη: 
«Δεν ισχύει αυτό. Στον άλλο πόλο υπάρχει έντονος υπεργονεϊσμός, δηλαδή καπέλωμα και ευνουχισμός του εφήβου, είναι οι “γονείς ελικόπτερα”, που κατεβαίνουν να λύσουν το “πρόβλημα” και μετά φεύγουν, με αποτέλεσμα να “κλαδεύουν” τα παιδιά τους. Υπάρχουν, βεβαίως, και οι γονείς που, όπως μας λένε αρκετοί έφηβοι, “κάνουν απλώς τη ζωάρα τους” και δεν ασχολούνται».
Η κ. Τσίτσικα υπογραμμίζει ότι η λύση δεν είναι η απαγόρευση. «Εάν θεωρήσεις λύση το να μην πάρεις π.χ. κινητό στον νεαρό έφηβο, του δημιουργείς μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς τον εμποδίζεις να ενταχθεί στο σύνολο», σημειώνει. Επιβεβαιώνει, δε, ότι η δουλειά είναι πιο… δύσκολη: 
«Όλα, τελικά, είναι θέμα ισορροπίας, επικοινωνίας και προσπάθειας. Χρειάζεται να χτιστεί εμπιστοσύνη ανάμεσα στο παιδί και στον γονιό. Τα παιδιά δεν θέλουν φίλο, φίλους έχουν. Θέλουν τον γονιό τους. Και καταλαβαίνουν ότι ο γονιός που βάζει όρια τα σέβεται και είναι ειλικρινής, είναι ένας ισορροπημένος γονιός». 
«Άρα είναι προτιμότερο να μην παίζουμε μαζί τους διαδικτυακά παιχνίδια;» τη ρωτώ. «Βεβαίως, αν το θέλει και το παιδί είναι πολύ διασκεδαστικό», μου απαντά, για να προσθέσει: «Να γνωρίζετε, όμως, πως στο Διαδίκτυο “σαμποτάρεται η γονεϊκή μας αυθεντία”. Εμείς, άλλωστε, είμαστε τεχνολογικά μετανάστες, ενώ αυτά τα παιδιά είναι αυτόχθονες στην τεχνολογία. Εκεί περνούν τη μισή τους ζωή».
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Έτσι θα βοηθήσετε ένα ντροπαλό παιδί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση

Είναι το παιδί σας λίγο ντροπαλό; Είναι απολύτως φυσικό για ένα παιδί να είναι ντροπαλό.

Δεν είναι ασυνήθιστο για τα παιδιά να αισθάνονται σαν να εκτίθενται, να αποφεύγουν να συναντήσουν νέους ανθρώπους ή να αισθάνονται πιο άνετα να παρακολουθούν από τα πλάγια, αντί να βρίσκονται στη μέση της δράσης.

Ενώ η συστολή είναι ένα φυσικό στάδιο ανάπτυξης το οποίο το παιδί σας πιθανότατα θα ξεπεράσει μεγαλώνοντας, υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορείτε να το υποστηρίξετε και να το βοηθήσετε να διαχειριστεί το άγχος του.

Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας με τη συστολή του

Μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να τα βοηθήσετε το παιδί σας περιλαμβάνουν:

# 1 Ποτέ μην το χαρακτηρίσετε ντροπαλό

Εάν το παιδί σας γνωρίζει ότι είναι ντροπαλό, μπορεί να αρχίσει να επικρίνει τον εαυτό του όταν επιδεικνύει ντροπαλή συμπεριφορά. Η ιδέα ότι η εσωστρέφεια είναι κακή ή ότι σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με το παιδί σας το μόνο που θα καταφέρει είναι να το κάνει να ντρέπεται ακόμη πιο πολύ.

# 2 Αποδεχτείτε το παιδί σας

Ποτέ μην κοροϊδεύετε το παιδί σας επειδή είναι ντροπαλό. Αντ’ αυτού, κάντε μια προσπάθεια να του πείτε ότι το αποδέχεστε και το αγαπάτε όπως είναι.

# 3 Προσπαθήστε να καταλάβετε

Ρωτήστε το παιδί σας για τη συστολή του. Προσπαθήστε να κατανοήσετε τους φόβους ή τους δισταγμούς του να δείξει στον κόσμο αυτό που είναι.

# 4 Πείτε στο παιδί σας ότι είχατε κι εσείς ντροπές

Μιλήστε στο παιδί σας για τον τρόπο με τον οποίο ξεπεράσατε τη συστολή σας. Τα παιδιά έχουν τους γονείς τους πρότυπο και το να γνωρίζουν ότι ξεπεράσατε το άγχος σας θα τους δώσει μια τεράστια αίσθηση δύναμης κι ενδυνάμωσης.

# 5 Γίνετε πρότυπα συμπεριφοράς

Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για το παιδί σας να μάθει πώς να ενεργεί από το να παρακολουθεί το πρότυπό του να λειτουργεί με αυτοπεποίθηση.

# 6 Μιλήστε για τα οφέλη της εξωστρέφειας

Μοιραστείτε ιστορίες για το πώς σας βοήθησε να είστε στη ζωή σας. Μιλήστε για συμπεριφορές που θα θέλατε να υιοθετήσει το παιδί σας. Επαινέστε το παιδί σας όταν διαμορφώνει αυτές τις συμπεριφορές.

# 7 Ορίστε στόχους

Ορίστε δείκτες αναφοράς για το παιδί σας για να το κάνετε πιο εξωστρεφές και κοινωνικό. Φροντίστε να κάνετε τους στόχους μικρούς και εφικτούς. Θα μπορούσαν να είναι τόσο μικροί όσο το να χαιρετούν ένα άτομο κάθε μέρα.

# 8 Εκθέστε το παιδί σας σε νέες εμπειρίες

Προσπαθήστε να δείξετε στο παιδί σας νέα πράγματα και να τα εκθέσετε σε νέες εμπειρίες. Να είστε υποστηρικτικοί εάν εμφανίζουν πιο εξωστρεφή χαρακτηριστικά με την πάροδο του χρόνου.

# 9 Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει πράγματα στα οποία είναι καλό

Εάν το παιδί σας μπορεί να ασχοληθεί με δραστηριότητες που αγαπά και στις οποίες είναι καλό, μπορεί να αποκτήσει μια μεγάλη αίσθηση σκοπού κι αυτοπεποίθησης. 

Επαινέστε το όταν είναι καλό σε κάτι και δώστε του ευκαιρίες να κάνει αυτά τα πράγματα. Συμμετέχοντας σε δραστηριότητες που του αρέσουν, ίσως να έχει του φανεί ευκολότερο να συνδεθεί με παιδιά που έχουν παρόμοια ενδιαφέροντα.

imommy.gr

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki