Όταν το πρωτότοκο - «καλό παιδί», φοράει την μπέρτα του “σούπερ ήρωα”!

Η οικογένεια είναι ένα σύστημα, δηλαδή μια ομάδα ατόμων που αλληλεπιδρούν ως ένα λειτουργικό όλον. 

Οι φυσικές, κοινωνικές και συναισθηματικές λειτουργίες των μελών της οικογένειας βρίσκονται σε βαθιά αλληλεξάρτηση, ώστε οι αλλαγές σ’ ένα μέρος του συστήματος να έχουν αντίκτυπο σε άλλα μέρη του. 

Κάθε μέλος στην οικογένεια, αναλαμβάνει ασυνείδητα έναν ρόλο, με στόχο να διατηρηθούν οι ισορροπίες στην οικογένεια. Ο ρόλος που θα πάρει το κάθε μέλος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η σειρά γέννησης, η ιδιοσυγκρασία και η προσωπικότητα του. 

Άλλα μέλη αποτελούν την “φωνή” της οικογένειας και είναι πιο “αντιδραστικά”, καθώς εξωτερικεύονται περισσότερο και έχουν μια πιο “δυναμική” παρουσία, ενώ άλλα έχουν πάρει τον ρόλο του “καλού παιδιού”.

Τον ρόλο του καλού παιδιού, αναλαμβάνει συνήθως το πρωτότοκο παιδί, καθώς αναλαμβάνει περισσότερες υπευθυνότητες, γρήγορα γίνεται “ο μεγάλος” ή “η μεγάλη”, ενώ όλες του οι κινήσεις στοχεύουν στην επιβεβαίωση από την μαμά ή και τον μπαμπά. 

Το παραπάνω έχει ως αποτέλεσμα το “καλό παιδί” της οικογένειας να μην είναι σε επαφή με τον εαυτό του, τις ανάγκες και το συναίσθημα του, αλλά να καλύπτει πρώτα τις ανάγκες των προσώπων αναφοράς του, με στόχο την αποδοχή.

Μεγάλο το βάρος του ρόλου του καλού παιδιού στην πατρική μας οικογένεια. 
Όσοι είχαν αυτόν τον ρόλο, ξέρουν πολύ καλά τι κόστος έχει για τους ίδιους και την μετέπειτα ζωή τους. Όλοι στις οικογένειες μας αναλαμβάνουμε ασυνείδητα κάποιους ρόλους, τους οποίους αν δεν συνειδητοποιήσουμε, τους κουβαλάμε και στην πυρηνική μας οικογένεια.

Το “καλό παιδί” της πατρικής οικογένειας που αναλαμβάνει πολλές ευθύνες, πρέπει να φέρνει εις πέρας όλες τις υποχρεώσεις για να μην στεναχωρήσει τους γονείς του, εξελίσσεται σε ένα σούπερ ήρωα στη δική του οικογένεια, ο οποίος φορώντας την “μπέρτα” του είναι ο στυλοβάτης της οικογένειας, όπου όλα τα μέλη της κρέμονται από εκείνον! 
Για ακόμα μία φορά οι δικές του ανάγκες θυσιάζονται στον βωμό της οικογενειακής ισορροπίας, χωρίς να συνειδητοποιεί τις συνέπειες. Η καταπίεση των αναγκών και των συναισθημάτων ίσως οδηγήσει μερικούς στο να νιώθουν πιο έντονα το ότι πνίγονται και ότι είναι εγκλωβισμένοι, χωρίς όμως να μπορούν να αναγνωρίσουν τις ρίζες του προβλήματος.

Πόσο βαρύς είναι ο ρόλος του “καλού παιδιού” και πόσο τελικά μας ακολουθεί και στην πυρηνική μας οικογένεια!

Αλλάζει; Μόνο όμως αν τον αναγνωρίσουμε μπορούμε και να τον αλλάξουμε!

Ας μην διαιωνίσουμε άλλο τέτοια δυσλειτουργικά μοτίβα!

Κρητικού Μαρίνα

Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος marina.kritikou@yahoo.com

promahi