Αδιαφορία πολλών Ρίχτερ και δολοφονική αμέλεια σε Sumatra και Samoa

Καθώς τα συνεργεία διάσωσης αναζητούν και περιθάλπουν τα θύματα των δύο φυσικών καταστροφών που έπληξαν σχεδόν ταυτόχρονα το ανατολικό ημισφαίριο του πλανήτη, η αριθμητική των τραγωδιών αναλαμβάνει το επώδυνο καθήκον του απολογισμού: πάνω από 1.100 οι νεκροί από τον σεισμό στη Σουμάτρα της Ινδονησίας και περισσότεροι από 150 οι νεκροί από το τσουνάμι στο αρχιπέλαγος των Σαμόα στον Ν. Ειρηνικό.

Όπως συμβαίνει πάντα σε τέτοιες τραγωδίες, οι αριθμοί αυτοί μεγαλώνουν καθώς ο χρόνος κυλά και τα τοπικά και ξένα συνεργεία διάσωσης που έχουν σπεύσει επί τόπου ανασύρουν νέα θύματα.

Εκείνο που έχει οριστικοποιηθεί, είναι η «ταυτότητα» των καταστροφών, καθώς οι σεισμογράφοι έδειξαν ότι ο σεισμός στη Σουμάτρα ήταν μεγέθους 7,6 της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ το τσουνάμι στα νησιά Σαμόα προκλήθηκε από υποθαλάσσιο σεισμό έντασης 8 βαθμών της ίδιας κλίμακας και συνίστατο από μια αλληλουχία τεσσάρων κυμάτων ύψους 6 μέτρων που σάρωσαν το εσωτερικό των νησιών σε βάθος 2 χιλιομέτρων με ταχύτητα των 200 χιλιομέτρων την ώρα. 

Το δεύτερο στοιχείο που επίσης τεκμηριώθηκε από τις αναλύσεις των ειδικών είναι ότι μία φορά ακόμη οι μηχανισμοί πρόληψης αποδείχθηκαν ανίκανοι να αντιμετωπίσουν τα γεγονότα. Οταν εκεί τα φυσικά φαινόμενα δυστυχώς καταγράφονται με ρυθμούς ρουτίνας.

 

Κάθε μέρα στον «κύκλο της φωτιάς»

Συγκεκριμένα, η περιοχή της Ινδονησίας βρίσκεται στο τεκτονικό ρήγμα της ινδο-αυστραλιανής πλάκας, ένα ρήγμα τόσο ενεργό που στη γλώσσα των ειδικών αποκαλείται «κύκλος της φωτιάς».

Πρόκειται για το ίδιο ρήγμα που έδωσε τον φονικό σεισμό του 2004 προκαλώντας το γιγαντιαίο τσουνάμι που σάρωσε μια σειρά χωρών, σκοτώνοντας συνολικά πάνω από 230.000 ανθρώπους. Το ίδιο ρήγμα προκάλεσε ισχυρό σεισμό και το 2006, σκοτώνοντας πάνω από 3.000 ανθρώπους. Αντίστοιχη ρουτίνα αποτελούν τα τσουνάμι στο αρχιπέλαγος των Σαμόα, όπου οι γεωλογικές συνθήκες διευκολύνουν το συγκεκριμένο φυσικό φαινόμενο.

• Παρ' όλα αυτά, τα μέτρα προστασίας αποδεικνύονται από ανύπαρκτα έως ελλιπή. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ινδονησία ουσιαστικά δεν υπάρχει οικοδομικός κανονισμός που να ορίζει τις αντισεισμικές προδιαγραφές των κτιρίων, αφήνοντας τα 235 εκατ. των πολιτών στο έλεος των εργολάβων και των σεισμών.
• Δολοφονική αμέλεια καταγράφηκε και στην περίπτωση των Σαμόα, καθώς κι εκεί εξακολουθούν να χτίζονται χωριά δίπλα στο κύμα χωρίς καμία φυσική ή τεχνητή προφύλαξη και παρά τη διαρκή απειλή των τσουνάμι.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η τραγωδία της Πέμπτης γράφτηκε όταν έσβησαν από τον χάρτη ολόκληρα χωριά που παρασύρθηκαν μαζί με τους κατοίκους τους από τα κύματα.

• Ανεπαρκές αποδείχθηκε και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι (ΝΟΑΑ), που έστησαν οι ΗΠΑ το 2004 (με κόστος 1.000.000 δολάρια για κάθε πρόγνωση) και δοκιμάστηκε στην πράξη ακριβώς με το τσουνάμι των Σαμόα.

Αν και η προειδοποίηση εκδόθηκε σε 16 λεπτά από την καταγραφή του σεισμού των 8 Ρίχτερ, τα κύματα έπληξαν τα Σαμόα τέσσερα λεπτά μετά τον υποθαλάσσιο σεισμό, καθιστώντας κωμικοτραγική την έκδοση της προειδοποίησης.

 

Η εικόνα της καταστροφής ολοκληρώνεται πλέον με τον συνήθη τρόπο: Με την άφιξη συνεργείων διάσωσης από άλλες χώρες, με εκκλήσεις για ανθρωπιστική βοήθεια και εράνους, και -βεβαίως- με κατάθεση συλλυπητηρίων από αρχηγούς κρατών.