Sunday 10 October 2010

Η νόσος των φτωχών

Παχυσαρκία, η ασθένεια του φτωχού


Η ύφεση οδηγεί στο fast food που προσθέτει κιλά, ενώ η αύξηση του ΦΠΑ στα «βρώμικα» δεν συνεπάγεται και τον αφορισμό τους.
Θα μας αδειάσει τις τσέπες, θα μας γεμίσει... κιλά. Ακούγεται παράλογο, αλλά η οικονομική κρίση μπορεί να μας... παχύνει.  
Και αυτό διότι σε αυτές τις συνθήκες συσσωρεύονται όλοι οι παράγοντες οι οποίοι οδηγούν σε αύξηση του αριθμού των παχύσαρκων ανθρώπων: αυξημένα επίπεδα στρες, περισσότερες ώρες εργασίας, μικρότερες απολαβές. Ετσι κόβονται «πολυτέλειες» όπως ένα υγιεινό, πλην όμως ακριβό, γεύμα, το οποίο αντικαθίσταται με πρόχειρο φθηνό φαγητό, όπως χάμπουργκερ, έτοιμες τυρόπιτες, λιπαρές πίτσες και σουβλάκια. Επίσης περιορίζονται οι αθλητικές δραστηριότητες και το γυμναστήριο και αυξάνονται οι ώρες μπροστά στην τηλεόραση με πρόχειρο φαγητό και οινοπνευματώδη. Μελέτες που έχουν γίνει κατά το παρελθόν συνδέουν την παχυσαρκία με τη φτώχεια. Μάλιστα, στοιχεία του ΟΟΣΑ καταδεικνύουν ότι η παχυσαρκία παρατηρείται συχνότερα στους φτωχούς και σπανιότερα στους μορφωμένους. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής κλινικός διαιτολόγος κ. Χ. Γεωργακάκης αναφέρει: «Μπορεί να υπάρχουν στοιχεία που
συσχετίζουν την παχυσαρκία με τα χαμηλά εισοδήματα,ωστόσο αυτό δεν είναι ο κανόνας».

Τιμές και κατανάλωση
Οι λύσεις που προτείνονται τελευταία από το υπουργείο Υγείας για αύξηση του ΦΠΑ σε όλα τα «πρόχειρα φαγητά», ώστε η τιμή τους να καταστεί αποτρεπτική, δεν βρίσκουν σύμφωνους τους ειδικούς επιστήμονες. Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Α. Καφάτος , «η επικέντρωση του υπουργείου στις τιμές δεν αναμένεται να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην κατανάλωση.
Θα πληγούν κυρίως οι ενδεείς και άστεγοι, οι οποίοι δεν θα μπορούν να αγοράσουν ούτε καν ένα κακής ποιότητας χάμπουργκερ.Τα παιδιά και οι έφηβοι που ανήκουν σε οικογένειες με κάποιο εισόδημα δεν θα σταματήσουν να σιτίζονται στα ταχυεστιατόρια». Οσο για τα ποτά, η αύξηση της φορολογίας, σύμφωνα με τον καθηγητή, ενδέχεται να επιτείνει την εισαγωγή και παραγωγή λαθραίων.

Ο αποτελεσματικότερος τρόπος αντιμετώπισης αυτού του τεράστιου προβλήματος δημόσιας υγείας είναι η υιοθέτηση μιας εθνικής πολιτικής η οποία θα περιλαμβάνει ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του πληθυσμού ώστε να κάνει σωστές επιλογές όσον αφορά τη διατροφή, την άθληση, το κάπνισμα και τα ποτά. «Το πρώτο βήμα είναι να γίνει διάγνωση σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του ελληνικού πληθυσμού ώστε να έχουμε ακριβή εικόνα της υγείας και της διατροφής του και να μπορούμε διαχρονικά να ελέγχουμε την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων. Αυτό το προτείνουμε εδώ και 20 χρόνια στους εκάστοτε υπουργούς Υγείας, χωρίς να έχει υπάρξει ενδιαφέρον» καταγγέλλει ο καθηγητής. Ενα τέτοιο πρόγραμμα εφάρμοσε τη δεκαετία του 1970 η Φινλανδία και ελάττωσε μέσα σε δύο δεκαετίες το έμφραγμα του μυοκαρδίου κατά 80%.

Η κατάρα της μεγαλούπολης
Στην Ελλάδα τα ποσοστά παχυσαρκίας είναι ιδιαίτερα αυξημένα, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι Ελληνες κατέχουν την πρώτη θέση ανάμεσα στους υπόλοιπους κατοίκους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με το 35,4% των ανδρών και το 30,8% των γυναικών να είναι πάνω από το φυσιολογικό βάρος. Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν και νεότερα στοιχεία της μελέτης «Αττική». Οπως τονίζει ο κ. Γεωργακάκης, το μεγαλύτερο πρόβλημα παχυσαρκίας παρατηρείται σε άτομα άνω των 55 ετών.

«Η κεντρική παχυσαρκία, δηλαδή η συσσώρευση υπερβάλλοντος λίπους στην κοιλιά, η οποία χαρακτηρίζεται η πλέον επικίνδυνη μορφή παχυσαρκίας, παρατηρήθηκε στο 36% των ανδρών και στο 43% των γυναικών» σημειώνει. Και προσθέτει: «Οι παχύσαρκοι άνδρες και γυναίκες ήταν μεγαλύτερης ηλικίας, χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου, ακολουθούσαν καθιστική ζωή, κατανάλωναν μεγαλύτερες ποσότητες αλκοόλ και γενικότερα είχαν λιγότερο υγιεινές διατροφικές συνήθειες, ενώ οι περισσότεροι ζούσαν σε αστικές περιοχές, όπου οι ρυθμοί της ζωής και οι μειωμένες ευκαιρίες για άσκηση είναι χαρακτηριστικοί παράγοντες που οδηγούν σε παχυσαρκία».

Ξεπεράσαμε και τις ΗΠΑ
Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη είναι κυρίως οι ανατολικές (όπως η Ουγγαρία) και οι νοτιοευρωπαϊκές (όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα). Οσον αφορά την Ελλάδα, τα στοιχεία που υπάρχουν σχετικά με τη συχνότητα εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας είναι περιορισμένα και προέρχονται κυρίως από μελέτες που έχουν γίνει σε σχολεία της περιφέρειας και ιδιαιτέρως σε μαθητές σχολείων της Κρήτης. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Κρήτης έδειξαν ότι το ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών ηλικίας 9-17 ετών ήταν 20% το 1982 και διπλασιάστηκε (40%) είκοσι χρόνια αργότερα (2002). Τα ευρήματα αυτά θεωρούνται πολύ σημαντικά καθώς το ένα τρίτο των παχύσαρκων παιδιών θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικοι, ενώ και τα υπόλοιπα δύο τρίτα κινδυνεύουν από τις επιπλοκές της παχυσαρκίας, ακόμη και αν αυτά με κάποιο τρόπο χάσουν βάρος στην ενήλικη ζωή τους.

Για τους ενηλίκους τα τελευταία ευρήματα από την Κρήτη δείχνουν ότι το 76% των ανδρών και γυναικών 20-75 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Τα ποσοστά αυτά, σύμφωνα με τον κ. Καφάτο, ξεπερνούν εκείνα των ΗΠΑ. Οπως λέει ο ίδιος, «έχουμε δώσει ένα ειδικό τεύχος για την παχυσαρκία στο υπουργείο για να το διανείμει δωρεάν σε όλες τις γυναίκες που εγκυμονούν.Δεν υπήρξε όμως κανένα ενδιαφέρον. Ενώ το υπουργείο ενδιαφέρεται να αντιμετωπίσει την παχυσαρκία επανειλημμένως εκδίδει και διαθέτει δωρεάν στις γυναίκες με τη γέννηση του παιδιού τουςένα βιβλιάριο υγείας πολύ χαμηλής ποιότητας με καμπύλες ανάπτυξης που αποκρύπτουν το πρόβλημα της παχυσαρκίας» .

No comments:

Post a Comment

© Το χαμομηλάκι | To hamomilaki