«Δεν θέλω να πάω στον παιδικό!»

Γράφει η Λίνα Βαλσαμίδου

Πόσο γνώριμη είναι η φράση αυτή και πόσο προβληματίζει τους γονείς με παιδιά στην προσχολική ηλικία! Δεν είναι λίγα τα ερωτήματα που απασχολούν τους γονείς: «Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει το παιδί μου παιδικό;» «Είναι φυσιολογικό που το παιδί μου αρνείται να πάει στον παιδικό σταθμό;» «Πως μπορώ να το υποστηρίξω στην πρώτη του επαφή με τον παιδικό;» Ερωτήματα που γεμίζουν τους γονείς με αμφιβολίες και ίσως τύψεις για το αν πράττουν το σωστό στέλνοντας τα παιδιά τους στον παιδικό σταθμό.

Η κατάλληλη ηλικία

Ένα ζήτημα χωρίς «σοφή απάντηση» μια που κάθε παιδί είναι διαφορετικό και η κάθε οικογένεια έχει να αντιμετωπίσει δικά της δεδομένα. Ούτως ή άλλως, η πρώτη απομάκρυνση από το σπίτι αποτελεί μια σημαντική αλλαγή τόσο στη ζωή του παιδιού όσο και στη ζωή της οικογένειας-και δεν είναι εύκολη σε όποια ηλικία και αν συμβεί.

Ωστόσο, όταν η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρονται στον παιδικό/βρεφονηπιακό σταθμό είναι υψηλή, τότε πράγματι αποτελεί σημαντική εμπειρία που συμβάλλει στην κατοπινή πορεία της ζωής του παιδιού και στην ψυχική του υγεία.

Άρνηση του παιδιού

Πολλά παιδιά εμφανίζουν ποικίλες αντιδράσεις με την είσοδο ή την προοπτική της εισόδου τους στον παιδικό σταθμό, αντιδράσεις που μπορεί να είναι φυσιολογικές, αναμενόμενες και δηλωτικές της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν ως προς την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα.

Το κλάμα –μια από τις πιο συνηθισμένες αντιδράσεις που μπορεί να διαρκέσει λίγες ή περισσότερες μέρες- οι δυσκολίες στον ύπνο, η επιθετικότητα, η ζήλια προς τα αδέρφια, τα σωματικά συμπτώματα, η υπερδιέγερση, οι διαμαρτυρίες είναι μερικές από τις αντιδράσεις. Αρκετές φορές τα παιδιά εμφανίζουν συμπεριφορές ή συνήθειες που είχαν μικρότερα, όπως το πιπίλισμα του δαχτύλου, το μπιμπερό, το νυχτερινό «βρέξιμο» του κρεβατιού.

Η προσαρμογή του μικρού παιδιού στο νέο περιβάλλον αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της προσχολικής ηλικίας, καθώς το παιδί καλείται να ενεργοποιήσει όλο του το δυναμικό για να ανταπεξέλθει στη μετάβαση και στη νέα κατάσταση που συντελείται στη ζωή του. Η ένταση, η διάρκεια και η φύση των αντιδράσεών του ποικίλει και συνδέεται στενά με την ιδιοσυγκρασία του παιδιού, τη στάση του οικογενειακού περιβάλλοντος και με το κλίμα που επικρατεί στον παιδικό σταθμό, τρία μέρη στενά συνδεδεμένα.

Η προσπάθεια προσαρμογής συνήθως ολοκληρώνεται επιτυχώς και για τα τρία μέρη όμως αν τα συμπτώματα είναι επίμονα, ίσως χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση και βοήθεια για την αντιμετώπισή τους.

Γονεϊκή υποστήριξη

Είναι πολύ σημαντική η προετοιμασία των παιδιών αλλά και των γονιών για την αλλαγή που έρχεται στη ζωή των μελών της οικογένειας. 

Μερικές ιδέες προς αυτή την κατεύθυνση είναι:

-συνομιλία με το παιδί για τον αποχωρισμό του από τους γονείς

-επίσκεψη με το παιδί στον παιδικό σταθμό

-συζήτηση για το πρόγραμμα του παιδικού σταθμού

-γνωριμία με το προσωπικό του σταθμού και ίσως με κάποια παιδιά  από το ίδιο τμήμα

-εναρμόνιση της καθημερινής ρουτίνας του παιδιού με το πρόγραμμα του παιδικού σταθμού

Η προετοιμασία του παιδιού για την απομάκρυνσή του από το σπίτι, οδηγεί παράλληλα και στην προετοιμασία των ίδιων των γονέων και τη συνειδητοποίηση από μέρους τους των αλλαγών που θα επισυμβούν. Ωστόσο πέρα από αυτά που μπορούν να γίνουν εκ των προτέρων, βοηθητικό μπορεί να είναι και το γεγονός της «συνοδείας» στη μετάβαση αυτή:

-κυριολεκτική συνοδεία στον παιδικό σταθμό: Οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν στο παιδί τους ότι θα μείνει εκεί λίγες ώρες κι ότι θα συναντηθούν και πάλι μια συγκεκριμένη ώρα. Μπορούν –μετά από συνεννόηση με το προσωπικό- να καθίσουν για λίγο μαζί με το παιδί τους ή να το φέρνουν και να παρακολουθεί αρχικά λίγες ώρες από το πρόγραμμα του σταθμού, ώστε να γίνει πιο ομαλά η μετάβασή του.

-συναισθηματική συνοδεία: Οι γονείς είναι σημαντικό να ακούν προσεκτικά το παιδί τους, να του επιτρέπουν να εκφράσει το θυμό, τη δυσκολία ή τη θλίψη του. Ίσως μια τέτοια στάση δώσει το μήνυμα στο παιδί της διαθεσιμότητας του γονιού και της αγάπης, που συνεχίζουν να υπάρχουν, όπως μέχρι τώρα ήξερε.

Πρακτικές που μοιάζουν να μη βοηθούν στην ομαλή μετάβαση στον παιδικό σταθμό, είναι τα ψέματα και η απόκρυψη της πραγματικότητας όπως π.χ. «η μαμά δεν θα φύγει» και τελικά φεύγει όταν το παιδί γυρνά την πλάτη. Αυτές οι υποσχέσεις μπορούν να μπερδέψουν τα παιδιά και να αυξήσουν την ανασφάλειά τους.

Πηγή: kidsweb

Πηγές της πηγής:

-«Η προσαρμογή παιδιών και γονιών στον παιδικό σταθμό». Κέντρο πρόληψης ΠΥΞΙΔΑ

-Πυξίδα: www.pyxida.org.gr