Παιδοψυχολόγοι; Ούτε για δείγμα...

Σχεδόν τρία στα 10 παιδιά εμφανίζουν άγχος, κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές. Ένα στα δύο αντιμετωπίζει δυσκολίες στις σχέσεις του με τους γονείς και τους συνομηλίκους του. Το 25% των παιδιών και εφήβων ανησυχούν για την ψυχική τους υγεία, το 5% παρουσιάζει μαθησιακές δυσκολίες και το 4% αναφέρει σωματική ή ψυχική κακοποίηση.

* Τα στοιχεία προέρχονται από την τηλεφωνική γραμμή (801-801-1177) της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και Εφήβου που λειτουργεί εδώ και 20 μήνες υπό την επιστημονική ευθύνη του Ιω. Τσιάντη, καθηγητή Παιδοψυχιατρικής στην πανεπιστημιακή κλινική του νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία».
* Το ενδιαφέρον είναι ότι από το σύνολο των ανθρώπων που επικοινωνούν για να αναφέρουν προβλήματα παιδικής ψυχοπαθολογίας, μόνο το 8% ότι έχει στο παρελθόν απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό.

Άλλωστε σε ποιον ειδικό να απευθυνθεί, αφού ειδικοί δεν υπάρχουν ούτε στις υπηρεσίες πρόνοιας και παιδικής προστασίας. Μόλις πρόσφατα ο Συνήγορος του Παιδιού μετά από σειρά επισκέψεων σε παιδικά ιδρύματα και στέγες φιλοξενίας ανηλίκων, δημόσιες και ιδιωτικές, διεπίστωσε ότι οι ψυχολόγοι που τα καλύπτουν είναι ελάχιστοι.

Ο Συνήγορος του Παιδιού

Οι ειδικοί του Συνηγόρου του Παιδιού, θεσμός που λειτουργεί από το 2003, δεν χρειάστηκε να προσπαθήσουν πολύ για να ανακαλύψουν τις τραγικές ελλείψεις στο σύστημα παιδικής προστασίας και ψυχικής υγείας της χώρας:

* Οι νομαρχιακές διευθύνσεις πρόνοιας έχουν πολύ λιγότερο προσωπικό από το προβλεπόμενο, το οποίο όχι μόνο δεν είναι εξειδικευμένο σε θέματα παιδικής προστασίας αλλά είναι και επιφορτισμένο με άσχετες εργασίες.

* Όσο για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους που λειτουργούν σε νοσοκομεία και ειδικά κέντρα, μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για διαγνώσεις σοβαρών προβλημάτων, όχι όμως και για την υποστήριξη και θεραπεία των ανηλίκων και των οικογενειών τους. Ο χρόνος αναμονής για ραντεβού με τον ειδικό είναι εξαιρετικά μακρύς, ενώ οι ανάγκες της περιφέρειας καλύπτονται με φοβερές ανεπάρκειες.

1. Η υπόθεση με την οποία ασχολήθηκε πρόσφατα ο Συνήγορος, σε ίδρυμα παιδικής προστασίας της Κρήτης, αποδεικνύει ότι η προστασία παιδιών και εφήβων δεν ενδιαφέρει τους αρμόδιους της χώρας. Η έρευνα του Συνηγόρου έγινε αυτεπάγγελτα και οι διαπιστώσεις ήταν μάλλον αναμενόμενες: σοβαρότατες ελλείψεις σε προσωπικό, αλλά και στις εγκαταστάσεις, προβλήματα ακόμη και στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών των παιδιών, που έκαναν επικίνδυνη τη διαβίωσή τους μέσα στο ίδρυμα για τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Τους 27 ανήλικους φρόντιζαν μόλις τέσσερις εργαζόμενοι από τους 49 που προβλεπόταν, μεταξύ των οποίων μάλιστα δεν υπήρχε κανένας επιστήμονας-παιδαγωγός, κοινωνικός λειτουργός ή ψυχολόγος.

2. Άλλη υπόθεση που απασχόλησε το Συνήγορο είναι αυτή 16χρονης, θύματος ενδοοικογενειακής βίας, που απευθύνθηκε στην Αρχή με τη βοήθεια καθηγήτριας και μιας συμμαθήτριάς της.

Ευθύνη των γονιών

Η μαθήτρια παρουσίαζε δραματική αλλαγή στη συμπεριφορά της, απουσίες από το σχολείο και χειρότερη επίδοση στα μαθήματα.

Η έρευνα του Συνηγόρου έδειξε ότι το παιδί προερχόταν από μονογονεϊκή οικογένεια και η μητέρα παρουσίαζε ψυχοσυναισθηματικά προβλήματα και είχε βίαιη επιθετική συμπεριφορά προς την κόρη της, σωματική, λεκτική και συναισθηματική.

3. Παρόμοια περίπτωση και αυτή 14χρονου αγοριού που σταμάτησε το σχολείο για περισσότερα από δύο χρόνια, επειδή, όπως είπε, φοβόταν να βγει από το σπίτι. Η διερεύνηση της υπόθεσης έδειξε ότι απειλούνταν η ψυχική και σωματική υγεία του παιδιού που επιπλέον ζούσε σε πολύ κακές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Τελικά παραπέμφθηκε στην παιδοψυχιατρική κλινική του «Αγία Σοφία», σχεδόν αμέσως άρχισε να παρουσιάζει βελτίωση στη συμπεριφορά του και σταδιακά γύρισε στο σχολείο.

4. Οι αυτοψίες του Συνηγόρου σε κέντρο κράτησης αλλοδαπών ανηλίκων στη Μυτιλήνη έδειξαν ότι η Ελληνική Αστυνομία αντιμετωπίζει τα παιδιά που εισέρχονται ή διαμένουν παράνομα στη χώρα ως «παραβάτες της μεταναστευτικής νομοθεσίας» και όχι ως ανηλίκους.

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 29/04/2007