Thursday, 11 December 2025

Οι πιο Όμορφοι Άνθρωποι...

"Οι πιο όμορφοι άνθρωποι είναι αυτοί που πληγώθηκαν πολύ,
αλλά δεν έγιναν σαν αυτούς που τους πλήγωσαν."
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Wednesday, 10 December 2025

Η Ασπίδα του Αχιλλέα

Αποτελεί ένα αντιπολεμικό μήνυμα μέσα από την απεικόνιση της ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της, όπου ο πόλεμος είναι μόνο ένα μικρό επεισόδιο.
    «Έφτασε η Θέτιδα στο χάλκινο πύργο του Hφαίστου, που υψώνεται ξεχωριστός πάνω στις αιθέριες κορφές του Ολύμπου. O ίδιος ο θεϊκός τεχνίτης τον έφτιαξε, κι έλαμπε ο πύργος σαν άστρο. Τέτοια ομορφιά.
    H Xάρη, η γυναίκα του Hφαίστου, καλοδέχτηκε τη Θέτιδα και της πρόσφερε επίσημο κάθισμα για ν’ αναπαυτεί. Έπειτα έκραξε τον άντρα της. Εκείνος παράτησε τα σύνεργα της δουλειάς, πλύθηκε κι έτρεξε κουτσαίνοντας. Έπιασε το χέρι της θεάς με σεβασμό και της μίλησε:
― Πολύ συχνά δε σε βλέπουμε, μα είσαι πάντα αγαπητή. Kαι δεν ξεχνώ πως σε σένα και στην καλή αδελφή σου την Ευρυνόμη χρωστώ τη ζωή μου, τότε που γκρεμίστηκα στα νερά του Ωκεανού κι εσείς με μαζέψατε με τόση καλοσύνη.

Και της θύμισε εκείνη την παλιά ιστορία.
― Ναι, ναι, είπε η Θέτιδα, το ξέρω πως μ’ αγαπάς και γι’ αυτό πήρα το θάρρος κι ήρθα να σου ζητήσω μια χάρη. Είναι για το μοναχογιό μου, που περνάει ώρες πικρές στ’ ακρογιάλι της Τροίας. Γιατί του σκοτώσανε τον ακριβότερο φίλο του· κι ο εχτρός του που τον σκότωσε φορεί τώρα του γιου μου τη λαμπρή αρματωσιά, που την είχε δανείσει στο σκοτωμένο. Άπραγος τώρα κάθεται και θρηνεί, που δεν μπορεί να πολεμήσει, να πάρει πίσω το δίκιο του. Προσπέφτω στα πόδια σου, αν θέλεις να χαρίσεις στο γιο μου μια καινούργια αρματωσιά. Άτυχο παιδί!

Συγκινήθηκε ο μάστορης:
― Γι’ αυτό νοιάζεσαι, Θέτη; Σου δίνω το λόγο μου πως τέτοια όπλα, σαν αυτά που θα φορέσει ο ακριβογιός σου άλλος δεν τα χάρηκε, ούτε θνητός, ούτε καν Θεός. Όποιος τα δει θα σαστίσει. Περίμενε...
Και τράβηξε, κουτσαίνοντας, για το εργαστήρι του. Ετοίμασε τα χωνιά και τα φυσερά του. Έβαλε στη φωτιά χρυσάφι, ασήμι, καλάι και χαλκό. Στύλωσε το αμόνι στο κούτσουρο. Πήρε τα σύνεργα στα χέρια του, σφυρί και μασιά. Και βάλθηκε να μαστορεύει.
    Την ασπίδα πρώτα:
Ήταν πελώρια, για ανάστημα θεϊκό. Πλουμισμένη παντού, με τριπλό στεφάνι αστραφτερό, ολόγυρα, και μ’ ασημένιο λουρί. Πεντάδιπλο πετσί είχε ο δίσκος της κάτω απ’ τη μετάλλινη λάμα.
    Και σκάλισε πάνω στην ασπίδα, ο θαυμαστός, και τί δε σκάλισε:
Έφτιαξε τη γη, τον ουρανό και τη θάλασσα. Τον ήλιο και τ’ ολόγιομο φεγγάρι. Τα ζώδια, τους αστερισμούς, τους γαλαξίες. Καθένα ξεχωριστά, την Πούλια, τα βροχάστερα, τον Κυνηγό, την Αρκούδα. Ένα θαύμα.
    Έφτιασε ακόμα δυο όμορφες πολιτείες.
Στη μια είχανε γάμους και ξεφαντώματα. Κι οι νυφάδες διαβαίνανε απ’ τους δρόμους της πολιτείας, ανάμεσα σε λαμπάδες και σε φωνές. Κι έπαιζαν όργανα, λαγούτα και φλογέρες, κι οι γλεντοκόποι χορεύανε. Κι οι γυναίκες στεκόντουσαν στα κατώφλια και κάνανε χάζι.
Στην άλλη πολιτεία γινόταν πόλεμος. Κι είχαν έρθει εχθροί να την κουρσέψουν. Κι ήτανε πολύς χαλασμός, και πέφτανε πλήθος οι σκοτωμένοι.
    Έφτιαξε, ακόμα, πλούσιο κάμπο, καρπερά χωράφια. Κι οι οργωτήδες δουλεύανε τη γη με τα προκομμένα ζευγάρια. Και τ’ αγόρια τούς κερνούσανε κρασί.
    Και παρακάτω, θεριστάδες που θερίζανε με τροχιστά δρεπάνια. Και παιδιά που κουβαλούσαν τα χερόβολα. Κι άλλοι που δέναν τα δεμάτια. Και παρέκει ο νοικοκύρης, κρατώντας το ραβδί, κοίταζε και χαιρότανε το βιος του.
    Και παρακάτω, αμπέλι φορτωμένο με σταφύλια σκάλισε (χρυσό το αμπέλι, τα σταφύλια μαύρα) και κάθε κλήμα στυλωμένο με ασημένιο πάσσαλο. Και νιες και νιοι χαρούμενοι κουβαλούσανε καρπό μες στα καλάθια. Κι άλλοι χορεύανε και τραγουδούσαν.
    Έφτιασε, ακόμα, κοπάδι βόδια που έτρεχαν κατά το ρέμα, να ξεδιψάσουνε. Ξοπίσω κατεβαίνανε τσοπάνηδες (χρυσοί), και παραπίσω τα σκυλιά τους.
Έφτιασε λιβάδια και πρόβατα που βόσκανε και μαντριά και καλύβες.
Κι έφτιασε χορούς παιδιών και κοριτσιών.
Και τί δεν έφτιασε...
Και κοντά στο γύρο της ασπίδας έφτιασε το μεγάλο ρεύμα του Ωκεανού να περικλείνει τα πάντα.

    Έπειτα ο Ήφαιστος έφτιασε το θώρακα, λαμπρότερο από της αυγής το φως.
Έπειτα του έφτιασε το κράνος, με λοφίο χρυσό. Κι από καθαρό καλάι τις κνημίδες.
Έτοιμα. Τα πήρε και τ’ ακούμπησε μπροστά στη Θέτιδα.
Εκείνη έκλινε το θεϊκό κεφάλι και χαμογέλασε, ευχαριστημένη. Έπειτα χύθηκε, σαν γεράκι, από τις χιονοσκέπαστες κορφές, κρατώντας τα θαυμαστά όπλα, που αχτιδοβολούσαν.»
    Περιγραφή των Ζωνών (από το κέντρο προς τα έξω)
Κέντρο:

Ουρανός, Γη, Ήλιος, Σελήνη, Αστερισμοί.
Πόλεις:
Μία πόλη με γάμο και δίκη, και μια άλλη υπό πολιορκία με μάχη και ενέδρα.
Αγροτικές Σκηνές:
Επανασπορά χωραφιού, θέρισμα, τρύγος σε αμπέλι, βοσκοί με πρόβατα.
Άγρια Ζώα:
Μια αγέλη ζώων με λιοντάρια να επιτίθενται σε ταύρο.
Χορός:
Άνδρες και γυναίκες που χορεύουν σε κύκλο.
Εξωτερική Ζώνη:
Ο μεγάλος ποταμός του Ωκεανού που περιβάλλει τα πάντα.
    Σημασία
Είναι ένα από τα πιο διάσημα αποσπάσματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, που περιγράφει τη ζωή, τις αξίες, και τον πολιτισμό της εποχής.

Επηρέασε μεταγενέστερους ποιητές, όπως τον Βιργίλιο, και καλλιτέχνες ανά τους αιώνες.

Γιώργος Γεραλής. 1962. Ιλιάδα. Αθήνα: Κένταυρος.
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Tuesday, 9 December 2025

Η Ελεύθερη Βούληση και ο Μιχαήλ Άγγελος

Στο διάσημο έργο τέχνης του Μιχαήλ Aγγέλου, στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, τα δάχτυλα του Θεού και του Αδάμ δεν αγγίζονται.
Το δάχτυλο του Θεού είναι πλήρως τεντωμένο στο διάστημα, αλλά το δάχτυλο του Αδάμ είναι λυγισμένο.
Η εξήγηση για αυτό το έργο τέχνης είναι ότι ο Θεός είναι πάντα παρών, αλλά η επιλογή της σύνδεσης μαζί Του εξαρτάται από τον άνθρωπο.
Αν ο άνθρωπος θέλει να αγγίξει τον Θεό, πρέπει να απλώσει το δάχτυλό του.
Η τελευταία κίνηση του δακτύλου του Αδάμ αντιπροσωπεύει την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου.

Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Sunday, 7 December 2025

Άργος ή Πανόπτης – Το τέρας με τα 100 μάτια!!

    Το όνομά του είναι Άργος, που σημαίνει «λαμπερός», ή Πανόπτης «Αυτός που βλέπει τα πάντα», θυμηθείτε τις λέξεις οπτική και πανοπτικός.
Έχει μάτια παντού, μπροστά και πίσω από το κεφάλι και σε όλο του το σώμα, ενώ λένε ότι όταν κοιμόταν, έκλεινε μόνο τα μισά και τα υπόλοιπα τον κρατούσαν ξύπνιο.
    Ήταν απόγονος του Ωκεανού και της Τηθύος και ένα από τα πιο τρομερά τέρατα της Ελληνικής μυθολογίας.
    Ο ιστορικός Φερεκίδης αναφέρει ότι τα μάτια του ήταν μόνο τέσσερα, δύο μπροστά και δύο πίσω (συν ένα που το τοποθέτησε στον λαιμό του η Ήρα, η σύζυγος του Δία), ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι ήταν άπειρα.
    Ο Αισχύλος τον αποκαλεί «Μυριόπον βούταν», που σημαίνει «ο βοσκός με τα εκατομμύρια μάτια».
    Ο μόνος χρόνος που ο Άργος κοιμόταν ήταν όταν για να προσέχει τη μεταμορφωμένη σε αγελάδα Ιώ εξαιτίας της Ήρας, ώστε ο Δίας να μην την κάνει ξανά γυναίκα, ο Ερμής, που στάλθηκε από τον Δία, τον έβαλε να κοιμηθεί με τη φλογέρα του και τον σκότωσε με το σπαθί του.
    Ο Άργος ανήκε στη θεά Ήρα και φύλαγε τα μυστικά της, όταν εκείνη απουσίαζε.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Ιώ ήταν όμορφη γυναίκα, ερωμένη του Δία, και έτσι η ζηλιάρα Ήρα τη μετέτρεψε σε αγελάδα και έβαλε τον Άργο να τη φυλάει.
    Μετά τον θάνατο του Άργου, η αγελάδα Ιώ άρχισε να τρέχει μανιασμένα σε όλη τη γη αφού τη δάγκωσε ο Οίστρος, μια μεγάλη αλογόμυγα που έστειλε η Ήρα.
    Εδώ οι αρχαίοι ήθελαν να εξηγήσουν την παρουσία των αλογόμυγων σε αγελάδες και άλογα… πολύ καλλιτεχνική αντίληψη, όντως.
Ο Πανόπτης σκοτώθηκε από τον ήρωα Ηρακλή σε ένα από τους Δώδεκα Άθλους του. Σε κάποιες άλλες εκδοχές του μύθου, ο Ηρακλής τύφλωσε τον Άργο πριν τον σκοτώσει.
    Μετά τον θάνατό του, η Ήρα λυπήθηκε πολύ και αποφάσισε να τον τιμήσει απεικονίζοντας τα μάτια του στην ουρά του παγωνιού, ένα από τα πουλιά-σύμβολα της Ήρας, και στον αστρικό ουρανό.
    Βλέπετε, διαβάζοντας την Ελληνική Μυθολογία ανακαλύπτουμε τόσα πολλά περίεργα πράγματα, ακόμη και αλογόμυγες ως τιμωρούς!
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

Saturday, 6 December 2025

Ο Ενιπέας από τη Μυθολογία στο... σήμερα

Το ποτάμι του Ολύμπου που εξαφανίζεται από ντροπή και εμφανίζεται ξανά με καταρράκτη. 
Ο μύθος του μουσικού Ορφέα...
Σύμφωνα με την παράδοση, ο αρχαίος ποταμός της Πιερίας χάθηκε από τη ντροπή του αρνούμενος να εξαγνίσει τις Μαινάδες. Οι μαινόμενες γυναίκες θέλησαν να ξεπλύνουν τα χέρια τους από το αίμα του Ορφέα, τον οποίο σκότωσαν....
    Ο Ενιπέας, γνωστός από τα ομηρικά χρόνια, ήταν ένας ωραιότατος ποτάμιος θεός. Το όνομα Ενιπεύς ήταν και ένα από τα λατρευτικά προσωνύμια του θεού Ποσειδώνα και σημαίνει θορυβώδης. 
    Κατά την ελληνική μυθολογία ήταν ένας όμορφος νέος που τον ποθούσαν όλες οι θεές του Ολύμπου. Σύμφωνα λοιπόν με τον αρχαίο μύθο, τον ερωτεύτηκε η Τυρώ, κόρη του βασιλιά της Ήλιδας, Σαλμωνέα. Συχνά κατέβαινε στις όχθες του και θρηνούσε πάνω απ’ τα νερά του, γιατί ο έρωτάς της ήταν χωρίς ανταπόκριση. 
    Ο Ποσειδώνας άδραξε την ευκαιρία που ήταν ερωτευμένος μαζί της μεταμορφώθηκε με την όψη του Ενιπέα και αποπλανώντας την έκανε δική του στις εκβολές του ποταμού. 
    Ο θεός αποκάλυψε αργότερα την ταυτότητα του και της προείπε την γέννηση των δίδυμων παιδιών της.
    Σύμφωνα με άλλο μύθο αναφέρεται ότι στο φαράγγι του Ενιπέα κατασπαράχθηκε από τις Μαινάδες ο Ορφέας, ενώ στα νερά του λούζονταν η πανέμορφή Λητώ, μητέρα της θεάς Αρτέμιδος και του θεού Απόλλωνα. 
Σε τοπικούς θρύλους, ο Ενιπέας εμφανίζεται ακόμη και σήμερα και λούζει τα μαλλιά του στις όχθες του ποταμού. 
    Επίσης ο Λουκιανός, ρήτορας και σατυρικός συγγραφέας του 2ου αιώνα μ.Χ αφιέρωσε έναν από τους διαλόγους του στον μυθικό Ενιπέα.
Φιλοξενία: Το Χαμομηλάκι

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki