Bertrand Russell: «Η αγάπη είναι σοφή, το μίσος είναι ανόητο» - Love Is Wise, Hatred Is Foolish

Ο βρετανός μαθηματικός και φιλόσοφος δίνει μια άχρονη και αιώνια απάντηση σε ένα δύσκολο ερώτημα

Love Is Wise, Hatred Is Foolish

Το απόσπασμα της συνέντευξης είναι από την εκπομπή Face to Face του BBC από το 1959. Όμως θα μπορούσε να είναι οποιασδήποτε εποχής, παρελθοντικής και μελλοντικής.
Η ιστορία του ανθρώπου είναι μια πάλη ενάντια στους περιορισμούς του, κι όμως οι ίδιοι περιορισμοί τον εμποδίζουν να εξελιχθεί: το μίσος, η ζήλια, η στενομυαλιά. Μεταξύ τους, ευτυχώς, εμφανίζονται και κάποιοι ψύχραιμοι, που «βρίσκονται επίσης στον υπόνομο, αλλά κοιτάζουν τα αστέρια», όπως ο Bertrand Russell.

Σε μια ερώτηση που θα άδειαζε το μυαλό οποιουδήποτε από εμάς, ή θα μας έπαιρνε όλη μας τη ζωή να απαντήσουμε, ο κύριος Russell απαντά χωρίς να σκεφτεί ούτε ένα δευτερόλεπτο, γιατί τα μαθηματικά, η φυσική και η φιλοσοφία του έχουν δώσει απαντήσεις. Ζήτω στην τυπογραφία, στο βίντεο και τώρα, στο ίντερνετ, που μας δίνουν την ευκαιρία να δούμε μια χαραμάδα της αύρας των ανθρώπων που πάνε τη ζωή μπροστά.

Bertrand Russell: προς τους απογόνους μας

Δημοσιογράφος: Μια τελευταία ερώτηση: φανταστείτε, κύριε Russell, ότι το φιλμ που γυρίζουμε αυτή τη στιγμή θα είναι διαθέσιμο στους απόγονούς μας, σαν ένα απολίθωμα της Νεκρής Θάλασσας, χίλια χρόνια μετά. Τι πιστεύετε ότι αξίζει να μάθει αυτή η μελλοντική γενιά, για τη ζωή σας και όσα έχετε μάθει ως τώρα;

Θα ήθελα να πω δύο πράγματα, ένα πνευματικής φύσης και ένα ηθικής.

Το πνευματικό μέρος είναι το εξής: όταν ερευνάς οτιδήποτε, ή όταν ασχολείσαι με κάποιο φιλοσοφικό ερώτημα, αναρωτήσου μόνο ποια είναι τα δεδομένα και ποια είναι η αλήθεια στην οποία οδηγούν τα δεδομένα. Μην αφήνεις τον εαυτό σου να εκτραπεί από ό,τι θέλεις να πιστέψεις, ή απ' ό,τι θα είχε ευεργετικά κοινωνικά αποτελέσματα αν γινόταν πιστευτό. Δες μόνο, και αποκλειστικά, τα γεγονότα. Αυτό είναι το πνευματικό μέρος που θα ήθελα να πω.

Το θέμα ηθικής φύση που θα ήθελα να τους πω είναι πολύ απλό: θα έλεγα, η αγάπη είναι σοφή, το μίσος είναι ανόητο. Σ’ αυτό τον κόσμο, ο οποίος είναι όλο και περισσότερο διασυνδεδεμένος, πρέπει να μάθουμε να αποδεχόμαστε ο ένας τον άλλον, πρέπει να μάθουμε να ανεχόμαστε το γεγονός ότι μερικοί άνθρωποι λένε πράγματα που δε μας αρέσουν. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούμε να ζήσουμε – κι αν σκοπεύουμε να ζήσουμε μαζί και να μην πεθάνουμε μαζί, πρέπει να διδαχθούμε ένα είδος συμπόνιας κι ένα είδος ανεκτικότητας, κάτι που είναι εντελώς απαραίτητο για τη συνέχεια της ανθρώπινης ζωής σ’ αυτόν τον πλανήτη.

lifo gr