Πρακτικές ψυχολογίας για ώριμα και υπεύθυνα παιδιά

Κάθε γονιός θέλει σίγουρα να έχει υπεύθυνα παιδιά. Όμως θα βοηθήσεις το παιδί σου να γίνει υπεύθυνο τόσο τώρα που είναι ακόμα μικρό, όσο και να συνεχίσει να είναι ακόμα κι όταν μεγαλώσει. 

Το αίσθημα ευθύνης στα παιδιά είναι ένα καθήκον που δεν είναι καθόλου ασήμαντο, καθώς θα μάθουν τις δεξιότητες που πρέπει να έχουν ως ενήλικες, καθιστώντας τα ανεξάρτητα και αυτόνομα άτομα. Να μάθουν να κάνουν μόνα τους τις υποχρεώσεις τους, χωρίς να χρειάζονται κάποιον άλλο.
Ποιες είναι, όμως, αυτές οι πρακτικές που βασίζονται στην ψυχολογία και θα τα βοηθήσουν να γίνουν υπεύθυνα παιδιά;

Όσο το νωρίτερο τόσο το καλύτερο

Είναι δύσκολο να αναλάβει κανείς οικειοθελώς ευθύνες μίας ημέρας, αν δεν του το έχουν μάθει από το παρελθόν. Για το λόγο αυτό, οι ειδικοί συστήνουν οι γονείς να προσπαθούν να διδάξουν στα παιδιά τους να κάνουν ορισμένα καθήκοντα από νεαρή ηλικία. Είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν να αναλάβουν ευθύνες και στην ενηλικίωση, χωρίς να είναι κάτι επιβαλλόμενο ή βαρετό.

Άσε το παιδί σου να σε βοηθήσει

Γενικά, οι ενήλικες αρνούνται βοήθεια από παιδιά. Έχουν τόσα πολλά να κάνουν την ημέρα που, για παράδειγμα, αν προσπαθούν να καθαρίσουν το γάλα που έχει χυθεί, και δουν το 3χρονο να θέλει να τους βοηθήσει δεν θα το αφήσουν να φύγει γιατί αισθάνονται ότι θα το κάνουν πιο γρήγορα μόνοι τους. Αυτό είναι λάθος!
Τα παιδιά, ειδικά τα νήπια, προσφέρονται πάντα για να βοηθήσουν τους ενήλικες και αυτό είναι φυσιολογικό. Άσε τα να το κάνουν (με την προϋπόθεση ότι αντιστοιχεί στην ηλικία τους) κι αυτό σίγουρα θα τα βοηθήσει να γίνουν πιο υπεύθυνα παιδιά.

Δώσε το σωστό παράδειγμα

Μάθε το παιδί σου να ακολουθεί το παράδειγμά σου και ότι μια επιτυχημένη εργασία είναι πηγή ικανοποίησης. Μπορείς να το παροτρύνεις να κάνετε μαζί μια δουλειά ή να σε βοηθήσει σε κάτι και να αισθανθεί και χρήσιμο. Φυσικά, είναι καλό αυτές οι δουλειές να ταιριάζουν και στην ηλικία του, όπως το να μαζέψει τα παιχνίδια του και να στρώσει το κρεβάτι του σε μια μικρή ηλικία.

Να είσαι συγκεκριμένος όταν ζητάς κάτι

Η φράση «μάζεψε το δωμάτιό σου» μπορεί να μην είναι πολύ ξεκάθαρη για τα μικρά παιδιά. Ανάλογα με την εξέλιξή τους, οι ψυχολόγοι προτείνουν να διευκρινιστούν τα καθήκοντα και να χωριστούν σε διαφορετικά στάδια, ώστε να καταλάβουν γρήγορα τι περιμένεις από αυτά. Έτσι, αντί να τους ζητήσεις να «τακτοποιήσουν το δωμάτιό τους», πες τους να βάζουν τα βιβλία στο ράφι, στη συνέχεια να βάλουν τα παπούτσια στο ντουλάπι και, τέλος, να μαζέψουν τα πράγματά τους. Μπορείς, αν είναι απαραίτητο, να τους δείξεις πώς να το κάνουν.

Κάνε ένα πρόγραμμα εργασιών συμπεριλαμβάνοντας κι εσένα σ’ αυτό

Τα μέλη της οικογένειας έχουν ευθύνες, συμπεριλαμβανομένης της μαμάς και του μπαμπά. Αυτός ο προγραμματισμός καθιστά δυνατή την καλή οργάνωση ώστε τα πάντα να είναι καλά, κάτι που είναι απαραίτητο επειδή τα παιδιά μπορούν να ευδοκιμήσουν καλύτερα σε ένα καθαρό και τακτοποιημένο μέρος.
Γράφοντας σε ένα πρόγραμμα που πρέπει να κάνει αυτό του δημιουργεί ένα οπτικό ερέθισμα που βοηθά στην ομαλοποίηση και του δίνει τη δομή που χρειάζεται για την ορθή ανάπτυξη. Είναι, επίσης, πολύ χρήσιμο να αξιολογηθεί η απόδοση καθενός από αυτά. Μπορείς, ακόμη, να συμπεριλάβεις στόχους για κάθε μέλος της οικογένειας, έτσι ώστε να μπορεί να αισθάνεται υπερήφανο μόλις γίνουν τα πάντα.

Μην δίνεις δώρα μετά την ολοκλήρωση μιας εργασίας

Όταν τα παιδιά είναι πολύ μικρά, τα κίνητρά τους δεν ανταποκρίνονται σε εξωτερικά ερεθίσματα, όπως ένα δώρο, αλλά σε εσωτερικά ερεθίσματα, όπως η αίσθηση της οικογένειας, η απομίμηση των γονέων τους και πολλά άλλα. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσεις ότι όταν δίνεις μια ανταμοιβή σε παιδιά που κάνουν την εργασία, η συμμετοχή τους μειώνεται. Αντί να δώσεις ένα δώρο στο παιδί σας, μπορείς να του προσφέρεις να παρακολουθήσετε μαζί τηλεόραση για λίγο.

Πες «ευχαριστώ» και ενθάρρυνέ το

Παρ’ όλο που δεν είναι σκόπιμο να επιβραβεύονται τα παιδιά για μια δουλειά, είναι πολύ σημαντικό να τα ευχαριστήσεις και να αναγνωρίσεις τις προσπάθειές τους. Δώσε τους συγχαρητήρια, λέγοντας «Πολύ καλά!» ή «Όλα είναι καθαρά και τακτοποιημένα, με βοήθησες πολύ, ευχαριστώ πολύ!». Έτσι, η αυτοεκτίμησή τους θα ενισχυθεί και θα έχουν κίνητρα να κάνουν τα πράγματα σωστά στο μέλλον.

Μάθε του ότι η αδυναμία ανάληψης ευθύνης μπορεί να έχει συνέπειες

Είναι απαραίτητο να του αποδείξεις ότι αν δεν κάνει τα καθήκοντά του, θα υπάρξουν συνέπειες και αυτό θα συμβεί ακριβώς και στο μέλλον.
Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, είναι θέμα πειθαρχίας, που θα μετατραπεί με την πάροδο του χρόνου σε αυτοπειθαρχία. Αν το παιδί σου δεν θέλει να φτιάξει τα πράγματα τους, πρέπει να ξέρει ότι δεν θα είναι σε θέση να παίξει αργότερα. Πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η έλλειψη ευθύνης μπορεί να έχει συνέπειες.

ipop.gr