Όνειρο το σπίτι για Ρομά

Αρνητική πρωτιά κατακτά η Ελλάδα στον τομέα της στέγασης των Ρομά, παρά το δαπανηρό πρόγραμμα των στεγαστικών δανείων που χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. 

Η έκθεση που συνέταξε το Εθνικό Παρατηρητήριο του Ρατσισμού (HLHR-KEMO / i-RED) στο πλαίσιο πανευρωπαϊκής έρευνας του Οργανισμού για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα (FRA), καταδεικνύει πως η Ελλάδα είναι η χώρα της Ε.Ε. στην οποία οι Ρομά βίωσαν διακρίσεις στον τομέα της στέγασης σε μεγαλύτερο ποσοστό από κάθε άλλο κράτος-μέλος τα τελευταία πέντε χρόνια (32%).

Την ίδια στιγμή, μόνο το 13% (το μικρότερο ποσοστό από τις χώρες της ΕΕ) γνωρίζει ότι υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει τις διακρίσεις κατά τη μίσθωση ή αγορά διαμερίσματος.

Η έκθεση σκιαγραφεί τον «επίμονο φαύλο κύκλο στερεοτύπων, κρατικής αδράνειας και τοπικής εχθρότητας», που αναπαράγει την περιθωριοποίηση των Ρομά και περιγράφει την, εν πολλοίς, αποτυχία του προγράμματος δανείων - 9.000 δάνεια ύψους έως και 60.000 ευρώ.

Μέχρι 30/01/2009 είχαν εκδοθεί 7.686 αποφάσεις αναγνώρισης στεγαστικής συνδρομής, ενώ 6.151 στεγαστικά δάνεια είχαν απονεμηθεί. «Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει υλοποιήσει ένα εξαιρετικά δαπανηρό πρόγραμμα δανείων, χωρίς όμως να έχει μετρήσει τα αποτελέσματά του και χωρίς να μπορεί να αξιολογήσει την επιτυχία του», υπογραμμίζει ο κ. Μίλτος Παύλου, διευθυντής του Εθνικού Παρατηρητηρίου του Ρατσισμού, κάνοντας λόγο για «μία χαμένη ευκαιρία». Ο ίδιος προσθέτει πως οι περισσότεροι φορείς -όπως το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι- μιλούν για αποτυχία του προγράμματος.

Η έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε χθες στις Βρυξέλλες, αναφέρεται στις «πελατειακές σχέσεις» και τις «μικροπολιτικές πιέσεις» από τις οποίες πάσχει η Τοπική Αυτοδιοίκηση και οι οποίες φέρουν την κύρια ευθύνη για την προβληματική υλοποίηση του προγράμματος -που είναι «ευάλωτο σε κακοδιαχείριση και κακοδιοίκηση»- χωρίς ταυτόχρονα να αθωώνει την κεντρική διοίκηση.

Η έκθεση στέκεται στην «έλλειψη πολιτικής βούλησης για την επίλυση του προβλήματος στέγασης των Ρομά» (που εκτιμώνται σε 250.000 - 350.000 άτομα), ενώ τονίζει πως ζουν υπό σοβαρό χωροταξικό και κοινωνικό φυλετικό διαχωρισμό, ενώ το μόνο υπαρκτό κανονιστικό πλαίσιο για τη χωροθέτηση των καταυλισμών τους προωθεί τον διαχωρισμό και την γκετοποίηση.

Εξώσεις
Η ίδια έκθεση αναφέρεται σε αναγκαστικές εξώσεις (π.χ. Ολυμπιακοί Αγώνες, ανέγερση γηπέδου στον Βοτανικό, Πάτρα πολιτιστική πρωτεύουσα κ.ά.) οι οποίες συνήθως δεν συνοδεύονται από εναλλακτική εγκατάσταση -αν και αυτό αποτελεί προϋπόθεση νομιμότητας μιας έξωσης-, ενώ αν συνοδεύονται, οι οικισμοί είναι διαχωρισμένοι, συχνά με προβλήματα παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.

«Ο πολυετής ακραίος κοινωνικο-χωρικός φυλετικός διαχωρισμός των Ρομά έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά εδραιωμένης πραγματικότητας», καταλήγει η έκθεση.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ