Ατιμώρητοι οι βιαστές γυναικών

Του ΝΙΚΟΥ ΡΟΥΣΣΗ

Δριμύ «κατηγορώ», εναντίον εθνικών κυβερνήσεων και Κοινοβουλίων στην Ευρώπη, εκτόξευσε, χθες, ο επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Τόμας Χάμαρμπεργκ, σε παρέμβασή του για το θέμα της ατιμωρησίας εκείνων που ευθύνονται για βιασμούς γυναικών.

Στο επίκεντρο της κριτικής του, οι αστυνομικές και δικαστικές αρχές των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες, όπως υποστηρίζει ο επίτροπος, «δεν δίνουν τη δέουσα προσοχή στην αντιμετώπιση των σεξουαλικών εγκλημάτων, όπως είναι οι βιασμοί γυναικών».

Οι γυναίκες-θύματα βιασμών, υπογραμμίζει, παρά τον ψυχολογικό και σωματικό βιασμό τους, υφίστανται, στη συνέχεια, μία εξευτελιστική διαδικασία, υποχρεούμενες να απαντήσουν σε ερωτήσεις του τύπου «αν φορούσαν και γιατί φορούσαν κοντή φούστα πριν από το συμβάν» και «αν αντιστάθηκαν, όσο έπρεπε, έναντι του βιαστή τους».

Αυτό είναι απαράδεκτο, τονίζει ο κ. Χάμαρμπεργκ και επικαλείται σχετική με το θέμα απόφαση του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (MC v. Βουλγαρία- 04/03/2004), στην οποία αναφέρεται ρητώς ότι:

«Το Δικαστήριο κρίνει ότι, η ζητούμενη απόδειξη, της φυσικής αντίστασης των θυμάτων σε περιπτώσεις βιασμών, δημιουργεί τις προϋποθέσεις να μένουν ατιμώρητοι οι βιαστές και θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματική προστασία της σεξουαλικής αυτονομίας του ατόμου.

»Τα κράτη είναι υποχρεωμένα, από τα άρθρα 3 (για την προστασία από την κακομεταχείριση) και 8 (για σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του ατόμου) της Σύμβασης, να επιβάλλουν κυρώσεις και διώξεις σε όσους θεωρούνται υπεύθυνοι για την οποιαδήποτε μη-εκούσια σεξουαλική πράξη, συμπεριλαμβανομένης της απουσίας της φυσικής αντίστασης από το θύμα».

Σιωπή και ατιμωρησία

Ο επίτροπος επισημαίνει ακόμη ότι:

* Είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε, επακριβώς, τον αριθμό των περιστατικών βιασμού γυναικών, δεδομένου ότι, τις περισσότερες φορές, οι γυναίκες-θύματα φοβούνται να τα καταγγείλουν στις αρχές. Είτε διότι ο θύτης είναι ο ίδιος ο σύζυγος ή κάποιο από τα πρόσωπα του στενού συγγενικού κύκλου είτε διότι το γεγονός τούς έχει προκαλέσει σοβαρές σωματικές και ψυχολογικές βλάβες.

* Στις περισσότερες από τις περιπτώσεις, όπου οι υποθέσεις βιασμών γυναικών φθάνουν εν τέλει στα δικαστήριο, οι δράστες μένουν ατιμώρητοι κι αυτό φαίνεται από τον εξαιρετικά χαμηλό αριθμό των καταδικαστικών αποφάσεων, για περιπτώσεις βιασμών, σ' όλη την Ευρώπη.

Είναι καιρός, καταλήγει ο επίτροπος, να θεωρηθεί η σεξουαλική κακοποίηση ως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της εποχής μας.