Το παιδί μου δεν με ακούει. Τί να κάνω;

Η φράση «δεν με ακούει» είναι ίσως η πιο συχνή που θα ακούσετε από έναν γονιό με μικρά παιδιά και εκφράζει την εύλογη επιθυμία κάθε ανθρώπου να ακούγεται. Το αστείο είναι ότι την ίδια ακριβώς φράση χρησιμοποιούν τα παιδιά μεγαλώνοντας για να εκφράσουν το παράπονο ότι οι γονείς τους δεν τους ακούνε.

Η ερώτηση, βέβαια, δεν είναι σωστή. Αυτό που πραγματικά απασχολεί τους γονείς δεν είναι γιατί τα παιδιά δεν ακούν, αλλά γιατί δεν ανταποκρίνονται σε αυτά που τους λένε.
Ο παιδοψυχολόγος, εκπαιδευτικός και πατέρας Andy Smithson εξηγεί ότι ο βασικός λόγος που δεν ακούν τα παιδιά είναι -με απλά λόγια- το ότι… είναι παιδιά, ωστόσο εξηγεί και δίνει λύσεις στο πώς να χειριστεί ο γονιός αυτή τη στάση.

Γιατί τα παιδιά δεν σας ακούνε
Ξέρουν πότε πρέπει πραγματικά να σας ακούσουν και πότε απλά γκρινιάζετε
Όταν ζητάτε από το παιδί να κάνει κάτι αμέτρητες φορές, ξεκινά να μαθαίνει ότι η πρώτη φορά δεν είναι σημαντική. Ασυνείδητα, λοιπόν, μετατρέπετε το αίτημά σας σε κάτι ασήμαντο, στο μυαλό του παιδιού, επειδή βλέπει ότι μπορεί να το αγνοήσει χωρίς καμία επίπτωση.
Λύση: Ζητήστε αυτό που θέλετε μόνο μία φορά. Θέστε τα σωστά όρια και μεταφέρετε στα παιδιά τις επιπτώσεις εγκαίρως. Μην γκρινιάζετε, αλλά γράφετε ή σχεδιάζετε αυτό που θέλετε και τοποθετήστε το χαρτί σε ένα σημείο που να μπορούν τα παιδιά να το βλέπουν. Πείτε κάτι όπως π.χ. «μπορείτε να βγείτε στην αυλή το απόγευμα, αρκεί να έχετε πρώτα μαζέψει το δωμάτιό σας».

Δεν μπορούν να ακούσουν τις λέξεις σας γιατί «ακούν» τα συναισθήματά σας
Όταν αφήνετε τον εκνευρισμό ή τον θυμό σας να σας οδηγούν σε φωνές, άσχημα λόγια ή επιθετικό τόνο, μπλοκάρετε τα μέρη του εγκεφάλου του παιδιού που το βοηθούν να ακούσει, να μάθει και να συνεργαστεί.
Λύση: Μάθετε και εξασκηθείτε στο να ηρεμείτε τα νεύρα σας και να ελέγχετε τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις σας. Αναγνωρίστε με ποιους τρόπους μπορείτε πιο εύκολα να ηρεμείτε και εξασκηθείτε σε αυτούς, προσπαθήστε να βρίσκετε χρόνο μέσα στη μέρα για να χαλαρώνετε και να σκέφτεστε απλές λέξεις ή φράσεις που μπορείτε να χρησιμοποιείτε όταν είστε θυμωμένοι.
Είναι απορροφημένα ή απασχολημένα με κάτι άλλο
Μία από τις πιο δύσκολες στιγμές για να πεις κάτι σε ένα παιδί είναι όταν είναι απορροφημένο στο παιχνίδι του. Το ίδιο, όμως, δεν ισχύει και με τους ενήλικες, όταν π.χ. κάποιος τους μιλά ενώ δουλεύουν; Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν ενδιαφέρεται γι’αυτό που του λέτε, αλλά ότι την στιγμή εκείνη η προσοχή και η αφοσίωσή του είναι στραμμένες αλλού.
Λύση: Προσεγγίστε το παιδί, ακουμπήστε το, κοιτάξτε το στα μάτια, μιλήστε ήρεμα και όμορφα και σεβαστείτε ότι την στιγμή εκείνη είναι απασχολημένο με κάτι άλλο. Μην αρχίσετε να φωνάζετε από μακριά αυτό που θέλετε. Όταν θα έχετε κερδίσει την προσοχή του παιδιού, αν αυτό που θέλετε δεν επείγει, σεβαστείτε την προτεραιότητα της τρέχουσας ασχολίας του. Μπορείτε να πείτε κάτι όπως «τελείωσε με αυτό που κάνεις σε 5 λεπτά και μετά έλα να φάμε». Μία άλλη εναλλακτική είναι να πείτε «θέλεις να έρθεις τώρα να φάμε, και να συνεχίσεις το παιχνίδι σου μετά ή θα έρθεις σε 5 λεπτά;»

Χρειάζονται περισσότερο έλεγχο
Στους ανθρώπους δεν αρέσει ο έλεγχος. Τα παιδιά θα κάνουν ό,τι μπορούν για να κερδίσουν έδαφος στον έλεγχο του εαυτού τους. Πολύ συχνά θα τα ακούσετε να λένε «άσε με να κάνω αυτό που θέλω!»
Λύση: Αυξήστε την επιρροή σας πάνω τους μέσω της καλοσύνης και δίνοντάς τους όσο περισσότερο έλεγχο μπορούν να χειριστούν. Δώστε τους εναλλακτικές και προβλήματα που μπορείτε να λύσετε μαζί τους. Στα μικρότερα παιδιά βοηθά να δίνετε μέχρι δύο εναλλακτικές για κάτι, π.χ. μπορείτε να πείτε «θέλεις να πας να βάλεις τις πυτζάμες σου ή να στις φέρω να τις βάλεις εγώ;» αντί να πείτε «πήγαινε να βάλεις τις πυτζάμες σου!». Βρείτε τρόπους να συνεργάζεστε με το παιδί για να λύνετε προβλήματα και αφήστε το να προσφέρει τις προτάσεις του και να δημιουργεί το δικό του πλάνο επίλυσης κρίσεων.

Κατακλύζονται από τα λόγια σας
Μερικές φορές οι γονείς χρησιμοποιούν πάρα πολλές λέξεις και δίνουν πάρα πολλές οδηγίες στο παιδί, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να καταλάβει τι του λένε. Αν, για παράδειγμα, κάποιος ξεκινήσει να σας περιγράφει πώς να πάτε κάπου και μιλάει γρήγορα και πιθανώς σε γλώσσα που δεν καταλαβαίνετε, θα μπορέσετε να βγάλετε άκρη; Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Πρέπει να μιλάτε στην γλώσσας τους, απλά και καθαρά, για να σας καταλάβουν και να ανταποκριθούν.
Λύση: Δίνετέ τους απλές, κοφτές «εντολές». Ακόμα κι εσείς, αν στείλετε τον άνδρα σας στο σούπερ μάρκετ και του πείτε «πάρε γάλα, αυγά, δημητριακά, καφέ, χαρτί, κ.ο.κ.» πώς περιμένετε να τα θυμάται όλα με την πρώτη; Τι κάνετε, λοιπόν, για να μην τα ξεχνάτε; Φτιάχνετε λίστα! Οι λίστες μπορεί να είναι εξίσου χρήσιμες και με τα παιδιά, όταν πρέπει να κάνουν πολλά πράγματα. Δεν χάνετε κάτι, λοιπόν, να ετοιμάσετε μία λίστα με τις «υποχρεώσεις» τους στο σπίτι, για να τα βοηθήσετε να κάνουν αυτό που τους ζητάτε.
et1