Το «Ἀπολείπειν ὁ Θεός Ἀντώνιον» του Κωνσταντίνου Καβάφη, αναφέρεται στη μεγάλη αξία που έχει η διατήρηση της αξιοπρέπειας μπροστά στην απώλεια.
The god abandons Antony
by Constantine P. Cavafy (1863-1933)
The god abandons Antony
by Constantine P. Cavafy (1863-1933)
Το ποίημα του Καβάφη, βέβαια, παρόλο που αναφέρεται στον Αντώνιο στην πραγματικότητα έχει μια πολύ ευρύτερη εφαρμογή και απευθύνεται ουσιαστικά σε κάθε άνθρωπο. Ο Αντώνιος, δηλαδή, συμβολίζει κάθε άνθρωπο που έχοντας αγωνιστεί στη ζωή του για να πετύχει τους στόχους και τα όνειρά του, έρχεται κάποια στιγμή αντιμέτωπος με την απώλεια όλων αυτών. Τότε είναι που, σύμφωνα με τον ποιητή, θα πρέπει να δείξει όλη του την ψυχική δύναμη, αντιμετωπίζοντας την απώλεια με αξιοπρέπεια και χωρίς κλάματα και παρακάλια. Ο άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του, αγωνίζεται για όσα επιθυμεί, αλλά είναι πάντοτε έτοιμος να αντιμετωπίσει και το ενδεχόμενο να χάσει όσα έχει αποκτήσει.
«Ἀπολείπειν ὁ Θεός Ἀντώνιον»
ἀόρατος θίασος νὰ περνᾷ,
μὲ μουσικὲς ἐξαίσιες, μὲ φωνές –
τὴν τύχη σου ποὺ ἐνδίδει πιά, τὰ ἔργα σου
ποὺ ἀπέτυχαν, τὰ σχέδια τῆς ζωῆς σου
ποὺ βγῆκαν ὅλα πλάνες, μὴ ἀνωφέλετα θρηνήσῃς.
Σὰν ἕτοιμος ἀπὸ καιρό, σὰ θαρραλέος,
ἀποχαιρέτα την, τὴν Ἀλεξάνδρεια ποὺ φεύγει…
Πρὸ πάντων νὰ μὴ γελασθῇς, μὴν πῇς πὼς ἦταν
ἕνα ὄνειρο, πὼς ἀπατήθηκεν ἡ ἀκοή σου –
μάταιες ἐλπίδες τέτοιες μὴν καταδεχθῇς.
Σὰν ἕτοιμος ἀπὸ καιρό, σὰ θαρραλέος,
σὰν ποὺ ταιριάζει σε ποὺ ἀξιώθηκες μιὰ τέτοια πόλη,
πλησίασε σταθερὰ πρὸς τὸ παράθυρο,
κι ἄκουσε μὲ συγκίνησιν -ἀλλ’ὄχι
μὲ τῶν δειλῶν τὰ παρακάλια καὶ παράπονα –
ὡς τελευταία ἀπόλαυση τοὺς ἤχους,
τὰ ἐξαίσια ὄργανα τοῦ μυστικοῦ θιάσου,
κι ἀποχαιρέτα την, τὴν Ἀλεξάνδρεια ποὺ χάνεις…
Κωνσταντίνος Καβάφης (1911)
καὶ τὸ χωρίο ποὺ τὸν ἐνέπνευσε νὰ γράψῃ τὸ ἐξαιρετικό του ποίημα:
(Πλούταρχος, Βίος τοῦ Ἀντωνίου)
«Ἐν ταύτῃ τῇ
νυκτὶ λέγεται μεσούσῃ σχεδόν, ἐν ἡσυχίᾳ καὶ κατηφείᾳ τῆς
πόλεως διὰ φόβον καὶ προσδοκίαν τοῦ μέλλοντος οὔσης,
αἰφνίδιον ὀργάνων τε παντοδαπῶν ἐμμελεῖς φωνὰς ἀκουσθῆναι
καὶ βοὴν ὄχλου μετ’εὐασμῶν καὶ πηδήσεων σατυρικῶν, ὥσπερ
θιάσου τινὸς οὐκ ἀθορύβως ἐξελαύνοντος· εἶναι δὲ τὴν ὁρμὴν
ὁμοῦ τι διὰ τῆς πόλεως μέσης ἐπὶ τὴν πύλην ἔξω τὴν
τετραμμένην πρὸς τοὺς πολεμίους, καὶ ταύτῃ τὸν θόρυβον
ἐκπεσεῖν πλεῖστον γενόμενον. Ἐδόκει δὲ τοῖς
ἀναλογιζομένοις τὸ σημεῖον ἀπολείπειν ὁ θεὸς Ἀντώνιον, ᾧ μάλιστα συνεξομοιῶν καὶ συνοικειῶν ἑαυτὸν διετέλεσεν».
Το ποίημα στηρίζεται στο ιστορικό γεγονός της ήττα του Αντωνίου στο 'Άκτιο το 31 π.Χ. και το τέλος του στην Αλεξάνδρεια.
Συμβολίζει τον άνθρωπο που αξιώθηκε δόξα και απολαύσεις, όμως
καλείται στο αποκορύφωμα της δόξας του να τα εγκαταλείψει όλα.
Τραγική μορφή, από την οποία ο ποιητής απαιτεί να σταθεί
στο ύψος των περιστάσεων και να συμπεριφερθεί με αξιοπρέπεια,
αυτοσεβασμό και μεγαλοπρέπεια.
Η ιδανική συμπεριφορά για τον Άνθρωπο
αντάξιο των μεγαλείων που γεύτηκε, είναι να χαρεί με
ευγνωμοσύνη ακόμα και τις τελευταίες μαρτυρικές του στιγμές.
Σχόλια από
Το ΠΑΠΙ
No comments:
Post a Comment